×

Powěsć

Failed loading XML...

Stawizny na městnje dožiwili

srjeda, 20. julija 2016 spisane wot:

Na slědach skutkowanja serbskich basnikow-wuměłcow

Wukrajnym wobdźělnikam Swjedźenjow serbskeje poezije je stajnje wulke dožiwjenje, njezeznajomić so jeno z twórbami serbskich poetow, ale zdobom z jich městnosćemi žiwjenja a skutkowanja. Na 38. mjezynarodnym swjatku serbskeje lyriki wobdźělichu so z Ukrainy tež mandźelskaj-basnikaj Tatja­na a Sergej Dzjuba a ze Serbiskeje Mićo Cvijetić. Dokelž su so hakle dwaj dnjej pozdźišo domoj wróćili, podachu so na slědy serbskich wosobinow-­wu­měłcow. „Před 30 lětami wopytach Měrćina Nowaka-Njechorńskeho (1900– 1990)“, powěda Mićo Cvijetić po puću do Njechornja.

Chcetaj wo Serbach rozprawjeć

Pod hesłom „Vielfalt. Das Beste gegen Einfalt“ wotměje so wot 25. septembra w Němskej lětuši interkulturny tydźeń. W Budyskim wokrjesu zaběži rjad zarjadowanjow na dobro dorozumjenja mjez kulturami hižo tydźeń do toho, 16. septembra, a traje cyły měsac.

Budyšin (SN/CoR). Telewizijny sćelak MDR bě dźensa pódla, jako je skupina młodostnych mějićela Budyskeho sportoweho wobchoda, z Pólskeje pochadźowaceho Jerzyja Timma, z kameru interviewowała. Akcija je dźěl filmoweho a fotoweho projekta „Z cyłeho swěta do Budyšina­“, kiž bě społnomócnjena za wukrajnikow wokrjesa Budyšin Anna Piętak-Malinowska nastorčiła a kotryž so w kooperaciji ze Sakskim wukubłanskim a wupruwanskim kanalom zwoprawdźi. Tema projekta su „migranća tule – dźensa a w zašłosći“. „Chcemy pokazać, kak připućowarjo žiwjenje a kulturu na městnje wobohaćeja“, praji tohorunja z Pólskeje pochadźaca, kotraž je ze swójbu w Budyšinje domiznu namakała.

Budyšin (SN/CoR). Ramik za nowu sezonu je hižo rysowany – znajmjeńša, štož prašenje personala nastupa. Tak su so nimo bubnarja skupiny Floppy dolls Diega Carlosa Seyfahrta dźiwadźelnikaj Anna Marie Lehmann a Anthony Mrosek kaž tež elewaj činohrajneho studija Juliana Gruhnec a Richard Nowak z NSLDź rozžohnowali. Zo změja nowu delnjoserbsku elewku z Choćebuza, je mjeztym runje tak jasne kaž to, zo spušći Torsten Schlosser po wjace hač 20 lětach nawod dorostoweho studija. Intendant Lutz Hillmann so jemu dźakowaše a připowědźi, zo budźe so přichodnje Ralph Hensel wo serbski dźiwadłowy dorost starać. Dale budźetaj bywšej elewaj Julija Klingnerec a Jurij Šiman wot awgusta čłonaj ansambla NSLDź. A po wotchadźe Michaela Funki před lětomaj změje NSLDź skónčnje zaso wyšeho hrajneho nawodu. Stefan Wolfram, dotal režiser Plauensko-Zwickauskeho dźiwadła, předstaji so w nowej funkciji z inscenaciju „Teror“ Ferdinanda von Schiracha. Dalša dobra powěsć je, zo přewjedu zaso jewišćowy bal, a to zhromadnje ze Serbskim ludowym ansamblom 29. a 30. oktobra.

