Ukrainje najebać skandal poboku
Niagara-one-the-Lake (dpa/SN). Němska a dalše europske kraje steja najebać korupciski skandal w Ukrainje dale njepowalnje poboku Ukrainy w boju přećiwo ruskim nadpadnikam. Zdobom wočakuja kraje „konsekwentny bój přećiwo korupciji w Ukrainje, zo by podpěra zapada tež dale woprawnjena była“, rjekny wonkowny minister Johann Wadephul (CDU) žurnalistam na kromje zetkanja wonkownych ministrow hospodarsce sylnych krajow G7. Do toho bě so ukrainski wonkowny minister Andrij Sybiha ze społnomócnjenej EU za wonkowne naležnosće Kaju Kallas zetkał.
Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je přilubił, skandal korupcije, kiž potrjechi tež ministrow a jeho wosobinskich sobudźěłaćerjow, přeslědźić.
Žadaja sej wupuće z krizy
Prawy signal w tymle času
Nowa koncepcija za wopomnišća złóstnistwow nacijow předstajena
Berlin (dpa/SN). 80 lět po holocausće změni zwjazkowe knježerstwo ćežišća dotalneho dźěła wopomnišćow, zo by dopominanje na hrózbu tehdyšeho časa žiwe wostało. Na namjet kulturneho statneho sekretara Wolframa Weimera je kabinet předźěłanu koncepciju za wopomnišća nacionalsocialistiskich złóstnistwow a diktatury SED wobzamknył.
Při tym dźe mjez druhim wo to, w časach dale a mjenje časowych swědkow z pomocu digitalizacije informować, na přikład z hologramami časowych swědkow. Dalšej ćežišći: zachowanje historiskich městnosćow, potajkim zawěsćenje a ponowjenje wopomnišćow a posrědkowanje wědy a wuslědkow slědźenja z nowymi formami wustajeńcow.
„Zwjazkowa republika je wěčnje zamołwita, statnje skućene złóstnistwa přeslědźić a wopory wopominać“, Weimer rozłoži. „Wopomnišća a městnosće spominanja su při tym centralne stołpy našeho demokratiskeho zrozumjenja.“
Što wustup wunjese?
Filmowe dny wo stawiznach
Plauen (dpa/SN). Z filmami, rozmołwami z časowymi swědkami a zjawnymi diskusijemi buchu dźensa němsko-němske filmowe dny we vogtlandskim Plauenje a w frankskim partnerskim měsće Hof zahajene. Mjeztym 15. króć móža zajimcy zarjadowanja darmotnje wopytać a sami najwšelakoriše perspektiwy přinošować, kulturny referat Plauena zdźěli.
Zarjadowarjo wočakuja hač do 3 000 hosći w kinach wobeju partnerskeju městow podłu bywšeje němsko-němskeje mjezy. Někotre přinoški wěnuja so naročnym temam kaž nanuzowanej adopciji abo twarej murje 1961.
Wosebje šulske rjadownje so za zarjadowanja zajimuja, rjekny Steffi Behnke z Plauenskeho kulturneho referata. Woni maja składnosć so z časowymi swědkami rozmołwjeć a zhonja častodosć prěni króć wo tehdyšich podawkach. Staršim ludźom słuža filmy porno tomu předźěłanju swójskich stawiznow.
Filmowe dny zahaja jutře z dokumentarnym filmom wo zjednoćenju Němskeje a ze slědowacej podijowej diskusiju, na kotruž wočakuja sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU).
Na centralnym rěčnym seminarje so wobdźělili
Werdau. Wot 4. do 7. nowembra 2025 wotmě so we Werdauwje lětuši centralny rěčny seminar. Rěčnje nadarjene šulerki a šulerjo z cyłeje Sakskeje su so tam zetkali, zo bychu swoje znajomosće w pjeć rěčach pohłubšili: w čěšćinje, rušćinje, španišćinje, francošćinje a łaćonšćinje.
