Karel Macků

póndźela, 20. měrca 2017 spisane wot:
20. měrca 1992 zemrě Karel Macků. Serbja, kotřiž po lěće 1945 we Varnsdorfje dźě­łachu abo wuknjechu, spominaja z dźakownosću na direktora wulkeje měšćanskeje šule. W młodych lětach bě jako Čech na morawsko-awstriskich pomjezach duchownu a materielnu nuzu narodneje mjeńšiny začuwał, z čehož rozwi so jeho humanistiska solidarita za Serbow. Bórze po kóncu Druheje swětoweje wójny na­wjaza zwisk z Domowinu. Macků­ postara so wo to, zo smědźeše 13. februara 1945 w Drježdźanach wubombardowany Bjarnat Krawc z mandźelskej a dźěćimi přez hranicu do Čěskeje. Spočatnje zaměstni wón Krawcec swójbu w swojim bydlenju, pozdźišo dóstachu swój­sku wilu. Z direktorom Serbskeho gymnazija prof. Mikławšom Krječmarjom staraše so Macků wo wukubłanje młodych Serbow – na gymnaziju, wobchodnej, hudźbnej kaž tež pedagogiskej šuli. Přećel Bjarnat Krawc wěnowaše swoju poslednju twórbu „Być abo njebyć“ Karelej Mackůwej, kiž ju potom rozmnoži. Macků organizowaše tež 4. nowembra 1945 koncert Varnsdorfskeje filharmonije w Budyšinje. Mikławš Krawc

Předpředań za lětuše Budyske lětnje dźiwadło „Olsenowa cwólba wupućuje“ zahaji so 8. apryla w 11 hodź. w Budyskim NSLDź. Za šěsć tydźenjow trajacy spektakl pod hołym njebjom na Hrodźe stara so dźiwadło tónraz wo wjace městnow za přihladowarjow.

Budyšin (SN/CoR). Hišće so předpředań za 22. Budyske lětnje dźiwadło započała njeje, naprašowanjow pak je Němsko-Serbske ludowe dźiwadło hižo tójšto měło. „Hačrunjež bychmy hižo móhli, žane zastupne lisćiki do oficialneho starta předpředanje 8. apryla njepředawamy“, rozłoži medijowa rěčnica NSLDź Gabriele Suschke na wutornej nowinarskej konferency.

Choćebuz (HA/SN). Serbski muzej w Choćebuzu je dale prezentny, hačrunjež je za publikum hižo cyłe lěto wobšěrnych twarskich a wobnowjenskich dźěłow dla zawrjeny. Hromadźe z tamnišim měšćanskim muzejom pak su móžnosće namakali, zo bychu so wopytowarjo dale ze serbskimi stawiznami a kulturu ze­zna­jomjeli. Wot lońšeje nazymy ­pokazuja pod hesłom „Zachowane drohoćinki“ na druhim poschodźe měšćanskeho muzeja mjeńšu přehladku wo Serbach w Delnjej Łužicy.

Minjenu srjedu su nětko w samsnym domje lětušu jutrownu wustajeńcu „Osterfreuden – Po jeja“ wote­wrěli. Kaž rjekny muzejowy nawoda Steffen Krestin na wotewrjenju, běchu sobudźěłaćerki a sobudźěłaćerjo wobeju domow tule wosebitu wustajeńcu zestajeli. Za to wužiwachu fundus wobeju zarjadnišćow. Přehladka je hač do 7. meje spřistupna.

FCK w Hórkach

pjatk, 17. měrca 2017 spisane wot:
FCK je skrótšenka za Fußballklub Karl-Marx-Stadt. Mustwo z dźensa zaso Kamjenicy nastupi před połsta lětami, 18. měrca 1967, w Hórkach přećiwo tamnišim koparjam. Tak znaći hrajerjo kaž Dieter Erler, Eberhard Vogel, Rolf Steinmann abo Manfred Lienemann běchu hižo lěto do toho w skałarskej wsy pobyli a prawdźepodobnje bě so jim tak lubiło, zo so sami za dalše zetkanje poskićichu. Wonu sobotu bě pancate wjedro, njedźiwajcy toho přichwata na 600 přihladowarjow do stadiona. A tući widźachu, kak hosćo Hórčanam 13 wrotow napraskachu. Kuriozita bě, zo po połčasu při stawje 5:0 „Matz“ Vogel a wrotar Manfred Hambeck swojej poziciji wuměništaj. Najlěpši třělc bě Steinmann z trojimi wrotami. Na forumje po hrě je so trenar FCK Horst Scherbaum wosebje hišće raz za dobre pohosćenje dźakował. FCK bě hižo tehdy načolnik tabulki­ a tři měsacy pozdźišo potom koparski mišter NDR. A hišće k dopomnjeću tehdyša zestawa Hórčanow: Gruhl, Pankalla, Wjela, Matješk (Kocor), Rjeda, Šwon, Domaška, Wornar, Macka, Rjelka, Cyž, Štrawba. Mikławš Krawc

Koncertuja na nowym křidle

štwórtk, 16. měrca 2017 spisane wot:
Budyšin (SN). Na wosebity koncert přeproša Serbski ludowy ansambl pjatk, 17. měrca, w 19.30 hodź. na swoju žurlu. Z twórbami Korle Awgusta Kocora, Bjarnata Krawca, Jana Pawoła Nagela a dalšich chcedźa tón wječor nowe, w Hornjej Łužicy zhotowjene koncertne křidło po- swjećić. Na nim zaklinča nětko swěto- znate a regionalne klawěrne twórby. Cyłkowny nawod změje Liana Bertók.

