Přeprošeja na přazu

wutora, 10. januara 2017 spisane wot:

Janšojce (SN). Serbsko-němski domizniski muzej w Janšojcach chce staru tradiciju přazy wozrodźić a tež w 21. lětstotku dale wjesć. Zajutřišim, štwórtk, wot 18 hodź. přeproša tuž zajimcow na prěnje zetkanje. Planowane je, tak muzej zdźěla, za kóždeho wotewrjene zabawne koło z ručnymi dźěłami. Organizatorojo tež wo to proša, zo sej wobdźělnicy swoje ručne dźěło sobu přinjesu.

Tuchwilna nawodnica Janšojskeho muzeja Diana Šejcowa je ideju zrodźiła. Wot nowembra skutkuje wona na čole institucije. „Sym hižo w Choćebuskim internaće přazu iniciěrowała, a wot lońšeho oktobra so prawidłownje w Hochozy k přazy zetkawamy. A dokelž mamy w Janšojskim muzeju tež ćežišćo tekstilne dźěło, bě ideja cyle přirodna“, Diana Šejcowa powěda. Wona chce swój kołwrót sobu přinjesć a tradicionalne techniki ručneho předźenja runje tak kaž najnowše mody z interneta předstajić. „Něhdy su jednoru nitku přadli, dźensa móžeš sej wězo indiwidualne efektowe předźeno nadźěłać.“

Budyšin (CS/SN). Prašenje, čehodla ludźo medijam hižo njedowěrjeja, je dale chětro aktualne. Tole pokaza so we wulkim wothłosu na přeprošenje na Budysku akademiju wčera wječor. Wulka žurla kubłanišća bě kopata połna, jako so Ine Dippmann, sakska krajna předsydka Zwjazka žurnalistow Němskeje (DJV), k tomule prašenju wupraji.

Najprjedy raz Ine Dippmann zwěsći, zo njemóžeš wo „tych“ medijach rěčeć. Jich spektrum je hoberski a narěči ludźi wšeho politiskeho nastajenja, wot prawicarskeho hač do lěwicarskeho zmyslenja. Po naprašowanjach je dowěra wobydlerjow tomu wotpowědnje rozdźělna: Tak je dowěra do nowiny Bild a do socialnych medijow skerje snadna. Porno tomu ludźo lokalnym nowinam bóle wěrja.

Šulerjo a młodostni sylnje zapřijeći

póndźela, 09. januara 2017 spisane wot:

Přihotowanski wuběrk za lětuši 39. swjedźeń serbskeje poezije na česć 100. posmjertnych narodnin basnika Jurja Chěžki je minjeny pjatk w Budyšinje prěni króć wuradźował.

Budyšin (AW/SN). Byrnjež so w aprylu nimo dalšich Benedikt Dyrlich z předsydstwom ZSW rozžohnował, je wón zwólniwy hišće nawod lětušeho a klětušeho 40. swjedźenja přewzać, dokelž njebě to nichtó druhi činić chcył.

Gremij wobzamkny, lětuši swjedźeń poezije wot 10. do 13. awgusta přewjesć. Oficialnje zahaja jón pjatk, 11. awgusta, wječor při Budyskej wodarni. Dalše hłowne zarjadowanje budźe 12. awgusta w ródnej wsy Jurja Chěžki, kotrež wuhotuje ZSW zhromadnje z tamnišim wjesnym towarstwom Při skale. Chór młodych Serbow ma program wobrubić.

Młode talenty hudźili

póndźela, 09. januara 2017 spisane wot:

Hodowny koncert Chróšćanskeho cyrkwinskeho chóra z naročnej twórbu

Chrósćicy (SN/MWj). Hinak hač mnohe druhe chóry, kotrež swojich připosłucharjow často w adwenće na koncert přeprošeja, čini to Chróšćanski cyrkwinski chór hižo něšto lět spočatk januara, hdyž wuhotuje we wosadnej cyrkwi swój hodowny koncert. Wčera je wón znowa wjele lubowarjow chóroweje a instrumentalnje hudźby přiwabił, tak zo bě Boži dom derje pjelnjeny. Po wupruwowanej tradiciji zapřija do swojeho koncerta znowa młodych hudźbnikow z Chróšćanskeje wosady. Při witanju wosadny farar Měrćin Deleńk rjekny, zo hudźbne ćěleso z tajkim koncertom swoje prawidłowne zwučowanja w běhu lěta skulojća.

