Kretschmer za mjenje běrokratije

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) ma wottwar běrokratije za přewšo wažny ­nadawk. Němska dyrbjała zwólniwa być, njetrjebawše běrokratiske poćežowanja spušćić, kotrež na mnohich městnach wuwiće haća. Tole zwurazni Kretschmer na wopyće twarnišća noweho zawoda koncerna połwodźakow Infineon w Drježdźanach. „Njewěm, hač so nam to w małym wobłuku poradźi abo hač trjebamy generelne rozrisanje.“

Kretschmer namjetowaše w tym zwisku moratorij, přichodne lěta žane nowe běrokratiske prawidła njenastajić a wobstejace zakonje na europsku minimalnu runinu zwjesć. Němska w mnohich předpisach europske prawo přesahuje, čehoždla bywaja předewzaća dróše, pomałše a wobćežniše. „Takle dale njeńdźe.“ Twar noweje fabriki Infineon je přikład za to, zo hodźa so projekty spěšnje a eficientnje zwoprawdźić, hdyž wšitcy wobdźěleni profesionalnje dźěłaja a so wot přehnatych předpisow wuswobodźa. W Drježdźanach nastawa tuchwilu najmoderniša fabrika połwodźakow Europy z tysac nowymi dźěłowymi městnami.

Hišće wušo hromadźe dźěłać

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:
Hladajo na dotalne dobre zhromadne dźěło stej Dešnjanski domizniski muzej a cyłkowna šula Sprjewja-Nysa w Gołkojcach minjeny tydźeń kooperaciske zrěčenje podpisałoj. Přitomni běchu muzejowy pedagoga Erik Panknin, nawodnica muzeja Babette Zenkerowa, šulski nawoda René Schulz a społnomócnjena za serbske naležnosće wokrjesa Sprjewja-Nysa Romy Ruff (wotlěwa). Dotalna zhromadnosć bě tak wuspěšna, zo chcedźa hišće wušo kooperować. W srjedźišću matej serbska rěč a kultura, powołanska orientacija a kubłanje k demokratiji stać. Tak maja 7. lětniki cyły dźeń muzej wopytać a dohlad do tradicijow Serbow dóstać. Foto: Michael Helbig

Sakska: Podźěl Zwjazka zwyšić

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska přeje sej wobšěrniše wobdźělenje zwjazkoweho knježerstwa na financowanju cyłoněmskeje jězdźenki. „Jako swobodny stat podpěrujemy projekt jězdźenki a smy sobu zamołwići za jeho financowanje ze stron zwjazkowych krajow“, rjekny ministerka za infrastrukturu Regina Kraushaar (CDU) na naprašowanje medijow. Wona by jara witała, by-li Zwjazk trěbne wurunanje kompletnje přewzał. Tak móh­ła Sakska srědki za zjawny bliskowobchad we wjesnych kónčinach nałožować.

Swobodny stat podpěruje cyłoněmsku jězdźenku, kaž je tole w koaliciskim zrěčenju z SPD dojednane. Wuměnjenje za to je, zo Zwjazk znajmjeńša połojcu kóštow přewozmje, zo bychu straty wurunane byli. Mjeztym pak je wotwidźeć, zo nastawaja wobchadnym zawodam přidatne kóšty. Zo by poskitk dale stabilny był, dyrbja zawody płaćizny jězdźenki zwyšić, chibazo jim stat přidatne wudawki zaruna. Zwjazkowe knježerstwo pak wobstawa dale na stabilnej płaćiznje 58 eurow za jězdźenku znajmjeńša hač do lěta 2028. Připłatk z Berlina pak je jenož lětsa hišće zaručeny.

To a tamne (17.06.25)

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:

Powěsće medijow wědomje ignorować je dale a wjace ludźom w Němskej wažne. Tole wuchadźa z najnowšeho woprašowanja powěsćernje Reuters. Při woprašowanju rjekny 71 procentow dorosćenych, zo so powěsćow znajmjeńša druhdy aktiwnje zdaluja. Najčasćišo mjenowany motiw tajkeho zadźerženja su negatiwne wuskutki na dušine derjeměće. Loni bě 69 procentow powěsće wotpokazało.

Dny trajace pytanje za krokodilom w delnjosakskej prowincy je nimo. Zamołwići města Vechta su akciju skónčili. Do toho bě młody muž přiznał, zo njeje widejo z krokodilom sam zhotowił, kaž bě spočatnje twjerdźił. Kajke sćěhi to za njeho změje, njeje znate. Muž bě twjerdźił, zo je krokodila w basenku za dešćowu wodu wuhladał a filmował. Na to zapo­čachu za reptilom pytać. Na wideju bě něhdźe meter dołhi aligator widźeć.

Njeskutki přiběraja

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:

Berlin (B/SN). Njeskutki přećiwo cyrkwjam su w lěće 2024 wo 21 proc. porno 2023 přiběrali, přećiwo mošejam wo 13 proc., kaž ze statistiskeho zapisa zwjazkoweho nutřkowneho ministerstwa wuchadźa. Powšitkowne nadběhi na nabožne zhromadźenstwa wučinjachu 11 proc. 7 504 njeskutki měrjachu so na politiskich reprezentantow, mjez nimi bě 5 554 antisemitiskich a 1 679 antiislamskich padow.

Prědowanja přepytował

Erlangen (B/SN). Prědowanja w mošejach Němskeje je islamski wědomostnik Jörn Thielmann přepytował. Wón zwěsći, „zo jedna so wo dospołnje akcep­tabelne wobsahi“, a wobžarowaše, zo medije a politikarjo njeregistruja, „zo na prědowanjach přitomnych wobstajnje k cyłotowaršnostnemu angažementej pohonjeja.“ W srjedźišću prědowanjow steja wšědny dźeń, spiri­tualnosć a towaršnostny angažement.

Za mnohotnosć wěry

Bórze wjace atomowych brónjow

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:

Stockholm (dpa/SN). Minjene lětdźesatki woteběraca ličba atomowych brónjow na swěće móhła po posudźowanju měrowych slědźerjow prěni króć zaso přiběrać. Po wšěm swěće so składy jadrowych brónjow modernizuja, wobstejace brónje so polěpšuja a z nowymi wudospołnjeja, kaž měrowy slědźenski institut Sipri zdźěla. Dźewjeć krajow ma atomowe brónje: ­Ruska, USA, Wulka Britaniska, Francoska, China, Indiska, Pakistan, Sewjerna Koreja a Israel.

Dalše zajeća wukazał

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je napjatu debatu swojeje migraciskeje politiki dla hišće dale přiwótřił. Republikan je zarjadej za zapućowanje ICE kazał, zajeća a wotsunjenja wosebje w metropolach Los Angelesu, Chicagu a New Yorku, hdźež demokraća knježa, rozšěrić. Zastojnicy měli „wšitko činić“, zo bychu „najwjetše masowe wotsunjenje w sta­wiznach kraja“ zwoprawdźili, wón rjekny.

Macron poboku Grönlandskeje

Protesty přećiwo prezidentej USA Donaldej Trumpej a toho postupowanju so w USA dale rozšěrjeja. Kaž tule w Chicagu w staće Illinois wobaraja so ludźo swojowólnosći prezidenta: Na jednym boku přesćěhuje wón ludźi, kotřiž bjez płaćiwych dokumentow w kraju přebywaja. Na druhim boku zarjaduje wojersku paradu k swojim narodninam – cyle kaž kral. Foto: Dylan Martinez

Na Mallorce znowa protestowali

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:
Palma (dpa/SN). ). Tysacy ludźi su znowa na kupje Mallorca přećiwo masowemu turizmej protestowali. Něhdźe 8 000 demonstrantow ćehnješe po informacijach policije wčera wječor po centrumje sto­licy kupy Palma. Demonstranća, mjez nimi rentnarjo a swójby z małymi dźěćimi, wołachu hesła kaž: „Štóž Mallorcu lu­buje, tón ju njezniči“. Organizatorojo protestow sej žadaja, turizm wobmjezować. K tomu słuša hornja mjeza wopytowarjow, zakaz wulětniskich łódźow a kónc turistiskeho přenajeća bydlenjow. Runje tole wuskutkuje so katastrofalnje na podruže. Lětsa wočakuja na kupje z runje milionom wobydlerjemi znowa wjace hač 13 milionow turistow. Protesty přećiwo tomu njejsu dotal ničo wunjesli.

Płaćizny energije wobmjezować

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:
Kananaskis (dpa/SN). Europska unija chce zhromadnje z USA horendnym płaćiznam energije jako sćěh wójny mjez ­Israelom a Iranom zadźěwać. Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je wo tym z prezidentom USA Donaldom Trumpom rěčała, rjekny wona do zaha­jeja wjerška G7 w Kanadźe. Konkretne naprawy k wobmjezowanju płaćiznow wona njemjenowaše. W tankownjach Němskeje běchu wuskutki wójny na Bliskim wuchodźe hižo čujomne. Wčera rano płaćeštej liter bencina přerěznje 1,75 eurow a liter diesela 1,64 eurow. Tež tepjenski wolij bě jasnje dróši. Fachowcy wočakuja, zo płaćizny přichodne dny zaso woteběraja. Wolij bě so na swětowych wikach wójny dla chětro podróšił.

Israel hrozy wobydlerjam Teherana

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:

Tel Aviv (dpa/SN). Po nowych smjertnych raketowych nadpadach Irana na israelske města je zakitowanski minister Israel Katz wjećbu připowědźił. „Hubaty diktator z Teherana je so k mordarjej wuwił, kotryž zaměrnje na israelskich ciwilistow třěla“, piše Katz internetnje. „Wobydlerjo Teherana tole zapłaća – a to bórze.“ Israel nadběhuje wot minjeneho pjatka objekty w Iranje, mjez nimi atomowe připrawy, zepěranišća wójska a wolijowe zawody. Mjez woporami su wodźacy zastupnicy wójska a atomowi wědomostnicy.

Při nowych raketowych nadběhach ­Irana na israelske města je znajmjeńša wosom wobydlerjow žiwjenje přisadźiło. 92 ludźi so zrani. Z tym je ličba morjenych ludźi w Israelu wot pjatka na 23 rozrostła. Po informacijach pomocnikow su štyri iranske rakety w Tel Avivje rozbuchnyli. Detonacije načinichu wěcnu škodu. W Petach Tikava pola Tel Aviva su třo woby­dlerjo zemrěli, jako raketa do škitneje rumnosće zrazy, do kotrejež běchu sej wućeknyli. Ludźo su namołwjeni, w bunkrach škit pytać.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND