Operater pokaza w běhu prezentacije op-robotera Huga na žurli kliniki uniwersitneho klinikuma Carla Gustava Carusa ­zawčerawšim dźěło na pulće. Po cyłej Němskej je jenož štyrjoch dalšich stejnišćow z tajkim wuhotowanjom. Robotera zasadźa tam w přichodźe mjez druhim za mjeńše operacije, ale tež za slědźenje a wukubłanje. Foto: dpa/Robert Michael

Hroženja ludźi zatrašejaa poćežuja

srjeda, 25. oktobera 2023 spisane wot:

Berlin/Mnichow/Połčnicy (dpa/SN). Hroženje z bombami na šulach we wjacorych zwjazkowych krajach su tež wčera wjele ludźi zatrašili a zasadźenja policije zawinowali. Drje njejsu dotal ničo strašneho namakali, tola situacija potrjechenych psychisce poćežuje. Zawinowarjo su njeznaći a pozadki njejasne. Mjeztym ­fachowcy z toho wuchadźeja, zo chcedźa skućićeljo začuće wěstoty mjez ludźimi w Němskej wosłabić a k namocy na­škarać.

Hač do wčerawšeho připołdnja běchu šule w Bayerskej, Sewjerorynsko-Westfalskej, Durinskej a Sakskej potrjechene, mjez druhim tež zakładna šula w Połčnicy. Někotrych šulerjow dyrbjachu lěkarjo medicinsce zastarać, dokelž je so situacija na nje psychisce wuskutkowała.

W Berlinje, hdźež su tuchwilu nazymske prózdniny, přizjewi policija hroženje přećiwo hłownemu dwórnišću. Tež sćelak RTL a zwjazkowa centrala SPD stej hroženja dóstałoj.

Procedere chcedźa zjednorić

srjeda, 25. oktobera 2023 spisane wot:

Drježdźany (SN). Frakcija Lěwicy sakskeho krajneho sejma chce docpěć, zo móža wšitke potrjechene komuny w Sakskej projekty w zwisku ze změnu strukturow zwoprawdźić. Po prawidłach dyrbja wšitke – tež mjeńše gmejny, iniciatiwy abo zjawne zarjadnišća – wulki dźěl kóštow předfinancować. Łužiska zapósłanča a rěčnica za změnu strukturow Antonia Mertsching zwurazni, zo spěchowanski dźungl komuny a próstwy woprawnjenych poćežuje. Drje so naprawy w Sakskej zasadnje hač do 90 procentami podpěruja, tola přiwšěm financowanje hustodosć zwrěšći. Předewšěm zaleži to na ­prašenju, kak respektiwnje hdy próstwy­stajerjo spěchowanske pjenjezy dóstanu“, wona wuswětli.

Wulki wothłós

srjeda, 25. oktobera 2023 spisane wot:

Kamjenica (dpa/SN). Nowe městno wuknjenja a wopominanja w něhdyšim stasi-jastwje w Kamjenicy je nětko přistupne. Minjeny kónc tydźenja je něhdźe 3 300 ludźi wopomnišćo wopytało. Wulkeho naprašowanja dla dyrbjachu zajimcy zańdźenu njedźelu chwilku čakać, prjedy hač móžachu zastupić, zdźěli zawčerawšim nošerske towarstwo. Šef towarstwa Jürgen Renz rozprawja, zo je rezonanca přemóžaca. „Smy přeswědčeni, zo je so nowe městno za wuknjenje w Kamjenicy w prawym času wotewrěło“, wón podšmórny.

Cyłkownje 4,6 milionow eurow su zamołwići do projekta inwestowali. Tak přetwarichu jedyn z jastwowych traktow a tam trajnu wustajeńcu zarjadowachu. W njej wotbłyšćuja akterojo žiwjenje a wosud bywšich jatych za čas nacionalsocializma kaž tež w NDR. Jedne z ćežišćow wustajeńcy twori wuswobodźenje politiskich jatych přez zwjazkowu re­publiku wot 1960tych lět, jako je Zwjazk jatych wukupił. Při tym je Kaßbergske ­jastwo centralnu rólu zabrało.

impresum

srjeda, 25. oktobera 2023 spisane wot:

Serbske Nowiny wudawaja so w Domowina-Verlag GmbH Ludowym nakładnistwje Domowina 

Jednaćel: Syman Pětr Cyž

Ludowe nakładnistwo Domowina tzwr spěchuje Załožba za serbski lud, kotraž dóstawa lětne přiražki z dawkowych srědkow na zakładźe hospodarskich planow, wobzamknjenych wot Němskeho zwjazkoweho sejma, Krajneho sejma Braniborskeje a Sakskeho krajneho sejma.

