MIDAS z nowym sekretarom

wutora, 05. junija 2018 spisane wot:

Günther Rautz ze zastojnstwa rozžohnowany

Bozen (SN/JaW). Europske zjednoćenstwo nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) ma noweho generalneho sekretara. Na swojej minjenej hłownej zhromadźiznje w Ostravje su zastupnicy 27 čłonskich mjeńšinowych dźenikow – mjez nimi tež Serbske Nowiny, kotrež zastupowaše šefredaktor Janek Wowčer – Južnotirolčana Marca Rögglu do zastojnstwa powołali. 31lětny je jurist a slědźer Instituta za mjeńšinowe prawa na Europskej akademiji EURAC Bozen, priwatnym centrumje za nałožowane slědźenje. Tam mjeztym něhdźe pjeć lět tež za MIDAS skutkuje.

Marc Röggla naslěduje dr. Günthera Rautza, kiž je funkciju po 17 lětach z wosobinskich a powołanskich přičin złožił. „Wot spočatka lěta sym nawoda Instituta za mjeńšinowe prawa při EURAC, tuž ­njeje hižo telko chwile za nadawki ­MIDAS. Přiwšěm sym přeswědčeny, zo maće z Marcom Rögglu hibićiweho a spušćomneho noweho generalneho sekretara. Wostanu pak MIDAS a wam dale swěrny“, dźakowaše so Rautz přitomnym žurnalistam za lěta spomóžneho zhromadneho dźěła.

SCS swoju prěnju CD předstajił

póndźela, 04. junija 2018 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Na połnje wobsadźenej žurli Budyskeho Serbskeho domu su wopytowarjo sobotu premjeru prěnjeje CDje Spěwneho Consorciuma Seniorow (SCS) dožiwili. Sydom spěwarjow pod nawodom Alojsa Nawki zanjese wšitke na zynkonošaku zwěčnjene pěsnje, kotrež su zwjetša wobdźěłanja – aranžement runje tak kaž teksty – znatych serbskich ludowych štučkow kaž „Lubka lilija“ abo „Ženje ja njejsym tak wjesoły był“. Mjez nimi běchu swójske kompozicije, a to drje najznaćiši hit ćělesa „Jen běły šwon“.

Nalada w publikumje bě wuběrna, dołho trajacy sylny aplaws pohnu spěwarjow SCS k přidawkej. Srjedź koncerta dźakowaše so Alojs Nawka Załožbje za serbski lud, kotraž bě nahrawanja spěchowała. Wosebje wuzběhny „direktora Jana Budarja a Johna Petrika za dobry přewod. Dale dźakujemy so Tomašej Nawce-Berlinskemu za wuhotowanje, Dieterej Hennigej za techniske zwoprawdźenje a wosebje našim mandźelskim za jich sćerpnosć. Často su na nas čakali, dokelž su proby dlěje trali, druhdy bě wobjed hižo dawno spřihotowany.“

Čmjeła Hana doleći sej do Friziskeje

póndźela, 04. junija 2018 spisane wot:

Inscenaciju NSLDź „Čmjeła Hana“ je sej­ nimale 2 000 dźěći wobhladało. We Łužicy hru w tutej sezonje wjace njepokazaja, předstaja pak ju w juniju w nižozemskim Leeuwardenje.

Budyšin (SN/bn). Inscenacija Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Čmjeła Hana chce pomhać“ je wothrata – znajmjeńša za aktualnu hrajnu dobu a naš region. W juniju mjenujcy předstaji Budyske jewišćo hru trójce we wobłuku projekta „Home of languages“, kotryž friziska metropola Ljouwert (nižozemsce: Leeuwarden) jako lětuša kulturna stolica Europy zarjaduje. „W pawiljonje wosrjedź města prezentuja tam tydźensce wot­měnjejo so europske narody swoju rěč a kulturu. Serbja wobdźěla so wot 24. junija do 1. julija“, rjekny ze stron Załožby za serbski lud zamołwita Hanka Buda­rjowa na naprašowanje.

Skupiny jubilej wobohaćili

póndźela, 04. junija 2018 spisane wot:

Staroměšćanski swjedźeń k 750. róčnicy Wojerec

Wojerecy (UH/SN). Prěni z dweju planowaneju swjedźenjow k 750. róčnicy prěnjeho naspomnjenja Wojerec wotmě so tam kónc tydźenja kołowokoło staroměšćanskeho torhošća. Před starej radnicu a na wokolnych hasach njeposkićichu jeno zabawu, ale tež wjele hudźby a kulinariske wosebitosće. Wčerawša njedźela steješe cyle w znamjenju serbskeje kul­tury. Tak předstajichu rejwanske skupiny ze Židźinoho, Ćiska, Brětnje a Čorneho Chołmca wurězki ze swojeho programa. Dale dožiwi publikum Židźinski chór, Choćebuski Němsko-serbski ansambl a kapału Kupazukow. Bohužel bě Serbski kwasny ćah Slepo chorosće dla krótkodobnje wotprajić dyrbjał.

Dr. Matej Broniš

póndźela, 04. junija 2018 spisane wot:
3. junija 1868 narodźi so pozdźiši rěče­spytnik a superintendent dr. Matej Pomhajbog Broniš w delnjołužiskim Lutolu swójbje zasłužbneho fararja Pawoła Fryca Broniša. Hižo jako gymnaziast Choćebuskeho gymnazija wuwučowaše swojich sobušulerjow w maćeršćinje. W Göttingenje, Berlinje a Lipsku studowaše teologiju a slawistiku. Za Berlinski čas bě tam aktiwny čłon towarstwa studentow Sorabicum. Zhromadnje z Bogumiłom Šwjelu a Wylemom Nowym nawjedowaše delnjołu­žiskich Młodoserbow, organizowaše jich koncerty a zarjadowanja. 1889 załoži serbske chóry w Škodowje, Zaspach a Chmjelowje. Lěto po tym wudawaše a redigowaše prěni delnjoserbski młodźinski časopis Serbska Wutšoba, kotryž pak jenož krótki čas wuchadźeše. 1892 promowowaše ­Broniš wo kašubskich narěčach na doktora filologije. Přełoži někotre spisy a dopisowaše do Bramborskeho Casnika. Wot lěta 1900 do 1903 bě pomocny duchowny w Choćebuskej Serbskej cyrkwi. Wot 1903 do 1908 bě farar w Gorjenowje a wot 1917 do 1937 wyši farar a superintendent w Čelichowje (nětko Pólska). Wot nacijow bu 1933 někotre měsacy zajaty. Zemrě 12. januara 1937. Manfred Laduš

„Maks a Moric“ dźěći zawjeseli

pjatk, 01. junija 2018 spisane wot:
Na žurli Serbskeho ludoweho ansambla su dźensa dźěći z łužiskich pěstowarnjow premjeru inscenacije „Maks a Moric“ dožiwili. Hru po motiwach Wilhelma Buscha bě Pětr Janaš zeserbšćił, režiju je hrajer Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Olaf Hais wukonjał. W něhdźe hodźinskim programje wutworitej rěčnik a orchester dialog­ mjez słowom a hudźbu (kompozicija: Gisbert Näther). K tomu projicěruja znate ilustracije Buscha na wulku płachtu. Do předstajenja prezentowachu hudźb­nicy swoje instrumenty, štož młodych wopytowarjow runje tak zajimowaše kaž za­ho­ri. Sobotu za tydźeń pokaza SLA „Maks a Moric“ hišće raz. Foto: SN/Maćij Bulank

Rjany serbski nałožk wozrodźili

pjatk, 01. junija 2018 spisane wot:

Drasta rejuje! Rejuj sobu! To je hesło mjeztym 6. błótowskeho ludoweho a drastoweho swjedźenja. Na njón hotuja so wospjet drastynošerki a drastynošerjo z cyłeje Łužicy.

