Belgiska chabła
Rubio w Israelu
Wusud na dobro cyrkwje
Klětu zahaja wulki přetwar
Decentralizacija je bytostny zaměr noweje nawodnicy Němskeje železnicy
Berlin (dpa/SN). „Lěto 2026 budźe lěto wulkeho přetwara“ – to rjekny prěnja žona na čole Němskeje železnicy (DB) Evelyn Palla něšto dnjow po tym, zo bě spočatk oktobra nowu poziciju nastupiła. We wčerawšej nowinskej zdźělence je wona swoje plany konkretnišo wopisała. Bytostny zaměr je decentralizacija dotalneje organizaciskeje struktury. To rěka: Regionalni nawodźa móža w přichodźe samostatnje operatiwnje a wobchodnisce w swojich regionach skutkować. Na druhim boku dyrbja w přichodźe tež wjace zamołwitosće přewzać, jeli so što njeporadźi a kwalita abo hospodarska bilanca spokojacej njejstej.
To a tamne (24.10.25)
Maximilian Krah, sakski zapósłanc AfD w zwjazkowym sejmje, je wčera w interviewje z nowinu Welt swoju stronu namołwjał, so wot awstriskeho prawicarskeho ekstremista Martina Sellnera a jeho koncepta remigracije distancować. „Hdyž zapřijeće ‚remigracija‘ wužiwamy, dyrbimy wujasnić, zo němscy staćenjo wot toho potrjecheni njejsu“, wón wuzběhny a doda: „Hewak zastopnjowanje strony jako prawicarskoekstremistisku njewotbudźemy.“
Chětro njezbožownje zahaji so předwčerawšim zhromadny manewer policije a wójska w baworskim Erdingenje. W běhu zwučowanja su zastojnicy policije mylnje z wótrej municiju na wobdźělnikow zwjazkoweje wobory třěleli, při čimž so jedyn wojak zrani. Za dokładnymi přičinami njezboža slědźi tuchwilu Landshutske statne rěčnistwo.
Kalmykojo – europscy buddhisća a jich rěč
Kalmykska republika je dźěl Ruskeje, ležacy mjez Čornym a Kaspiskim morjom. Do tuteje stepoweje kónčiny su prjedownicy Mongolam přiwuznych Kalmykow w 17. lětstotku ze sewjerneje Chiny připućowali.
Moderne stawizny Kalmykskeje su tragiske. Dokelž su w času Druheje swětoweje wójny hač do tuteje kónčiny němske wójska dóšli, přikaza sowjetski diktator Stalin 1944 wšitkich Kalmykow do Sibirskeje přesydlić – jako kolektiwnu wjećbu za pozdatne „sobudźěło z njepřećelom“. Tohodla bu 93 000 wobydlerjow Kalmykskeje a 23 000 kalmykskich muži, zasadźenych tón čas we wójsku, namócnje wottransportowanych. Mnozy při tym žiwjenje přisadźichu. Hakle 1957 smědźachu so Kalmykojo zaso do domizny wróćić.
Kalmykska republika je 75 000 km2 wulka (štyri króć tak wulka kaž Sakska) – ma pak jenož 268 000 wobydlerjow (lědma štyri wosoby na kwadratny kilometer). Z nich je 63 procentow Kalmykow a 26 procentow Rusow; zbytk ludźi su mjeńše etnikumy.
Mjeńšiny su nadhódnota kraja
Celovec (SN/MiR). Na 35. Europski kongres ludowych skupinow su so zastupjerjo europskich narodnych mjeńšin w Celovecu zešli. Kongres je korutanske krajne knježerstwo přihotowało. Wčerawša fachowa wuměna w koncertnej žurli korutanskeho města steješe pod hesłom Dialog a kultura a bě přewšo płódna.
Mjez wobdźělnikami běše předsyda Domowiny Dawid Statnik jako zastupjer łužiskich Serbow. We wobłuku fachoweje wuměny wo temje „Přewrót časa – přichod myslić“ přednošowaše Statnik wo Serbach w Němskej. Wón zhladowaše na změny časa pola Serbow w zašłosći a přitomnosći. Zdobom dawaše dohlad do wuwića serbskeho luda w přichodźe.
„Za dialog mjez generacijemi trjebamy mostytwarcow“
Něhdźe sto ludźi je so wčera w Budyskim Dźiwadle na hrodźe na 4. Sakski dialog mjez generacijemi zešło. Sedmjoch z nich su ze Sakskim mytom generacijow počesćili.
Budyšin (SN/MiP). Lětuše zarjadowanje steješe pod hesłom „Wěda zwjazuje“. Z tym chcychu Socialna syć Łužica, kraj Sakska kaž tež Sakska agentura generacijow jako zarjadowarjo na wosebity dypk w generacije přesahowacym dźěle skedźbnić: Wěda z praktiskeho abo wědomostneho dźěła, wěda ze žiwjenskich nazhonjenjow je najskutkowniša, hdyž ju dźěliš – a to mjez sobučłowjekami kóždeje staroby. Fachowcy, nošerjo mandata abo nawodźa w socialnym wobłuku kaž tež angažowani wobydlerjo w komunach su wčera dopołdnja a na zažnym popołdnju wo tutej temje diskutowali a swoje nazhonjenja wuměnjeli.
Ruska přewjedźe wulki manewer
Moskwa (dpa/SN). Paralelnje k tuchwilu so wotměwacemu atomowemu zwučowanju Nato w Europje je tež Ruska wulki manewer nuklearnych jednotkow na wodźe, w powětře a na kraju zahajiła. To je planowane wojerske zwučowanje, wuzběhny šef Krjemla Wladimir Putin. We wobłuku manewra su mjez druhim na swětnišćowej bazy w Plessezku w sewjernej Ruskej interkontinentalne rakety startowali. W Barentskim morju je atomowa nurjenska łódź raketu wottřěliła.
Čołm so podnurił – 40 mortwych
Tunis (dpa/SN). Před pobrjohom Tuneziskeje je zawčerawšim 40 migrantow wo žiwjenje přišło, jako so jich čołm zwróći. To rozprawja tuneziska powěsćernja TAP. Mjez mortwymi su tež žony a małe dźěći. 30 ćěkańcow móžachu na pomoc přichwatani pomocnicy wuchować. Wšitcy znjezboženi pochadźeja po prěnich dopóznaćach z krajow južnje Sahary. Njejasne dotal je, hdy je so čołm dokładnje podnurił a zwotkel bě přijěł.
Ukraina dóstanje šwedske honjaki
