Runje tak kaž wuměłstwowu hudźbu druhich narodow wobwliwuja tež serbske hudźbutwórstwo časowe podawki a aktualnosće. Tak rozestajeja so wězo serbscy awtorojo runja druhim z přitomnostnym žiwjenjom, a to w stilu klasiskeje moderny a postmoderny. Ći jedni činja to dosć intensiwnje, tamni skerje łahodnje. Hustodosć čerpaja z kužoła, kotryž njesměł tež w Serbach zaprahnyć: z ludoweje hudźby. Njeje jenož legitimne, ale tworićelstwo spěchowace, tež serbsku ludowu tradiciju z eksperimentalnymi móžnosćemi nowych kompozitoriskich technikow kombinować a tak indiwidualnosć zaručić.
Ludowe melodije wotcuzbnjene
Wojerecy (KD/SN). Mnozy młodźi a starši wopytowarjo z regiona dožiwichu minjeny kónc tydźenja we Wojerowskej Łužiskej hali musical „Janka a zmij“, kotryž běštaj tamniša hudźbna a wuměłstwowa šula Bischof a dramaturg Olaf Winkler zhromadnje na nohi stajiłoj.
13lětna Janka (Luca-Maria Oczkowski) přežiwja ze zwadźenymaj staršimaj prózdniny pola dźěda na łužiskej wsy. Radšo hač sej zwadu staršeju naposkać wotkrywa sej wona w knize zemrěteje wowki łužiske powěsćowe figury.
Lutki, błudnički, wódny muž a připołdnica předstajichu so tuž spěwajo a rejujo we wobkuzłacych kostimach a kulisach. Na a za jewišćom skutkowachu čłonojo musicaloweje rjadownje a baletnych skupin towarstwa Łužiska hala. Chór Wojerowskeje zakładneje šule Při Halštrowje wustupi jako spěwace žabki a ryby a staraše so tak wo wjeselo.
Choćebuz (SN/CoR). Spěchowanske towarstwo za serbsku rěč w cyrkwi je njedawno wudało dalšu delnjoserbsku CD, a to pod hesłom „Sněžynka“. Słyšeć je na njej dohromady 23 modernje aranžowanych a wot dźěći spěwanych pěsnjow na temu zyma a hody. Je to prěnja delnjoserbska hodowna cejdejka scyła.
CDji připołoženy je zešiwk z tekstami a notami, zo móhli připosłucharjo spěwy tež nawuknyć. Podpěrali su towarstwo při projekće župa Delnja Łužica, RBB, Załožba za serbski lud a Budyski Serbski muzej, kotryž je za cover wobraz Měrćina Nowaka-Njechorńskeho přewostajił.
Zo bě ze smjerću dr. Franka Stübnera a z rozpušćenjom jeho nakładnistwa Lusatia tež kónc Hornjołužiskeje domjaceje protyki jasny, bě zrudźacy pódlanski efekt. Tak so zdaše, zo bě lońše jubilejne wudaće jara woblubowaneje publikacije zdobom poslednje. Ćim rjeńšo je, zo je so z dr. Larsom-Arne Dannenbergom něchtó namakał, kiž chce rjad dale wjesć – po mnohich naprašowanjach kaž tež přećach wjacorych awtorow a dalšich zajimcow. Dannenberg je renoměrowany wědomostnik kaž tež nazhonity wudawaćel na polu regionalnych publikacijow. Wón chce charakter protyki wobchować, a k tomu tež słuša, zo su serbscy awtorojo respektiwnje serbske temy dale zastupjene. To je jara chwalobne. Prěnje wudaće Hornjołužiskeje domjaceje protyki druheje eksistency je nimale doćišćane. Móžemy tuž wćipni być, kajka wona wupada.
Cordula Ratajczakowa
Delnja Łužica přisłušeše w 16. lětstotku z wulkeho dźěla Čěskej krónje, a nic kurwjerchowstwu Sakskeje, kaž smy w interviewje z nawodu Choćebuskeho měšćanskeho muzeja Steffenom Krestinom we wudaću SN z 9. nowembra mylnje pisali. Prosymy wo zamołwjenje.
Redakcija SN
Bukecy (JKr/SN). Nazymski koncert je nimo ptačokwasneho zarjadowanja SLA kruty wobstatk kulturneho žiwjenja Bukec a wokoliny. Njezadźiwa tuž, zo bě zawčerawšim popołdnju žurla Bukečanskeje Wjesneje hospody zaso derje pjelnjena. Zo namakaš tu stajnje zaso přichileny publikum, wo tym móžachu so Smjerdźečanscy rejwarjo a rejwarki runje tak kaž hudźbnicy folklorneje skupiny Sprjewjan přeswědčić. Woni wšak su Bukečanam takrjec stari znaći, kotřiž wědźa zabawny program poskićeć – posledni raz běchu tu před pjeć lětami nazymski koncert wuhotowali.
Hač Južna Awstralska, Texas abo Kanada – wokoło 5 000 Serbow je w 19. lětstotku do zamórskich krajow wupućowało. Što pak bě jich pohnuło łužisku domiznu ze znatymi šćežkami, swójbnymi, susodami a přećelemi wopušćić a so na nimoměry strašnu a wobćežnu jězbu do dalokeho swěta nastajić? Z čim wón wabješe, štož jim domizna skićić njemóžeše? Kak wupadaše „nowe“ žiwjenje wupućowarjow? A namakachu w cuzbje woprawdźe, za čimž so žedźachu?