Barokny hród w Njeswačidle a přisłušacy park stej jutře a zajutřišim z hosćićelom 8. wikow wuměłstwoweho rjemjesła. Mjez druhim poskićuja „wubrane manufaktury, ateljeje a dźěłarnje z cyłeje Němskeje na přikład wozdebjenki, tekstilije a dekoratiwne małoserije ze złota a slěbra kaž tež z pórclina, papjery a drjewa“. Foto: PR/agentura Markt-Werk

Special z mnohimi nowosćemi

štwórtk, 06. julija 2023 spisane wot:

Ke krutym wobstatkam festiwala we Łužicy słuša „festiwalny special“

Skerje njeznate a njezwučene zynki – za to je „festiwalny special“ sobotu na Zahrodnikec/Grutkec statoku w Chrósćicach znaty. Rejzka Krügerowa, projektna managerka Domowiny a zamołwita za mjenowany program, je přewšo zajimawe skupiny nadešła.

Hłowna atrakcija drje budźe hudźbny cyłk „Celtica – pipes and rock“, kotrehož hudźbny směr je folk- a celtic rock. We wonym miljeju je kulturne ćěleso jedne z najaktiwnišich a najinowatiwnišich po cyłym swěće. Tak absolwowachu wot lěta załoženja 2010 hač do dźensnišeho hižo wjace hač 600 wustupow po wšěch kontinentach, mnohe z nich na wuznamnych festiwalach kaž Wacken-openair, ale tež w Alasce, na Hawaiiju, w Indiskej a New Yorku. Pjeć studijowych albumow je skupina mjeztym nahrawała a bu w lěće 2019 składnostnje „Australian Celtic Music Awards“ z titulom „International artist of the year“ počesćena.

Budyšin (SN/MiR). Wobdźělnicy XIV. mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica“ pojědu lětsa z wosebitym hóstnym darom domoj. Njebudźe to kaž hewak kniha, ale dar, kiž je pola turistow, kotřiž sej do Serbskeje kulturneje informacije dóńdu, tuchwilu dosć požadany. Je to serbski motiw na šćěpjelowej tafli. W dźěłarni towarstwa „Dźěłań dźeń“ na Budyskej Sukelnskej laser hižo wjacore dny podate linije do kamjenja rěza, abo hinak prajene, do šćěpjela grawěruje. Tak je na šěrych tafličkach z přirodneho materiala logo festiwala „Łužica“ widźeć.

Wosebity poskitk pod pozadkom „Imaterielne kulturne herbstwo“ steji na folkolornym festiwalu w Chrósćicach pod hesłom „... hdźež duša luda schow swój ma ...“ Zarjadowanje wotměje so tutu sobotu w 15 hodź. na Kralec statoku. Tam předstaja so pokazki ze wšelakich krajow stajnje z widom na duchowne kulturne herbstwo čłowjestwa – kultura ludow a ludowych skupin pod škitom UNESCO.

Mjeztym třeći króć słuša do wobłuka Mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica – Lausitz – Łužyca“ poskitk, zaběracy so z jónkrótnej hudźbu, spěwami a rejemi kaž tež ze zwukami tradicionalnych hudźbnych nastrojow. Z lětušim programom chcedźa iniciatorojo rjadu na zašłe tři festiwale nawjazać.

Budyšin (SN). Tuchwilu wobmjezowany wotewrjenski čas serbskeje kniharnje w Budyšinje, kotraž je nachwilnje jenož wutoru wot 11 do 14 hodź. přistupna, zaběraše tež předsydstwo towarstwa přećelow Smolerjec kniharnje. Woni tež wobžaruja, zo so tón čas w rumnosćach žane serbske zarjadowanja njewotměwaja. Kaž towarstwo informuje, su so zašły tydźeń z towaršnikom nakładnistwa, direktorom Załožby za serbski lud Janom Budarjom, zešli. W rozmołwje su sej „wotpowědne personelne wuměnjenja“ za njeskrótšene wotewrjenske časy“ žadali, zo byštej prawidłowna předań a kompetentne poradźowanje zaručenej byłoj.

Swój prěni album wozjewili

srjeda, 05. julija 2023 spisane wot:

Jaseńca (JBo/SN). „Stara šula“ rěka prěnjeho julija wozjewjeny debitowy album serbskeje hiphopoweje trójki Nowa Doba, ke kotrejž słušeja Pětr Dźisławk (Lil Handrij), Florian Kießlich (FloJ) a Syman Hejduška (SMAN). Składnostnje wozjewjenja noweho zynkonošaka přeprosychu młodźi Serbja minjeny pjatk swojich přećelow a znatych k prěnjemu poskanju do Jasčanskeje Bjesady.

