Wo knihach a kniharni (22.06.18)

pjatk, 22. junija 2018 spisane wot:

Prózdniny steja před durjemi, čas wodychnjenja a wočerstwjenja, čas pućowanja a nadźijomnje tež čas čitanja. W LND je dypkownje k spočatkej prózdnin nowa kni­ha za čitarjow wot 14 lět wušła: „Łó­jerjo sonow“ rěka fantastiska stawizna z pjera Jěwy-Marje Čornakec. Awtorka je sej­ tak tež sama són wo swójskej knize za dorosćacych čitarjow spjelniła. Štóž jeje tworjenje sćěhuje, wě, zo je rozestajenje z dóńtom čłowjeka, z jeho duchom a dušu tema, kotraž ju zaběra a so w jeje tworićelskim dźěle wotbłyšćuje. W nowej stawiznje chce Čornakec předewšěm čitarjow narěčeć, kotřiž maja žiwjenje před sobu, a jim nastorki k rozmyslowanju wo tym dać, kak wowliwujomny čłowjek je a kotre wuskutki jeho jednanje ma. Za to je sej napjatu stawiznu wumysliła. Figurje Krabata a Čorneho młynka, kotrejž spiso­waćelku wot dźěćacych lět přewodźatej a fascinujetej, zbudźa wona na přewšo wušikne wašnje k nowemu žiwjenju.

Hišće hač do jutřišeje soboty, 23. junija, pokazuja we Wojerowskim Łužiskim centeru na Łužiskim naměsće přehladku najlěpšich nowinarskich fotow z cyłeje Sakskeje. Cyłkownje je 228 wobrazow wot dohromady 53 wšelakich fotografow wustajenych. Su to zwobraznjenja z najwšelakorišich žanrow, na přikład ze sporta, a portrety. Mjez nimi su tež dźěła fotografow, kotřiž za redakciju Serbskich Nowin dźěłaja. Zajimcy smědźachu samo z hłosowanskim lisćikom mjez wustajenymi nowinarskimi fotami najrjeńši wuzwolić. Foto: Gernot Menzel

Wot pismika ke knize

štwórtk, 21. junija 2018 spisane wot:

Na dnju wotewrjenych duri wo dźěle w serbskim nakładnistwje zhonili

Lětuša 60. róčnica załoženja Ludoweho nakładnistwa Domowina bě ćežišćo dnja wotewrjenych duri 9. junija. W schodźišću wisachu fotografije, kotrež chronologisce za LND wusahowace wosobiny – mjez druhim běchu to spisowaćel Jurij Brězan, basnik a něhdyši šefredaktor časo­pisa Płomjo Beno Budar abo lektorka a wudawaćelka Ingrid Juršikowa – minjenych šěsć lětdźesatkow pokazachu. Někotremužkuli wopytowarjej bě nimo toho nowosć, zo je skupina Czerwone Gita­ry 1981 redakciju tehdyšeho dźenika Nowa doba wopytała. Wabjenske plakaty za publikacije nakładnistwa wotbłyšćowachu wobšěrny spektrum knihow, kotrež su w LND wušli.

Wuswědčenja dóstali a hudźili

štwórtk, 21. junija 2018 spisane wot:
Na wčerawšim koncerće k zakónčenju šulskeho lěta w Budyskim NSLDź su hudźbnym šulerkam a šulerjam Budyskeje wokrjesneje hudźbneje šule lětuše wuswědčenja přepodali. Zdobom wuznamjenichu najlěpšich z přidatnym prezentom. Młodźi hudźbnicy dóstachu tak hišće raz składnosć, swoje zamóžnosće na instrumenće zjawnosći prezentować. Nimo němskich a jendźelskich titlow na dudach, pozawnach a wot Cecilije Neterec na klawěrje přednjesenych kruchow běchu tež serbske zynki słyšeć. Wiebke Vogel a Georg-Wilhelm Jatzke zanjeseštaj jako duwo pěseń Bjarnata Krawca na tekst Jakuba Barta-Ćišinskeho „Na łukach“. Foto: SN/Maćij Bulank

Porjedźenka

štwórtk, 21. junija 2018 spisane wot:
W rozprawje „SCS swoju prěnju CD předstajił“, we wudaću Serbskich Nowin ze 4. junija, jewitej so zmylkaj. Prawje ma rěkać: „Sydom spěwarjow … zanjese wšitke na zynkonošaku zwěčnjene pěsnje, kotrež su zwjetša wobdźěłanja ... kaž tež swójske a cuze kompozicije kaž drje najznaćiši hit ćělesa ‚Jen běły šwon‘.“ W předposlednjej sadźe měło stać: „Spisałoj staj pěsnje mjez druhim Jan Cyž a Tadej Nawka.“ Awtor prosy wo wodaće za misnjenje. redakcija SN

Žiwa hudźba, reje a kabaret w busu

štwórtk, 21. junija 2018 spisane wot:

9. a 10. junija je wuměłstwowy bus lětsa­ pjeć stacijow w Budyšinje – tu měšćan­ski muzej a kulturnu milu w Strowotnej Studni –, w Pomorcach, Koporcach a Korzymju zwjazał.