Puć do Werdauwa běše naročny: Najprjedy wučerjo na šulach najlěpše šulerki a najlěpšich šulerjow za regionalny rěčny seminar namjetuja. Jenož někotrych z nich LaSuB Budyšin wuzwoli – zwjetša je to za kóždu rěč pjeć do šěsć hólcow abo holcow. Štóž so na regionalnym wubědźowanju wosebje kwalifikuje, smě so skónčnje na centralnym rěčnym seminarje wobdźělić. Tam zetka so na rěč sydom do wosom wuknjacych z cyłeje Sakskeje.
Tema lětušeho seminara rěkaše „Zapping through the TV“ – napjaty to ramik, kotryž kreatiwne přinoški w jednotliwych rěčach garantowaše. Kóžda skupina nadźěła dwě do třoch krótkich prezentacijow kołowokoło telewizije.
To a tamne (13.11.25)
Listowu wobalku z pjenjezami namakała je kedźbliwa žona w zachodźe předawarnje w mecklenburgsko-předpomorskim Pasewalku. Žona přepoda wobalku přistajenym kupnicy, kotřiž ju w swojim trezoru wobchowachu. Po tym zo njebě so tež dny po tym hišće nichtó za pjenjezami prašał, su wobalku mjeztym policiji přepodali. Kelko pjenjez w kuwerće bě, njejsu dotal zdźělili.
Policija warnuje před wobšudniskimi mejlkami, kotrež zdawaja so na prěni napohlad mejlki zwjazkoweje policije być. Při tym wužiwaja skućićeljo symbole policije. W nich wumjetuja ludźom njeskutki a žadaja sej pjenježnu pokutu, hewak hrozy pječa sudniske jednanje. Policija ludźi namołwja, na mejlki njereagować a hnydom přichodnu policajsku stražu informować.
Migrantam so wobarać
Brüssel (dpa/SN). Němska móže sej žadać, zo po nowym mechanizmje solidarity Europskeje unije znajmjeńša hač do kónca lěta 2026 žanych nowych migrantow z druhich čłonskich krajow EU přijimać njetrjeba. Tole wuchadźa z analyzy komisara EU za nutřkowne naležnosće Magnusa Brunnera. Tak mjenowany pool solidarity ma krajam z wjele ćěkancami pomhać. Město toho dyrbjeli druhe kraje migrantow přiwzać abo pjenjezy płaćić: Šwedska, Madźarska a Rumunska.
Zražki w kraju Palestinjanow
Ramallah (dpa/SN). W kraju zapadnje Jordana su radikalni židowscy sydlerjo bydlenja a awta Palestinjanow zapalili a wjacorych z nich zranili. Israelske wójsko rěči wo štyrjoch zranjenych. Policija je wjacorych sydlerjow zajała. Israelscy sydlerjo běchu ratarske zawody, chaty a stany Beduinow nadběhowali. Při tym mjetachu kamjenje na Palestinjanow. W kraju zapadnje Jordana dochadźa stajnje zaso ke krawnym zražkam.
Konferencnišćo wobsadźili
Pomocnicy přepytuja powostanki znjezboženeho transportneho lětadła ...
Zwyša wěstotu na wikach
Drježdźany (dpa/SN). Na lětušich adwentnych wikach w Drježdźanach chcedźa wěstotu wopytowarjow zwyšić. „Mějachmy hižo přeco zawrjeny wobchadny system, na Starym runje tak kaž na Nowym torhošću“, rjekny decernent města za wěstotu Jan Pratzka. Na dohodownych wikach betonowe zawěry tomu zadźěwaja, zo móža awta na teren dojěć.
Na pódlanskich wikach, kaž na Praskej dróze, su pak wěstotny koncept dale wuwili. Wo nadrobnosćach chcedźa přichodny tydźeń informować.
26. nowembra Drježdźanske adwentne wiki „Striezelmarkt“ wotewru. Porno tomu njejsu Magdeburgske wiki dotal přizwolili, dokelž wěstotny koncept pječa dosahacy njeje. W měsće steji tele dny atentatnik před sudnistwom, kotryž bě loni z awtom na wikach šěsć ludźi morił.
