Nowa zběrka

póndźela, 10. julija 2017 spisane wot:
Budyšin (SN/JaW). „Moje najlubše pěstowarske stawiznički“ je nowa zběrka čitančkow, kotraž je w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Publikacija z dwanaće krótkimi stawizničkami wusměrja so na najmłódšich wot dweju lět. Tam woni zhonja, što Mija w pěstowarni wšitko dožiwja, mjez druhim kak z dalšimi dźěćimi swjedźeń přihotuje a kak za njón dźiwadłowu hru nazwučuje. Bohaće ilustrowanu knižku je Jadwiga Wejšina přełožiła. Přidaty je mały serbsko-němski słowničk.

Dr. Herman Šleca

pjatk, 07. julija 2017 spisane wot:
7. julija 1892 narodźi so w Droždźiju pozdźiši wučer, wědomostnik, Sokoł a prěni serbski multifunkcionar dr. Herman Šleca. Jako wučer skutkowaše wón w Bukecach, w Großstädtelu pola Lipska a na Serbskim gymnaziju w čěskich Warnoćicach. Studij filozofije w Praze zakónči z promociju z dźěłom wo žiwjenju a skutkowanju Jana Pětra Jordana (bě to prěnja disertacija Serba w Čěskej). Wulke su zasłužby Šlecy za Serbski Sokoł: Z Markom Smolerjom jón 1920 w Budyšinje załoži, wutwori Sokołske Listy, w kotrychž wozjewi serbsku sportowu terminologiju, wuda 1926 Sokołski spěwnik a lěto pozdźišo spis Prěkuš, kmótřeše jednotam Sokoła, bu jednaćel Łužisko-serbskeho sokołskeho zwjazka, organizowaše sokołske zlěty a wuprawy. Scyła bě, kaž w biografiskim słowniku steji, „organizator serbskeho towarstwoweho žiwjenja“. Bě sekretar Domowiny, Serbskeje narodneje ludoweje rady, hłowny starši schadźowanki, starši Zwjazka serbskeho studentstwa. Přesćěhanja přez nacijow a njedźakownosće ze serbskeje strony dla skónči Herman Šleca 26. měrca 1948 swoje žiwjenje. Mikławš Krawc

Nowa spěchowanska směrnica

štwórtk, 06. julija 2017 spisane wot:

Na swojim posedźenju 4. apryla bě załožbowa rada změnu spěchowanskeje směrnicy Załožby za serbski lud wobzamkła, kotraž nabywa nětko płaćiwosć. Štóž chce próstwu wo spěchowanje stajić, dyrbi hižo lětsa nowe terminy wotedaća wobkedźbować.

Budyšin (SN/CoR). Potencielnych partnerow a nošerjow projektow je Załožba za serbski lud hižo informowała, zo bychu so chóry, ansamble, institucije, regionalne a nadregionalne towarstwa na nowe – přechodne – terminy wotedaća spěchowanskeje próstwy nastajić móhli. Tak maja so próstwy za planowane projekty w druhej połojcy lěta 2017 hač do 30. awgusta wotedać a hač do 31. oktobra za projekty, kotrež su za prěnju połojcu lěta 2018 předwidźane. „Je cyle wažne tónle termin dodźeržeć, hewak njemóžemy próstwje wotpowědować“, podšmórny zastupjerka direktora serbskeje załožby Michaela Mošowa.

Dotal su mnozy próstwu hakle wosom tydźenjow do projekta wotedali, štož nětko hižo njemóža. „Smy lětsa hižo přechodne postajenje zaplanowali, dokelž je časowy ćišć tola chětro wulki. Chcemy wšitkim zmóžnić so za spěchowanske srědki přizjewić“, Mošowa rjekny.

Wuměłstwowa kniha wušła

štwórtk, 06. julija 2017 spisane wot:

Drježdźany (SN). Spočatk julija je wušła zběrka „AUS DEM WORT“ z originalnymi rysowankami molerki Gerdy Lepke w křidowym ćišću a z 13 prěni raz wozjewjenymi basnjemi Róže Domašcyneje. Je to z ruku wjazana a ćišćana kniha. Jeje wotměry su 44 x 32 x 1 cm. Nakład wopřijima 20 čisłowanych eksemplarow – kóždy wot wuměłče a basnicy signowany. Je to štwórta wuměłstwowa kniha blisko Drježdźan bydlaceje molerki. Do toho bě wona hižo publikaciju hromadźe z awtoromaj Richardom Pietraßom a Ingom Schulzom wuhotowała.

W čisle II/2017 (čo. 84) literarneho časopisa „Ostragehege“, kotryž dwójce wob lěto w Drježdźanach wuchadźa, je zapřijate krótkopowědančko Jurja Chěžki „Rubježnik“ w němskorěčnym přełožku Róže Domašcyneje. Nimo toho su tam štyri teksty basnicy wozjewjene a recensija Petera Gehrischa wo zběrce Milana Hrabala „Eine schimmernde Wabe Glimmer“, dale tež recensija Patricka Wildena wo zběrce Róže Domašcyneje „Die dörfer unter wasser sind in deinem kopf beredt“.