W Serbach rozšěri so zrudźaca powěsć, zo je 6. junija zemrěł Jan Domaška, zasłužbny nawoda rejwanskich skupin. 2. měrca 1933 bě so wón w Jitku pola Rakec­ serbskej burskej swójbje narodźił. Spočatk lěta 1952 přistaji jeho intendant SLA Jurij Winar w runje załoženym serbskim powołanskim ansamblu jako rejwarja. Tak słušeše njeboćički do prěnich wosom rejwanskich porow, kotrež za­počachu 15. měrca 1952 program SLA zwučować. „Jan Domaška bě sobuzałožer SLA a prěni jara talentowany powołanski serbski solowy rejwar“, praji jeho kolegina prěnjeje hodźiny SLA Leńka Šołćina. 21. decembra 1952 je wón prěni wulkoprogram SLA w Choćebuskim Statnym dźiwadle sobu wuhotował.

Wojerecy (AK/SN). Po třoch lětach při­hota su we Wojerowskim měšćanskim muzeju njedźelu dalši dźěl moderneje, znowa zarjadowaneje trajneje wustajeńcy wotewrěli. Wobłuk „powučenjahódny“ (LehrReich) je do šěsć wobłukow rozrja­dowany. Nowy slěduje na hižo wote­wrjeny wobłuk „dožiwjenjahódny“ (ErlebnisReich). „Smy tójšto stawiznow do małych rumnosćow hroda zaměst­ni­li“, wuzběhny nawodnica muzeja Kerstin Noack.

Jeho hudźba klinči dale w našich wutrobach

wutora, 19. junija 2018 spisane wot:

Budyšin (SN/at). Na hnujace wašnje su so swójbni, přećeljo, bywši kolegojo a serbska zjawnosć z Delnjeje a Hornjeje Łužicy wčera na Budyskim Tuchorju z komponistom a hudźbnym wědomostnikom Detlefom Kobjelu rozžohnowali, kiž bě 18. meje w 75. žiwjenskim lěće zemrěł.

Žarowansku swjatočnosć w štyrjoch rěčach zemrěteho – jeho delnjoserbskej maćeršćinje, hornjoserbskej a němskej dźěłowej rěči kaž tež hudźbnej jako rěči wutroby – swjećeše farar Cyril Pjech w Tuchorskej cyrkwi. W prědowanju rysowaše wón Detlefa Kobjelu jako nana serbskeje swójby, kiž je „wšitko činił, zo by­ wam lochko było“. A „jeho hudźba klinči dale w našich wutrobach“. Jeho wutroba bě doma w Delnjej Łužicy, hdźež je jako syn pjekarja wotrostł.

Nimale 150 kruchow najwšelakorišeho razu wučinja kompozitoriske tworjenje njeboćičkeho. Wone „słušeja do manifestneho wobstatka serbskeho hudźbneho tworjenja“, hódnoćeše komponist Juro Mětšk.

Drohoćinka znowa předstajena

póndźela, 18. junija 2018 spisane wot:

SLA a chór Meja zhromadnje spěwohru „Smjertnica“ předstajiłoj

Smochćicy (CRM/SN). Poprawna prapremjera Jurja Pilkoweje lěta 1909 dokomponowaneje spěwohry „Smjertnica“ bě hakle 1965 w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle w Budyšinje.

Serbski ludowy ansambl zwoprawdźi składnostnje lětušich 160. narodnin Pilka zhromadnje z chórom Meja a ze spěwnymi solistami wčera, njedźelu, koncertnu wersiju předstajenja najwažnišeje twórby wuznamneho serbskeho hudźbnika zašłosće. Wón spisa ju na libreto Jana Radyserba-Wjele, mjenujo ju opereta. Při rjanym lěćnym wjedrje pod hołym njebjom na dworje Smochčanskeho Domu biskopa Bena wopokaza so spěwohra wčera zaso jako woprawdźita drohoćinka serbskeje hudźby. Hižo z teje přičiny bě wopyt předstajenja, wotměteho we wobłuku Smochčanskeho hudźbneho swjedźenja Via regia, wosebje poručeny. Bohužel bě wopyt skerje snadny. Zwoprawdźenje naročneho projekta pod nawodom chóroweho direktora SLA Andreasa Pabsta pak wopokaza so jako kreatiwne znowawotkryće, kotrež je porědko do­žiwić.

nowostki LND