Smochćicy (SN/bn). Pod hesłom „Pólskej nocy“ stej kubłanišćo swj. Bena a Serbski ludowy ansambl minjenej pjatk a sobotu Smochčanski hudźbny swjedźeń pod hołym­ njebjom wuhotowałoj. Nawoda kubłanišća Sebastian Kieslich postrowi publikum­ citujo pólskeho aforistikarja Stanisława Jerzyja Leca: „Njejsym mě­njenja matematikarjow. Mam sumu nulow za strašnu ličbu.“ Hladajo na woběmaj­ wječoromaj dosć derje wobsadźene wopytowarske městna – dohromady zličichu něhdźe 700 hosći – wón doda: „Wo nuli wšak njemóže tu rěč być.“ Intendant SLA Tomas Kreibich-Nawka wabješe wospjet za bonusowu akciju „Sakske dźiwadłowe lěćo“ Němskeho jewišćoweho zjednoćenstwa, wuzběhny­wši „nadal napjate financielne połoženje kulturnišćow“ w swobodnym staće. „Znajmjeńša pjeć jewišćam hrozy w přichodźe insolwenca. Stajnje rěčimy wo změnje strukturow, ke kotrejž pak wjace słuša, hač porjadne drohi a nowe přemysłownišća. Za dušu a wutrobu trjebamy tež kulturu“, intendant pod přikleskom publikuma podšmórny.

Wědomostny dorost so zetkał

wutora, 04. julija 2023 spisane wot:

Přednoški slědźerkow a slědźerjow w serbskej tematice słyšeli

Budyšin (JBo/SN). Mjeztym štwórty króć bě Serbski institut slědźerki a slědźerjow, kotřiž so ze serbskej tematiku zaběraja, na zhromadnu wuměnu do Budyšina přeprosył. Něhdźe 30 zajimcow je minjeny pjatk a sobotu na 12 přednoškow ze šěrokeho wobłuka sorabistiki słuchało. Rěčespyt bě runje tak zastupjeny kaž ­kulturne wědomosće a stawizny. Bo­hužel bě so wospjet jeno mało wědo­mostneho dorosta z Lipska wobdźěliło, za to pak móžachu skupinu serbšćinarjow z Techniskeje uniwersity pod na­wodom Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje w Drježdźanach witać. Dale wobdźělichu so na zarjadowanju we Łužicy mjez druhim dr. Ladislav Futtera z Techniskeje uniwersity w Liberecu, wučer serbochorwatšćiny Mihailo Jelic z Poruhrskeje ­uniwersity w Bochumje, ab­solwentka ­socialneho dźěła Karoline Brützel z fachoweje wysokeje šule w Dortmundźe a doktorandka Karoline Schneider z Bauhaus Uniwersity we Weimarje.

Vychodna (SN/MiR). Folklorny festiwal we Vychodnej, lětsa 68., je najstarši a po wobsahu najwobšĕrniši swojeho raza po cyłej Słowakskej. K załožićelam, kotřiž su w 1950tych lĕtach ideju zrodźili, słušeše słowakski choreograf Juraj Kubánka. Jeho rukopis je w předstajenych programach hač do dźensa spóznać. To wobkrući Štefan Kocák, kotremuž bĕše lětuši hłowny program pod hesłom „Čl’ovek“, minjeny pjatk w amfiteatru na festiwalnišću wěnowany. Na naprašowanje SN wón rjekny: „Sym wot Juraja Kubánki wuknył. Znaju jeho reju ,Skałarska‘, kotruž je wón we Łužicy na jewišćo stajił a mam ju za wurjadnu.“

Spěwajo ducy do Słowakskeje

pjatk, 30. junija 2023 spisane wot:

Kraków (SN/MiR). Skupina łužiskich Serbow je so dźensa w nocy do Východneje na Mjezynarodny folklorny festiwal Východná 2023 podała. Po puću do Słowakskeje su woni rano po Pólskej ducy, w Krakowje pozastali. Při wodźenju po měsće su sej Stare naměsto wohladali a so na sławnym Wawelu rozhladowali.

Mjez nimale 40 sobupućowacymi su so młodźi mužojo, po wjetšinje čłonojo skupiny Čłonstwo za integraciju ludoweje akordeonoweje kultury (ČILAK), ze swojimi instrumentami a hłosami wo dobru naladu postarali. Tuž běše nócny měr w busu chětro krótki. Wšako su młodostni štučku po štučce zakantorili a tak k sobu spěwanju pohnuwali. A to njedachu sej ludźo w busu dwójce kazać. Wšojedne hač dźesaćlětny šuler abo rentnar, kóždy je sobu spěwał, hdyž zaklinčachu serbske, čěske abo słowakske ludowe spěwy. Runje tak derje pak wědźachu woni młode hłosy podpěrać, hdyž tute spěwy Lózych hólcow, JANKAHANKI, Holaskow a druhich serbskich bandow a kapałow zakantorichu. Dźensa wječor pak budu wšitcy zhromadnje we Východnej sobu spěwać a rejować.

Serbska debata

nowostki LND