Dale a mjenje namócnosćow
Los Angeles (dpa/SN). Wobraz palaceho so Los Angelesa, kotrež dyrbi prezident USA Donald Trump wuswobodźić, njewotpowěduje wěrnosći. Na to pokazuja zamołwići metropole. Protesty potrjechja jenož snadny dźěl wobydlerstwa a su přewažnje měrniwe. Namócnosćow je dale a mjenje, zdźěli nawjedowacy statny rěčnik Nathan Hochmann. W kónčinje bydli jědnaće milionow ludźi. „99,99 procentow z nich so na protestach přećiwo racijam scyła njewobdźěli“, wón rjekny.
Něšto sej k renće přizasłužić
Berlin (dpa/SN). Połojca ludźi w Němskej je zwólniwa, tež w rentnarskej starobje za bjezdawkowu přidatnu zasłužbu dale dźěłać. Při woprašowanju 45 procentow rjeknychu, zo bychu dale dźěłali, jeli zwjazkowe knježerstwo tak mjenowanu aktiwnu rentu zwoprawdźi. Ta by rentnarjam zmóžniła, sej hač do 2 000 eurow měsačnje bjez dawkow k renće přizasłužić. 38 procentow ludźi wotpokazuje, k tutym kondicijam w starobje dźěłać.
Lětadło w Indiskej znjezbožiło
Wot dźensnišeho ranja dźělej Carolineho mosta w Drježdźanach, ...
Musk wobžaruje wumjetowanja
Washington (dpa/SN). Po swojej zjawnej rozkorje z prezidentom USA Donaldom Trumpom je so miliardar Elon Musk njewočakowano naraz dospołnje hinak wuprajił: „Wobžaruju někotre z mojich přinoškow wo prezidenće Donaldźe Trumpje minjeny tydźeń. Z nimi sym předaloko šoł“, piše Musk na internetnej platformje X. Nowe wuprajenja sćěhowachu něšto dnjow po tym, mjenujcy, zo bě Trump Muskej z „jara daloko sahacymi sćěhami“ hrozył. Musk je na najwšelakoriše wašnje financnje z imperijom Trumpa zwjazany.
Wudyriła bě zwada mjez Trumpom a Muskom nowych dawkowych zakonjow dla, kotrež tež Muskej hospodarsce škodźa. Tón njebě na to z wumjetowanjemi a wudmami přećiwo Trumpej lutował.
Ćěła padnjenych přepodali
Tusk prašenje dowěry přetrał
Waršawa (dpa/SN). Europje přichilene knježerstwo Pólskeje je wothłosowanje wo dowěrje w parlamenće přetrało. Wjetšina, 243 z cyłkownje 453 přitomnych, zapósłancow je knježerstwu ministerskeho prezidenta Donalda Tuska dowěru wuprajiła. 210 z nich bě přećiwo njemu.
68lětny Tusk bě wotum dowěry po poražce liberalneho lěhwa we wólbach prezidenta 1. junija připowědźił. Liberalny kandidat, Waršawski wyši měšćanosta Rafał Trzaskowski, je bój wo najwyše zastojnstwo stata snadnje přećiwo kandidatej bywšeje knježaceje narodno-konserwatiwneje strony PiS Karolej Nawrockemu přěhrał. Tole bě tež za Tuska ćežka politiska poražka.
Z dobyćom Nawrockeho bě jasne, zo změje sej knježerstwo Tuska w centralnych politiskich předewzaćach kaž liberalizowanju prawa wotehnaća, přewšo ćežko. Prezident móže ze swojim wetom nowe zakonje blokować. Nawrocki bě hižo připowědźił, zo dyrbi so Tusk wotnětka na „razne spjećowanje ze stron prezidentskeho palasta přihotować“.
Manifest brónjow dla SPD střasł
Politikarjo socialdemokratow wotchileja wot oficialneje linije strony
Berlin (dpa/SN). Najebać raznu kritiku w swójskich rjadach wobstawaja politikarjo SPD dale na swojej poziciskej papjerje. Tuta žada sej změnu tuchwilneje brónjenskeje politiki. Dobrej tydźenjej do zjězda SPD stajeja so woni ze swojim dokumentom přećiwo oficialnej liniji zwjazkoweho knježerstwa CDU/CSU a SPD k wójnje w Ukrainje a k zakitowanskej politice scyła. Tak mjenowany manifest su wčera wozjewili. Podpisali su jón mjez druhim bywši frakciski předsyda Rolf Mützenich, něhdyši předsyda Norbert Walter-Borjans a wonkowny politikar Ralf Stegner. „Wo brónjach rěčeć móže kóždy hłupak. Samo něchtó, kotryž njemóže třělbu wot předešćnika rozeznawać. Tola diplomatija, kotraž so za zawrjenymi durjemi čini, je woprawdźite wuměłstwo“, rjekny Stegner nowinarjam. Wón warnuje při wšej trěbnej wojerskej podpěrje na dobro Ukrainy we wójnje přećiwo Ruskej před tym, zo so do smjerće brónimy a tak strach wójny zwyšimy.
