Kontury změny struktury jasniše

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:

Regionalny přewodźacy wuběrk Łužicy, wutworjeny kónc apryla jako posudźowacy gremij za we wobłuku zwjazko­weho zakonja wo skrućenju struktury namjetowane projekty a naprawy k zmištrowanju strukturneje změny, je wčera na nowinarskej konferency wo swojim prěnim posedźenju w Běłej Wodźe informował. Facit čłonow wuběrka je, zo su „dobry wuslědk docpěli“.

Konflikt politisce rozrisać

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je do swojeho statneho wopyta w Israelu knježerstwo kraja namołwjał, w konflikće z Palestinjanami za politiskim rozrisanjom pytać. Bjez tajkeho njeje žanoho přichoda, rjekny Steinmeier israelskim nowinarjam. Zwjazkoweho prezidenta wočakuja dźensa wječor w Tel Avivje. Jutře su rozmoł­wy z ministerskim prezidentom Naf­talijom Bennettom a wonkownym ministrom Jairom Lapidom planowane.

Surowa horcota dale traje

Vancouver (dpa/SN). Dale trajaca surowa horcota na zapadźe Kanady je so wo nowe­ rekordy postarała a k wjacorym smjertnym padam přinošowała. W měsće Lytten w prowincy British Columbia naměrichu wčera 49,5 stopnjow celsiusa, što je rekord w stawiznach kraja. W samsnej prowincy běchu wot minjeneho pjatka­ wjace hač sto njejapkich smjertnych padow registrowali. Njesměrna ćopłota ma přichodne dny dale trać.

Za lěpšu koordinaciju

Serbski spisowaćel Jurij Koch (naprawo) je wčera we wobłuku „Židowskeho tydźenja w Lipsku“ w tamnišim Grassi-muzeju za ludo­wědu swoju w nakładnistwje Hentrich & Hentrich wušłu knihu „Hana – Eine jüdisch-sorbische Erzählung" w přełožku nowele „Židowka Hana“ předstajił. Z awtorom Hermannom Simonom (nalěwo), wjelelětnym direktorom załožby Nowa syna­go­ga Berlin – Centrum Judaicum, přizamkny so podijowa rozmołwa. Foto: Tatjana Černyšowa

Němscy wojacy zaso doma

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:

Berlin/Kabul (dpa/SN). Po nimale 20 lětach je najhórše a najdróše wukrajne zasa­dźenje w stawiznach Zwjazkoweje wo­bory nimo. Dźensa su poslednich němskich wojakow z Afghanistana z lětadłom domoj přiwjezli. Něhdy naj­wjet­še wojerske zepěranišćo Němskeje, camp Marmal, běchu do toho wurumowali a afghaniskim wěstotnym mocam přepodali. Wojakow su ze štyrjomi wojerskimi lětadłami transportowali. Poslednja mašina typa A400M wopušći afghaniski powětrowy rum wčera w 21.24 hodź.

Zwjazkowa zakitowanska ministerka Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) mjenowaše zasadźenje němskich wojakow w Afghanistanje „historiski kapitl“, při kotrymž je Zwjazkowa wobora „wu­žadacy nadawk spjelniła“.

59 němskich wojakow je w Afghanistanje žiwjenje přisadźiło, 35 při nad­padach a wojowanjach. Wojerske zasadźenje je wjace hač dwanaće miliardow eurow płaćiło. Spočatnje jako měrowa misija planowane bě so wone spěšnje na bo­jowe zasadźenje přećiwo militantnym talibanam wuwiło. Naposledk běchu němscy wojacy jako wukubłarjo afgha­niskich wojakow zasadźeni.

Maas kónc warnowanja zakituje

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:

Rom (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je za jutře planowane zběhnjenje pawšalneho warnowanja před jězbami do wukraja zakitował. „Čas pawšalnych posudkow dyrbi nimo być“, rjekny Maas na kromje zetkanja wonkownych ministrow skupiny G20 w italskim měsće Matera. „Tam, hdźež je wuwiće pozitiwne, njeje žaneje přičiny restrikcije dlěje wobchować.“

Zwjazkowe knježerstwo bě před tydźenjomaj wobzamknyło, warnowanja před pućowanjemi za wšitke rizikowe kónčiny z mjenje hač 50 nowymi korona-natyknjenjemi na 100 000 wobydlerjow 1. julija zběhnyć. To płaći za wjace hač 80 krajow swěta. Nimo toho nochce němske knježerstwo wjace wot turistiskich jězbow do wukraja wotradźeć. Kraje kaž Italsku, Awstrisku, Grjeksku a wulke dźěle Španiskeje nastupajo wšak prosy ludźi wo „wosebitu kedźbnosć“.

Warnowanje před jězbami do wukraja płaći jenož hišće za kraje z wulkim podźělom wirusowych wariantow, kaž za Wulku Britanisku, Portugal a Rusku.