Budyšin (SN/CoR). Něhdźe 152 000 ludźi je loni dohromady 895 zarjadowanjow Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadło wopytało. Poskitki běchu tuž po 80 procentach wućežene.

Jeničce 37 předstajenjow Budyskeho lětnjeho dźiwadła „Olsenowa cwólba a wulki pozadnik“ přinošowaše z něhdźe 37 000 přihladowarjemi štwórćinu dobreho wuslědka. Bě to prěni raz w stawi­znach NSLDź, zo běchu wšitke předstajenja wupředate a zo je lětnje dźiwadło telko wopytowarjow přiwabiło. W nowej dobje 2016/2017 ma NSLDź ze Stefanom Wolframom tež zaso noweho wyšeho hrajneho nawodu.

Wjeršk minjeneho lěta bě 9. sakske dźiwadłowe zetkanje, wotměwace so wot 18. do 22. meje w Budyšinje. 3 800 přihladowarjow widźeše 17 předstajenjow jědnaće sakskich měšćanskich, statnych a krajnych dźiwadłow. Z Budyskim wozjewjenjom zahaji Sakski krajny zjwazk w Němskim jewišćowym towarstwje zetkanje a sadźi w mjenje wšitkich dźiwadłow a orchestrow jasne znamjo za wotewrjenu towaršnosć, tolerancu a přećiwo rasizmej. Nimo toho pokazachu jewišća swój angažement w zwisku z ćěkancami, azylom a integraciju pod hesłom „Witajće dru- hdźe“.

Hotuja so na zapusty

štwórtk, 05. januara 2017 spisane wot:
W Delnjej Łužicy hotuja so na rjad zapustow a zahaja jón 21. januara w Bórkowach. Cyłkownje wuhotuja nałožk, w kotrehož srjedźišću steja nimo camprowanja wšitkich generacijow woblubowane póstniske ćahi młodźiny, w nimale 35 wsach a měšćanskich dźělach Choćebuza hač do spočatka měrca. Lěto wot lěta zličeja na nich wjace hač 1 500 porow w swjedźenskej drasće Delnich Serbow. Hač drje budu lětsa sanje trjebać, njeje cyle jasne, tuchwilne wjedro pak cyle na to pokazuje. Zapust steji mjez druhim na lisćinje serbskich nałožkow, kotrež buchu do němskeje lisćiny imaterielneho kulturneho herbstwa UNESCO přiwzate. Foto: Michael Helbig

Filmy za Nysowy festiwal zapodać

štwórtk, 05. januara 2017 spisane wot:

Großhennersdorf (SN). Mjezy překročacy Nysowy filmowy festiwal w třikrajowym róžku Němskeje, Pólskeje a Čěskeje wěnuje so lětsa temje „móc wěry“, a to wot 9. do 14. meje, kaž zarjadowarjo zdźěleja. Wliw nabožiny na towaršnosće wuchodneje Europy steji w srjedźišću. Organizatorojo z Großhennersdorfskeho kina Kunstbauer pytaja za to hišće produkcije w kategorijach hrajneho, dokumentarneho a krótkofilma. Hač do 15. januara móža zajimcy swoje přinoški hišće zapodać. Hač do srjedź měrca chcedźa filmy potom za festiwal wuzwolić.

Dohromady chcedźa na Nysowym filmowym festiwalu lětsa wosom mytow a 10 000 eurow spožčić. Nimo najlěpšich přinoškow kóždeje kategorije a najwob­lubowanišich přinoškow matej so mjez druhim tež najlěpši dźiwadłowy wukon a najlěpši scenowy wobraz wuznamje­nić. Dale přepoda Sakski filmowy zwjazk wosebite myto. Na nimale 20 městnach w třoch krajach pokazaja filmy a zarjaduja wustajeńcy, koncerty a čitanja we wobłuku 14. nysoweho filmoweho festiwala.

