Michał Hórnik
„22. małeho róžka 1894 zemrě nahle w Budyšinje 61lětny farar, spisowaćel a předsyda Maćicy Serbskeje Michał Hórnik. „Po minjenju njezapomniteho wodźerja serbskeho naroda J. A. Smolerja njeje naše Serbstwo žanu hłubšu ranu poćerpiło hač ze smjerću šolastika Michała Hórnika, nahle a přezahe wot nas wotwołany wosrjedź dźěła za swój lubowany serbski lud. A za nas Serbow želeše za Michała Hórnika wšón wučeny słowjanski swět.“ Tak pisaše dr. Arnošt Muka w swojim wobšěrnym jědnaćestronskim nekrologu w Časopisu Maćicy Serbskeje, kotryž bě 26 lět sam redigował. Wjace hač sto sobužarowacych pismow dósta Maćica Serbska ze Serbow a wukraja k smjerći Hórnika, w něhdźe 50 serbskorěčnych přinoškach, w na 40 čěskich medijach, we wjace hač 30 pólskich, dźesać ruskich nowin a wjacorych němskich medijach na njeboćičkeho spominachu.
Jurij Šěrc
16. małeho róžka 1634 narodźi so w Delnim Wujězdźe jako syn duchowneho Jana Šěrca pozdźiši farar a w swojim času jara woblubowany kěrlušer Jurij Šěrc, němsce so Scherz pisaše. Wón wopytowaše Budyski gymnazij, hdźež maturowaše, a studowaše potom w Lipsku ewangelsku teologiju. Wot lěta 1655 hač do 1660 bě z diakonom w Ketlicach pola Lubija a bu 1660 z wosadnym fararjom w Dubcu, hdźež 8. požnjenca 1674, hakle 40lětny, zahe zemrě. W Dubcu je wón epistle, swjedźenske a njedźelske sćenja zeserbšćił, kotrež so pozdźišo pak lědma trjebać hodźachu. „Wjele lěpje běchu so jemu jeho serbske kěrluše poradźili, kotrychž je někotre přełožił a praja wo nim w tutym nastupanju prěnim wudawarju serbskich spěwarskich, zo je wón tón najprěniši był, kiž je do praweho hrona prawych składow zestajene serbske kěrluše wudźěłał.“ – Tak pisa farar, literarny historikar a bibliograf Korla Awgust Jenč w přinošku „Spisowarjo serbskich rukopisow hornjołužiskich ewangelskich Serbow hač do lěta 1800“ w Časopisu Maćicy Serbskeje 1875.
Manfred Laduš
Jakub Lorenc-Zalěski
18. małeho róžka 1939 zemrě w Berlinje pola swojeje dźowki hajnik, spisowaćel a narodny prócowar Jakub Lorenc-Zalěski. Wón bu w ródnym Radworju na kěrchowje w rowje pochowany, w kotrymž pozdźišo tež jeho mandźelska, jeho sotra Kata Čornakowa a jeje mandźelski posledni wotpočink namakachu. Po wotstronjenju narowneho kamjenja na Čornakec swójbnym rowje da Maćica Serbska w lěće 2009 za Jakuba Lorenca-Zalěskeho, kotryž bě wot 1907 z jeje čłonom, narownu taflu postajeć. Na njej steji w złotych pismikach: „Jakub Lorenc-Zalěski“, jeho žiwjenske daty a „narodowc a spisowaćel“.
Narodźi so 18. pražnika 1874 do žiwnosćerskeje swójby a bu chowanc Serbskeho seminara w Praze. Njestudowaše pak teologiju, ale rozsudźi so za wukubłanje na hajnika a dźěłaše jako tajki w kónčinach nad Rynom. Hižo w tutym času spisa Lorenc někotre mjeńše literarne dźěła za „Kwětki“ a za časopis „Łužica“, w kotrymž wozjewi tež 1898 wjetšu wuměłstwowu bajku „Wostašan“ a stawizniske powědančko „Serbscy rjekojo“ (1900 a 1922). 1920 nawróći so do Łužicy, zasydli so do Běłeje Wody a po tym do Slepoho, hdźež kupi sej rězak.
Arnošt Bohuwěr Jakub
Jan Pječka
Handrij Zejler
1. februara 1804 narodźi so w Słonej Boršći do swójby studnjerja a žiwnosćerja farar, Serbow narodny basnik a załožićel našeje narodneje kultury Handrij Zejler. Nadarjeny hólčec wopyta Budyski gymnazij. Studowaše w Lipsku teologiju a bu ze stipendijom Budyskeho tachantstwa podpěrany. „Z njeboćičkim Zejlerjom zhubichmy jednoho z najzasłužbnišich Serbow, sobuzałožerja a wužiwarja noweho serbowstwa, sławneho pěsnjerja a pilneho spisowarja, kotrež mjeno budźe so w stawiznach serbskeje rěče a literatury wěčnje błyšćić.“ Tak pisaše Michał Hórnik w nekrologu za 15. winowca 1872 we Łazu zemrěteho Zejlerja, kotrehož bě tam wot lěta 1835 z woblubowanym wosadnym fararjom.
Marja Młynkowa
Jan Michał Haška
Jurij Wićaz – serbski žurnalist a wukrajny korespondent
21. wulkeho róžka před 50 lětami zemrě w Praze nahle w 74. žiwjenskim lěće serbski žurnalist, spisowaćel a přełožer Jurij Wićaz. Wón bu w jednorym rowje na Olšanskim pohrjebnišću, najwjetšim wotpočinku stolicy Čěskeje, pochowany. Njeboćički bě sam w Praze bydlił. Jeho bołharska žona bě jeho wopušćiła a dźěći njejstaj Wićazec mandźelskaj měłoj. Přećeljo Serbow z Prahi su jeho row hladali a zapłaćili. K jeho stotym posmjertnym narodninam 19. winowca 1999 bu narowny kamjeń poswjećeny. Narowny kamjeń ze spominanskej taflu su Domowina, Towarstwo čěskich nowinarjow a čěske Towarstwo za měr a čłowjeske prawa zapłaćili. Towarstwo čěskich přećelow Łužiskich Serbow postara so wo to, zo so row Wićaza za wuznamne wosobiny postaji. Na wotkryće pomnika porěčeštaj Jurij Łušćanski za Maćicu Serbsku a Domowinu a Jiří Mudra za towarstwo přećelow.