Choćebuz (mih/SN). „Dom połny hudźby“ bě minjenu sobotu – kaž kóžde lěto posledni kónc tydźenja do wulkich prózdnin w Braniborskej – Choćebuski hudźbny konserwatorij na Promenadźe Puškina. Nimale wšitke ansamble konserwatorija so tam wobdźělichu. Něhdźe 1 200 holcow a hólcow na kubłanišću tuchwilu na instrumenće hrać abo spěwać wuknje. Tak bě lětuši swjedźeń zdobom wukonowa přehladka.

Mjez druhim předstajichu so wjacore skupiny dujerjow wotpowědnje starobje. Wšitke nawjeduje Gary Hirche, kiž ze zakładnej šulu Ericha Kästnera wusko hromadźe dźěła. Mjez wopytowarjemi bě někotryžkuli, kiž je swój čas na hudźbnej šuli dujerski instrument nawuknył a tole hač do dźensnišeho pěstuje, na přikład w cyrkwinskim pozawnowym orchestrje.

Nimo intensiwneje dujerskeje hudźby běchu minjenu sobotu tež cunje zynki słyšeć. We wučbnych rumnosćach w přizemju předstajichu so smyčkarjo, tež ći najmjeńši. Starši mějachu składnosć, so pola wučerjow wo formach wučby wobhonić a jim prašenja stajeć.

We wobłuku krótkofilmoweje nocy při Ło­bju pokazachu minjeny pjatk w Drježdźanach tež nowy animaciski film Maje Nageloweje „frieden kriegen“. Skupina Berlinska dróha hudźeše k tomu live spěw „Naši hólcy z wójny jědu“. Bě to wjeršk wosebiteje akcije wuměłče a jeje filmoweho partnera Juliusa­ Günzela.

Hudźba mjez njebjesami a zemju

póndźela, 18. julija 2016 spisane wot:

Wobšěrny wobjim ma znowa program lětušeho Łužiskeho hudźbneho lěća, kotrež bu minjeny pjatk w Budyskej tachantskej cyrkwi swj. Pětra zahajeny.

Budyšin (CRM/SN). W mjenje Budyskeho wyšeho měšćanosty Alexandera Ahrensa (njestronjan) zahaji měšćanosta dr. Robert Böhmer dwutydźenski swjatk z hnujacymi słowami wopomnjeća woporow namocy w francoskej Nizzy. Tak wustaji wón „Pater noster“ našočasneho letiskeho komponista Pēterisa Vasksa jako aktualne srjedźišćo swjatočneho koncerta. Wšako je do cyłkowneho programa festiwala z hesłom „Štyri elementy“ hudźba jako wjazmo mjez ludami našeje zemje wjace hač jeničce symbol.

Nimo moderneju twórbow z Baltikuma sahaše wobłuk poskitkow z „Lěćom“ z Antonija Vivaldijoweho cyklusa „Počasy“, wurězkom z 5. sinfonije Gustava Mahlera­ a ze zhudźbnjenym 43. psalmom Felixa Mendelssohna Bartholdyja „Sudź mje, Božo“ tež do zašłych hudźbnych dobow. Z wobšěrnej sinfoniskej „Serenadu“ wuznamneho zastupjerja klasiskeje moderny w Čěskej Josefa Suka pak staji so dalše znamjo, kak hudźba časy a ludy přesahuje.

To so słuša!

póndźela, 18. julija 2016 spisane wot:
Dwójny rekord, štož ličbu wopytowarjow w hrajnej dobje 2015/2016 nastupa – to móžeš akteram Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła jenož gratulować. Lětnje dźiwadło je so po prěnich lětach spěšnje k najwuspěšnišemu zarjadowanju NSLDź scyła wuwiło, wjeduce tak k zesylnjenju stejnišća Budyskeho jewišća w powšitkownje nic runjewon róžojtym połoženju sakskich dźiwadłow. To je bjezdwěla zasłužba intendanta Lutza Hillmanna. Lětsa je wón znowa do čorneho trjechił – Olsenowa cwólba je telko wopytowarjow přiwabiła kaž žadyn druhi kruch w 21lětnych stawiznach NSLDź – a to tež, byrnjež někotři recensenća, kaž w SN, wot inscenacije zahorjeni njebyli. Přiwšěm je to někak z wašnjom, sej lětnje dźiwadło wobhladać. Přeju sej tež za serbske dźiwadło, zo so słuša hłownu serbskorěčnu inscenaciju wopytać. To njeby jenož bilancy tyło. Cordula Ratajczakowa

We wustajeńcy pokazuja keramiku srjedźowěka

póndźela, 18. julija 2016 spisane wot:

Raduš (SN/MkWj). We wobłuku tematiskeho lěta „Rjemjesło mjez zašłosću a zajutřišim“ pokazuje Słowjanske hrodźišćo Raduš wot minjeneho pjatka wustajeńcu „Z ruku činjene – formowane, wjerćane, palene“ hornčerstwo srjedźowěka w Delnjej Łužicy.

Kaž tamniši muzej zdźěla, dokumentuje wustajeńca wšelake techniki hornčerjenja, kotrež běchu so w běhu lět wobstajnje dale wuwiwali. Při tym je w 13. lětstotku k zjednoćenju wjacorych technikow dóšło, z čimž nasta za tehdyši čas moderna technologija. K tomu namakachu nowe składźišća běłeje hliny. Techniku palenja pak dale wuwichu a twarjachu efektiwne pjecy. W 14. lětstotku su we Łužicy prěni króć kamjeninowu keramiku produkowali.

Tele wuwiće w nowej přehladce dokumentuja. Wustajena keramika pochadźa mjez druhim z wobšěrnych wurywanjow we wotbagrowanymaj wsomaj Psowe Górki (Klein Görigk) a Rogowje, na kotrejuž městnje stej dźensa brunicowej jamje Wjelcej-juh a Janšojce. Nimo toho pokazuja w Radušu prěni króć namakanki, kotrež běchu w 1990tych lětach při wury­wanjach w něhdyšej hornčerni Nowych Wikow­ (Neupetershain) našli.

Ryzy animaciske filmy je Maja Nagelowa hižo činiła, zhromadnje z Juliusom Günzelom tež dokumentaciju – prěni hybridny film jako měšeńcu tuteju žanrow pak předstaja wona dźensa pod hesłom „frieden kriegen“ w Drježdźanach. A to na wosebite wašnje, wšako pokazuja tam pask na zjawnych městnach a w tramwajkach. Filmowa hudźba je wot skupiny Berlinska dróha. Maja Nagelowa

Z mutličku z Łužicy do Danskeje

pjatk, 15. julija 2016 spisane wot:

Serbske reje a serbsku drastu su Němcy w Danskej hižo z folklornym ansamblom Wudwor dožiwili, tež Němsko-Serbske ludowe dźiwadło bě tam hižo na wopyće, dohlad do stawiznow a kultury je Budyski Serbski muzej podał, a nazymu steji kulinariska wuměna na programje serbskeho lěta w sewjernej Schleswigskej. Zajimcy su witani.

Budyšin (SN). „Zakładna ideja je, zo so wuměnkarjo z Łužicy a Danskeje wo wosebitosćach ze swójskeje kuchnje wuměnjeja, zhromadnje warja a snano samo nowe recepty wuwija“, měni organizatorka tohole projekta Kristin Heelemanec. Wona bě we wobłuku praktikuma pola Zwjazka němskich Sewjeroschleswigčanow (BDN) rjad zarjadowanjow přihotowała. „Nazymski poskitk měri so na kuchinskich kuzłarjow a na ekspertki serbskich kuchinskich horncow − hłowna wěc, zo budźe z wjeselom warjene.“

Trać ma kulinariska wuměna wot wutory, 1. nazymnika, hač do njedźele, 6. nazymnika, při čimž stej wutora a njedźela dnjej při- a wotjězda. Přenocować budu wobdźělnicy w domje „Quickborn“ z wuhladom na Baltiske morjo.

nowostki LND