Wuměłstwo ma winowatosć

štwórtk, 05. januara 2017 spisane wot:

Direktorka Statnych wuměłskich zběrkow Drježdźany Marion Ackermann chce přichodnje z muzejemi susodnych krajow wušo hromadźe dźěłać. Zdobom ma wona kooperaciju za wažny towaršnostny nadawk.

Drježdźany (dpa/SN). Generalna direktorka Statnych wuměłskich zběrkow Drježdźany Marion Ackermann ma wuznam muzealnych zarjadnišćow w tuchwilnej towaršnostnej situaciji za jara wažny. „Koncepty, programy a poskitki měli so kritisce přepruwować“, generalna direktorka wuzběhnje. Muzeje běchu dotal wumyslene, hinak hač w towaršnosći dale a prezentniše dźiwadło. Tam su w minjenych lětach wulku wažnosć na dźěło wuměłcow w zwisku z wuměłskimi wikami kładli. „Přečasto běchu sej muzeje jara znatych wuměłcow za wustajeńcy wu­zwolili, zo bychu na wikach wobstali.“

Dalša etapa gymnazija

štwórtk, 05. januara 2017 spisane wot:
Wučerjo a šulerjo Serbskeho gymnazija w Českej Lípje přećahowachu hač do januara 1947 do Varnsdorfa. W Českej Lípje běchu kubłanišćo spočatk hodownika 1945 załožili. W měsće za hranicu běchu wuměnjenja za wukubłanje a bydlenje nětko přijomniše: wuknjenje we wulkej měšćanskej šuli, bydlenje za holcy w Marijanskim wustawje, za hólcow pak tři internaty. Mějachmy w Českej Lípje spočatnje dwě rjadowni z 59 šulerjemi, wot měrca 1946 tři rjadownje a wot septembra 1946 štyri z potom cyłkownje 80 šulerjemi. We Varnsdorfje rozrosće ličba rjadownjow na pjeć ze skónčnje 106 gymnaziastami. Dalši hólcy a dalše holcy chodźachu na wobchodnu, ratarsku, wuměłsku abo pedagogisku šulu. Kantor Jurij Šołta pisaše, zo mějachmy dohromady 189 šulerjow a šulerkow. W Čěskej wostachu młodźi Serbja hač do julija 1949, po tym nawróćichu so do Łužicy – jeničce skupina wuknješe hišće lěto w Liberecu. We Varnsdorfje přewjedźechu nimo toho wot lěta 1945 hač do 1948 serbskorěčne kursy, a to z cyłkownje 13 wučerjemi. Mikławš Krawc

Fararka z cyłej wutrobu

srjeda, 04. januara 2017 spisane wot:

Pisana swójbna čiłosć wita će pola Budyskeje fararki dr. Cornelije von Ruthendorf-Przewoski. Zhromadnje z mandźelskim a lěkarjom-anestezistom ma wona třilětnu dźowku a jednolětneho synka. „Bych tež hišće dalše dźěćo wzała“, směje so 37lětna. Tež jeje mać je jako doktorka chemije štyri dźěći „připódla kubłała“. Mać bě katolska, nan ewangelski. „Sym we woběmaj konfesijomaj zakótwjena, štož mam za wulki pokład“, wona powěda. Kak čłowjek k wěrje přińdźe, je ju hižo přeco fascinowało. Rodźena Drježdźanjanka studowaše teologiju – w Lipsku, Dublinje, Praze a Halle, „a to z cyłej wutrobu a dušu, z horcej hłowu a strózbym rozumom“. Pobožnosć, je fararka přeswědčena, je bytostna za wutrobu a wěru. „Wažne pak zdobom je rozum při cyrkwinskich durjach njewotedać.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND