Pilotowy projekt MDR šulerska akademija wotměje so tutón tydźeń ...
Na Smolerja spominali
Skupina Wólbernosće a chór Budyšin připosłucharjow zahoriłoj
Lejno (mkc/SN). Jedyn z nazymskich koncertow, kotryž zarjaduje Załožba za serbski lud, měješe sobotu wječor na žurli Kubicec hosćenca w Lejnje njewočakowanu formu: Domowinskej towarstwje – Zwjazk serbskich rjemjeslnikow a předewzaćelow a Budyska župa „Jan Arnošt Smoler“ – wěnowaštej so před poprawnym koncertom serbskemu wótčincej, na kotrehož 200. narodniny lětsa wosebje spominamy. K tomu přednošowaše dr. Fabian Kaulfürst wo Janje Arnošće Smolerju (1816–1884), wudźěławši sej puzzle „Puće, plajty, pěsnički“, z kotrehož dźělemi wobswětli na bjesadliwe wašnje žiwjenske stacije a zasłužby serbskeho rěčespytnika, hromadźerja pěsničkow z luda, nowinarja a předewzaćela.
„Fascinowacy puzzle“ serbskich stawiznow
Wulki wothłós žněješe wotewrjenje wosebiteje wustajeńcy „Wotmolowane – historiske fotografije ze serbskeje Łužicy. Wot swojich spočatkow hač do 1930tych lět“ wčera popołdnju w Budyskim Serbskim muzeju.
Budyšin (SN/CoR). Kak ćežke běchu wuměnjenja za fotografiju na spočatku, rozłoži kurator wustajeńcy Jürgen Maćij z praktiskim pokazom: Na tajkim oktoberskim popołdnju kaž wčera njebě kónc 19. lětstotka scyła móžno było, pobrachowaceje swěcy dla zhromadnosć hosći na žurli Serbskeho muzeja fotografować.
Wokřewjacej nazymskej koncertaj
Njewotkryte pokłady
Wo nawróće pruskeho worjoła a wo běhu časa
Němskorěčna wersija 2014 w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje knihi Jurja Kocha „Wětrnik na třěše“ je wčera w Budyskej Smolerjec kniharni swoju premjeru dožiwiła.
Budyšin (SN/CoR). Něhdźe 30 zajimcow je so wčera z Jurjom Kochom, kiž swjećeše w požnjencu 80ćiny, sobu na jeho žiwjenski puć podało. Dopomnjenki rozhłosoweho žurnalista a spisowaćela su w běhu lět a we wobdźěłanskim procesu za wozjewjenje k pisanym, błyšćatym kamuškam zrawili, kotrež slědy časa runje tak w sebi wobchowuja, kaž wone humor awtora wuprudźeja.
Wysoke připóznaće Benej Budarjej
Lwow (LB/SN) Dźens tydźenja je prorektor za wědomostno-pedagogiske dźěło, profesor filologije Jaroslaw Harasym, serbskeho spisowaćela Bena Budarja na špihelowej žurli Lwowskeje uniwersity wosobinsce z Medalju Iwana Franka počesćił. Budar dósta myto, dokelž za serbsko-ukrainsku wzajomosć spomóžnje skutkuje. Serbski basnik a literat poda zarys wo ukrainsko-serbskich poćahach w literaturje a rěčespyće. Njezapomnite su wopyty ukrainskich přećelow we Łužicy kaž mjez druhim prof. Trofimowiča, prof. Motorneho, Wolodymyra Lučuka, Romana Lubkivskeho a dalšich. Jan Arnošt Smoler, Michał Hórnik, Kito Lorenc, Jurij Koch, Benedikt Dyrlich, Beno Budar, Róža Domašcyna, Dorothea Šołćina a dalši pokročowachu z wulkej přećelskej tradiciju a přełožowachu literaturu z ukrainšćiny za serbske publikacije. Młódša generacija Serbow přećelstwa nadźijomnje dale powjedźe. Serbšćinu tuchwilu na Lwowskej uniwersiće jenož fakultatiwnje wuwučuja. Slawistika je powšitkownje na europskich uniwersitach swoju atraktiwnosć trochu pozhubiła.
Kóždy dźesaty rejwanskeho swjedźenja Serb był
Před 25 lětami wotmě so kónc septembra w Drježdźanach prěni Sakski swjedźeń ludowych rejow, na kotrymž wobdźěli so 700 rejwarjow ze wšěch zwjazkowych krajow Němskeje. Kóždy dźesaty akter bě Serb. Swjedźeń bě přinošk Sakskeje k prěnjej róčnicy znowazjednoćenja Němskeje 3. oktobra 1990. Patronat přewzała bě mandźelska sakskeho ministerskeho prezidenta Ingrid Biedenkopf, kotraž na zahajenju wuzběhny: „Z našich sakskich kónčin witamy wosebje wutrobnje Serbow, kotřiž pěstuja z wulkej pilnosću a lubosću swoju rjanu kulturu a tradicionalne ludowe reje. Woni Saksku hłownje sobu zastupuja.“
Słowa Ingrid Biedenkopf woprawdźe přitrjechichu, wšako su nimo Serbow jenož hišće rejwanski folklorny ansambl Drježdźanskeje techniskeje uniwersity a dźěćacej rejwanskej skupinje ze stolicy Sakskeje swobodny stat zastupowali. Rejwanske cyłki z Rudnych hór a z južneje Hornjeje Łužicy běchu sobuskutkowanje wotprajili.
Młodej Serbowce so són spjelni
Rejwarkam a rejwarjam Smjerdźečanskeje skupiny bě to wulke překwapjenje, jako jim zdźělichu, zo pojědźe dźesać porow z nich w oktobru na mjezynarodny etniski festiwal do stolicy Indiskeje New Delhija. „Jako powěsć wo Indiskej dóstachmy, so jara zwjeselich“ praji 19lětna rejwarka Lydija Matikec z Łazka, šulerka 12. lětnika na Serbskim gymnaziju Budyšin.
Wot 7. lětnika je tehdyša šulerka Ralbičanskeje srjedźneje šule, kotraž je po dźesatce do Budyšina šła, z čłonku Smjerdźečanskeje rejwanskeje skupiny. Z njej je młoda Serbowka na turnejach w tu- a wukraju hižo tójšto rjanych dožiwjenjow měła. Hakle lětsa bě wona w Słowjenskej a dožiwi tam, kaž tež wšudźe druhdźe, wulkotnu hospodliwosć. Ale, zo poda so jónu do Indiskeje, njeby sej nihdy mysliła. „W 4. lětniku sym sej ze sotru Lindu často w telewiziji Bollywoodske filmy wobhladała. Namaj su so mentalita Indičanow, jich reje a spěwy jara lubili. Smój samo spytałoj po jich rytmach rejować, tak jara su nas fascinowali. Tohodla wo tym sonjach, wšitko raz w Indiskej sama dožiwić. A nětko so mi tónle són zwoprawdźi. To sym zbožowna!“
„Wšitcy su dobreje nalady“
Serbska rejwanska skupina Smjerdźaca hotuje so na turneju do Indiskeje
Wot 11. do 19. oktobra poda so Smjerdźečanska rejwanska skupina hromadźe z hudźbnikami na turneju do New Delhija. Alfons Wićaz je so z nawodu skupiny Gabrielom Krawcom rozmołwjał.
Kak je k tomu dóšło, zo podaće so do Indiskeje, do toho bě rěč wo Brazilskej?
G. Krawc: My so kóždolětnje we wukraju požadamy a z wukraja nas narěča, na jich festiwalach sobu skutkować. Najprjedy smy so wo Brazilsku prócowali. Ale to njeje so nam zmóžniło, dokelž dyrbješe tamniša organizacija festiwal (najskerje) pobrachowacych pjenjez dla wotprajić. Smy tuž dale pytali a pisachmy list do New Delhija. Hižo w běhu dweju dnjow dóstachmy wottam pozitiwnu wotmołwu.
Tajka jězba woznamjenja za Was jako organizatora tójšto přihotow. Što bě najbóle napinace a zwotkel sće pomoc dóstał?
