2. julija 1945 zemrě we Worklecach spi­sowaćel a Maćicar, pater Romuald ­Domaška. Narodźił bě so wón 28. julija 1869 žiwnosćerskej swójbje w Koslowje. Po wopyće Serbskeho seminara w Praze zastupi wón do rjadu cisterciensow a studowaše teologiju w Litoměřicach. Dźesać lět bě kapłan w klóštrje Marijinej hwězdźe, wot 1909 do 1940 administrator w Róžeńće a propst Pančičanskeho klóštra. Lěta 1928 postara so wo wulki swjedźeń krónowanja hnadowneje postawy w Róžeńće. Tak předstajichu jeho hru wo njej, a Domaška wuda tež wobrazowu knihu „Tysac lět hnadowne městno Róžant“. 1935 organizowaše wón hódne wopominanje 100. posmjertnin spisowaćela Bosćana Tecelina Měta, 1940 jeho nacije wuhnachu. Tak je po Europje pućował a wjele wo tym pisał. Pod pseudonymom Ilsan wozjewješe wón pilnje swoje powědančka wo surowych serbskich stawiznach, kaž 1935 wot nacijow zatamane „Wbohec mosty, Pilatusowy jězor ...“, a wo žiwjenju w Delanach, kaž knihu „Wrjós.“ LND wuda 1961 jeho literarne dźěła pod titlom „Wokoło stareho młyna“. W Koslowje a Šunowje dopominatej wopomnjenskej tafli na njeho. Manfred Laduš

29. junija 1945 zemrě w Budyšinje Jurij Słodeńk. Wón bě so 4. septembra 1873 w Pančicach žiwnosćerskej swójbje na­rodźił. Po wopyće Budyskeho katolskeho wučerskeho seminara zastupi do Maćicy Serbskeje a bě pozdźišo nawoda jeje hudźbneho wotrjada. Wučerješe w Ra­dwo­­rju, hdźež 1895 załoži a dirigowaše chór Meja. Wot lěta 1899 hač do 1933 bě z wučerjom w ródnej wsy. Nacije jeho nalěto 1933 zajachu a z wučerstwa wuhnachu. 1907 bě wón spěwne towarstwo „Lipa Serbska“ w Pančicach wutworił a hač do jeho zakaza wuspěšnje nawjedował. Jurij Słodeńk w lěće 1912 towarstwo Domowinu sobu załoži a bu zapisowar młode­ho zwjazka. 1925 sta so z hłownym dirigentom Zwjazka serbskich spěwnych towarstwow. Skomponowaše tež serbske spěwy kaž „Ow, miły, swjaty wječorje“ a wuda 1927 dalši nakład „Towaršneho spěw­nika“ Fiedlerja. Słodeńk wozjewi w Serbskich Nowinach 14 lět rjad „Wobrazy ze wsy“ z dohromady 660 přinoškami a tójšto dalšich kulturnostawizniskich artik­low. Spisa hru „Napoleon“, knižku „Wendenland“ a LND wuda 1967 zběrku jeho dźěłow „Listy ze wsy“. Manfred Laduš

Wot 26. do 28. junija 1930 wotmě so w Běłohrodźe 1. wšosokołski zlět kralestwa Juhosłowjanskeje. Na nim wobdźěli so sylna delegacija Serbskeho Sokoła (22 muži, dźesać žonow) pod nawodom starosty Jakuba Šajby a jednaćela Gu­stawa Janaka. W Radworju běchu do wuprawy scenu z narodnymaj rejomaj nazwučowali. „Bratr Mjeltka měješe zbožownu ruku při zestajenju zwučowanja“, pisachu Serbske Nowiny po zlěće.

We wulkim měšćanskim stadionje je so wustup 14 bratrow a štyrjoch sotrow derje poradźił. Wujimki zdźeržaneho materiala su w lěće 1990 do filma „Sokoł. P.S. ke kapitlej našich stawiznow“ (scenarij Alfons Wićaz/Toni Bruk) za­přijeli. Hosćo z Łužicy pochodowachu na poslednim dnju zlěta w swjedźenskim ćahu w sokołskich uniformach, žony w narodnej drasće. Šajba, Janak a Mjeltka mějachu česć, so na swjatočnym ­přijeću na kralowskim hrodźe wob­dźělić.

W Juhosłowjanskej přebywaše mjeńša skupina (dźesać Sokołow) hižo w lěće 1928 – na sokołskim zlěće w makedonskim Skopju. Mikławš Krawc

24. smažnika 1930 narodźi so wjelelětny šef serbskeje redakcije rozhłosa, diplomowy towaršnowědnik Gerat Kašpor, dźěłaćerskej swójbje w Brězynce. We wsy bydleše prěni předsyda Domowiny Arnošt Bart, kiž bě so nazymu 1945 sobu wo to postarał, zo poda so Kašpor na tři lěta na serbski gymnazij w Českej Lípje a Varnsdorfje. Tam bě wón jedyn z najaktiwnišich młodych Domowinjanow. Bě soburedaktor we Varnsdorfje wuchadźaceho młodźinskeho časopisa Naš puć. W lěće 1948 zwoła Domowina jeho wróćo do Łužicy za funkcionara Serbskeje młodźiny a přistajeneho w Serbskim zarjedźe. Lěto pozdźišo bu za 2. sekretara Swobodneje němskeje młodźiny (SNM) Budyskeho wokrjesa wu­zwoleny. Bě wotrjadnik w Serbskim zarjedźe, zamołwity za wudawanje młodźinskeho časopisa Chorhoj měra a za přihot serbskich rozhłosowych wusyłanjow. Na to bě woblubowany redaktor Chorhoje měra a wot lěta 1957 načolnik serbskeje rozhłosoweje redakcije. Wot 1963 bě direktor Choćebuskeho sćelaka Radija DDR a bě čłon Zwjazkoweho předsydstwa Domo­winy. 21. oktobra 1967 poćerpje Kašpor tragisku smjerć a bu na Budyskim Hro­dźišku pochowany.