Michał Mjeń
Znowa we Łužicy slědźiła
Cyły awgust je dr. Fen-fang Tsai, wědomostnica z Taiwana a přisłušnica tamnišeje narodneje mjeńšiny Hakka, za slědźerski projekt we Łužicy a w Němskej po puću była. Tónraz steješe muzej mjeńšiny w srjedźišću.
Budyšin (SN/CoR). Sydom lět je so mjeztym minyło, zo přebywaše prof. dr. Fen-fang Tsai posledni raz swojeho doktorskeho dźěła dla we Łužicy. 2010 wuńdźe wuslědk jeje přepytowanjow jako zwjazk 53 rjadu Spisy Serbskeho instituta, a to pod hesłom „Gender and Identity Construction across Difference“. Serbowki, jich wšědny dźeń a jich identita běchu wědomostnicu tehdy zajimowali.
Filharmonijawobsteji 20 lět
60 zarjadowanjow za tolerancu
16. septembra zahaja so 7. interkulturne tydźenje Budyskeho wokrjesa
Budyšin (SN/CoR). Wot lěta 2010 wobdźěla so Budyski wokrjes na němskej iniciatiwje za tolerancu a na dobro dorozumjenja mjez kulturami. 7. Budyske interkulturne tydźenje započnu so 16. septembra a skića potom cyły měsac mnohe móžnosće, sej pisanosć a wšelakorosć ludźi w pozitiwnym zmysle wuwědomić, je dale a lěpje rozumić a mjez sobu so zeznajomić.
Kotre z dohromady wjace hač 60 zarjadowanjow w Budyšinje, Biskopicach, Wojerecach a Kamjencu so jednotliwcam najbóle lubja, to móža sej nětko z runje na internetnej stronje Budyskeho wokrjesa wozjewjeneho programa wuzwolić. Zo cyła akcija mjeztym na akceptancy přibywa, je na tym widźeć, zo su tež někotre wobchody Budyskeho nutřkowneho města wobdźělene. Tradicionalne drasty we wukładnych woknach maja zajim za druhe kultury budźić. Kóždu sobotu budźe wosebita akcija w měšćanskim centrumje.
Čitanje pod Čornobohom
Elke Erbt, Kito Lorenc a Marko Grojlich nowy rjad zahajili
Wuježk (SN/CoR). Za premjerne čitanje pod hesłom „Pod Čornobohom“ bě sej korčmar tamnišeho hosćenca Elmar Laduš hnydom třoch awtorow z bliskosće přeprosył, kotrychž mjena su hač za mjezy regiona znate. Njezadźiwa tuž, zo su Elke Erbt, Kito Lorenc a Marko Grojlich minjeny pjatk wječor něhdźe połsta ludźi přiwabili. Mnozy z nich dachu sej do literatury wosebity meni składnostnje Dnja Hornjeje Łužicy zesłodźeć, při čimž wězo tež serbska kwasna poliwka njepobrachowaše. Byrnjež so čitanje w němskej rěči wotměło, wozrodźi so w stawizničkach, baladach a basnjach wokoło Čornoboha wosebity serbski duch kónčiny – mytiski runje tak kaž połny humora.
Wo samiskim boju wo eksistencu
Gmejna Njebjelčicy a towarstwo Kamjenjak stej sobotu prěni raz na filmowy wječor a přizamkowacu so diskusiju z čłonami iniciatiwy Serbski sejm do Miłočanskeje skały přeprosyłoj, a to pod hesłom „Serbja, Samojo a zakleće zemskich pokładow“.
Miłoćicy (SN/CoR). „Je rjenje tu, byrnjež hewak wjace ludźi na předstajenju filma było“, komentowaše młody syn Hamburgskeho režisera Renéja Hardera. Nimo njeho a moderatora Mirka Schwanitza, žurnalista rozhłosoweho sćelaka Deutschlandfunk, móžeše Njebjelčanski wjesnjanosta Tomaš Čornak něhdźe 40 ludźi sobotu wječor witać. Zarjadowanje runje tak kaž dokumentariski film „Hüter der Tundra/The Tundra Tale“ (2013) bě Roberta Boschowa załožba spěchowała.
Čitajće w nowym rozhledźe (26.08.16)
W zašłymaj měsacomaj sće něšto wjac chwile měli, so do lětušeho dwójneho wudaća Rozhlada a jeho trochu wobšěrnišich přinoškow zanurić. Přichodny tydźeń wuńdźe nowe, septemberske čisło.
Dokumenty pokazuja časowy duch
Zhorjelc (AW/SN). Na temu „Formacija. Zhorjelc“ su wčera w Bibliskim domje na Nysowej w Zhorjelcu před wjace hač 30 zajimcami fotodokumentarnu wustajeńcu Budyskeho ofotografikarja Jürgena Maćija wotewrěli. Přehladka zahaji zdobom fotowe wubědźowanje „Městno zwobraznjenja – dopomnjenske městnosće NDR w rumje Zhorjelca“ we wobłuku druheho fotofestiwala tohole města. Jürgen Maćij, kiž bě na swjatočnym wotewrjenju přitomny, pokaza zajimawe 22 čornoběłych a kolorowych fotodokumentow – prezentowacych časowy duch –, kotrež bě w Zhorjelcu a Zgorzelecu kónc 1980tych a spočatk 1990tych lět zapopadnył.
Statok ze spara ćernjawki budźić
We Wujezdźe wobnowjeja burski statok po antropozofiskich idejach
Kóń na dworje je to prěnje, štož widźu. A před zachodom do domskeho dźěći we wulkim basenku lóštnje hejsuja. Je lěćo, a na starym štyristronskim statoku we Wujezdźe (Breitendorf) njezetkawawaja so jenož dorosćeni na dwutydźenskim lětnim campje. Nětko, popołdnju po swačinje, woni dale na domje dźěłaja. Wšako je nimale wšudźe wulke twarnišćo. Lěkar z Drježdźan rozłožuje něhdyšej čłonce Kurta Masuroweho orchestra, kak ma z njebozowej mašinu platy na sćěnje přičinić, wučer z Bad Sassendorfa rozkładuje złotnikarskej mišterce, kak dyrbi wottokowa roła wupadać, a w zadnjej stwě klepataj mužej stary wobmjetk z wjercha. Wučer je z Mannheima přišoł, zo by pomhał, a to tež financnje. Budyšanka pokazuje, kotre sćěny je hižo z hlinu wobmjetała. „Smy dwór Ćernjawcyny statok pomjenowali, dokelž chcemy jón kaž ćernjawku ze spara wubudźić“, powěda Jörg Schröder, jedyn z iniciatorow a nošerjow projekta.
„Mój jandźel je mje tam wjedł“
Jako dr. Hannes Wieting w NDRskim času medicinu studowaše, wón wukubłanje na tři lěta přetorhny, nic pak njedosahaceho wukona dla. „Šulska medicina njeje mje přeswědčiła, rozhladowach so za alternatiwami“, praji rodźeny Drježdźanjan, kiž dźensa na tamnišej Nowej Waldorfskej šuli kaž tež w Janusza Korczakowej spěchowanskej šuli jako šulski lěkar skutkuje. „Mój jandźel je mje tam wjedł“, 52lětny rozjasnja, „zastupuju takrjec terapeutiski element. Hladam, zo so dźěći ćělnje a dušinje derje wuwiwaja, to je najwažniše.“
