60 lět ptačokwasnych předstajenjow na profesionalnym jewišću je Serbskemu ludowemu ansamblej składnosć, z programom „Dejmantne a hinaše ptački“ wróćo hladać a wosebite wjer­ški­ publikumej znowa pokazać. Zaju­třišim­ budźe premjera w sportowni Delnjoserbskeho gymnazija Choćebuz.

Budyšin (SN/CoR). „Smy spytali z jednotliwych chłóšćenkow minjenych 60 lět zestajeć pisany kwěćel, kotryž přihlado­warjow na lochke wašnje zabawja“, praji na dźensnišej nowinarskej konferency režiser Stefan Haufe. Wón měješe loni režiju­ programa pod hołym njebjom „Lesć“ w Mortkowje a Bórkowach. Dramaturgisce podpěrał je ansamblowcow za jubilejne předstajenje Jan Domaška, kiž bě hižo na prěnim ptačim kwasu SLA 1957 sobu rejwał a bě pozdźišo jako rejwarski dramaturg na mnohich dalšich wobdźěleny.

W małymto wulke pytać

póndźela, 16. januara 2017 spisane wot:

Dobyćerjow zhromadnje wupisaneho kruchoweho wubědźowanja „Lausitzen“ Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła, Złokomorowskeho Noweho jewišća a Statneho dźiwadła Choćebuz su wčera we wobłuku zarjadowanja Łužiske literarne dopołdnjo w Budyskim Dźiwadle na hrodźe wuznamjenili.

Widejo wjerćeć

póndźela, 16. januara 2017 spisane wot:
Flensburg (SN). Młodźina europskich narodnych mjeńšin (MENS) pyta kreatiwnych producentow, kotřiž chcedźa so na widejoprojekće wobdźělić. Projekt pod hesłom „Camera obscura numerus minor“ přewjedźe MENS we wobłuku kampanje DiversityConnects w kooperaciji z partnerami. Wulkomyslnu pjenježnu podpěru za swoju ideju dóstanu młodostni wot Renaty­ Schnack, kotraž skutkuje w nadawku Schleswigsko-Holsteinskeje jako zamołwita za mjeńšiny. Loni přija wona myto danskeho kulturneho towarstwa Grænseforeningen za zasłužby na polu kultury a w zhromadnym žiwjenju w dansko-němskim pomjeznym kraju. Myto je 15 000 krónow (něhdźe 2 000 eurow) hódne. Wona přewostaji mytowanski pjenjez za projekt młodźiny. Partneraj za projekt stej Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin a Flensburgski Dom mjeńšin. Najlěpše tři widejofilmy budu z třista, dwěsćě resp. sto eurami mytowane. MENS chce dobyćerjow na přepodaće myta do Domu mjeńšin w Flensburgu přeprosyć, hdźež móža cyły kónc tydźenja přebywać. Na­drobniše informacije pod

W času, hdyž su so w Kole serbskich spisowaćelow hišće rozmołwy wo tworićelskich prašenjach na wysokim niwowje pletli, běštaj hosćej z Lipska Walfried a Christel Hartinger rady widźanaj a słyšanaj diskutantaj. Wuski bě jeju poměr k serbskej načasnej literaturje a nic mjenje wutrobny k mnohim twórcam serbskeje literatury. Nětko je po mandźelskim Walfriedźe (1938–2003) tež Christel njeboh. Tydźeń po 75. narodninach je literarna­ wědomostnica, germanistka a wuměłska stawiznarka 20. decembra 2016 zemrěła.

Prapremjery a bój klawěrow

pjatk, 13. januara 2017 spisane wot:

Hižo wot lěta 1995 poskića w Budyšinje rodźena pianistka Heidemarja Wies­nerec lubowarjam hudźby wosebity koncert na spočatku lěta. A kaž přeco je so wona tež za lětuši rjad koncertow pod hesłom „Zazběh 17“ wo nowe kompozicije starała. Tónraz ma jubilej reformacije komponistow inspirować.

Berlin (CoR/SN). „Program pokazuje nje- zwučeny spektrum móžnosćow na koncerće wobdźělenych wuměłcow“, wopisuje Heidemarja Wiesnerec wosebitosć lětušeho komorneho koncertneho wječora. Nadawk za kompozicije – wusměrjene na klawěr a braču – dóstachu Jan Cyž, Ulrich Pogoda, Sebastian Elikowski-Winkler a Hinc Roj. Tema a žórło inspiracije stej 500ty jubilej reformacije, to rěka wosebje citaty a chorale Martina Luthera. Mjez prapremjerami je na zakładźe chorala Jana­ Kiliana nastaty kruch „Rěč a wěra“ Elikowskeho-Winklera, w kotrymž tež Bukečanske zwony rólu hraja. Nimo toho zaklinči prěni raz zjawnje solowa twórba Detlefa Kobjele za wiolu a orchester.

Tradicije dyrbiš pěstować, hewak so zhubja. Postawy z ćěsta słušeja nimale wšudźe ke klasiskim ludowym nałožkam. Tak njeběchu nowolětka jenož w Serbach z wašnjom. Tež w druhich regionach kaž w Porynskej, w Eifeli a nad Moselu přejachu sej ludźo z nimi zbožo k nowemu lětu. Kak je to w Serbach było, kajke figury su z wašnjom byli a kak nowolětka sam zhotowiš, to móžeš w Budyskim Serbskim muzeju zhonić – přichodny tydźeń a w prózdninach. Foto: SN/Maćij Bulank

Sakska kupi staru piwarnju

pjatk, 13. januara 2017 spisane wot:

Drježdźany/Mužakow (SN). Při nuzowym přesadźenju je Sakska za 100 000 eurow bywšu piwarnju Mužakowskeho wjercha Pücklera kupiła. Wšako jedna so wo wuznamnu imobiliju z kulturno­historiskeho herbstwa znateho wuhotowarja zahrodow, zdźěli wčera sakske financne ministerstwo.

Mužakowsku piwarnju bě 1844/1845 pruski architekt Ludwig Persius po přikładźe Berlinskeje twarskeje akademije natwarić dał – jako cyhelowe twarjenje z neogotiskim hosćencom. Po něhdźe 80 lětach předachu dom priwatnemu wobhospodarjerjej, wot lěta 1992 njejsu piwarnju hižo jako tajku wužiwali. Wot toho časa je twarski pomnik rozpadował.

Z nakupju ma so tale zrudna doba skónčić. „Stara piwarnja je mjeztym ruina, móže pak so w přichodnych lětach zaso z debjenku stać“, praji sakski generalny sekretar CDU Michael Kretschmer. Předwidźane je, zo móža sej zajimcy na dnju wotewrjeneho pomnika 10. septembra Pücklerowu piwarnju prěni raz zaso wobhladać.

Iniciatiwa wotdeleka

pjatk, 13. januara 2017 spisane wot:
Prěni raz wotměje so wot 2. do 4. februara na sydom městnach Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa Hornjołužiski festiwal dźěćaceje hudźby. „Tak přeju sej komunalnu kulturnu politiku“, chwaleše wčera Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens iniciatorow Beatu Tarrach a Reinharda Simmgena, kotrajž hižo dawno tudyšu hudźbnu scenu wobohaćataj – a to nic jenož na dobro dźěći, ale tež serbskich skupin. 30 spěwytwórcow je wuměłska nawodnica festiwala Beate Tarrach přeprosyła – šansa to tež za staršich so wobhonić, što dźensa wšitko na polu dźěćaceho spěwa mamy. Tež Serbow su organizatorojo zapřijeli – němskorěčny poskitk wězo dominuje. Ale štó wě, snano hodźi so na přichodnych­ tajkich festiwalach hišće bóle pokazać, kajki bohaty spěwny pokład Serbja­ maja. Hudźba zwjazuje přez kul­turne mjezy – ćim bóle na dźěćacej runinje.­ Cordula Ratajczakowa

Wo knihach a kniharni (13.01.17)

pjatk, 13. januara 2017 spisane wot:

Přeju wam wšitkim žohnowane strowe nowe lěto, 2017 předewšěm pak chwile dosć knihi čitać.

Kónc minjeneho lěta su hišće wšelake zajimawostki wušli, kotrež wam tule poručam.

W Lipšćanskim nakładnistwje swj. Bena wuda Jens Buliš knihu „Das Bistum Meißen in der Reformationszeit“ z mnohimi historiskimi žórłami, dokumentami a wobrazami. Předsłowo spisał je staro­biskop Joachim Reinelt.

W Budyskim nakładnistwje Lusatia wuńdźe kniha „Von Turm zu Turm – Regionalgeschichtliche Wanderung durch die Kirchgemeinde Malschwitz-Guttau aus Anlass der Wiederweihe der Kirchen zu Malschwitz 1716 und zu Guttau 1816“ awtora Eberharda Schmitta. Nowostka ma tež wosebity kapitl wo Serbach w Malešecach a Hućinje.

Rolf Dvoracek, znaty jako fotowy awtor Mojeje domizny, předpołoži dalši wobrazowy zwjazk. „Mein Bautzen – Bilder aus sechs Jahrzehnten“ žněje runje tajki dobry wothłós kaž hižo kniha „Aufbau und Verfall – Bautzen zwischen 1960 und 1990“.

Hudźbna nazyma wobsteji 50 lět

štwórtk, 12. januara 2017 spisane wot:

Někotre změny w planowanju a organizaciji připowědźene

Choćebuska hudźbna nazyma je po cyłej Němskej jenički nadregionalny festiwal, na kotrymž němska kaž serbska hudźba w srjedźišću stejitej. 1966 jako hudźbny festiwal Zwjazka komponistow a hudźbnych wědomostnikow w tehdyšim wobwodźe Choćebuz załoženy wón bórze wulce wuprudźeše. Sta so z podijom we Łužicy bydlacych komponistow a interpretow a sadźeše směrodajne akcenty w hudźbnym tworjenju regiona.

W slědowacych lětach přinošowachu nadawki němskim a serbskim komponistam k tomu, Choćebuskej hudźbnej nazymje spožčić profil najwažnišeho našočasneho hudźbneho festiwala. W dobje něhdźe šěsć tydźenjow, stajnje wot swětoweho hudźbneho dnja 1. oktobra, bu hač do 70 koncertow, portretow komponistow, operowych wječorow a hudźbnych zarjadowanjow za předšulsku starobu organizowanych.

nowostki LND