Wo Ochranow a Serbow šło

štwórtk, 24. awgusta 2017 spisane wot:

Budyšin (CRM/SN). Wo wuznamje Ochranowskeje bratrowskeje jednoty refe­rowaše wčera wječor w Budyskim Serbskim muzeju we Wjeršnych Kundraćicach (Spitzkunnersdorf) ze swojej swójbu bydlaca rodźena Budyšanka dr. Lu­bina Malinkowa.

Dźewjeć kapałow hudźiło

štwórtk, 24. awgusta 2017 spisane wot:

Janšojce (HA/SN). Po tym zo su w Janšojcach hakle loni ze serbskim swjedźenjom wulki wjeršk dožiwili, bě lětsa serbsko-němska gmejna znowa zetkanišćo wjetšeho kulturneho zarjadowanja. Mjeztym 10. raz wuhotowachu tam minjenu njedźelu Janšojski swjedźeń dujerskeje hudźby. Hłowny organizator swjatka, kotryž podpěruje tohorunja Domowinska župa Delnja Łužica, běštej znowa towarstwo „My za Janšojce“ a Janšojska dujerska kapała.

Dźesać hodźin za sobu su dujerske kapały koncertowali. Něhdźe 2 500 hosći z cyłeje Delnjeje Łužicy bě pódla. Dohromady dźewjeć wuměłstwowych cyłkow je wustupiło, mjez druhim muzikanća z Čěskeje, Pólskeje, Bayerskeje, Berlina, Turnowa, Picnja a wězo z Janšojc. Wone předstajichu dujersku hudźbu w najwšelakorišich formach, tohorunja w modernym stilu. Wjeršk bě znata korutanska skupina Nockalm Quintett z Awstriskeje. W běhu programa pokazachu na jewišću wobrazy wo lońšim serbskim swjedźenju a wo hajenju serbskich tradicijow we wsy.

Doskónčny zakaz SN

štwórtk, 24. awgusta 2017 spisane wot:
Dźensa před 70 lětami, 24. awgusta 1937, bě poslednje čisło Serbskich Nowin wušło, zhotowjene w ćišćerni pod třěchu stareho Serbskeho domu na Lawskich hrjebjach w Budyšinje. Dźeń po tym přesta ćišćernja dźěłać. Gestapo zaja jeje wobsedźerja dr. Jana Cyža a sekretarku Domowiny Elzu­ Krawcec. Knižny wobchod, ćišćernju, běrow Domowiny a bydlenje Cyžec swójby su gestapowcy přeryli a wšitke rumnosće zapječatowali. Za rozwožowanje přihotowane wudaće Serbskich Nowin 25. awgusta dyrbješe ležo wostać. Tak su nacionalsocialisća swoje dorazne akcije přećiwo Serbam dale wjedli, kotrež běchu bórze po přewzaću mocy 30. januara 1933 zahajili. Hižo 11. apryla 1933 běchu woni Serbske Nowiny prěni raz na wosom dnjow zakazali. Wot zakaza Domowiny 18. měrca 1937 a na to wšitkich zarjadowanjow serbskich towarstwow hač k likwidaciji ćišćernje njeje tuž wjele časa zašło.­ Wudawać ćišćane słowo w maćeršćinje njebě w serbskich rukach hižo móžno. Hakle dźesać lět po tym, 7. junija 1947, załožichu nowu serbsku ćišćernju w Budyšinje. Axel Arlt

Nowosće z instituta

srjeda, 23. awgusta 2017 spisane wot:
Medijowe zdźělenki ze Serbskeho instituta drje prawidłownje njewuchadźeja, mjeztym pak tež žana žadnostka wjac njejsu. Najnowša je nětko powěsć, zo zahaja blog w interneće. Nastawki, eseje a historiske dokumenty maja tam zajim za sorabistiske slědźenje a regionalne stawizny budźić. Blog, wuwity w slědźerskim wobłuku „Poćahi a splećenja“ instituta, měri so tematisce na połoženje Łužicy mjez słowjanskim a němskim rěčnym rumom kaž tež mjez srjedźnej a wuchodnej Europu. Redaktoraj staj Annalena Schmidt a Friedrich Pollack. Zo so slědźenišćo dźeń a bóle zjawnosći přiwobroća, je tež hladajo na wažne zjawne připóznaće trěbne – samo w Serbach su tam hišće rezerwy. Nimo toho so profesionalne medijowe dźěło za zjawnu instituciju prosće słuša. Čakamy tuž jenož hišće na nowosć z instituta, zo skónčnje prawidłownje „news­letter-nowinki“ wudawa. Cordula Ratajczakowa

Burska zahrodka něhdy a dźensa

póndźela, 21. awgusta 2017 spisane wot:

Dalše zarjadowanje seriala „Kofej w třoch“ poskićichu minjene dny trochu šěršemu kruhej zajimcow w Budyskim Serbskim muzeju. Wolontarka Mónika Ošikowa přednošowaše na temu „Burska zahrodka něhdy a dźensa“.

Budyšin (CRM/SN). „Hdźe drje leža ­spočatki burskich zahrodkow?“, prašeše so na Techniskej uniwersiće w Drježdźanach wukubłana krajinowa architektka Mónika Ošikowa zawodnje. Wězo leža ­tele spočatki prawdźepodobnje w prawěkach. Z pokazku na monografiju Hansa-Dietera Stöfflera „Hortulus des Walahfried Strabo“ referentka potwjerdźi, zo zaběrachu so w europskich klóštrach ­nimo swojich prěnjotnych nadawkow tež z kulturu zahrodnistwa. Tak njeběše ­Walahfried, w 9. lětstotku abt w klóštrje benediktinow na kupje Reichenau při Bodamskim jězorje, jenož wuznamny ­diplomat a literat. Znaty bu wón přede- wšěm jako wustojny botanikar.