Bórkowy (SN/MiR). Nałožki, jědźe, hudźba, wosebje pak narodna drasta steja w srjedźišću lětušeho błótowskeho drastoweho swjedźenja. Tón pak nochcedźa wuhotowarjo, turistiske towarstwa Bórkowy, Lubnjow a Lubin jenož mjez sobu swjećić a namołwjeja tuž zajimcow ze wšěch łužiskich kónčin sobu činić. Tak wabi mjez druhim tež Domowina na swojej měsačnej protyce wo wobdźělenje zajimcow na njewšědnym zarjadowanju.

Wo knihach a kniharni (01.06.18)

pjatk, 01. junija 2018 spisane wot:

Lětnje prózdniny so z wulkimi kročelemi bliža a što drje je rjeńšeho, hač sej zhromadnje z dźěćimi swoju dowolowu kniž­nu­ lekturu wupytać směć. Zo je tež dorosćenemu dobytk, sej jónu knihu za młodostnych do kófra tyknyć, dopokazuje loni w samsnym času wušła kniha Jasminki Petrović „Lěćo za započatkarjow“, kotruž je Lubina Hajduk-Veljkovićowa zeserbšćiła. Ćim bóle, je-li dowolowy cil Chorwatska abo samo kupa Hvar.

Połčas wubědźowanja młodych talentow

štwórtk, 31. meje 2018 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Sobotu zakónčitej dwě zarjadowani – „HUBA & SŁOWO“ a „RUKA & NOHA“ – w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle lětuše wubědźowanje talentow „Lampenfieber“. Pod hesłom „Měr je ...“ stej wobłukaj tworjace wuměłstwo a hudźba hižo wotzamknjenej. Mjezyfacit Dirka Albersa, nawody předsydstwa wurisanje zhromadnje z towarstwom Kamjentny dom wuhotowaceje wokrjesneje lutowarnje, je pozitiwny: „Wokomiknity staw zwjesela. Prěnje finale segmenta ‚WOKO‘ kónc apryla w Kamjentnym domje bě hladajo na zapodate twórby poradźene. Wobłuk ‚WUCHO‘ mam hladajo na mnóstwo wobdźělnikow kaž tež přihladowarjow samo za grandiozny.“

Njedawno předstajichu dźěći a młodostni swoje hudźbne přinoški na Budyskim nalěću. „Žitne wiki běchu stajnje połnje wobsadźene. Jako čłon wukony hódnoćaceje jury sym z talentowanymi młodymi hudźbnikami rěčał. Wězo běchu trochu rozpjeršeni, ale wjeselachu so tež nad wulkim zajimom publikuma.“

Budyšin (CRM/SN). „Před něhdźe dwěmaj lětdźesatkomaj započach so z wosobinu Jana Kiliana a dalšimi serbskimi wupućowarjemi do Sewjerneje Ameriki a druhich zamórskich krajow zaběrać“, praji Trudla Malinkowa, wědomostna sobudźěłaćerka w Serbskim instituće, wutoru wječor w Budyskej měšćanskej bibliotece na Hrodowej mnohim němskim a serbskim zajimcam. Dźiwajo na městnosć přednoška a wjele wopytowarjow z kruha Staroměšćanskeho towarstwa Budyšina wěno­waše so wona dosć dokładnje Janej Kilianej jako teologej, spisowaćelej, přeło­žowarjej a kěrlušerjej, kiž běše so 1811 w Delanach (Döhlen) pola Kubšic swobodnemu žiwnosćerjej narodźił. Ze swójby pochadźachu hižo někotři ewangelscy duchowni. Jeho prěnjotny žiwje­nski zaměr bě misionstwo. Po wuchodźenju Budyskeho gymnazija pak bě je­mu jeno dźak zdźědźenemu nanowemu zamóženju móžno na uniwersiće w Lipsku studować, referentka potwjerdźi.

nowostki LND