Bas: Němska je bohaty kraj
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za dźěło Bärbel Bas je swoju kritiku nastupajo debatu wo skrótšenjach w systemje socialneho stata potwjerdźiła. Po jeje měnjenju je wopak, hdyž so nětko twjerdźi, zo njemóže sej Němska socialne zawěsćenja hižo dlěje dowolić. „Němska je bohaty kraj“, rjekny politikarka SPD časopisej Stern. Koalicija CDU/CSU a SPD bě sej w koaliciskich jednanjach přezjedna, zo socialne wudawki njeskrótši. Na to so wona nětko spušća, Bas rjekny.
Ze swojimi wuprajenjemi Bas znowa zwjazkowemu kanclerej Friedrichej Merzej (CDU) znapřećiwi, kotryž bě wospjet dwělował, zo je socialny stat w swojeje tuchwilnej formje dołhodobnje hišće zapłaćomny.
Putin a Xi sej přezjednaj
Peking (dpa/SN). Prezidentaj Chiny a Ruskeje staj na swojim zetkanju w Pekingu dobry poměr mjez krajomaj potwjerdźiłoj. Poćahi su pruwowanja mjezynarodnych změnow wobstali a móža so dale wutwarjeć, rjekny statny a stronski šef Chiny Xi Jinping statnej powěsćerni Xinhua. Po jeho słowach běštaj wobaj statnikaj wjace hač 20 kooperaciskich zrěčenjow podpisałoj, mjez druhim we wobłuku energije, lětarstwa, kumštneje inteligency a ratarstwa. Ruski prezident Wladimir Putin rjekny, zo su rusko-chinske poćahi „wysoki niwow bjez runjeća“ docpěli.
Što staj Xi a Putin wo wójnje w Ukrainje prajiłoj, njeje znate. Pječa rěčeštaj wobaj wo „regionalnych prašenjach“, kotrež su „w mjezsobnym zajimje“.
Ministerka za změnu zakonja
Drježdźany (dpa/SN). Sakska justicna ministerka Constanze Geiert so za to wupraja, zakoń wo změnje zapiskow wo splahu a předmjenow na stawnistwach předźěłać. „Nastupajo zakoń wo samopostajowanju dyrbi so něšto stać“, rjekny politikarka CDU w rozmołwje z Drježdźanskimi a Lipšćanskimi nowinarjemi. „Nochcemy zakoń wotstronić. Rozum pak sej žada, w zajimje potrjechenych hišće něštožkuli změnić.“ Tak měli so po jeje měnjenju jastwa wuraznje ze zakonja wo samopostajowanju wuzamknyć. Hladajo na pad zasudźeneje prawicarskeje ekstremistki Marle Svenje Liebich bě so samo zwjazkowy minister za nutřkowne naležnosće Alexander Dobrindt za změnu zakonja wuprajił. „Tónle pad pokazuje, kak jednore je, zakoń wo samopostajowanju znjewužiwać a zjawnosć, justicu a politiku na nós wodźić“, Dobrindt w tym zwisku rjekny.
Svena Liebicha běchu 2023 k jastwu zasudźili. Na to tón swój splah změni a chcyše jatbu w žónskim jastwje wotsedźeć. Wokomiknje je wón na ćěkańcy.
Bayerska spjećuje so namjetam
Politikar Zelenych chcył wólby krajnych sejmow Němskeje zjednoćić
Berlin (dpa/SN). Wiceprezident zwjazkoweho sejma Omid Nouripour w stronje Zelenych je za swoje žadanje za splećenjom wšěch terminow wólbow krajnych sejmow razne spjećowanje bayerskeje CSU žnjał. Jeje generalny sekretar Martin Huber wumjetowaše Nouripourej, zo chce zwjazkowym krajam samostatnosć wzać. „To je typiske zelene postajowanje a nješwarny nadpad na federalizm“, Huber kritizowaše. Wón w tym zwisku nowinarjam napřećo potwjerdźi: „My Bayerojo rozsudźimy sami wo swojim wólbnym terminje a wo dobje legislatury.“ Politikar Zelenych bě namjetował, zo měł so we wšitkich zwjazkowych krajach Němskeje krajny sejm w přichodźe samsny dźeń wuzwolić. Nimo toho měła so wólbna doba zwjazkoweho sejma po jeho předstawach na pjeć lět rozšěrić a wothłosowanje z wólbami krajnych sejmow zwjazać, Nouripour nowinje Bild rozłoži. Z tym móhli kóšty a organizaciske mocy lutować. Načolny zastupnik Zelenych skorži na „wujachlenosć“ w politice.
Protest? Bóh zwarnuj!
