UNO měrowy plan za Gazu schwaliła
New York/Gaza (dpa/SN). Wěstotna rada UNO je rezoluciju nastupajo měrowy plan prezidenta USA Donalda Trumpa za Gazaske pasmo schwaliła. Cyłkownje 13 čłonskich statow hłosowaše w New Yorku za namjet USA. Ruska a China so hłosa wzdaštej. Naposledk běchu so tež wulke industrijne kraje skupiny G7 za spěšne zwoprawdźenje měroweho plana z pomocu mandata UNO wuprajili.
Plan předwidźi wotbrónjenje islamistiskeje Hamas a zasadźenje mjezynarodneje měroweje jednotki UNO za stabilizowanje měra kaž tež přechodne palestinske knježerstwo.
Palestinske awtonomne zarjadnistwo w kraju zapadnje Jordana žada sej hnydomne přesadźenje rezolucije. Tak staja so wone přećiwo w Gazaskim pasmje knježacej Hamas.
Ta měrowy plan prezidenta Trumpa wotpokazuje. „Rezolucija njewobkedźbuje politiske a humanitarne žadanja a prawa našeho palestinskeho ludu“, Hamas internetnje piše. Mjezynarodne jednotki bychu jeničce „wotročk Israela“ byli.
Merz koaliciju zakituje
Młodźi zapósłancy CDU/CSU spjećuja so rentowemu naćiskej knježerstwa
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) je spekulacije wo móžnym zwrěšćenju koalicije CDU/CSU a SPD zwady wo renće dla wotpokazał. Na wjeršku zastupjerjow hospodarstwa nowiny Süddeutsche Zeitung wotmołwi předsyda CDU na prašenje, hač koaliciski zwjazk z SPD za lěto hišće eksistuje: „Haj, wězo!“ Mysličku mjeńšinoweho knježerstwa komentowaše wón ze słowami: „Z mojeho wida je wuzamknjene, tajke něšto činić.“
Do toho běchu medije rozprawjeli, zo CDU/CSU scenarij mjeńšinoweho knježerstwa hižo teoretisce zwučuje. Pozadk je zwada wo planowanym pakćiku rentow zwjazkoweho knježerstwa. 18 zapósłancow młodeje skupiny frakcije unije hrozy, zo zakonjej njepřihłosuja, jeli jón njezměnja. Z tym je parlamentariska wjetšina koalicije wohrožena. Merz, kotryž je rentowemu planej hižo přihłosował, změny runje tak wotpokazuje kaž koaliciski partner SPD.
System renty změnić
Zo němski system rentow dawno hižo njefunguje, njeje žane potajnstwo. Runje hakle smy zhonili, zo chce knježerstwo CDU/CSU a SPD rentowej kasy klětu 120 miliardow eurow přepokazać, zo móhli ludźom dale kóždy měsac rentu wupłaćić. Tuta suma přichodne lěta spochi rozrosće, hdyž miliony ludźi sylnych lětnikow 1960tych lět na wuměnk woteńdu. Zo njezměje to žadyn dobry kónc, móže sej kóždy wuličić. Na druhim boku móže sej tež kóždy wuličić, što wona mjeza 48 procentow poslednjeje mzdy za rentu rěka: 40 procentow wšěch ludźi w Němskej přinjese měsačnje mjenje hač 2 000 eurow mzdy domoj. Z toho 48 procentow – to je pozdźiša renta ...
Čehodla nichtó wo tym njerěči, system renty zasadnje změnić? Susodna Awstriska je najlěpši přikład, zo to derje funguje. Tam wšitcy do rentoweje kasy płaća – tež zastojnicy, lěkarjo, prawiznicy, wučerjo a politikarjo. A wšitcy maja rentu, kotraž za žiwjenje dosaha. Marko Wjeńka
Zhromadnje za rjeńše město
Duku pochowali
To a tamne (18.11.25)
Po smjerći maćerje a dweju dźěsći je wčera wječor tež nan Hamburgskeje swójby, kiž bě w Turkowskej na dowolu, zemrěł. Wón wudycha w jednej z Istanbulskich chorownjow. Zamołwići tukaja, zo je so swójba ze žiwidłami zajědojćiła. Runočasnje pak maja tež pokiwy na zajědojćenje z chemikalijemi, kotrež bě hotel přećiwo škódnikam zasadźił. Mjeztym su jědnaće podhladnych zajeli.
Swójski wobraz staj šibałcaj w swětosławnym muzeju Louvre w Parisu njedaloko „Mony Lisy“ Leonarda da Vincija zaměstniłoj. Wobrazowy ramik wobsteješe z lego-klockow, kotrež njeběchu při wěstotnej kontroli při zachodźe napadnyli. Byrnjež žana škoda njenastała, chce Louvre prawnisce přećiwo mužomaj postupować.
Najmłódša nabožina
Teheran (B/SN). Přiwisnicy Bahai wěrja kaž židźa, křesćenjo a moslemojo do jednoho Boha. Załožićel Baha’ullah je nabožinu w lěće 1863 w Iranje předstajił. Zaměr nabožiny je, zo so wšě ludy na swěće najebać rozdźěle zjednoća a zo su w měrje žiwi. Woni twarja dobre šule a zmóžnjeja wšěm čas žiwjenja jich wopyt. Jich symbol je dźewjećróžkata hwězda. W 190 krajach swěta zličichu lěta 2020 sydom milionow wěriwych, z toho 6 000 w Němskej.
Adwentne temy
Berlin (B/SN). Nadźija, měr, wjeselo a lubosć su hłowne temy njedźelow, kiž nas w adwentnym času ze štyrjomi swěčkami na přichad Jězusa přihotuja. Wone nas pohnuwaja k nutřkownemu měrej a meditaciji. Swěčki na adwentnym wěncu njewužiwaja so jenož w liturgiji křesćanskich cyrkwjow, ale tež pola židow, hinduistiskich a zoroastriskich wěriwych we wosebitych nałožkach.
Wažny dokument bamža
Brónje zaso do Israela
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je wobmjezowanje za eksport brónjow do Israela, kotrež bě w awgusće wójny w Gazaskim pasmje dla wukazało, zběhnyło. Berlin wita přiměr w Gazaskim pasmje, zdźěli rěčnik knježerstwa Stefan Kornelius. „8. awgusta wukazane wobmjezowanje za eksport brónjow přećiwo Israelej je tuž zaso zběhnjene“, wón doda. Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) bě hladajo na brutalne postupowanje Israela eksport brónjow do Israela přetorhnył.
Trump za wozjewjenje aktow
Washington (dpa/SN). Pod ćišćom stejacy prezident USA Donald Trump namjetuje zapósłancam swojeje republikanskeje strony, w Domje reprezentantow nětko tola za to hłosować, akty w padźe seksualneho złóstnika Jeffreyja Epsteina wozjewić. „Nimamy ničo zatajić“, piše Trump na swojej internetnej stronje Truth Social. Dotal bě so wón zasakle wozjewjenju podłožkow spjećował. Kritikarjo Trumpej wumjetuja, zo bě wón swój čas do systema Epsteina splećeny.
USA wumjetuja Venezueli