Šefredaktor a zamołwity redaktor w zmysle

nowinarskeho zakonja: Marcel Brauman 577 232/233 Naměstnik šefredaktora: Axel Arlt 577 238

tel.: 03591 / 577 232 faks: 03591 / 577 202 e-mail:  www.serbske-nowiny.de

Adresa redakcije a nakładnistwa: Sukelnska 27, 02625 Budyšin

Adresse der Redaktion und des Verlages: Tuchmacherstraße 27, 02625 Bautzen

Zamołwita za rozšěrjenje a marketing:

Patricia Róblowa 577 273

Předań nawěškow: Janka Rögnerowa 577 220 e-mail:

Ćišć: DVH Weiss-Druck GmbH & Co. KG, Lejnjanska 14, 02979 Halštrowska Hola, wjesny dźěl Hory

Vertriebskennzeichen: 2 B 2560 B

To a tamne (25.10.23)

srjeda, 25. oktobera 2023 spisane wot:

Často ludźo po cyłym swěće Šwedsku a Šwicarsku zaměnjeja. Turistiska organizacija „Visit Sweden“ chce nětko z toho na žortne wašnje profitować a je wabjenski widejo z titulom „Šwedska (nic Šwicarska)“ wozjewiła. W nim dopomina rěčnica na słowa prezidenta USA Joea Bidena, kiž loni zwurazni, zo měła Šwicarska město Šwedskeje do NATO přistupić. Rěčnica namjetuje zrěčenje mjez woběmaj krajomaj, w kotrymž so na to dojednaja, štó smě kotre lěpšiny swojeho kraja wužiwać. Hladajo na Šwicarsku su to wězo banki. W Šwedskej pak su to pěsčišća (Sandbank).

„Najstarši psyk cyłeho časa“ – Bobi je z 31 lětami wudychał. Žiwjenje psyka wowčerja je so minjeny pjatk w zwěrjećej chorowni skónčił, zdźělichu nětko zamołwići knihi Guinness. Čas žiwjenja bě wón swěrny towarš wobsedźerja Leonela Costa a jeho swójby. Tam je hromadźe z nimi ćežke a zbožowne časy dožiwjał. Přewšo rady je sej Bobi tež z kóčkami hrajkał.

Zražka w Sewjernym morju

wutora, 24. oktobera 2023 spisane wot:

Helgoland (dpa/SN). Po zražce dweju nakładneju łódźow „Polesie“ a „Verity“ dźensa rano w němskim zaliwje Sewjerneho morja pytaja wuchowarjo za wjacorymi ludźimi. Njezbožo sta so něhdźe 22 kilometrow juhozapadnje kupy Helgoland. Hawarijowe komando wuchadźa z toho, zo je so „Verity“ ponuriła. Na městnje njezboža su mnohe łódźe a tež helikopter němskeje mariny zasadźene.

Zastaranje so razantnje změnja

Paris (dpa/SN). Hač do kónca lětdźesatka budźe swět po přepytowanjach mjezynarodneje energijoweje agentury IEA nastupajo zastaranje z energiju cyle hinak nastajeny. „Čiste energijowe technologije kaž solarne připrawy, wětrniki, elektriske awta a ćopłotne klumpy so razantnje dale wuwija“, zdźěli IEA dźensa w zwisku z lětušej energijowej rozprawu. Tak změjemy w lěće 2030 dźesać króć wjace elektroawtow hač dźensa.

Starosća so eskalacije dla

Při wčerawšim ćežkim njezbožu kurjawy dla z cyłkownje 158 jězdźidłami je w kraju USA Louisiana znajmjeńša sydom ludźi zemrěło. Něhdźe 25 wosobow je so zraniło, někotre z nich ćežko. Hladajo na mnóstwo jězdźidłow a hoberske škody wuchadźeja fachowcy z toho, zo hišće dalše wopory namakaja. Foto: pa/AP/Gerald Herbert

Katastrofa njeje hišće nimo

wutora, 24. oktobera 2023 spisane wot:

Pirna (dpa/SN). Ćopła nazyma starosća sakskich fachowcow za lěsnistwo hladajo na populaciju skórnika. Tak wobsteji wulki strach, zo škódniki zymu lóšo přetraja. Klětu móhło k dalšemu rozmnoženju skórnikow dóńć, kotrež wjace škody zawinuja, zdźěli wčera statny zawod Sachsenforst. Tuž dyrbjeli so tež nazymu a zymu štomy pušćeć a z lěsa wotstronić, jelizo su škody zawostajili.

Po informacijach zawoda Sachsenforst je populacija škódnikow w swobodnym staće dale wysoka. Drje je so mnóstwo škodow w Sakskej trochu pomjeńšiło, tola dalše rozmnoženje móhło dramatiske sćěhi měć. „Historiska katastrofa w zwisku ze skórnikami hišće nimo ­njeje. Předewšěm lěsy z šmrěkami su ćerpjeli“, wuzběhny sakski minister za lěsnistwo Wolfram Günther (Zeleni).

Dźěłarnistwo ma nowu předsydku

wutora, 24. oktobera 2023 spisane wot:

Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Dźěłarnistwo IG metal je prěni raz žonu jako nawodnicu wuzwoliła. Christiana Benner dósta na dźěłarniskim dnju w Frankfurće nad Mohanom přemóžace 96,4 procentow hłosow dźěłarnikow.

Wulke wužadanje za nowu předsydku je přetwar. Woclowa industrija boji so statne spěchowanje nastupajo klimaneutralnu produkciju wocla zhubić. Tež subwencioněrowana płaćizna za milinu je tuchwilu tema. „Industrija dyrbi so dale wuwiwać“, Benner zwurazni. Přiwšěm steja dźěłowe městna na hračkach. Benner slubi, wo kóžde jednotliwe městno wojować. Dotalna městopředsydka chce předewšěm zajimy přistajenych lěpje wotbłyšćować. Tam su po jeje słowach hišće deficity.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND