Tež młódši pódla

póndźela, 25. februara 2019 spisane wot:

Worklecy (SN). K wólbam Worklečanskeje gmejnskeje rady 26. meje nastupi tamniše Swobodne serbske wolerske zjednoćenstwo (SSWZ) z dwanaće kandidatami. Woni pochadźeja z nimale wšěch wjesnych dźělow. Poboku hižo nazhonitych wosobow kandiduja młódši wjesnjenjo. Za prěnje městna lisćiny su na nominowanskej zhromadźiznje minjeny štwórtk w Nowej Wjesce wuzwolili Antje Bobcynu z Worklec, Jana Klimana z Wudworja, Měrka Šmita z Worklec, Stefana Hicku a Francisku Hellnerowu z Noweje Wjeski kaž tež Marcela Hozu z Worklec. Nimo toho kandiduja René Zynda, Christina Handrikowa, Jadwiga Ošikowa, Aleksander Šmit, Chrystof Dubaw a Marko Njek.

Z wjerškom pokročowali

póndźela, 25. februara 2019 spisane wot:

Sharm el Sheich (dpa/SN). Europska unija a Arabska liga stej dźensa ze swojim prěnim wjerškowym zetkanjom toho razu­ w egyptowskim Sharm el Sheichu pokročowałoj. Na dnjowym porjedźe steještej mjez druhim wobmjezowanje ilegalneje migracije a bój přećiwo terorizmej. Při tym chcychu zastupnicy EU tež łoskoćiwe prašenje čłowjeskich prawow w arabskich krajach narěčeć. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je z bri­tiskej premierministerku Theresu May wo prašenjach brexita rěčała.

CDU wo migraciskej politice

Berlin (dpa/SN). Prezidij CDU kaž tež předsydstwo strony stej dźensa wo wuslědkach dwudnjowskeje dźěłarnički nastu­pajo migracisku politiku wuradźowałoj. Nawodnistwo CDU z nowej předsydku Annegret Kramp-Karrenbauer chcyło z nowymi raznišimi zakonjemi wo ćěkancach Němsku před nowym nawalom migrantow škitać. K tomu chcyli jich hižo na mjezach wotpokazać a migrantow bjez prawa přebywanja w Němskej spěšnišo zaso domoj pósłać.

Termin rozsuda přestorčił

Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU, naprawo) je minjeny pjatk w Berlinskim kanclerskim zarjedźe zastupnikow karnewalo­wych klubow Němskeje witała a so jim za jich čestnohamstke dźěło dźakowało. Mjez takle počesćenymi běchu tež dwórski maršal Fabian Metasch, princ Stephan Bulank a jeho princesna Anna Maria z Kulowa (wotlěwa). Zady naprawo Klaus-Lud­wig Fess, prezident Zwjazka karnewalistow Němskeje Foto: Zwjazkowe knježerstwo/Henning Schacht

Reakcije na narěč bamža rozdźělne

póndźela, 25. februara 2019 spisane wot:

Münster/Rom (dpa/SN). Po wjerškowym zetkanju we Vatikanje nastupajo skan­dale znjewužiwanja w katolskej cyrkwi žada sej Trierski biskop Stephan Ackermann wot bamža Franciskusa konkretne a zawjazowace wukazy. „Trěbna je wobstajna kontrola po wšěm swěće“, rjekny społnomócnjeny Němskeje biskopskeje konferency k prašenju splažneho znjewužiwanja wčera wječor powěsćerni dpa. Swjaty wótc bě k zakónčenju konferency we Vatikanje kónc zatajenja připowědźił, bjeztoho zo by konkretne kročele mjenował, kak chcył to přichodnje docpěć. Zwjazki woporow běchu tohodla najebać jasne słowa bamža přesłapjene reagowali.

Předsyda Němskeje biskopskeje konferency, kardinal Reinhard Marx, so kritice spjećuje. „Sym woprawdźe zaćišć měł, zo je so tu jasnje rěčało a zo knježa jasne směrnicy. To přesadźić njemóža z Roma. To je nadawk wšelakich biskopskich konferencow“, rjekny Marx w telewiziji ZDF.

Wšitko na nulu wróćo wjerćeć

póndźela, 25. februara 2019 spisane wot:

Dom mjeńšin po wšěm zdaću hišće cyle z blida njeje

Flensburg (SN). Jako wusahowacy němsko-danski pomjezny projekt mysleny Dom mjeńšin je cofnjeny. Přičina toho su po wšěm zdaću interne rozkory danskeje mjeńšiny, kotraž přezjednje za projektom njesteji, kaž wottam rěka. Danska nochce za projekt tež žane pjenjezy přewo­stajić. Dom mjeńšin zwoprawdźić chcychu poprawom Zwjazk němskich Se­wje­­roschleswigčanow (BDN), towarstwo Sydslesvigsk Forening (SSF) a Federali­stiska unija europskich narodnych mjeńšin FUEN. SSF je hižo 2016 hodźace so twarjenje prezentowało. Na němskej stronje běchu wulce zahorjeni. Tež pjenjezy za dom su hižo zaplanowali. Zhromadna ideja pak je wot lětušeho januara wusonjena. Informaciski a dokumentaciski centrum na temu mjeńšiny njebudźe.

Za hłowneho předsydu BDN Hinricha Jürgensena ideja hišće cyle z blida njeje. „Dyrbimy wo njej hišće raz znowa rozmyslować. Wosobinsce mi wažne njeje, zo mamy dom z kamjenjow jako symbol“, Jürgensen rozłožuje. Tuž měli wšitko hišće raz na nulu wróćo wjerćeć.