Nitku po nitce k sukni

póndźela, 21. awgusta 2017 spisane wot:

Wuslědki dźěłarnički pokazaja w nowembru na Budyskej Romantice

Ralbicy (ap/SN). Z połnej paru zynčachu šijawy minjeny pjatk a sobotu na Ralbičanskej starej šuli we wobłuku dźěłarnički młodostnych za šiće. Pod wuměłskim nawodom Berlinskeje designerki Steffi Hanušoweje móžachu so wone w šiću suknje z módroćišćoweho płatu pospytać. „Chcychmy poskićić zabawne, kreatiwne rozestajenje ze šićom a ze serbskimi elementami na moderne wašnje. Chcemy tak w młodźinje dale zajim za to budźić, wšako někotražkuli doma hišće šijawu ma“, rozłoži kubłanska referentka Domowiny Rejzka Krügerowa, kotraž měješe organizatoriski nawod. Ideju a koncept wuwiła bě wona zhromadnje z regionalnej rěčnicu Domowiny Sonju Hrjehorjowej, Serafinu Pašcynej wot Załožby za serbski lud a Budyskej cityjowej managerku Gunhild Mimuß w zwisku ze serbskim flashmobom na lońšim zarjadowanju Romantica w Budyšinje.

Lědy (PBe/SN). Z kupju bydlenskeho a hródźneho domu před 60 lětami na Lědach tworješe Lubnjowski Błótowski muzej zakład za muzealne zarjadnišćo pod hołym njebjom. Chcychu tam serbsku kulturu předstajeć. Planowachu samo cyłu wjes Lědy z wobydlerjemi na muzej pod hołym njebjom přetworić. To by rěkało tam ničo njezměnić. Lědźenjo pak so wobarachu, wšako chcychu sej na přikład­ antenu za telewizor stajić. Dźakowano přikupjenym historiskim twarjenjam z Bórkowow, Zušowa, Dłopjeho a dalšich wsow muzej přiwšěm rosće.

Muzejownicy so jara prócuja wopytowarjam stare rjemjesła zbližić. Sobotu přeprosychu woni na narodninski swjedźeń, a tónle wosebity poskitk hosćo rady přiwzachu. Běchu jara wjeseli, zo mějachu telko składnosćow, sami aktiwni być. „Naše dźěći móža cyle blisko dožiwić, kajke bě dźěćatstwo něhdy na wsy. Nimo hry a zabawy dyrbjachu wone w domjacnosći pomhać“, rjekny Anke Behnke z Freiberga. Muzejowy pedagoga Dirk Ehrhardt bě něšto stow metrow powjaza nadźěłał, zwjetša zhromadnje z dźěćimi a jich staršimi. To bě rjane swójbne dožiwjenje.

Budyšin (UM/SN). Je to snano na kon­troli při zastupje a na prezency policije we wokolinje zaležało? Znajmjeńša je so wčera wječor zboha homogeny publikum do Serbskeho domu podał, zo by wjace wo knize „Mjez Saksami“ zhonił. Wudawaćelej Heike Kleffner a Matthias Meisner, Andrea Hübler z poradźowarnje woporow RAA, telewizijny žurnalist Arndt Ginzel, zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Valentin Lippmann (Zeleni) kaž tež čłon prezidija Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny Marcel Brauman takrjec jako hosćićel su swój wid na aktualne problemy w swobodnym staće a wosebje w Budyšinje rozłožili.

Prosće makulatura

pjatk, 18. awgusta 2017 spisane wot:
Tři tydźenje do Dnja Saksow w Lubiju dóstaštej jeničkej přizjewjenej serbskej lajskej ćělesy wotprajenje. W Budyskim Serbskim domje mjenowachu tele postupwanje samo skandal. Krótkodobne „wuprošenje“ mam za njeprofesionalne. Wšako dyrbjachu so ćělesa hač do kónca februara přizjewić. Tole stej Serbski folklorny ansambl Slepo a Serbski muski­ chór Delany tež činiłoj. Zo su jeju čło­nojo zludani scyła njezadźiwa. Zarjadowarjo wšak prawdźepodobnje hižo wot měrca wědźa, kelko towarstwow je přizjewjenych! Nimo toho pokazuje postupowanje, zo Serbow w Lubiju, štož wšak je hnydom wokoło róžka, nimaja zańč. Hewak bychu za jeničkej přizjewjenej serbskej lajskej cyłkaj městno měli. Zamołwjenje města Lubija, zo njeměri so to přećiwo Serbam a serbskim cyłkam, mam tuž prosće za makulaturu. Tuchwilny wobraz Lubija pokazuje zjawnosći něšto cyle hinaše. Janek Wowčer

Młodźinski dujerski orchester z pólskeje Leśnicy, Chróšćanskeje partnerskeje gmejny, je w tymle tydźenju w Chrósćicach probowe lěhwo přewjedł. Hudźbnicy w starobje dźesać do 22 lět zahraja jutře, sobotu, pod nawodom swojeho dirigenta Klaudiusza Lisonja­ we Wochožanskim parku błudźenkow a njedźelu w klóšterskej zahrodźe w Pančicach-Kukowje. Foto: Feliks Haza

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025