Bywša baletna mišterka jubilarka

štwórtk, 16. měrca 2017 spisane wot:
Tójšto gratulacijow – mjez druhim wot bywšich a nětčišich rejwarjow Serbskeho ludoweho ansambla kaž tež wot Budyskeho wyšeho měšćanosty Alexandera Ahrensa (SPD) – je Isolde Weiden (prědku 2. a 3. wotprawa) k dźensnišim dźewjećdźesaćinam přijała. Za čas intendanta Jurja Winarja započa wona jako rejwarka SLA, skutkowaše wěsty čas w NSLDź a po tym hač do renty jako baletna mišterka w ansamblu. Hišće dźensa wopytuje Isolde Weiden z wulkim zajimom předstajenja SLA a tež bjez porjeń­šenjow swoje měnjenje wo nich wupraja. Foto: SN/Maćij Bulank

Prěni raz schadźowachu so wčera zastupjerjo šěsć němskich dźiwadłow w Budyskim NSLDź, zo bychu festiwal „Witajće druhdźe III – hrajo so zetkawać“ přihotowali. Wot 4. do 7. meje chcedźa w Budyšinje předstajić dźiwadłowe hry z ćěkancami a domoródnymi dźěćimi a młodostnymi. Studenća z Lipšćanskeho uniwersitneho instituta Centre of competence for theatre projekt přewodźeja. Foto: SN/Maćij Bulank

Młodźi ludźo zajimowani byli

srjeda, 15. měrca 2017 spisane wot:

Budyšin (SK/SN). Wjele přitomnych, předewšěm młodych ludźi, spožči předstajenju knihi wo bojach zachowanja španiskeje republiki před wosom lětdźesatkami wosebity raz. Tema wječora minjeny pjatk w Budyskej měšćanskej bibliotece, róla žonow w španiskej byrgarskej wójnje, njeje jenož w sprjewinym měsće lědma wobjednana tema, žněješe pak wjele zajima. Wšako wosebje młoda generacija mało wo te­hdyšim času wě.

Karla Popp a Anita Kochnowski, dźowce interbrigadistow-zakitowarjow demokratije w Španiskej přećiwo pučistam Franca, podaštej přehlad wo podawkach, mjeztym zo serbski historikar Hajko Kozel wo situaciji žonow w Němskej wot 1918- do 1930tych lět porěča, podawajo historiski kontekst prašenja runoprawosće žonow. Anita Kochnowski, wudawaćelka wobšěrneje biografiskeje dokumentacije „Žony a španiska wójna 1936–1939,“ wuzběhny, zo so z nětko wušłej knihu prěni króć na mnohe njeznate žony spomina,­ kotrež wojowachu w Španiskej a zwonka kraja za republiku. Z doku­mentaciju je jim wona pomnik stajiła. Kniha wopřijima nimale 700 stron.

Jurij Dźisławk z Haslowa dlěje hač 22 lět Serbske Nowiny roznošował

Wot septembra 1994 hač do decembra 2016 je Jurij Dźisławk w Haslowje, Wutołčicach a Sulšecach Serbske Nowiny roznošował. Tak je jedyn z tych, kotřiž su najdlěje swěrnje naš wječornik ludźom dodawali. Přez cyłe lěta bě jemu to wutrobna naležnosć. Chorosće dla pak dyrbješe nadawk złožić a jón druhemu přewostajić.

„Jónu je načasu a nětko bě tak daloko.“ Dlěje hač 22 lět je Haslowčan Jurij Dźisławk tydźeń wob tydźeń wot póndźele do pjatka Serbske Nowiny roznošował. Kónc tydźenja bě to hišće Předźenak a měsačnje kulturny časopis Rozhlad. „Štó drje by hewak nadawk činić dyrbjał, hdyž nic čitarjo wječornika a Serbja.“ Spočatnje bě hišće wjac zajimcow w Has­lowje, Sulšecach a Wutołčicach Serbske Nowiny abonowało. „Jich pak je dale a mjenje. Młodźi ludźo hižo telko nowinu nječitaja, maja dźě internet, hdźež najnowše nowinki SN hižo zahe popoł­dnju nańdu“, wón wuswětla.

Kulturny wjeršk

wutora, 14. měrca 2017 spisane wot:
Loni Wojerecy, lětsa Budyšin a w lěće 2020 Lubij: Łužiske města su Sakskej hudźbnej radźe kruta adresa, dźe-li wo naročne přewjedźenje krajneho finala we wubědźowanju „Młodźina hudźi“. Kaž jednaćel rady­ Torsten Tannenberg dźensa na nowinarskej rozmołwje rjekny, běchu přewodźacy starši loni wot Wojerowskeho stareho města jara překwapjeni. To je Zusowe město zawěsće rady přiwzało. A Tannenberg tež lětsa z toho wuchadźa, zo budu mjez přewodnikami někotři prěni raz w Budyšinje. Woni maja składnosć zeznać město, kaž je z mnohich medijowych rozprawow minjeneho lěta njeznaja. A to je wězo wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD) rady słyšał. Zarjadowarjo su sej přezjedni, zo je tež zwonka wulkoměstow kaž Drježdźan abo Lipska šansa data, zo stanje so krajne wurisanje najlěpšich młodych hercow a spěwarjow z wosebitym kulturnym wjerškom. Axel Arlt

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND