Duchowna hudźba k adwentej zaklinčała

srjeda, 13. decembera 2017 spisane wot:

Zhromadnje ze sopranistku Magdalenu Kircheis, tenorom Christianom Lotzom a wiolinistku Magdalenu Römhild wuhotowa cyrkwinski hudźbny direktor Friedemann Böhme njedawno w Budyskej cyrkwi Našeje lubeje knjenje­ koncert,­ kotryž běše cyle na adwentny­ čas wusměrjeny. Poskitk přiwzachu zaso­ w bohatej ličbje katolscy a ewangelscy křesćenjo, mjez nimi tež tójšto Serbow.

Bajkowy swět na Wojerowskim hrodźe předstajili

póndźela, 11. decembera 2017 spisane wot:

Wojerecy (SiR/SN). Wuměłstwowe towarstwo Wojerecy přeprosy wčera, njedźelu, na wosebite adwentne popołdnjo. Basnica Róža Domašcyna přewza tam rólu bajkarki. W srjedźišću čitanja stejachu powědančka z knihi „Das goldene Gut“, kotruž bě Ludowe nakładnistwo Domowina nalěto wudało. Tam předstajene bajki pochadźeja zdźěla z ertnych, w ludźe dale dawanych powědanjow, na tamnym boku pak tež z pisomnych žórłow, na přikład z časopisow a druhich literarnych zběrkow, kotrež běchu je za potomnistwo wobchowali.

Wjace hač 60 serbskich bajkow móžeš w knižnej zběrce čitać. Wosebitosć na tym je, zo so stawizny zwjetša w regionje wothrawaja a zo su zwěrjata protagonisća. Wuzwoliła, zestajała, wobdźěłała a do němčiny přenjesła bě bajki Róža Domašcyna. Wuměłča Jutta Mirtschin je knihu ilustrowała.

Dobry pódlanski efekt

póndźela, 11. decembera 2017 spisane wot:
Mamy w Budyšinje měšćanski a serbski muzej, najwjace wopytowarjow pak přiwabja Budyske wopomnišćo. Něhdźe 100 000 ludźi – zwjetša z daliny – sej wustaw zrudźacych stawiznow wob lěto přerěznje wobhladuje, kotryž je wosebje jako stasi-jastwo do kolektiwneho pomjatka zapisany. Nětko wotpowěduje wopomnišćo załoženskemu konceptej a pokazuje zjawnosći tež, štó bě tam kotrych přičin dla za čas nacionalsocializma zajaty. Zo chcyše nawodnica wopomnišća Silke Klewin­ tež serbski NS-wopor předstajić, je zwjeselace – a ma poprawom normalne być. Wšako su Serbja prosće dźěl towaršnosće a tuž tež stawiznow. Wuzwolili su jako serbskeho zastupjerja Měrćina Nowaka-Njechorńskeho. Wosobina to, kotraž móže snano tež zajim ludźi nastupajo Serbow­ dale šěrić. Hladajo na wulku ličbu wopytowarjow zwjeselacy to pódlanski efekt. Cordula Ratajczakowa

Nowa knihak wobradźenju

pjatk, 08. decembera 2017 spisane wot:

Budyšin (SN). Za lubowarjow poezije je w Ludowym nakładnistwje Domowina nětko wušła delnjoserbska zběrka „Basnikarska kjarmuša“. Spěwytwórc Bernd Pittkunings je nowiny, časopisy, knihi a protyki přehladał a sto basnjow wot dohromady 50 awtorow zestajał, pochadźacych z Delnjeje a Hornjeje Łužicy kaž tež z druhich narodow. Knize připoło­žena je cejdejka, na kotrejž je połojca wšitkich basnjow słyšeć. Čitaja Martina Golašojc, Fabian Kaulfürst, Jill-Francis Ketlicojc, Marcus Kóńcaŕ, Katalin Pora­c­kojc a Till Wojto-Górjeńc.

Aleksander Widera

pjatk, 08. decembera 2017 spisane wot:
Narodźi so 8. decembra 1917 w pólskim Bytomju-Rozbarku jako syn hórnika. 1922 přesydli so swójba do Katowic. Studij přetorhny Aleksander Widera wójny dla, 1942 bu ilegalneje dźěławosće dla zajaty a dósta so mj. dr. do lěhwa Oświęcim. Wot lěta 1945 do 1950 bě redakciski sekretar ty­dźenika Odra a wot 1950 do 1978 dźěłaše w kulturnej redakciji Pólskeho rozhłosa w Katowicach. Hižo w studentskim času zezna Wilhelma Szewczyka. Po přebasnjenju někotrych twórbow Ćišinskeho a Kosyka mysleše na přełožk něčeho wobšěrnišeho. W literarnych stawiznach Józefa Gołąbeka nańdźe mjeno spisowaćelki Marje Kubašec, kotrejež tworjenje wot toho časa wobstajnje sćěhowaše. Hišće do wójny přełoži jeje nowelu „Wusadny“ a hru „Chodojta“;­ po wójnje zamó powědančce „Row w serbskej holi“ a „Pólna bróžeń“ w ča­sopisamaj Panorama a Poglądy zaměstnić. 1971 je Marju Kubašec wosobinsce w Chasowje wopytał. Powědančko Wanda wozjewi 1996 jako knižku z předstajenjom awtorki. Spisa tež basnje ze serbskej tematiku („Łužicy tež šleskej“, „Łužica­ 1939“, „Łužica 1945“, „Baja wo serbskej kralownje“). 5. meje 2002 zemrě Widera w Katowicach. Franc Šěn

Wo knihach a kniharni (08.12.17)

pjatk, 08. decembera 2017 spisane wot:

Je jenož hišće dwě njedźeli hač do pator­žicy. Štóž chce snano woměrje jutře kaž tež přicho­dnej dwě soboće wot 10 do 17 hodź. w Smolerjec kniharni za hodownym darom hladać, je rad­lubje witany. Někotražkuli nowostka w knižnym regalu na čitarjow čaka, ale tež cejdejki a tačele su w poskitku a hodowne karty wězo.

Lubowarjo elektroniskeje hudźby móža so na nowu tačel Mata Nawki „matotam. artifical music 01“ wjeselić. A hdyž so tačelak jónu wjerći, móžeće sej tež „čornu dróhu“ Berlinskeje dróhi na njón połožić. Pola CDjow steji wokomiknje adwentna a hodowna hudźba na prěnim městnje.

Natascha Sturm, nowa nakładnica ze Zhorjelca, předpołoži po prěnjej knižce „Taty und Paul – Die fantastischen Abenteuer einer Elfe“ dalše dožiwjenje małeje soniny – a to nic jeno za dźěći, ale tež za wulke zelowe žony. „Tatys kleine Kräuterfibel“ wopřijima powědančka a recepty ze zelemi kaž tež rjane ilustracije.

Słowjanska wzajomnosć w podobje zwiskow mjez Čechami, Serbami we Łužicy a Polakami w Šleskej bywaše we wšelkich časach zašłeho połdra lěttysaca njerědko haćena a stajnje zaso wobnowjena, měješe pak tež hač do njedawneje nětčišosće bjezkonturny raz. Wuzběhowanje swojoraznosće naroda w přitomnosći a dźiwajo na přichad migrantow móže so wobhladować jako wobaranje přećiwo straće tradicijow a za zachowanje europskeje a demokratiskeje zmyslenosće.

Jednory scan hižo njedosaha

štwórtk, 07. decembera 2017 spisane wot:

Dokumenty digitalizować je wjac hač jenož skenować a fotografować

Digitalizacija błudźi po wšěch medijach. Telewizija, nowiny, rozhłós, najbóle pak načasne medije kaž internet a socialne syće wěnuja so tejle naročnej a wužadacej temje. Tež tak poměrnje suche wědomosće kaž kulturowěda, rěčespyt abo bibliotekarstwo njemóža so digitalizaciji hižo zawrěć. Zakoń časa kaza so z temu čim zašo, ćim lěpje rozestajeć. To su tež wědomostnicy Budyskeho Serbskeho instituta a jeho Choćebuskeje wotnožki spóznali a njewotpowěduja jenož na wědomostnym polu wužadanju digitalizacije.

Serbski wodźacy wobraz?

štwórtk, 07. decembera 2017 spisane wot:

Konferenca wo transformaciji Łužicy „po wuhlo“ nowe perspektiwy zmóžniła

Choćebuz (dku/SN). Braniborska techniska uniwersita Choćebuz-Zły Komorow (BTU), Załožba Rosy Luxemburg a Serbski institut běchu minjenu sobotu na konferencu wo transformaciji Łužicy „po wuhlu“ přeprosyli. Bě to hižo pjata na uniwersiće, rozestajaca so z aktualnymi towaršnostnymi temami a perspektiwami za Serbow rozestaješe.

Rěč dźěćatstwa jako echo, lot a kompas

srjeda, 06. decembera 2017 spisane wot:

Spisowaćelej Peterej Handke k pjećasydomdźesatym narodninam

Njedaloko Parisa bydlacy spisowaćel a basnik Peter Handke swjeći dźensa swoje 75. narodniony. Wón wudźeržuje lětdźesatki styki do Łužicy. Awstričan Handke, kotryž ma słowjanske korjenje, je na Mjezynarodnym swjedźenju serbskeje poezije 2008 na zahrodźe Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła čitał. Jenož lince drje, te pak zwostachu připosłucharjam w pomjatku, wšako Handkeho dźensa zjawnje čitaceho lědma dožiwiš. Jemu bliski z Łužicy bě wosebje basnik Kito Lorenc, kotrehož tworjenje swojemu nakładnistwu Suhrkamp zbližeše, kotrež na to poeziju serbskeho lyrikarja wuda. Za knihu Kita Lorenca „Die Insel, das Meer und das Schiff“ je Peter Handke předsłowo spisał, kotrež mnozy rady cituja. Tež teksty dalšich serbskich awtorow wón přełoži. Korutanskemu Słowjencej a nakładnikej Lojzy Wieserej z Celovca je wón Kita Lorenca zbližił. Škoda, zo njemóže hižo za klětu předwidźana kniha za dźěći we Wieser-nakładni­stwje wuńć, dokelž je sej Kito Lorenc na přeco, nažel přezahe wusnył.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025