Swjedźenski ćah wobohaćili
Mniša wopušća Wechselburg
Wechselburg (dpa/SN). Katolski rjad benediktinow klóšter we Wechseburgu we wokrjesu Srjedźna Sakska wopušći. Abtownja w bayerskim Ettalu, ke kotrejž klóšter słuša, njewidźi žanu móžnosć, Wechselburg zachować, Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo zdźěla. Kónc lěta 2026 klóšter swoje dźěło zakónči.
Biskopstwo rozsud Ettalskeje abtownje jara wobžaruje, biskop Heinrich Timmervers zwurazni. „Wechselburg je wažny duchowny centrum a znate putniske městno.“ Po jeho informacijach staj tam jenož hišće dwaj mnichaj žiwaj. Wjelelětny prior pater Maurus Kraß nawróći so kónc septembra do swojeho domizniskeho klóštra. Wot kónca oktobra njebudźe konwent hižo wjace kmany, Bože słužby w bazilice přewzać, w zdźělence rěka.
Nětko dyrbja nowe rozrisanje za putniske městno namakać, biskopstwo zdźěla. „Jasne pak je, zo wotchad mnichow rjadu benediktinow cyrkwinske žiwjenje we Wechselburgu čujomnje změni a tak swoje slědy zawostaji“, Timmerevers zwěsća. Benediktinojo su we Wechselburgu tež hóstny dom wobhospodarjeli a běchu aktiwni dušepastyrjo.
To a tamne (02.09.25)
Kuriozne stawiznički naposkać dyrbjachu sej zastojnicy awtodróhoweje policije, jako njedaloko sewjerorynsko-westfalskeho Moersa 22lětneho šofera wosoboweho awta kontrolowachu. Tón přizna, zo njeje hišće nihdy jězbnu dowolnosć měł. Awto z wopačnym čisłom słušeše přećelej, kotrehož pak jeno z předmjenom znaješe. Přiwołany přećel ani prawje njewědźeše, wotkal awto ma, a zo bě je 22lětnemu wupožčił, jemu tež wjace wědome njebě. Policisća awto sćazachu a napisachu wjacore skóržby.
Tak horco kaž lětsa we Wulkej Britaniskej w zašłych 150 lětach njebě, kaž ze zapiskow wuchadźa. Narodna wjedrarnja zdźěla, zo wučinješe přerězna temperatura wot spočatka junija hač do kónca awgusta 16,1 stopjeń, štož je 1,51 stopnjow nad wjelelětnym přerězkom. Dotalny rekord naměrichu lěta 2018.
Posrědkowar w rozestajenjach
Vatikan (B/SN). Po woli bamža Leja XIV. ma Vatikan we wójnach a rozestajenjach posrědkowar być, zo bychu njepřećeljo so zetkawać a sej do woči hladać móhli. Ludam ma so nadźija wróćić, kotruž sej zasłuža, dostojnosć měra. „Nimamy so kaž rubježne zwěrjata zadźeržeć, ale kaž putnicy“, praji bamž njedawno na zetkanju ze zastupjerjemi wuchodnych cyrkwjow.
Wuměłstwo tyje duši
Berlin (B/SN). Lěkowanski muzej mjenuje so koncept Berlinskeho Bode-muzeja. Mjez postawami Jězusa, madony, buddhy a muslimskimi paćerskimi rjećazkami wopytowarjo na zawkach sedźo meditěruja. Meditacija zwjazuje nabožiny hač z abo bjez słuchatkow z meditaciskimi tekstami muzeja. Berlinska kupa muzejow woswjeći lětsa 200. róčnicu wobstaća.
Dale a wjac Indičanow w Berlinje
Sobudźěłaćerjo UNO zawlečeni
Sanaa (dpa/SN). Wojowarjo Huthijow w Jemenje su wjacore běrowy pomocnych organizacijow UNO nadpadnyli a sobudźěłaćerjow zawlekli. Tole wjacore medije rozprawjeja. Po informacijach UNO su zběžkarjo znajmjeńša jědnaće sobudźěłaćerjow organizacijow zjednoćenych narodow zajeli. Zastupnicy UNO su postupowanje Huthijow mjeztym zasudźili. Do toho bě Israel nawodu Huthijow Ahmeda al-Rahauija při zaměrnym nadpadźe morić dał. Huthijojo su wjećbu připowědźili.
Klingbeil: Dawki znižić
Berlin (dpa/SN). Najebać wobćežne wuradźowanja wo etaće Němskeje hladajo na zalutowanja so zwjazkowy financny minister Lars Klingbeil (SPD) dale wo to prócuje, dochodowe dawki za ludźi ze snadnej a srěnjej mzdu srjedź wólbneje doby znižić. W koaliciskim zrěčenju je zakótwjene, „zo chcemy tutón puć kročić“, rjekny předsyda SPD w telewizijnym sćelu ARD. Tuchwilu w ministerstwje wšelake móžnosće pruwuja, minister rjekny.
Wotsunjenju dźěći zadźěwali