Akcija skónčena

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:
Wěsće hišće, kak je so zasadźenje Zwjazkoweje wobory w Afghanistanje zapo­čało? Po terorowych nadpadach w New Yorku 11. septembra 2001 bě tehdyši prezident USA George W. Bush Afghanistan nadpadnyć dał, dokelž běchu kraj jako žórło terorizma identifikowali. Němska so po wobzamknjenju zwjazkoweho sejma na iniciatiwu tehdyšeho knježerstwa SPD a Zelenych ze zwjazkowym kanclerom Gerhardom Schröderom (SPD) kónc samsneho lěta přizamkny. Sčasami bě hač do 5 300 němskich wojakow w Afghanistanje zasadźenych. Njezapomnite je tež wuprajenje tehdyšeho zakitowanskeho ministra Petera Strucka (SPD), zo „wěstotu Němskeje tež pod Hindukušom zakituja“. Po 20 lětach z 59 mortwymi němskimi wojakami a dwanaće miliardami wudatych eurow je akcija skónčena. Fachowcy nałožowane mocy a wužitk zasadźenja zawěsće pruwuja. Tak derje kaž wěste pak je, zo talibanojo bórze zaso do afghaniskeje stolicy Kabula zaćahnu. Marko Wjeńka

To a tamne (30.06.21)

srjeda, 30. junija 2021 spisane wot:

Awto zemrěteje britiskeje princesny Diany je muzej w Chile kupił. Ford Escort bě na wčerawšim internetnym přesa­dźo­wanju přeličene 61 145 eurow wunjesł. Diana bě awto 1981 jako dar k slubej wot princa Charlesa dóstała a wopytowaše jeho­ z Fordom často k polo-hram. Pozdźišo wona awto fanej předa. Diana, ko­traž­ bě 1997 při njezbožu z awtom w Parisu žiwjenje přisadźiła, by jutře, 1. julija, 60. narodniny swjećiła.

Njewšědna spowědź: Njeznaći paduši su cyrkwi w Dormagenje swoju rubiznu wróćili a so z listom pola wosady zamołwili. Kaž policija zdźěli, běchu paduši mi­nje­ny tydźeń swěčnik a jedyn z wo­bra­zow křižoweho puća pokradnyli. Woboje ležeše nětko derje zapakowane zhromadnje z listom před cyrkwju. Pakostnikaj prosytaj wo wodaće za njeskutk, kotryž „sta so pod šwarnym wliwom alkohola“. Policija jeju nětko prosy, so tež pola njeje wosobinsce „wuznać“, štož móhło jimaj při chłostanskim jednanju pomhać.

Zawjazk ze zrěčenja spjelnić

wutora, 29. junija 2021 spisane wot:

Sakska dźěła dale za elektrifikaciju železniskeje čary Drježdźany–Zhorjelc

Budyšin (SN/at). Łužicu ze spěšnym ćahom­ z Berlinom zwjazać bě jedna z hłownych myslow, čehoždla je sakske knježerstwo nastupajo zwjazkowe srědki za strukturnu změnu po kóncu wudo­bywanja brunicy dwukolijowemu wu­twarej a elektrifikaciji železniskeje čary Berlin–Choćebuz–Běła Woda–Zhorjelc přihłosowało. Wulkoprojekt steji na lisćinje naprawow Zwjazka za łužiski rewěr. W tymle pakćiku strukturneje změny njezakótwjeny projekt elektrifikacije zwiska Drježdźany–Zhorjelc pak ma hinaši status, a to we wobłuku bliskowobchada. Ministerski prezident Michael Kretsch­mer (CDU) je postupowanje wčera před nowinarjemi w Budyšinje zakitował: Bychu­-li ćahi po tuchwilnej trasy pod jězbnym grotom jězdźili, bychu wone pjeć do dźesać mjeńšin spěšniše byli. Zaměr­ po słowach Kretzschmera ma wukmanjenje ča­ry­ za wobchad ICE ze 160 km/h być. Za to su korektury na přeběhu trasy trěbne. Wo tym budźe kraj ze Zwjazkom rěčeć. Wuchadźišćo je zawjazk ze zrěčenja Němskeje z Pólskej z lěta 2003.

Běła Woda ma wobdźělena być

wutora, 29. junija 2021 spisane wot:

Běła Woda (AK/SN). Dołhodobnje a na přichod wusměrjene ma město Běła Wo­da­ na strukturnej změnje we łužiskim rewě­rje wobdźělene być. To podšmórny sakske ministerstwo za regio­nalne wu­wiće. We wobłuku zjednorje­neho jednanja za Saksku móžachu ty­dźenja prěnje tři projekty strukturneje změny w komunalnym nošerstwje přizwolić, kotrež na zakładźe zakonja wo sylnjenju struktury spěchuja. Cyłkownje 6,1 milion eurow přewostaja Sakska natwarna banka (SAB) za projekty w Rackwitzu, Běłej­ Wodźe a w Torgauwje. „Předewzaća sylnja hospodarske stejnišćo kaž tež nałožo­wane slědźenje a technologiski transfer w regionje, wone spěchuja turizm a zdobom wobydlerjej bliske a na serwis wu­směrjene zarjadnistwo“, zwurazni statny minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU).

Hórnikowu knihownju wopytał

wutora, 29. junija 2021 spisane wot:
Nawoda sakskeje statneje kenclije Oliver Schenk (CDU, 3. wotlěwa) je so wčera w Praze wo stawje restawrowanja knihow Hórnikoweje biblioteki wobhonił, kotrež buchu při wulkej­ wodźe Wołtawy w lěće 2002 njesměrnje wobškodźene. Předsyda Towarstwa přećelow Serbow (SPL) Lukáš Novosad (naprawo) pokaza wuslědki, mjez druhim najstarše wudaće na městnje, restawrowanu gramatiku Jakuba Xavera Ticina ze 17. lětstotka. Schenk chwaleše sej dobry přeběh dźěłow, za kotrež Sakska přichodnej dwě lěće dalše­ srědki přewostaja. „Njeje to serbske, sakske abo čěske herbstwo, je to naše herbstwo w zmysle europskeje mysle“, měnješe předsyda Domowiny Dawid Statnik. Krajny zapósłanc Marko Šiman (CDU) dźakowaše so zastupjerjam SPL za wjelelětne a wuspěšne prócowanje, literaturu a wědu zachować. Foto: Domowina

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND