Integrujmy so!

štwórtk, 07. septembera 2017 spisane wot:
Centralna tema a zdobom hłowny nadawk přichodnje zahajacych so „Interkul­turnych tydźenjow w Budyskim wokrjesu“ je a wostanje integracija. Wobdźělene towarstwa,­ iniciatiwy a institucije chcedźa sej ze „swětłownjowym projektom“ kedźbnosć zjawnosće zdobyć a wobydlerjow regiona k dialogej pohnuć. Česćehódny a wažny to zaměr. A jako prěnja kročel do směra dostojneje integracije „njeznateho“ abo „cuzeho“ abo – čehodla tež nic – „mjeńšinoweho“ do přiwšěm difuzneho kulturneho konsensa „wjetšiny“ zamóže akcija bjezdwěla drohotne impulsy dać. Swětłownja pak słuži hrubej orientaciji, za dokładnu nawigaciju su dalše instrumenty a wosebje wola trěbne. „Wjetšina“ wšak přerady zabywa, zo njeje integracija jednosměrny puć. Namołwa „integruj so!“ měła so tuž na „integrujmy so!“ změnić. Hinak „wjetšina“, telko je wěste, nastała njeje. Bosćan Nawka

Michał Kětan

srjeda, 06. septembera 2017 spisane wot:
Michał Kětan, pozdźiši farar, narodźi so 3. septembra 1892 katolskej žiwnosćerskej swójbje w Słonej Boršći. Wón bě chowanc Praskeho Serbskeho seminara, studowaše katolsku teologiju a bu 10. awgusta 1918 w Budyskej tachantskej cyrkwi na měšnika wuswjećeny. 1915 zastupi do Maćicy Serbskeje. Bě kapłan w Baćonju, Ralbicach, Radworju a Budyšinje a bě w tym času tři lěta redaktor Katolskeho Posoła. 1927 zapokazachu Kětana w Zebnicy za wosadneho fararja. 1945 wróći so wón do Łužicy, přewza jako farar Baćońsku wosadu a sta so z arcywikarom Kamjenskeho dekanata. Za Baćońsku cyrkej wobstara nowe zwony. 1961 přesydli so jako wuměnkar do Budyšina, hdźež hišće aktiwnje dušepastyrsce skutkowaše, mjez druhim jako rektor chorownje swj. Bena. Jako duchowny wupomha w Serbskej cyrkwi. Farar Kětan spisa stawizniskej powědančce a tójšto cyrkwinskostawizniskich a kulturnych přinoškow za Katolski Posoł, kaž „Baćoń, cyrkwina wjeska na horje“. 30. apryla 1965 wón zemrě a bu na Budyskim Mikławšku blisko rowa Michała Hórnika pochowany. Manfred Laduš

Koncerty pisane kaž nazyma

póndźela, 04. septembera 2017 spisane wot:

Tež lětsa čakaja na publikum w Delnjej a Hornjej Łužicy woblubowane nazymske koncerty. Wotměnjawy program skići ludowu a wuměłsku hudźbu, reju kaž tež pop a folkloru, předstajene wot znatych łužiskich chórow, rejwanskich skupin a hudźbnikow.

Budyšin (SN/bn). W času wot 8. oktobra do 21. nowembra móžemy so zaso na mjeztym hižo tradicionalne nazymske koncerty wjeselić. Cyłkownje dźesać zarjadowanjow­ po cyłej Łužicy je planowanych.

Zazběh dožiwja zajimcy njedźelu, 8. oktobra, na Njebjelčanskej wosadnej žurli „Bjesada“. Po zhromadnym kofejpiću hodźinu do zahajenja zaspěwa chór Meja. Přichodny termin je 22. oktober, na kotrymž wustupitej Serbska rejowanska skupina Smjerdźaca a folklorny cyłk Sprjewjan w Turjejskim hosćencu „Christinenhof“.

Tydźeń pozdźišo předstaja so Rowniske glosy w Radworskej „Meji“ a 1. serbska kulturna brigada, kotraž so druhi raz na nazymskim rjedźe wobdźěli, na Krawčikec žurli w Chrósćicach. Samsny dźeń wuleći sej chór Budyšin do Slepjanskeho kulturneho centruma.

Lětši 26. dźeń Saksow w Lubiju bě za serbskich wobdźělnikow jara wuspěšny. 25. króć je so Serbski muski chór Delany wobdźělił a po wjacelětnej přestawce tež zaso Budyska Serbska kulturna informacija.

Lubij (SN/JaW). 26. dźeń Saksow je nimo. Přiwabił bě najwjetši ludowy swjatk swobodneho stata kónc tydźenja w Lubiju wjac hač 250 000 ludźi, mjez nimi tež mnohich Serbow.

Gmejna Njebjelčicy ma přichodnje před wulkej wodu škitana być. Tole lubi rězbowana postawa „Oleška“, kotruž bě Heřmaničanski wjesnjanosta Vladimír Stříbrný wčera popołdnju na zakónčenju lětušeje 11. mjezynarodneje wuměłskeje dźěłarnički w Miło­čanskej skale „Krabatowy kamjeń“ Njebjelčanskemu wjesnjanosće Tomašej Čornakej (5. a 7. wotprawa) přepodał. Foto: Feliks Haza

Nowej wustajeńcy

pjatk, 01. septembera 2017 spisane wot:

Choćebuz (SN/CoR). Hnydom na dwě nowej wustajeńcy přeproša Choćebuski Braniborski krajny muzej za moderne wuměłstwo, bywši wuměłstwowy muzej Dieselowa milinarnja zajimcow wot dźensnišeho wječora.

Tak pokazuja tam pod hesłom „Zwischen/Schritte“ skulptury a wulkoformatowe ćišće w Choćebuzu bydlaceho wuměłca Hansa-Georga Wagnera. W srjedźišću jeho tworjenja stejitej čłowjeske ćěło a prašenje, kak je ze wšelakorym materialom wuměłsce předstajić. W druhej wustajeńcy „Im Vorbeigehen: Von Städten, Männern und Frauen“ su widźeć twórby Otta Dixa. Paralelnje wustajeja tež na žurli radnicy w Frankfurće na Wódru Dixowe twórby.

Muzejej Dieselowa milinarnja w Choćebuzu a Junge Kunst w Frankfurće nad Wódru stej wot julija jako nowy Braniborski krajny muzej za moderne wuměłstwo fuzionowanej. Klětu chce Braniborske kulturne ministerstwo etat wobeju domow wo 450 000 na dohromady 1,3 miliony eurow zwyšić.

Wot wčerawšeho su w schodźišću Budyskeho Serbskeho domu wuslědki molerskeje dźěłarnički widźeć, kotruž bě Spěchowanski kruh za serbsku­ ludowu kulturu w juniju přewjedł. Nawjedowała je ju Maja Nagelowa. Přehladku, wěnowacu so zajimawym městnam sprjewineho města, su wuměłcy-molerjo wčera spěwajo wotewrěli. Foto: SN/Maćij Bulank

Žane změny za roznošowarjow

štwórtk, 31. awgusta 2017 spisane wot:

Powěsć wo doskónčnym zawrjenju Łužiskeje ćišćernje je nas jara trjechiła. Z tym kónči so za Ludowe nakładnistwo Domowina sydom lětdźesatkow trajace zhromadne dźěło na dobro serbskeho nowinarstwa. Dźakujemy so wšitkim nětčišim a bywšim sobudźěłaćerjam, kotřiž su so swěru wo zhotowjenje našeho wječornika starali.

Wot jutřišeho přewozmje ćišćernja Weiss na Horach ćišć Serbskich Nowin. Za čitarjow a roznošowarjow so ničo njezměni. Woni změja nowinu w zwučenym času. Dyrbjało-li tola k misnjenjam dóńć, informujće nas prošu hnydom z mejlku na abo telefonisce na 03591/577-266. Hač do 18 hodź. móžeće tež w Smolerjec kniharni pod čisłom 03591/577-288 zazwonić. Tež wšitkim čitarjam wutrobny dźak za zrozumjenje za njewšědnu situaciju.

Marka Maćijowa, jednaćelka

Europske rěče mjez sobu splećene

srjeda, 30. awgusta 2017 spisane wot:

Ze słowjanskim pochadom němskich słowow zaběrachu so wčera Budyscy wuchowarjo rěče. Běše to zabawny přednošk. Mjezsobnosć susodnych narodow je k splećenosći rěčow wjedła.

Budyšin (CK/SN). Němske wopřijeće „Gurke“ za zeleninu ma swoje korjenje w pólskim słowje „ogórek“. Serbow to wulce njepřekwapja, Němcow skerje. Tole rozjasni wčera Ines Adler na přednošku pola Budyskich wuchowarjow rěče w rumnosćach towarstwa Majak. Wučerka Wjelećanskeho gymnazija, kotraž je čłonka předsydstwa we Wuppertalu zaměstnjeneho Zwjazkoweho zjednoćenstwa wučerjow za rušćinu, wěnowaše so słowjanskemu pochadej němskich słowow, předewšěm tym z ruskimi korjenjemi. „Fascinuje mje, kak splećene europske rěče mjez sobu su a kak so mjez sobu wobwliwuja“, wona wuzběhny.

Za twjerdu hudźbu zahorjeni

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:

Festiwal Nukstock fanow kaž tež publikum zboka znowa wabił

Nuknica (tw/SN). Tež lětsa móžachu fanojo twjerdeje hudźby zaso na łuce při Nukničanskej skale na swoje kóšty přińć. Organizatorojo wokoło towarstwa Barakka přeprosychu dźewjeć kapałow z třoch krajow na tradicionelnje z pře­strjencami wukładźene jewišćo festiwala Nukstock. Stoiska kontinuita, w kotrejž so tónle kónc tydźenja połny „kontrolowaneho chaosa“ wotměwa, kaž sobustaw Barakki Syman Deleńk zarjadowanje mjenuje, zda so wjele wobdźělenym kaž starodawna tradicija – kruće zašćěpjena do terminowych kalendrow wšitkich dołhodobnje zahoritych. Nimo nich sy tež wjele młodych ludźi widźał, kotřiž so k heavy metalej runje tak roztřasechu kaž hižo starša generacija pódla nich w črjódźe. Pjatk zahori žanrowa měšeńca ekspe­rimentalno-psychedeliskeho punkrocka a metaloweje space- a industrialhudźby, wjeršk festiwala pak bě sobotny wustup skupiny Deathrite z Drježdźan. Tale band je po cyłej Europje znata za swój wose­bity death metal – twjerdu hudźbu z krutymi zynkami.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND