Njedowěra přećiwo komisiji EU

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Komisija EU z Ursulu von der Leyen na čole dyrbi so přichodny tydźeń w Europskim parlamenće wotumej njedowěry stajić. Wo tym je prezidentka parlamenta Roberta Metsola frakciskich předsydow informowała, powěsćernja dpa rozprawja. Wothłosowanje je prawicarski rumunski zapósłanc nastorčił. Wón wumjetuje komisiji mjez druhim njetransparencu w zwisku z naprawami korony dla a njekmanosć. Z wotstupom EU komisije pak njeliča.

Z Hamas je bórze nimo

Tel Aviv (dpa/SN). Mjeztym zo islamistiska Hamas po swójskim wuprajenju nowy namjet za móžny přiměr w Gazaskim pasmje pruwuje, je sej israelski ministerski prezident Banjamin Netanjahu swojeho dobyća nad Hamas wěsty. „Praju wam, zo Hamas hižo bórze wjace njeeksistuje“, rjekny Netanjahu po informacijach swojeho běrowa w juhoisraelskim Aschkelonje. Do toho běchu zdźělili, zo Israel wuměnjenja za přiměr akceptuje.

Rěča wo dalšej podpěrje USA

Wohnjowy smjerd, kotryž je dźensa rano ludźi we Łužicy znjeměrnił, pochadźa prawdźepodobnje z wulkeho wohnišća w Gohrischskej holi w Mišnjanskim wokrjesu. Płomjenja so tam najebać zasadźenja wohnjoweje wobory a helikopterow dale rozpřestrěwaja. Zapadny wětr kur wohenja spochi do wuchodnych kónčin Sakskeje njese. Foto: dpa/Daniel Wagner

China za lěpši poměr k EU

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Krótko do wjerško­weho zetkanja mjez Chinu a EU wusyła Peking miliše zwuki na dobro lěpšich ­poćahow z Brüsselom. China a Europa nimatej žane zasadne konflikty zajimow. To rjekny wonkowny minister Wang Yi po informacijach chinskich powěsćernjow społnomócnjenej Europskeje unije za wonkowne naležnosće Kaja Kallas w Brüsselu. Hladajo na přiběrace mjezynarodne njewěstosće dyrbjałoj Peking a Brüssel swoju wuměnu zesylnić a zhromadne dźěło polěpšić. Kónc měsaca budźe wjeršk EU a Chiny w Pekingu. Wo­komiknje poćežuja cła EU na chinske elektroawta mjezsobne poćahi. EU Chinje wumjetuje, zo swětowe wiki z tunimi wudźěłkami zapławja.

Po horcoće wochłódnjenje

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Po chětro ćopłej nocy postaraja so šwihele a jednotliwe hri­manja dźensa po wšej Sakskej a na juhu Braniborskeje wo wochłódnjenje. Němska wjedrarnja wočakuje dźensa w Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej maksimalnje 25 stopnjow. Nimo toho liča z dešćikom. Z njewjedrami přiwšěm njeliča. Tež strach lěsnych wohenjow po­něčim zaso woteběra. Kónc tydźenja ­horcota zaso přiběra. Wot póndźele zahaji so zaso chłódniša doba wjedra. Mjezu 25 stopnjow po informacijach wjedrarjow temperatury wjace njepřekroča. Wčera běchu po wšej Němskej lětuši ­rekord horcoty zwěsćili. Wčera běchu w Andernachu w Porynsko-Pfalcy 39,3 stopnjow naměrili.

Žane zniženje dawka na milinu

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy CDU/CSU a SPD njejsu so na to dojednali, zo dawk na milinu za wšitkich wobydlerjow kraja zniža. Tole je powěsćernja dpa po wčerawšim posedźenju koaliciskeho wuběrka z kruha wobdźělnikow zhoniła. Nastupajo milinu płaća najprjedy raz ­rjadowanja dale, kotrež bě zwjazkowe knježerstwo schwaliło. Kabinet bě wobzamknył, zo dawki za milinu w industriji, ratarstwje a lěsnistwje zniža. Zo njezniža dawk za wšěch wobydlerjow, je mjeztym šěroku kritiku zbudźiło. Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) a financny minister Lars Klingbeil (SPD) staj tole z napjatym pjenježnym połoženjom zwjazkoweho etata wopodstatniłoj.

W koaliciskim zrěčenju běchu CDU/CSU a SPD zniženje dawka za milinu „za wšěch“ wobydlerjow zakótwili.

Zasadne prašenje je, kak falowace ­dochody stata zniženeho milinoweho dawkow dla wurunaja. Stat by dochody 5,4 miliardow eurow přisadźił. Tuž by koalicija na druhim městnje na njedobro ludźi lutować dyrbjała.

WHO: Alkohol raznje podróšić

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:

Dale a wjace ludźi w Němskej za lěpši škit młodostnych před pićom

Genf/Berlin (dpa/SN). Swětowa strowotniska organizacija WHO zasadźuje so ­za wyše dawki na alkohol, tobak a jara słódke napoje. Wona namołwja kraje, zo płaćizny za tute strowoće škodźace wudźěłki hač do 2035 z pomocu dawkow wo znajmjeńša 50 procentow zwyša.

Z dochodami móhli zamołwići na přikład bój přećiwo schorjenjam wutroby, přećiwo rakej abo diabetes financować. Tute chorosće zawinuja mjeztym třećinu wšěch smjertnych padow na zemi. Iniciatiwa móhła přichodnych dźesać lět hač do tysac miliardow dolarow wunjesć.

Wjetšina wobydlerjow Němskeje přeje sej razniše zakonje, kotrež wosebje młodostnych před alkoholom škitaja. Tole je wuslědk naprašowanja instituta Forsa w nadawku chorobneje kasy KKH.

Tak je 65 procentow ludźi za to, zo tak mjenowane přewodne piće wot 14 lět wotstronja. Tuchwilu smědźa młodostni zhromadnje ze zamołwitym dorosćenym w zjawnosći piwo, wino a winowe napije kupić a pić. Na přikład zhro­madnu škleńčku sekta na narodninach abo piwo z nanom a maćerju w ho­sćencu.

Pomoc sej wažić

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:

Nabožny tydźeń w prěnim prózdninskim tydźenju kóždolětnje wulku ličbu ludźi ­zaběra. Duchowni, pomocnicy w kuchni, kubłarjo a kubłarki, sobudźěłaćerjo farskich běrowow, młodostni – wšitcy tući wopruja swój swobodny čas, zo bychu ­dźěćom rjane a zabawne dny połne wjesela skićili. Je to česćomne dźěło, kotrež měli sej na kóždy pad wažić. Přetož bjez wšěch tutych pomocliwych rukow njeby nabožny tydźeń móžny był. W běhu pjeć zhromadnych dnjow rozestaja so dźěći intensiwnje, hrajkajo a bjez ćišća z nabožnej temu. To šulska wučba nabožiny w tymle wobjimje hustodosć njezdokonja.

Tohorunja wuskutkuje so nabožny tydźeń rěčnje pozitiwnje na serbsku dźěćinu. Jim zaruča so tak rěčny rum, w kotrymž swoju maćeršćinu dźeń wote dnja pěstuja. Tež za dźěći, kotrež chodźa zwonka serbskeho rěčneho ruma do šule, je to wul­kotna móžnosć přećelstwa nawjazać a rěčne kmanosće rozšěrić. Marta Měrćinkec

Sadźenki zachowaja namrěwstwo

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:
W Rogeńskim parku hotuja so na přichod – wosebje hladajo na změnu klimy. Ta ­poněčim wobstatk historiskich štomow kóncuje, kotrež pochadźeja hišće z časa ­załožerja parka wjercha Pücklera (1785–1871). W bywšim zahrodnistwje plahuja ­tohodla štomiki, kotrež maja stare štomy narunać a namrěwstwo Pücklera zachować. Wo sadźenki stara so wosebje zahrodnikar Holger Temo z tamnišeje štomoweje uniwer­sity. Dobre nazhonjenja zběrali su mjeztym z madźarskimi dubami a z dalšimi ­štomami južneje Europy. Stare rostlinarnje bórze wottorhaja a z modernym kompleksom narunaja, w kotrymž změja lěpše wuměnjenja. Foto: Michael Helbig

Kónc tydźenja wjele wobchada

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Přichodny kónc tydźenja nadróžny wobchad na awtodróhach Němskeje zaso masiwnje přiběra. W Bremenje, Delnjosakskej, Hessenskej, Porynsko-Pfalcy, Posaarskej kaž tež na juhu Nižozemskeje započinaja so prózdniny. W Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej su hižo prózdniny. Při rjanym wjedrje drje mnozy wulětnicy dróhi přidatnje zatykaja. Wosebje potrjechene su dróhi k morju, do horow a k jězoram. ­Tuchwilu je na awtodróhach Němskeje cyłkownje 1 200 twarnišćow.

Najwjetše haćenja hroža pjatk popoł­dnju, sobotu dopołdnja a njedźelu popołdnju. Štóž je fleksibelny, njech wu­žiwa měrnišu póndźelu abo wutoru za jězbu, po móžnosći nic za čas powołanskeho wobchada.

Na čarach do směra na juh hroža po dotalnych nazhonjenjach najsylniše haćenja. Strach haćenjow wobsteji před wšěmi tunlemi pod Alpami, ale tež na Brennerowej awtodróze z Awstriskeje do Italskeje, dokelž tam móst ponowjeja. Šoferojo po puću do Prahi njech so na to nastaja, zo na čěskim boku wjacore tunle awtodróhi D8 do směra na čěsku stolicu wuporjedźa.

To a tamne (03.07.25)

štwórtk, 03. julija 2025 spisane wot:

Wulka horcota je za železnicu techniske defekty a zapozdźenja zawiniła. Najčasćišo bědźachu so sobudźěłaćerjo ze sćehnjenymi wuhibkami a horcymi motorami. Sapace słónco bě wocl kolijow zezhibowało. Motory ćahow njejsu so dosć chłódźili a su wupadnyli. Nimo toho so podłu kolijow stajnje zaso kerčiny palachu, štož zawrjenje čarow zawinowaše – mjez druhim w Delnjosakskej, Saksko-Anhaltskej a w Hamburgu.

Přepjany, zo móhł do awta zalězć, bě muž w Jenje. Swědkojo prócowanja 33lětneho wobkedźbowachu a policiju informowachu. Jako zastojnicy přijědźechu, njebě muž přeco hišće dale. Policisća zwěsćichu, zo je wón z awtom hač tam dojěł a při zaparkowanju druhe awto wobškodźił. Alkoholowemu testej pak so muž zasakle spjećowaše. Skónčnje jeho sputachu a na stražu sobu wzachu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND