Z lubosće k serbskim korjenjam

pjatk, 17. awgusta 2018 spisane wot:

Wo njewšědnu atrakciju bohatši je Čornochołmčanski Krabatowy młyn. Tam je nětko dospołny serbski katolski kwasny ćah widźeć, za kotrymž chowa so zajimawa stawiznička.

Čorny Chołmc (AK/SN). Elisabeth Deutsch­mannowa z Łutow je spěchowanske towarstwo Krabatoweho młyna w Čornym Chołmcu njedawno njewšědnje wobdariła. 76lětna přewostaji towarstwu drastowe klanki, předstajace serbski katolski kwasny ćah, křižerja z konjom jako dekoraciju, kołwrót a wobrazowej albumaj. „W 1990tych lětach sym klanki zhotowiła. Před něšto lětami běchu wone we Łazowskim Domje Zejlerja a Smolerja wustajene“, powěda Łutowčanka. „Nětko chcych swoju zběrku do swěrnych rukow wotedać. Krabatowy młyn je za to prawe městno.“

Wjednistwo so předstajiło

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:

Kwasy a jubilarojo ćežišća aktualneje hrajneje doby SLA

Budyšin (SN/bn). Serbski ludowy ansambl je spočatk awgusta hrajnu dobu 2018/2019 zahajił. Na wčerawšej nowinarskej konferency w Röhrscheidtowej bašće předstaji so dwójne wjednistwo institucije – to stej nowa intendantka Judith Kubicec a dale jako překupska jednaćelka skutkowaca Diana Wagnerec – a rozjima zdobom hrajny plan aktualneje sezony kaž tež nowosće SLA.

Rysuje swój puć

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:
Budyšin (SN). Pod titulom „Doma we wućekach“ je w Ludowym nakładni­stwje Domowina wušoł prěni dźěl awtobiografije basnika a spisowaćela Benedikta Dyrlicha. Tu wěnuje so wón lětam 1964 do 1989. W dwěmaj knihomaj – druha wuńdźe klětu – rysuje Dyrlich z wurězkami z dźenikow, listow a pojednanjow mězniki a etapy swojeho žiwjenja kaž tež wobstejnosće w tehdyšej NDR. Jeho literarne tworje­nje a z nim zwjazane mysle a dopóznaća hraja při tym wažnu rólu. Wo­sebitosć je, zo poskića čitarjej tež njewšědny dohlad do „małeje komorki“, w kotrejž nastawa a rosće poezija.

Serbska wustajeńca we Wendlandźe

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:

Łuchow (WS/SN). We wendlandskim měsće Łuchowje (Lüchow) wotewrěchu minjeny pjatk pućowacu wustajeńcu „Serbska hola – Slědy w pěsku“. Hač do srjedź oktobra wostanje přehladka z ćežišćom Serbja a wuhlo w srjedźnej a Delnjej Łužicy we Łuchowskim sociokulturnym zetkanišću „Allerlüd“ zajimcam přistupna. Wernisažu wobrubiła je drastowa a rejwanska skupina De Öwerpetters, kotraž bě so loni mjez druhim na folklornym festiwalu „Łužica“ wobdźěliła.

Wjeršk wotewrjenja bě znowa předstajeny ptačokwasny spěw słowjanskich prjedownikow wobydlerjow Wendlanda, kotryž je tež w Serbach pod titulom „Štó ma njewjesta być?“ znaty. Zawod do wustajeńcy poda kuratorka za kulturne stawizny a literaturu Budyskeho Serbskeho muzeja Andrea Pawlikowa jako awtorka přehladki. Ekspozicija je z wida zastupjerjow Łuchowa kaž tež Domowiny pokročowanje kulturneje wuměny mjez Serbami a Wendlandom, kotraž traje mjeztym dlěje hač 25 lět. Hakle loni stej partneraj wolu k dalšemu zhromadnemu dźěłu z podpisanjom wotpowědneho wopisma wobkrućiłoj.

Lětni serial SN8. dźěl

Kotołnja w Dźěžnikecach słuša mjeztym 20 lět k małym jewišćam Hornjeje Łužicy, kotrež wot časa jeje załoženja w meji 1998 hač do dźensnišeho wobstajnje najwšelakoriše programy poskića. Bywšu industrijnu halu, natwarjenu kónc 19. lětstotka hłownje z čerwjenych cyhelow jako dźěl Kralowsko-sakskeho pulwernika, běštaj hudźbnaj entuziastaj Holger Bayn a Andreas Greiner-Bär na zarjadowanišćo přetwariłoj. Wot wšeho spočatka we formje towaršnosće z wobmjezowanym rukowanjom organizowanaj wobhospodarjataj wonaj ležownosć a twarjenje při Sprjewi zhromadnje, hdys a hdys podpěranaj wot wšelakorych towarstwow.

Wšitcy wutrobnje witani

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:

Budyšin hotuje so na prěni staroměšćanski festiwal, kotryž budźe wot 31. awgusta do 2. septembra w historiskim měšćanskim dźělu sprjewineho města. Loni bě so Swjedźeń při Starej wodarni posledni raz wotměł. Tohodla je so Tu­ri­stiske towarstwo Budyšin pod nawodom swojeho předsydy Dietmara Stangi rozsudźiło, lětsa prěni króć swjatk w starym dźělu města přewjesć. „Chcemy turizm w Budyšinje spěchować a zdobom stare město Budyšina prezentować“, praji Dietmar Stange Serbskim Nowinam.