Wuraz zmužitosće
Zo so politikarjo zjawnje přećiwo knježacemu měnjenju stajeja, derje wědźo, zo změja raznu kritiku, hanjenja a wusměšowanja znjesć, je dźensa dospołnje njezwučene a wuraz wulkeje zmužitosće. W srjedźowěku mjenowachu to bohahanjenje, pozdźišo wulkopřeradu. Dźensa ći wumjetuja, zo nimaš zwisk k woprawdźitosći a zo njejsy z tutoho swěta. Překruty je směr, kotryž nam wodźacy politikarjo wšědnje předuja a kotryž medije pěknje wospjetuja: Jenož z masiwnym brónjenjom móžemy so hrožacej inwaziji Putina wobarać – što to płaći je wšojedne.
Snano pak su Stegner, Walter-Borjans a druzy tež spóznali, zo je SPD na wěstym puću do politiskeje zahuby, hdyž dale do tuteje truby trubi a swoje socialdemokratiske zasady zanjecha. Karl Liebknecht je 1914 jako jenički zastupnik SPD z jasnym „ně“ w Reichstagu kredity wotpokazał, z kotrymiž chcyše Němska wójnu financować. Kak je so to skónčiło, dyrbjeli sej znowa wuwědomić. Marko Wjeńka
Wobaraja so skrótšenjam
Podstupim (dpa/SN). Šěroke zjednoćenstwo dźěłarnistwow, socialnych zwjazkow a Lěwicy wobara so planowanym skrótšenjam socialnych wudawkow w přichodnym etaće Braniborskeje. „Najsłabšich su zaso wopušćili“, krajny předsyda braniborskeje Lěwicy Sebastian Walter po protestnej akciji před krajnym sejmom knježacej koaliciji SPD a BSW wumjetowaše. Byrnjež někotre planowane skrótšenja zaso z blida byli, wón rjekny: „Centralne skrótšenja, kotrež su za nas rozsudne, njejsu zběhnyli“.
Zwjazki protestuja wosebje přećiwo skrótšenjam na njedobro taflow, skrótšenjam pola komunow a njedosahacym srědkam za poradźowanje samodruhich. Krajny sejm rozsudźi prawdźepodobnje přichodny tydźeń wo dwójnym etaće – za tute lěto a za přichodne.
Zapósłanc BSW Andreas Kutschke lutowanske naprawy zakituje: „Nam njesteji wjace pjenjez k dispoziciji. To je wězo tež dilema. Najebać to sej myslu, zo móžemy tójšto zwoprawdźić. Nimo toho smy wjele změnow zapodali.“ Wón wuzběhnje, zo planuja mjez druhim 200 milionow eurow za ponowjenje chorownjow.
Žiwjenje starych Słowjanow zeznali
Ministerka nětko praktikantka
Kamjenica (dpa/SN). Zwjazk muzejow Němskeje přeprošuje přichodnje nošerjow politiskich rozsudow na krótke praktikumowe dźěła do muzejow. Prěnja wobdźělnica tutoho programa je Barbara Klepsch (CDU), lětuša prezidentka konferency kulturnych ministrow zwjazkowych krajow a nawodnica resorta w Sakskej.
Wona zahaji po informacijach ministerstwa přichodnu srjedu swoje dźěło jako praktikantka Kamjeničanskeho industrijneho muzeja, zo by za kulisami pohladała. Tam ma mjez druhim rjedźić, při zestajenju nowych wustajeńcow pomhać a šulerjam „transmisiju a posłužowanje mašinow“ předstajić. Jeje wulět do swěta muzejow filmowcy swěru přewodźeja a po tym jako krótku dokumentaciju wozjewja.
Njezwučene předewzaće ma nošerjam politiskich rozsudow wjelestronske a často zakryte dźěło muzejownikow zbližić. To jednaćelka němskeho muzejoweho zwjazka Sylvia Willkomm zdźěli. Zaměr je, „zo přichodnje z lěpšim zrozumjenjom na zakładźe wobšěrnych informacijow na dobro muzejow skutkuja“.
