To a tamne (11.05.23)
Maturitne klawsury šulerjow spalił je wučer před jednym z powołanskich gymnazijow w Parisu. Z akciju protestowaše wučer přećiwo njedostatkam francoskeho kubłanskeho systema. Wón zapali klawsury 63 šulerjow w bowje, nowinarjo rozprawjeja. Wučer kritizuje, zo njemóže ani jedyn ze šulerjow po sydom lětach přeco hišće jendźelsce, štož njezaleži na pobrachowacej woli chowancow, ale na katastrofalnych wučbnych planach zamołwiteho šulskeho zarjada.
Pjany kolesowar je policiju w Sanitzu w Rostockskim wokrjesu prosył, jeho domoj přewodźeć. 53lětny bě po informaciji policije na straži zazwonił, dokelž stajnje zaso z kolesa padaše. Zastojnicy přińdźechu na pomoc a jeho přewodźachu. Test alkohola wunjese 2,5 promilow. Najebać pomocliwosć policije dyrbi muž nětko z chłostanskim jednanjom ličić.
Pomoc wotpokazana
Luxemburg (dpa/SN). Komisija Europskeje unije njeměješe žane prawo, miliardy eurow wopřijacu pjenježnu pomoc zwjazkoweho knježerstwa na dobro lětarskeho předewzaća Lufthansa dowolić. Tole je Europske sudnistwo dźensa w Luxemburgu rozsudźiło. Sudnicy wotpowědowachu skóržbje předewzaćow Ryanair a Condor. Zwjazk bě Lufthansy spočatk 2020 šěsć miliardow eurow přewostajił, zo njeby koncern koronapandemije dla zwrěšćił. Brüssel bě tomu přizwolił.
Wiese: Berlin chce pomhać
Berlin (dpa/SN). Městopředsyda frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Dirk Wiese je hladajo na dźensa so wotměwace wjerškowe zetkanje Zwjazka a krajow k politice ćěkancam napřećo zwólniwosć ke kompromisam signalizował. „Chcemy zhromadny wuslědk na zwjazkowej runinje ze wšěmi 16 krajemi docpěć, zo móhli komunam pomhać“, rjekny Wiese dźensa w rańšim magacinje sćelaka ZDF. Zwjazkowe knježerstwo dotal zwyšenje přiražkow zwjazkowym krajam wotpokazuje.
Trump wobara so wusudej
Habeck před wuběrk skazany
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za hospodarstwo Robert Habeck (Zeleni) a jeho kritizowany statny sekretar Patrick Graichen dyrbještaj dźensa na prašenja zapósłancow k personalnej politice ministerstwa wotmołwić. Skazanaj běštaj wobaj w připołdnišich hodźinach na zhromadne posedźenje wuběrkow za hospodarstwo kaž tež škita klimy a energije.
Graichen bě swój čas na wuzwolenju jednaćela zwjazkej słušaceje Němskeje energijoweje agentury (Dena) Michaela Schäfera wobdźěleny, byrnjež tón jeho wěrowanski swědk był. Graichen kaž tež Habeck rěčitaj mjeztym wo zmylku. Proces wuzwolenja nowych přistajenych chcedźa wospjetować. Kritiku zbudźili su tež personalne rozsudy w hospodarskim ministerstwje. Sotra Graichena, wudata na kolegu, statneho sekretara Michaela Kellnera, dźěła runje tak kaž jeje bratr w ekologiskim instituće, slědźenskej instituciji, kotraž dóstawa swoje nadawki wot zwjazkoweho knježerstwa. Ministerstwo twjerdźi, zo njeběštaj Kellner a Graichen na wažnych personalnych rozsudach wobdźělenaj.
Miliony ludźi hłód tradaja
Rom (dpa/SN). Dale a wjace ludźi na swěće dyrbi wójnow kaž tež hospodarskich a klimowych krizow dla zdźěla bolostnje hłód tradać. Na wšě 258 milionow dorosćenych a dźěći po wšěm swěće bě loni wot akutneho hłodu abo samo wot humanitarnych hłodowych katastrofow potrjechenych, z posudka mjezynarodnych organizacijow wuchadźa. Wone zličichu 65 milionow hłód tradacych wjace hač hišće lěta 2021 (193 milionow) a nimale dwójce telko kaž w lěće do koronapandemije 2019 (135 milionow).
Alarmowace ličby su njedawno Europska unija, organizacija UNO za zežiwjenje a ratarstwo FAO kaž tež swětowy zežiwjenski program UNO wozjewili. Wšitke tři organizacije běchu lěta 2016 globalnu syć přećiwo krizam zežiwjenja załožili.
„Wjace hač štwórć miliardy ludźi je dźensa z akutnym hłodom konfrontowanych, někotři su krótko do zahłódnjenja“, piše generalny sekretar UNO António Guterres w předsłowje rozprawy. „To je njewodajomne.“ Rein Paulsen, direktor FAO za nuzowe pady, widźi „wulke starosće zbudźacy scenarij. Hłód wohroža žiwjenje a zakład eksistency mnohich.“
Serbske Nowiny wudawaja so w Domowina-Verlag GmbH Ludowym nakładnistwje Domowina
Jednaćel: Syman Pětr Cyž
Ludowe nakładnistwo Domowina tzwr spěchuje Załožba za serbski lud, kotraž dóstawa lětne přiražki z dawkowych srědkow na zakładźe hospodarskich planow, wobzamknjenych wot Němskeho zwjazkoweho sejma, Krajneho sejma Braniborskeje a Sakskeho krajneho sejma.
Šefredaktor a zamołwity redaktor w zmysle
nowinarskeho zakonja: Marcel Brauman 577 232/233 Naměstnik šefredaktora: Axel Arlt 577 238
tel.: 03591 / 577 232 faks: 03591 / 577 202 e-mail: redaktion@serbske-nowiny.de www.serbske-nowiny.de
Adresa redakcije a nakładnistwa: Sukelnska 27, 02625 Budyšin
Adresse der Redaktion und des Verlages: Tuchmacherstraße 27, 02625 Bautzen
Zamołwita za rozšěrjenje: Manja Bujnowska 577 262
Předań nawěškow: Janka Rögnerowa 577 220 e-mail: anzeigen@serbske-nowiny.de
Ćišć: DVH Weiss-Druck GmbH & Co. KG, Lejnjanska 14, 02979 Halštrowska Hola, wjesny dźěl Hory
Vertriebskennzeichen: 2 B 2560 B
To a tamne (10.05.23)
Pěškow pohnuć, čerwjene ample na nadróžnych přechodach skónčnje respektować, chcedźa w Francoskej. Za to zasadźuja w sydom městach kraja nětko ample ze žołtej přechodnej fazu. Štóž je hišće na dróze, ma ju wopušćić, druzy dyrbja čakać. Zaměr pospyta je, wěstotu pěškow zwyšić a tež šoferow awtow kubłać. Francozojo so wo čerwjene ample wulce njestaraja, ale chcedźa sami rozsudźić, hdy je najlěpši wokomik, dróhu přeprěčić. Loni je 484 pěškow při amplach po zražce z awtom žiwjenje přisadźiło.
Špatnje přiwjazany čołm na třěše awta je w Oranienburgu sewjernje Berlina wobchadne njezbožo a 2 700 eurow škody zawinował. 77lětny šofer bě čołm z ćeńkimi gumijowymi pasami přiwjazał. Wětřika dla je so čołm wottorhnył a prědnje wokno napřećo jěduceho awta přerazył. Třo sobujěducy so zranichu.
„Nadarjenosć jednotliweho we wosadźe spěchować“
Wojerecy (AK/SN). 44lětny farar Daniel Schmidt z Rózborka je nowy superintendent Ewangelskeho cyrkwinskeho wokrjesa šleska Hornja Łužica. Na sobotnym posedźenju synody, kotraž schadźowaše so lětsa na Wojerowskim ewangelskim gymnaziju Johanneumje, hłosowaše přemóžaca wjetšina synodalow za njeho. Wón naslěduje 65lětneho superintendenta dr. Thomasa Koppehla, kotryž so po 16 lětach zastojnstwa na wuměnk poda. Spěwarjo ukrainskeho chóra „A Capella Ensemble“ z Kijewa a Odessy su dźeń hudźbnje přewodźeli. Woni zanjesechu spěwy ze swjateje liturgije Jana Chrysostomosa. Hnydom na spočatku zarjadowanja spominachu wobdźělnicy na dweju njeboheju zasłužbneju synodalow: Třižonjana Gottharda Kowarka – wjele lět aktiwneho we Łazowskej wosadnej cyrkwinskej radźe, kaž tež krajneho radu a prezesa wokrjesneje synody, Dubčana Ericha Schulzu.
Israel na rakety reaguje
Tel Aviv (dpa/SN). Po masiwnym wobtřělenju z raketami z Gazaskeho pasma je Israel minjenu nóc objekty militantneje palestinskeje organizacije Islamski dshihad w Gazaskim pasmje nadběhował. Při tym měrjachu so na wysokorjadneho oficěra organizacije. Při nadpadach su pječa dźesać Palestinjanow morili. Dźesaćo dalši so zranichu. Wojerska akcija w běhu dopołdnja hišće traješe.
Von der Leyen do Kijewa dojěła
Kijew (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je dźensa rano na wopyt w Kijewje dojěła. Němska wodźaca politikarka chcyše zhromadnje z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym Europski dźeń woswjećić. Nimo toho běchu politiske rozmołwy planowane. Při tym dźěše wo wojersku pomoc Ukrainje za bój přećiwo ruskim nadpadnikam a wo prócowanja Ukrainy wo přistup k Europskej uniji. Zelenskyj bě wukazał, 9. meju přichodnje jako Europski dźeń woswjećić. 9. meje 1950 běchu prěnje europske zrěčenje podpisali.
China inwestuje dale w Europje