To a tamne (25.02.19)

póndźela, 25. februara 2019 spisane wot:

Nowa „Miss Germany“ je policajska zastojnica Nadine Berneis ze Stuttgarta. 28lětna móžeše so při wólbach w nocy na njedźelu w Europskim parku Rust pola­ Freiburga přećiwo 15 dalšim wob­dźělnicam přesadźić a je sej tak sama són spjelniła, kaž wona rjekny. Berneis bě najstarša wobdźělnica, najmłódša bě 19 lět. Třeće městno wobsadźi 22lětna studentka Anastasia Aksak z Lipska.

Wopita šoferka je ze swojim awtom w sewjerorynsko-westfalskim Sundernje do wabjenskeje tafle za jězdźenje bjez alko­hola zrazyła. Awto wosta mjez murju a taflu tčacy, tak zo dyrbješe žona do­moj nóžkować. Tam wona policistam wobkrući, zo bě njezbožo zawinowała. Na plakaće wabjenskeje kampanje wob­chadneje straže wabještej bleša wody a klučik awta z hesłom „Přećeljo za žiwjenje“ za strózbe jězdźenje. Policija wuka­za pře­pytowanje kreje 21lětneje a sćaza jeje jězbnu dowolnosć.

Z procesom pokročowali

pjatk, 22. februara 2019 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Z procesom přećiwo bywšej šefinje AfD Frauke Petry su dźensa w Drježdźanach pokročowali. Wjacorych funkcionarow strony přesłyšowachu jako swědkow, mjez nimi frakciskeho­ šefa AfD w Sakskim krajnym sejmje Jörga Urbana, zapósłanca Carstena Hüttera a bywšeho generalneho sekretara Uwe Wurlitzera. Tež politikar Lěwicy­ André Schollbach, kiž bě podhlad wopačneje přisahi wozjewił a tak přepytowanje přećiwo Petry zahajił, je swědk w procesu.

Kritika na Orbánje přiběra

Berlin (dpa/SN). Prezident komisije EU Jean-Claude Juncker dóstawa po werbalnych wukročenjach šefa madźarskeho knježerstwa Viktora Orbána podpěru ze swojeje domizny Luxemburga. Madźarske knježerstwo je póndźelu plakat z Junckerom a miliardarom USA madźarskeho pochada Georgeom Sorosom předstajiło, kotryž sugerěruje, zo spěchujetaj ilegalnu migraciju do Madźarskeje. Hladajo na europske wólby Orbán namołwješe migraciji zadźěwać, a je rjekł, zo wšitke kraje, kotrež migraciju podpěruja, „we woprawdźitosći­ měšanu ludnosć tworja“.

Maduro mjezu zawrěł

Wot zahajenja procesa přećiwo dwanaće nawodam separatistow z Katalonskeje minjeny tydźeń hida přiwisnikow njewotwisnosće španiskeho regiona přiběra. Mjeztym su tam hižo generalny stawk zahajili. Mjez druhim je k wjacorym protestnym zarjadowanjam pod hesłom „Bjez prawow njeje žaneje swobody“ dóšło. Wjetše katalanske dźěłarnistwa pak stawk njepodpěruja. Nimo toho su organizatorojo z wjetšim wobdźělenjom ludźi ličili. Foto: pa/Ramon Costa

Drježdźany (dpa/SN). Po dołhej ćahańcy je Němski zwjazkowy sejm nětko skónčnje tak mjenowany digitalny pakt za šule wobzamknył. Sakska liči z něhdźe 250 milionami eurow. Nałožić chcedźa pjenjezy předewšěm za wutwar internetneje infrastruktury a syćow šulskich twa­rjenjow, zdźěli wčera sakski minister za kultus Christian Piwarz (CDU). Nimo toho wuhotuja rjadowniske rumnosće z WLANom a z interaktiwnymi taflemi. Mobilne nastroje kaž tablety we wjetšim mnóstwje najprjedy raz předwidźane njejsu. W prěnim rjedźe prócuja so zamołwići wo to, šule zakładneje wuhotować, kaž z ministerstwa rěka.

Wjac dobytka hač wudawkow

pjatk, 22. februara 2019 spisane wot:

Wiesbaden (dpa/SN). Najebać słabšu konjukturu je Němska lěto 2018 z rekordnym nadbytkom wotzamknyła. Zwjazk, kraje, gmejny a socialne kasy su něhdźe 58 miliardow eurow wjace dobytka nadźěłali, hač su wudali, zdźěli dźensa statistiski zarjad ze sydłom we Wiesbadenje. Hladajo na hospodarski wukon je to plus 1,7 procentow.

Financne zarjady profitowachu z wjace dawkow a socialnych přinoškow, tež dźakowano historisce dobremu połoženju na dźěłowych wikach. Pjate lěto pospochi je Němska jasny nadbytk docpěła a bě tak daloko wot deficitneje hranicy Maastrichtskeho zrěčenja zdalena.

Hladajo na słabšu konjukturu pak hrozy Zwjazkej přichodnje mjenje dochodow. Najwjetše ludowe hospodarstwo Europy je loni w druhim połlěće jasnje popušćiło. Nutřkokrajny bruttoprodukt je so w třećim kwartalu wo 0,2 procentaj wosłabił. Tež eksport słabšeje swětoweje konjunktury dla jara ćerpi.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND