Wulkotny wuhlad z powjaznicy na stolicu
Mjezynarodnu zahrodnu přehladku w Berlinje wopytał
Hač do 15. oktobra hišće je Mjezynarodna zahrodna přehladka (IGA) w Berlinje přistupna. Podawk to, kotryž so jenož kóžde dźesać lět wotměwa, Zwjazkowa zahrodna přehladka (BUGA) porno tomu kóžde druhe lěto. Tohodla njech je na tymle městnje hišće raz na to skedźbnjene. Snano so tón abo tamny přichodne dny tola hišće rozsudźi sej wustajeńcu w stolicy wobhladać. Za to tule někotre wužitne pokiwy:
Za měšćansku štwórć Marzahn-Hellersdorf ma zahrodna přehladka wulki wuznam. Jako so Berlinski senat město Tegela mjez druhim masiwnych wobydlerskich protestow dla za nowotwarsku štwórć na wuchodźe Berlina rozsudźi, bě to dosć chrobłe. Zwostachu mjenujcy jenož hišće tři lěta, zwoprawdźić projekt IGA. Bě mudre, „Zahrody swěta“, wotewrjene 1987 składnostnje 750. róčnicy Berlina, jako centralne městno přehladki zapołožić a z Kienbergom a Wuhletalom powjetšić na dobre 104 hektary, štož wotpowěduje 140 koparskim hrajnišćam.
„Sława“ w najwjetšej Choćebuskej cyrkwi
Chóraj Serbskeho ludoweho ansambla a Łužyca stej přewšo krasny koncert wuhotowałoj. Nimo serbskich zaklinčachu w Choćebuskej Němskej cyrkwi tež němske a mjezynarodne, přewažnje słowjanske twórby wokalneje hudźby ze štyrjoch dobow.
Choćebuz (HA/SN). Něhdźe sto zahorjenych připosłucharjow je njedźelu popołdnju w Choćebuskej Němskej cyrkwi krasny chórowy koncert dožiwiło. Pod nadpismom „Wokalna hudźba přez lětstotki“ su spěwarki a spěwarjo Serbskeho ludoweho ansambla a tuchwilu najwuspěšnišeho delnjołužiskeho chóra Łužyca wopytowarjow z twórbami serbskeje, němskeje a mjezynarodneje literatury ze štyrjoch epochow hudźbnych stawiznow zahorili.
Zaso wuzwoleny
Berlin (SN/bn). Serbski komponist a organist Sebastian Elikowski-Winkler je dale předsyda Berlinskeho towarstwa Iniciatiwa nowa hudźba inm. W lěće 1991 jako kulturnopolitiski forum załožena organizacija je třěšny zwjazk akterow našočasneje hudźby w zwjazkowej stolicy a zastupuje jich w dialogu ze senatom, wobwodami a zarjadnistwom. Iniciatiwa skutkuje dźensa jako spěchowanska institucija a je jako tajka wažny dźěl kulturneho žiwjenja w Berlinje. „Buch z wjetšinu na dalšej lěće wuzwoleny“, rozłožuje Elikowski-Winkler. „W swojej funkciji sym k tomu zdobom čłon rěčnikow ,Koalicije swobodneje sceny‘ kaž tež ,Hudźbneje třěchi DACH‘ w Berlinje.“
„DACH“ je forum swobodnych, institucionelnje njewjazanych hudźbnikow, angažowacy so na polu jazza, noweje kaž tež stareje hudźby a našočasneho hudźbneho dźiwadła.
„Koalicija swobodneje sceny“ je lěta 2012 załoženy njewotwisny zajimowy zwjazk, kotryž sparty a žanry překročejo na „eklatantnje wopačne wuwiće kulturneho etata“ němskeje stolicy Berlina reaguje, kaž Elikowski-Winkler měni.
Njeboja so wužadanjow
K zakónčenju sezony duchowneje hudźby wuhotuje katolski tachantski chór pod nawodom cyrkwinskeho hudźbneho direktora Friedemanna Böhmy stajnje koncert, pak pod wosebitej tematiku pak z wobšěrnym oratorijom. Minjenu njedźelu rěkaše wosebity poskitk „Magnifikat“.
Budyšin (CRM/SN). „Cyła wosobina Marije so w tymle chwalospěwje wotbłyšćuje. Wón je takrjec wobraz maćerje Božeje“, rozłoži tachantski farar, prelat Wito Sćapan, poćahowacy so na słowa Benedikta XVI. z lěta 2005. „Magnifikat“ spěwaja tež katolscy Serbja nimale na kóždym nyšporje. Chwalospěw Marije pak komponuja wuměłcy hižo přez lětstotki tohorunja do wšelakich formow. Tak sćěhowaše tež sobu najpopularniši cyrkwinski komponist našich dnjow w Jendźelskej John Rutter (nar. 1945) dołhu tradiciju, słowa chwalby Boha wuměłsce z hudźbu zwjazać. Při tym da so inspirować wot „wjesołych marijanskich swjedźenjow we łaćonskoameriskich kulturach“. Wosebitosć tohole stila začuwachu připosłucharjo tež nětko w Budyšinje.
Akciski tydźeń zakónčeny
Z podijowej diskusiju k naprawam a wopomnjenskim wuchodźowanjom
Budyšin (SN/bn). We wobłuku akciskeho tydźenja „Zhromadnje město sam“, w běhu kotrehož su so Budyšenjo z lońšimi podawkami na Žitnych wikach rozestajeli, přeprosychu akciju organizowacej stronskej młodźinje SPD a Lěwicy kaž tež Budyske spěchowanske towarstwo Pro Museo minjeny štwórtk na podijowu diskusiju do Budyskeho muzeja. Temowe ćežišća běchu prašenja, kak móhła so integracija ćěkancow w sprjewinym měsće poradźić, hač běchu překročenja w minjenym lěće wuwzaće a hač ma Budyšin problemy z prawicarjemi. Wobdźělnicy foruma běchu Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD), zapósłanča zwjazkoweho sejma Caren Lay (Lěwica) kaž tež čłonaj měšćanskeje rady Roland Fleischer (SPD) a Elisabeth Hauswald (CDU).
Wo žiwjenskich wašnjach a towarstwach Serbow slědźił
Swojeje encyklopedije wo serbskich towarstwach a ludowědnych spisow dla njeje dr. sc. Sigmund Musiat jenož mjez Serbami derje znaty. W minjenych dnjach je so zrudźaca powěsć rozšěriła, zo je zasłužbny wědomostnik a awtor rady čitanych serijow po dlěšej chorosći 8. septembra zemrěł. Jeho staršej pochadźeštaj z Pólskeje a běštaj so w Hornjej Łužicy zasydliłoj, wobhospodarještaj woblubowany hosćenc „Schil so“ w Smječkecach. 3. meje 1930 rodźeny Musiat wotrosće tuž ze sotru a bratrom w katolskich Serbach. Po wójnje bě wón chowanc gymnazijow we Varnsdorfje a Českej Lípje.
Sulšečenjo steja 2018 w srjedźišću
Čmjeła Hana zaso po Łužicy lěta
Nadal wuske styki z Delnjoserbami pěstować
Na wopyće w redakciji tydźenika Nowy Casnik w Choćebuzu
Tydźensce dóstawaja Serbja w Delnjej Łužicy Nowy Casnik do domu, kotryž wuchadźa w Ludowym nakładnistwje Domowina. Kotre tradicije medij ma a kak wón delnjoserbske žiwjenje sobu wobwliwuje, wo tym je so Alfons Wićaz rozmołwjał ze šefredaktorom tydźenika Gregorom Wieczorekom.
Što woznamjenjatej Wam Nowy Casnik a Delnja Łužica?
G. Wieczorek: Za Delnju Łužicu je Nowy Casnik najstarši medij, samo někotre měsacy starši hač „Cottbusser Anzeiger“. Naš tydźenik je 1848 prěni raz wušoł. Wón měješe w běhu lět wšelake pomjenjowanja, kaž na přikład „Serski Casnik“, Bramborski Casnik“, „Bramborske Nowiny“ a dalše. Cyła wokolina bě tehdy hišće jara serbska. Zwonka Choćebuza serbskosć přewahowaše. To je dźěl kulturnych stawiznow Delnjeje Łužicy. Za mnje wosobisce je Nowy Casnik dźensa medij, kotryž chce wudźeržować zwiski ze serbskim zhromadźenstwom. Wón je forum tych, kotřiž so k serbstwu wuznawaja a serbsku rěč pěstuja. Tydźenik słuži dźensa małej cilowej skupinje a je jej zdobom najwažniši medij.
Rešeršuje z kritiskim wóčkom, zo by njedostatki w towaršnosći ...
Wona słuša nimo šefredaktora a redaktorki Stefanie Krawcojc do redaktorskeho teama delnjoserbskeho tydźenika Noweho Casnika. Ines Neumannojc je zdobom naměstnica šefredaktora Gregora Wieczoreka a jeho swěru zastupuje, hdyž je w dowolu abo zwonka redakcije. „Mi so redaktorske dźěło jara lubi, dokelž je mnohostronske. Zdobom zetkawaš wjele ludźi, zhoniš wo jich radosćach a starosćach. Sym zbožowna, zo móžu dźěło wukonjeć“, mi delnjoserbska žurnalistka powěda. Nowinarka so wo to prócuje poskićeć čitarstwu zajimawe přinoški wo kulturnym a towaršnostnym žiwjenju w Delnjej Łužicy, předewšěm ze wsow. Tohodla často wo tym rozmysluje, kak móhła nowina čitarjam rjane čitanske dožiwjenja z rozprawami a reportažemi wo žiwjenju ludźi we wšědnym dnju wobradźeć, ale tež z přinoškami wo stawiznach. Runje tak redaktorka z kritiskim wóčkom rešeršuje, zo by njedostatki w towaršnosći wotkrywała.