Tójšto městow po wšej Němskej po­dobnje Budyšinej tajke staroměšćanske festiwale kóždolětnje wuhotuje, zo bychu w turistiskim zmysle na so skedźbnjeli. „Chcemy to tež ze swojim zarja­do­wanjom. Naše město ma telko zajima­wosćow na historiskim polu, kotrež měli turistow přiwabić. Ale za to dyrbimy jim wja­ce poskićić“, podšmórnje před­syda turistiskeho towarstwa.

Kulisa přemało wužiwana

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:

Rozmołwa ze zamołwitym za nóc lyriki w Budyšinje

We wobłuku staroměšćanskeho festi­wa­la, kotryž wuhotuje Turistiske towar­stwo Budyšin, wotměje so 31. awgu­sta zdobom Budyska nóc poezije.­ Alfons­ Wićaz je so rozmołwjał ze zamołwitym za nóc lyriki Bosćijom Benadu­, docentom za turistiski management na polu internetneje komunikacije na Wysokej šuli Žitawa/Zhorjelc.

Kak sće mysl zrodźił, nóc poezije zarjadować?

B. Benada: Mam nazhonjenja z organizowanjom tajkich literarnych čitanjow w Budyšinje. Pjeć lět organizuju hižo nóc kriminalkow, kotraž so tu stajnje we wo­błuku jutrownych zarjadowanjow ćichi pjatk wotměwa. Turistiske towarstwo Budyšin je so mje prašało, hač móhł po­dobny format za wotewrjenje staroměšćanskeho festiwala poskićić. Tak sym k Budyskej nocy poezije přišoł.

Zwjazk serbskich wuměłcow je 39 swjedźenjow poezije wuhotował, mjez nimi tež tajku Budysku nóc poezije. Što budźe na nětčišej hinaše?

Žiwjenje a dóńt Hanamarje Šěrcec, kotrejž bě spisowaćel Jurij Koch ze swojej zažnej nowelu „Židowka Hana“ pomnik stajił, pohonjatej wědomostnikow dale do dźěła. To je zarjadowanje Serbskeje Lěwicy wčera w Budyšinje na hnujace wašnje wotbłyšćowało.

Budyšin (SN/at). Literat Jurij Koch a wědomostnik dr. Hermann Simon běštaj hosćej moderatora Hajka Kozela na předwječoru 100. posmjertnych narodnin Hanamarje (Hanki) Šěrcec. A bórze bě pytnyć, zo je dźěło toho jednoho skutkowanje tamneho njesměrnje wopłodźało.

Rodźeny Hórčan Koch čitaše pasažu wo židowce ze swojich žiwjenskich dopomnjenkow. Rysowaše puć młodeje žony židowskeho pochada, kotraž bě ke křesćanskej wěrje přestupiła a je na kóncu 1930tych lět z wjesneje towaršnosće wutłóčena grawoćiwy dóńt milionow ­Židow w Europje poćerpjeła.

39,3 miliony ludźi dźeniki čitaja

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:

Ličba čitarjow ćišćanych wudaćow němskorěčnych dźenikow je so porno lětu 2017 wo 1,3 miliony ­pomjeńšiła. W Němskej wuchadźace mjeńšinowe dźeniki njeběchu do přepytowanja ­zapřijate.

Frankfurt nad Mohanom/Budyšin (SN/at). Štóž wuwiće nowinskich wikow w Europje a USA sćěhuje, toho to njepřekwapja: Ćišćane nowiny w Němskej su w minjenych dwanaće měsacach wjace čitarjow zhubili hač lěto do toho. Z wčera w Frankfurće nad Mohanom wozjewjeneje medijoweje analyzy wuchadźa, zo po cyłym Zwjazku 39,3 miliony ludźi dźenik čitaja – 1,3 miliony mjenje hač hišće před lětom. Loni w juliju bě medijowa analyza spad wo 600 000 či­tarjow w běhu lěta wunjesła. Wužiwanje e-paperow a dalšich online-poskitkow njebě wobstatk projekta.

Aktualnje docpěwaja dźeniki w našim kraju 55,8 procentow němskorěčneho wobydlerstwa w starobje wot 14 lět. Lěta 2017 bě jich hišće 57,9 procentow. Z wotstawkom najbóle čitana nowina wostawa Bild. Bulwarne łopjeno čita wšědnje 9,42 milionow ludźi.

Mjezynarodne wurisanje dobył

wutora, 14. awgusta 2018 spisane wot:
Armagh (SN/JaW). Serbski organist Johan­nes Krahl z Dobranec je wčera ­mje­zynarodne pišćelowe wurisanje Nor­thern Ireland International Organ Competition w sewjeroirskim městačku Armagh dobył. Mjez cyłkownje 13 wobdźělnikami bě Krahl jedyn z dweju Němcow, kaž z wozjewjenja na internetnej stronje wuhotowarja wuchadźa. Na pišćelach w Armaghskej St. Patrick’s Cathedral je wón jurorow ze swojej hru přeswědčił a přesadźi so tak přećiwo konkurency, mjez druhim z Italskeje, Chiny, Francoskeje, Šwicarskeje a Jendźelskeje. Johannes Krahl, kiž je na Budyskim Serbskim gymnaziju maturował a hižo w mnohich cyrkwjach Hornjeje Łužicy koncertował, wubědźi sej pjenježne myto 1 500 puntow (něhdźe 1 650 eurow) a wjacore wustupy na sławnych městnosćach swěta. Kaž zarjadowarjo mjezynarodneho wurisanja dale zdźěleja, smě ­Johannes Krahl w St. Thomas Church na Fifth Avenue w New Yorku, w sławnej Westminster Abbey w Londonje, w Stockholmskej katedrali, w Cambridgeskim King’s College a w St. Michael’s Church w irskim Dún Laoghaire koncertować.

nowostki LND