Jenož někotre hodźiny po tym, zo bě Zwjazkowy nutřkowny minister Alexander Dobrindt (CSU) swoje zastojnstwo nastupił, je wótriše kontrole a spěšniše wotpokazanje azyl pytacych na wšitkich němskich hranicach wukazał. Za zastojnikow Zwjazkoweje policije je to wužadanje.

W póndźelnišej zdźělence nowinarskeje agentury dpa zwěsći předsyda dźěłarnistwa policije (GdP) Zwjazkoweje policije Andreas Roßkopf, zo móža za hranične kontrole zamołwići zastojnicy žadanje Zwjazkoweho nutřkowneho ministra jenož spjelnjeć, „dokelž su słužbne plany přerjadowali, trěbne dalekubłanja přestorčili a dokelž tuchwilu swoje nadhodźiny njebjeru“. Za njeho je jasne: „Kontrole w tutym rozměrje móža policisća jenož hišće něšto njedźel zaručeć. Wón pak njewočakuje, zo nutřkowne ministerstwo Zwjazka přikazane naprawy w blišim času cofnje, tak přispomni.

Zhorjelscy zastojnicy

Wutřěle rozhorjenje zbudźili

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:

Ramallah (dpa/SN). Wutřěle israelskich wojakow do směra na delegaciju wukrajnych diplomatow w kraju zapadnje Jordana su w Europskej uniji rozhorjenje zbudźili. Społnomócnjena EU za wonkowne naležnosće Kaja Kallas namołwja Israel doraznje, pad přepytować a zamołwitych chłostać. Po dotalnych informa­cijach su wojacy w měsće Dshenin na konwoj diplomatow třěleli. Pječa njejsu jězdźidła předpisany puć dodźerželi.

Tankowa brigada w słužbje

Vilnius (dpa/SN). W Litawskej je dźensa tankowa brigada zwjazkoweje wobory za škit wuchodneje flanki NATO oficialnje słužbu přewzała. Je to prěnje trajace nastajenje němskeje wojerskeje jednotki we wukraju. Němska reaguje tak na přiběrace wohroženje NATO ze stron Ruskeje, oficialnje rěka. Na ceremoniju wosrjedź stolicy Vilniusa wočakowachu 800 wo­jakow brigady, zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza (CDU) a zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa (SPD).

Nowy zastupnik wojakow

Prezident USA Donald Trump je wčera znowa z diplomatiskej njeleposću na so skedźbnił. Prezident Južneje Afriki Cyril ­Ramaphosa dyrbješe sej na swojim wopyće w Běłym domje we Washingtonje w přitomnosći žurnalistow wumjetowanja ­Trumpa nastupajo morjenje běłych kublerjow naposkać. Tutych su pječa Afroameričenjo w Južnej Africe zamordowali. Trump přepoda swojemu hosćej dokumenty, kotrež tutón „genocid“ pječa dopokazuja. Foto: dpa/Kevin Lamarque

Merz zasudźuje njeskutk

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz je zludany na smjertne wutřěle na dweju sobudźěłaćerjow israelskeho wulkopósłanstwa we Washingtonje reagował. „Tuchwilu dyrbimy z toho wuchadźeć, zo měješe skućićel antisemitiski motiw“, piše politikar CDU na internetnej platformje X. „Tutón surowy njeskutk najraznišo zasudźuju“, wón doda. Skućićel bě młodeju sobudźěłaćerjow njedaloko Židowskeho muzeja we Washingtonje zatřělił. Po njeskutku wołaše wón parole na dobro Palestinjanow. Policija je 30lětneho muža ze Chicaga zajała.

Prezident USA Donald Trump a wonkowny minister USA Marco Rubio staj njeskutk zasudźiłoj. Israel je wěstotne naprawy wukrajnych institucijow zwyšił.

AfD znowa zwrěšćiła

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Tež w nowej wólbnej dobje njeje AfD w načolnych zastojnstwach wuběrkow zwjazkoweho sejma zastupjena. W konstituowacych posedźenjach njejsu kandidaća strony we wólbach před­sydy trěbnu wjetšinu docpěli. Potrje­chene su nimo etatoweho wuběrka tež wuběrki za prawo a škit přetrjebarjow, ­financy, socialne, nutřkowne a peticije. Tam měješe AfD wotpowědujo swojej wulkosći prawo, předsydu namjetować.

W druhich wuběrkach su prominentnych politikarjow za předsydow wuzwolili: Bywši minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) nawjeduje wuběrk za slědźenje, předsydka SPD Saskia Esken wuběrk za kubłanje a swójbu a bywši kanclerski kandidat unije Armin Laschet (CDU) wonkowny wuběrk.

Dalše pomocne srědki do Gazy dojěli

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:

Gaza (dpa/SN). Do Gazaskeho pasma je po israelskich informacijach wčera wjace hač sto nakładnych awtow z pomocnymi srědkami dojěło. Awta transportowachu muku, dźěćace žiwidła a mediciniske srědki, armeja zdźěla. Hižo wutoru po­da so 93 nakładnych awtow do tuteje kón­činy. Po informacijach UNO trjebaja ­pomocne organizacije wšědnje 500 nakładnych awtow z pomocu, zo móhli ­wobydlerjow zastarać. Nowe pomocne srědki pak njejsu potrěbni hišće přijeli, UNO zdźěla.

Israel wot spočatka měrca žane pomocne posyłki wjace njedopušći. Kraj mjenujcy twjerdźi, zo z nimi hewak Hamas posłužuja, kotraž žiwidła za financowanje brónjow dale předawa. UNO warnuje mjeztym před hłodowej katastrofu. Tež zwjazkarjo kaž Francoska a Wulka Britaniska su ćišć na Israel zwyšili. Ministerski prezident Benjamin Netanjahu je po­twjerdźił, zo chcyło israelske wójsko ze swojej ofensiwu kontrolu w Gazaskim pasmje zdobyć, Hamas zničić a wobydlerjow krok po kromu z njeho wutłóčić.

Nadźijeja so podpěry bamža

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:

Centralny komitej katolikow Němskeje wuradźuje wo synodalnym puću

Paderborn (dpa/SN). Centralny komitej katolikow Němskeje (ZdK) zwjazuje noweho bamža Leja XIV. z wulkimi nadźijemi. „Spočatk jeho pontifikata bě nam wulke pozbudźenje. Wón je měr jara tematizował a zdobom synodalnu cyrkej jako ideal wopisował“, rjekny prezidentka ZdK Irme Stetter-Karp powěsćerni dpa. „Wězo njewočakuju, zo wón hižo jutře měšniske powołanje žonam spřistupni. Sym pak optimistiska, zo wón němski puć reformow cyłkownje konstruktiwnje přewodźa“, Stetter-Karp rjekny.

Wot dźensa hač do soboty je w Paderbornje hłowna zhromadźizna ZdK. Zwjazk zastupuje katolskich lajkow, potajkim praktikowacych katolikow we wosadach. Němska biskopska konferenca porno tomu je gremij najwyšich klerikarjow Němskeje. ZdK a biskopska konferenca běštej lěta 2019 proces reformow zhromadnje zahajiłoj, tak mjenowany synodalny puć.

Wšo w swojim času

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:
Tak kaž zawěsće mnozy druzy bych sej tež ja nětko rady čerstwe truskalcy našćipał, je tróšku z cokorom posypał a sej jednu za druhej zesłodźeć dał. Hmmm... Ale štož njeńdźe, njeńdźe! Wjedro njemóžemy změnić a z tym tež nic čas truskalcow. Druhdy su wone zašo zrałe, druhdy pozdźišo. Snano njeje ani tak špatne, zo dyrbimy lětsa něšto dnjow dlěje na nje čakać a sej při tym zaso raz wuwědomić, zo ma wšo swój čas. Tak tež płody ze zahrodki a pola. Smy so dawno na to zwučili, zo w kupnicy nimale wšitko stajnje poski­ćuja. Tomaty dóstanješ wosrjedź zymy ­runje tak kaž truskalcy. Hač wone potom słodźa, je hinaše prašenje. Nikomu pak njezeškodźi, jeli so na sad a zeleninu wobmjezuja, kotruž w za to wotpowědnym počasu pola nas žnějemy. K tomu słušeja tež truskalcy. Wone njerostu jenož we ­wěstym času, ale trjebaja tež „dobre“ wjedro. A na te dyrbimy wokomiknje hišće kusk čakać. Ćim słódniše małe płody ­potom budu. Marian Wjeńka

To a tamne (22.05.25)

štwórtk, 22. meje 2025 spisane wot:

Rezerwat dźiwich zwěrjatow přepołožili su na sewjerozapadźe Mexika. Přičina je trajaca namóc cwólbow drogoweho kartela. Wjace hač sto zwěrjatow mjez nimi elefantaj, dźesatki tigrow a lawow su mjeztym z Culiacána do 250 kilometrow zdaleneho Mazatlána dowjezli. W Culiacánje wojujetej cwólbje kartela Sinola wo nadknjejstwo. Zwěrjata njemóžachu wjace picować, dokelž sej sobudźěłaćerjo hižo na dźěło njezwěrichu.

Postawa britiskeje princesny Kate steji wotnětka w sławnym kabineće wóskowych figurow Tussauds w Londonje. Wóskowa figura 43lětneje mandźelskej trónoweho naslědnika princa Williama (42) nosy z błyšćatym posměwkom frinkolacy so šat designerki Jenny Packham a klockate črije Gianvita Rossija. Na hłowje ma ­napodobnjenu krónu princesny Diany.

Budyšin (SN/BŠe). Maćica Serbska wita tele dny delegaciju słowakskeje Maćícy (Matica slovenská) z Martina, mjez nim jeje předsydu dr. Mariana Gešpera. Słowakojo chcedźa sej přehlad wo kulturnym žiwjenju Serbow stworić a wopytachu wčera a dźensa Hornju Łužicu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND