„Štož serbski publikum hišće widźał njeje“
„Mobilny adwentny kalender“ Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła a Serbskeho ludoweho ansambla pod hesłom „Hody jědu“ změje jutře, štwórtk, we 18 hodź. premjeru při Wotrowskej starej šuli. Na pućowacym jewišću dožiwja wopytowarjo hudźbnikow, dźiwadźelnikow, klankarjow a hóstnych wuměłcow, kotřiž poskićeja „dobroty za ćěło a dušu na wjeselo cyłeje swójby“.
Budyšin (SN/bn). „Hodowny mobil“ budźe hač do 22. decembra wot póndźele do pjatka stajnje we 18 hodź. kóždy wječor po cyłej Hornjej Łužicy po puću. Pućowace jewišćo wuhotuja wosrjedź wsow. Přichodne stacije su Chrósćicy, Hrubjelčicy, Nowa Wjeska, Róžant a delnje Sulšecy. NSLDź a SLA stej „wšelake wotměnjawe programy wuwiwałoj, teksty a hudźbu wupytałoj a nazwučowałoj, sćinohru za klankodźiwadło spisałoj a rekwizity twariłoj, w dźěłarnjach skowałoj a pomolowałoj“, kaž zarjadowacej instituciji w nowinarskej zdźělence pisatej. Koncepciju za zarjadowanje běchu zastupjerka intendanta NSLDź za serbske dźiwadło Madleńka Šołćic, dźiwadźelnik Jurij Šiman a intendant SLA Tomas Kreibich-Nawka zdźěłali.
56 mjeńšinow
Adwentne a hodowne zynki na dobro šulerkow a šulerjow
Budyšin (SN/bn). Swěćace so woči přewažnje młodych hudźbnikow a spěwarjow na jewišću, zahorjeny publikum na trójce kopatej połnej žurli Budyskeho Kamjentneho domu a po wšěm zdaću dosć nahladna suma zezběranych pjenjez – po dwulětnej přestawce zaso na městnje wotměte beneficne koncerty „Swingin‘ Santa“ su wočakowanja „wjac hač spjelnili“. Po słowach jednaćela hosćićelskeho zarjadowarja Torstena Wiegela bu „na wšitkich runinach niwow do krizy docpěty“; zamołwity domu za mjezynarodne projekty Paul Fischer bě „přewšo spokojom. Dźakownosć publikuma bě runje tak jasnje pytnyć kaž dźeń a wuša zwjazanosć akterkow a akterow.“
Hibanje z „bytostnym wliwom na serbske pismowstwo“
Budyšin (SN/bn). We wobłuku tradicionalneho nazymskeho schadźowanja gremijow wědomostneje přirady Serbskeho instituta (SI) a takrjec jako zazběh dźensa zahajeneje konferency Maćicy Serbskeje pod hesłom „Wědu šěrić“, wuhotowaneje składnostnje 175. róčnicy załoženja towarstwa, je stawiznarka dr. Lubina Malinkowa wčera na žurli Budyskeho Serbskeho muzeja něhdźe 50 zajimcam aktualny staw swojeho slědźenja wo Ochranowskej bratrowskej jednoće rozłožiła. Nadpismo jeje přednoška „Ochranow a Serbja – Nowe přistupy k sorabistice“ ćežišćo referata hižo dosć derje zjima. „Bjez jednoty njehodźa so serbske stawizny w dobje po reformaciji a do narodneho wozrodźenja spisać. Ochranowski pietizm je hibanje, kotrež je předewšěm serbske pismowstwo, ale tež wuwiwanje serbskeho šulstwa, serbskich towarstwow a serbskeho nowinarstwa we 18. a 19. lětstotku bytostnje wobwliwowało.
Čitajće w nowym rozhledźe (25.11.22)
Na titulu aktualneho wudaća serbskeho kulturneho časopisa je foto Budyskeje Bohateje hasy Geralda Großeho widźeć, kiž swjeći w decembrje swoje 80. narodniny. Lětušu 175. róčnicu załoženja Maćicy Serbskeje wužije Ludwig Ela, zo by na wozrodźenje serbskeho wědomostneho towarstwa po politiskim přewróće 1989/1990 dopominał. Na zakładźe žórłow rysuje nadrobnje prócowanja jednotliwcow a rólu Instituta za serbski ludospyt při wožiwjenju towarstwa. 70. róčnica wobstaća Delnjoserbskeho gymnazija w Choćebuzu bě přiležnosć za Justynu Michniuk, so z bywšej wučerku Hanamarju Měškankowej rozmołwjeć a so jeje za bywšimi poměrami na šuli, rólu serbšćiny a kulturnym skutkowanjom prašeć. W zašłych 15 lětach je so rěčespytna metoda Linguistic landscape wuwiła a etablěrowała, hdźež dokumentuja a přepytuja widźomnu rěč w zjawnosći. Metoda nałožuje so husto w dwu- a wjacerěčnych kónčinach, zo by so zwěsćiło, kotre nastajenja a stejišća k rěči so w towaršnosći jewja.
Čitanje wo stawiznje Hanki Šěrcec hnuło
Zły Komorow (CB/SN). Składnostnje róčnicy nowemberskich pogromow 1938 běchu město Zły Komorow, ewangelska wosada města a Załožba Rosy Luxemburg na wosebite zarjadowanje do radnicy přeprosyli. W srjedźišću steještej kniha „Hana. Židowsko-serbske powědančko“ Jurja Kocha a stawizna w Hórkach wotrostłeje katolskeje Serbowki židowskeho pochada Hany Šĕrcec, kotrejež žiwjenski slěd so dla rasistiskeho přesćěhanja přez němskich fašistow 1943 zhubi.
Muzejowy depot sej wobhladali
Budyšin (AP/SN). Zo su narodne drohoćinki takrjec w dobrych rukach, wo tym móžachu so zašły štwórtk čłonojo Spěchowanskeho towarstwa Serbskeho muzeja sami přeswědčić. Muzeologa a stawiznar Alexander Pólk wodźeše něhdźe 15 zajimcow po nowym składźe na Budyskej Lubijskej.
Hoberski projekt přetwara a přećaha bě Serbski muzej za čas korony zmištrował. Nětko maja eksponaty wo wjele lěpše wuměnjenja hač dotal. Wosebje sensibelne objekty składuja muzejownicy w klimatizowanych rumach, zdźěla w pohibliwych regalach a nošakach. To bě jónkrótna historiska šansa, rozłoži direktorka Christina Boguszowa, kotraž bě twarski projekt 2014 nastorčiła a sobu nawjedowała. Něhdźe dźesać procentow wobstatka muzeja je scyła wustajenych. Tamne pokazuja so jenož k wěstym składnosćam kaž lětsa zawostajenstwo Jana Buka w ekspoziciji „Wšo je krajina“. Tež klětu slěduja prezentacije k wosebitym temam kaž wustajeńca wo křižerjach, wustajeńca „Čej‘ da sy?“ a přehladka k 70. narodninam fotografikarja Jürgena Maćija.
Serbski institut pućrubar za cyłu Łužicu
Lětuše nazymske schadźowanje na tradicije bohateje Delnjołužiskeje towaršnosće za stawizny a krajnowědu minjenu sobotu we Łukowje (Luckau) steješe hižo po titlu cyle w znamjenju „Digitalneho posrědkowanja stawiznow“.
Łukow (RLc/SN). Nawoda Choćebuskich měšćanskich zběrkow Steffen Krestin je w swojich witanskich słowach na wysoku prioritu pokazał, kotraž z nadawka digitalneho spřistupnjenja wobstatkow zběrkow a resursow wědy wurosće. Wón pak zdobom na to skedźbni, zo mnohe institucije stawizniskeho dźěła hižo nětko pod přemało personalom při runočasnje wulkim mnóstwje nadawkow ćerpja. Tohodla je Krestin w swojim zawodnym stejišću zwěsćił, zo móža wulke potenciale zwjazanja wědy přez syć, kotrež w digitalizaciji tča, jeno z dosahacym personalnym wuhotowanjom wučerpać. Serbskemu institutej je wón při tym w sakskim kaž w braniborskim dźělu Łužicy rólu pućrubarja připokazał, štož je so zdobom w programje schadźowanja wotbłyšćowało.
Steffen Möller je drje najznaćiši Němc w susodnym kraju Pólskej. ...
Wo rěčach mjeńšin w Francoskej
Mjezynarodnu konferencu Serbskeho instituta z titulom „Mjeńšinowe rěče w Francoskej: strategije a zadźěwki rěčneho planowanja a rewitalizacije“ je nowy wotrjad za regionalne wuwiće a mjeńšinowy škit organizował. Něhdźe 50 wědomostnikow a fachowcow z institucijow a towarstwow je minjeny štwórtk do Stareho měšćanskeho domu w Choćebuzu přichwatało.