Hosćo z Wendlanda we Łužicy přebywali

štwórtk, 06. julija 2017 spisane wot:

Budyšin/Chrósćicy (ML/SN). Wodźacy čłonojo Wendlandskeho přećelskeho a dźěłoweho­ kruha Lüchow-Dannenberg, kotřiž wudźeržuja dlěje hač 25 lět zwisk z Domowinu, přebywachu za čas XII. mjezynarodneho folklorneho festiwala we Łužicy. Woni chcedźa w blišim času swój kruh do towarstwa za zachowanje a spěchowanje tradicijow Hannoverskeho Wendlanda přetworić a Domowinje jako asociěrowany čłon přistupić.

Hosćo z wuchodneje Delnjeje Sakskeje dožiwichu mjez druhim programy w Hochozy, hdźež je so jim jara spodobało. Přewodźeni wot referenta Domowiny Wernera Sroki wopytachu woni tež Wochozy, tamnišu ewangelsku cyrkej z wopomnišćom za fararja Bogumiła Šwjelu kaž tež park błudźenkow. W Budyšinje su sej tež Serbski muzej wobhladali. Měrćin Brycka wodźeše jich po wustajeńcach. Wulke dožiwjenje hosćom bě sobotu wječor na Chróšćanskich statokach. Tam poskićene programy serbskich a wukrajnych ludowych wuměłcow jich wulce zahorichu.­ Wopyt Krabatoweho młyna w Čornym Chołmcu a čołmikowanje po Błótach jich přebytk we Łužicy skulojći.

Njedawno wotmě so mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow- sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. 21 referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotrych w małym serialu předstajimy.

Serbšćinu je młoda kulturna wědomostnica dr. Nicole Dołowy-Rybińska z Waršawy w Parisu nawuknyła. Hižo w doktorskim dźěle zaběraše so wona z tym, kak Serbja, Kašubojo a Bretonojo swoju rěč sylnja, kak spytaja ju rozšěrić a wožiwić. W swojej habilitaciji, kotraž je lětsa jako kniha w Pólskej wušła, je so Nicole Dołowy-Rybińska na młodych aktiwistow koncentrowała – hornjoserbskich, bretonskich, kašubskich a waliziskich. „Chcych wědźeć, kak a čehodla so woni za swoju rěč zasadźeja.“ Za to je dohromady sto rozmołwow wjedła a bě wězo tež wjacore razy we Łužicy.

Wo wuskutkach reformacije

srjeda, 05. julija 2017 spisane wot:
„Wuchwaluje moja duša Knjeza ...“ je hesło noweje wustajeńcy w Dešnjanskim domi­zniskim muzeju. Wona wobswětla serbske cyrkwinske žiwjenje po reformaciji w Delnjej Łužicy. Předewšěm skedźbnja přehladka na sylne změny, kotrež běše reformaciski čas zawostajił, zdźěla muzej. Přehladka tež njezataja, zo swójski serbski cyrkwinski zarjad nihdy wobstał njeje a zo mějachu so Delnjoserbja tež ze zakazom nałožowanja maćeršćiny bědźić. Zawodne słowa na njedawnym wotewrjenju wustajeńcy poda serbski spěwytwórc Bernd Pittkunings (na wobrazu). Foto: Michael Helbig

Muzejownicy so zetkali

srjeda, 05. julija 2017 spisane wot:
Dźěłowy kruh Łužiske muzeje a muzealne zarjadnišća pod nawodom sekcije ludowěda/muzejownistwa Maćicy Serbskeje je so póndźelu schadźował. Při najrjeńšim lětnim wjedrje wulećachu sej jeho čłonojo do zeloweje zahrody w klóštrje Marijinej hwězdźe w Pančicach-Kukowje, po kotrejž jich Sonja Hejdušcyna ze Sakskeho wjesneho­ kuratorija­ wustojnje wodźeše. Do toho wobhladachu sej wustajeńcu „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“ w Budyskim Serbskim muzeju a klóštersku pokładnju.­ Kóždolětne zetkanje muzejownikow wěnowaše so tónkróć ewangelskim a katolskim křesćanskim tradicijam we Łužicy. Foto: Andrea Pawlikowa

Knižka za dźěći

wutora, 04. julija 2017 spisane wot:
Budyšin (SN/JaW). „Pójće sobu do cyr­kwje“ rěka kemšaca knižka za dźěći wot štyrjoch lět, kotraž je dźensa w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Publikaciju awtora wjacorych nabožinskich spisow za dźěći a dorosćenych Reinharda Abelna je Ludmiła Bizoldowa zeserbšćiła, ilustrował je nowostku Hartmut Bieber. „Kemšaca knižka chce waše dźěći při Božej mši přewodźeć a jim pomhać, kemše lěpje rozumić a sobu swjećić“, rěka w předsłowje. Wudaće knižki je Załožba za serbski lud spěchowała.

Wustajeńca z wobšěrnym serbskim podźělom

póndźela, 03. julija 2017 spisane wot:

Pod hesłom „Na pytanju“ su sobotu w Biskopičanskej galeriji Carla Lohsy zajim zbudźacu wustajeńcu z twórbami grafikarja, typografa a molerja Joachima Bethmanna swjatočnje wotewrěli.

Biskopicy (AW/SN). Po wokřewjacym hudźbnym přewodźe gitaristow Michaela Othe a Inga Bochmanna a witanju čestnohamtskeho naměstnika Biskopičanskeho wyšeho měšćanosty Hansa-Jürgena Stöbera porěča mandźelska w lěće 2001 zemrěteho wuměłca Monika Bethmann k wjace hač połsta přitomnym wo jeho žiwjenju a skutkowanju.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025