Budyšin (SN/bn). Čitanje pod hesłom „Interview młodeho wědomostnika ze starym basnikom“ składnostnje pjatych po­smjertnin Kita Lorenca njebě jenož zakónčenje hłowneje a wólbneje zhromadźizny towarstwa Přećeljo Smolerjec ­kniharnje (SN informowachu), ale zdobom literarna chłóšćenka za něhdźe 30 zajimcow ze sepju skerje njeznatych tekstow wuznamneho serbsko-němskeho spisowaćela. W předawanišću na Budyskej Pchalekowej předstajichu čłonki ­a čłonojo towarstwa wuběr prozy, lyriki kaž tež literarnowědnych přinoškow Lorenca. Róža Domašcyna a Měrćin Wjenk wobswětlištaj mjez druhim z wurězkami dźenikowych zapiskow swójbne stawi­zny awtora. Dr. Franc Šěn a Měrana Cušcyna předstajištaj wjelorakosć Lorenca tež jako „wudawaćela, přełožowarja, dra­matikarja a publicista“ na přikład z ně­hdy w Rozhledźe wozjewjenym nekrologom za Jana Bobrowskeho a z „Bajku po islandskim wašnju“. Teksty běchu wušiknje zestajane, tak zo so publikumej wuwědomi, štož bě Cušcyna připowědźiła: „Lorenc je swoje teksty wobstajnje dale wobdźěłał a je zdźěla z prozy do lyriki a nawopak přetworił.

Pod hesłom „Ludźo Łužicy“ su minjeny štwórtk w Podstupimskej Bance za inwesticije kraja Braniborskeje (ILB) wustajeńcu z wobrazami fotografow Thomasa Kläbera (naprawo) a Jürgena Maćija (nalěwo) wotewrili. Wuzwolił a zestajił bě čorno-běłe ­fota čłon wuměłskeje přirady ILB Herbert Schirmer (srjedźa). Wosebje wobkedźbował je wón při tym ­ motiwy, kotrež so z kóncom předźěłanja brunicy na milinu kaž tež z deindustrializaciju Łužicy ze 1990tych lět sem a ze sćěhami toho za ludźi ­na městnje zaběraja. Přehladka je hač do kónca lěta w rumnosćach ILB přistupna.

Foto: Marka Maćijowa

4. winowca 1972 zemrě w Kanecach Jan Meškank. W „Nowym biografiskim słowniku k stawiznam a kulturje Serbow“ (LND, 1984) je jeho šěroka dźěławosć z hesłami „wučer, narodny a kulturny prócowar, spisowaćel, ludowědnik, domiznowědnik, antifašist“ wupokazana.

Budyšin (SN/bn). „Wustajeńca je jenož jedna faseta wulkeho, mjezynarodneho projekta, z kotrymž chcemy zjawnosći skutkowanje Jana Buka bóle zbližić. ‚Mišter barbow‘, kotrehož stoćiny lětsa swjećimy, je serbske tworjace wuměłstwo do moderny wjedł, a to na swětowym niwowje. Přiwšěm wěnujemy jemu přemało kedźbnosće. Projekt ma wědu wo nim a jeho tworjenju přez generacije šěrić.“ To rjekny direktorka Budyskeho Serbskeho muzeja Christina Boguszowa we wobłuku wčerawšeje nowinarskeje konferency składnostnje wosebiteje, přichodnje pućowaceje přehladki „Wšo je krajina“, kotruž chcedźa zajutřišim, njedźelu, wotewrěć. Hač do spočatka lěta 2025 pokazaja ju najprjedy w Budyšinje a potom w Choćebuskim Serbskim muzeju a w tamnišej Wuměłstwowej hali Łužica, we Wrócławskim měšćanskim muzeju, w krajnym muzeju Lubuskeho wojewódstwa a skónčnje w Grodkowskej Wuměłstwowej zběrce Łužica. „Wosebitosći wustajeńcy stej elasticita a wotewrjenosć. Žro přehladki je wšudźe jenake, kóžde wustajenišćo pak změje swójski fokus.