To a tamne (02.09.25)

wutora, 02. septembera 2025 spisane wot:

Kuriozne stawiznički naposkać dyrbjachu sej zastojnicy awtodróhoweje policije, jako njedaloko sewjerorynsko-westfalskeho Moersa 22lětneho šofera wosoboweho awta kontrolowachu. Tón přizna, zo njeje hišće nihdy jězbnu dowolnosć měł. Awto z wopačnym čisłom słušeše přećelej, kotrehož pak jeno z předmjenom znaješe. Přiwołany přećel ani prawje njewědźeše, wotkal awto ma, a zo bě je 22lětnemu wupožčił, jemu tež wjace wědome njebě. Policisća awto sćazachu a napisachu wjacore skóržby.

Tak horco kaž lětsa we Wulkej Britaniskej w zašłych 150 lětach njebě, kaž ze zapiskow wuchadźa. Narodna wjedrarnja zdźěla, zo wučinješe přerězna temperatura wot spočatka junija hač do kónca awgusta 16,1 stopjeń, štož je 1,51 stopnjow nad wjelelětnym přerězkom. Dotalny rekord naměrichu lěta 2018.

To a tamne (01.09.25)

póndźela, 01. septembera 2025 spisane wot:

Dawk na tobak měł so z wida fachowcow prawidłownje a w dosć raznej formje zwyšić. Tole je najskutkowniši srědk, młodostnych wot kurjenja wotdźeržeć, je sej nawoda Heidelbergskeho slědźenskeho centruma přećiwo rakej, prof. Michael Baumann dospołnje wěsty. Wón pokazuje w tym zwisku na Awstralsku, hdźež dawk na tobak kóžde lěto wo dźesać procentow zwyša. „Tam je podźěl kurjakow mjeztym na dźesać procentow woteběrał“, Baumann rjekny.

Při wobchadnym njezbožu je so bywši měšćanosta New Yorka Rudy Giuliani zranił. 81lětny, kiž bě sčasami wuski zwjazkar prezidenta USA Donalda Trumpa, dyrbješe so w chorowni lěkować dać. Po prěnich dopóznaćach su sej wěsći, zo njebě zražka wotpohladna. Druhe awto bě wotzady do woza zrazyło, w kotrymž Giuliani sedźeše. Tón so při tym zrani.

To a tamne (29.08.25)

pjatk, 29. awgusta 2025 spisane wot:

Nimale 30 pakćikow pokradnjeneje šokolady su policisća namakali, jako muža w ćahu blisko Bad Schandauwa kontrolowachu. Tón mjenujcy płaćiwu jězdźenku njeměješe. 30lětneho policisća srjedu lepichu, zdźěli inspekcija zwjazkoweje policije w Berggießhübelu. Šokoladu pak zastojnicy hakle namakachu, jako muža na policajskim rewěrje přepytachu. Muž njebě policiji prěni raz napadnył. W jeho registrje nadeńdźechu zastojnicy dohromady 40 zapiskow.

Hižo dlěje hač 20 lět wojuje gmejna Lohmen před sudnistwom přećiwo narodnemu parkej Sakska Šwica. Gmejnje njeje wukaz narodneho parka prawy, a tuž bě hižo w lěće 2003 přećiwo wobswětowemu ministerstwu skoržiła. Lěta 2020 běchu jednanja přetorhnyli. Na Budyskim wyšim zarjadniskim sudnistwje so nětko dale hadruja.

To a tamne (28.08.25)

štwórtk, 28. awgusta 2025 spisane wot:

Swojeho 14lětneho syna staj staršej na wróćojězbje z dowola na parkowanišću při awtodróze A 3 w Baworskej zabyli. W Jendźelskej bydlaca swójba bě blisko města Lupburg skrótka pozastała, při tym je so hólc wotsalił, bjez toho zo byštaj staršej to pytnyłoj. Dokelž ležeše šmóratko hólca dale w awće, spyta tón z pomocu druhich šmóratkow swojeju staršeju docpěć. Po dwě a poł hodźinje so drama skónči a hólc staršeju zaso nadeńdźe.

Dokelž bě twarska firma za nowe wjesne srjedźišćo wo tři centimetry přemałe ławki skazała, dyrbješe mała wjeska Wipshausen blisko města Peine kompletne saněrowanje znowa wupisać. Město toho, zo bychu nowe naměsto w septembrje 2024 dotwarili, bu wone tohodla hakle w meji 2025 hotowe. Wyši měšćanosta města Peine so nětko nadźija, zo ławki druheho zmylka dla zaso wottwarić njedyrbja.

To a tamne (27.08.25)

srjeda, 27. awgusta 2025 spisane wot:

Superstar popoweje hudźby Taylor Swift a hrajer ameriskeje ligi footballa Travis Kelce staj so slubiłoj. „Waša wučerka jendźelšćiny a waš wučer sporta so woženitaj“, pisaštaj wonaj w zhromadnym přinošku na platformje Instagram. Galerija wobrazow tam pokazuje, kak Kelce w zahrodźe z wjele kwětkami před Swift kleći. Z tym wobkrućištaj wonaj, štož běchu sej ­mnozy fanojo Swift a Kelce hižo dołho myslili.

Wosrjedź Elsaskeje w měsće Sainte-Marie-Aux-Mines njedaloko němskeje mjezy maja nětko małku wersiju sławneje Eiffeloweje wěže, kotraž wšak steji poprawom we wjace hač 400 kilometrow zdalenym Parisu. Wuměnkar Jean-Claude Fassler je w běhu wosom lět model w poměrje 1:10 natwarił. Při tym su jeho swójbny zawod a mnozy dobrowólni pomocnicy podpěrowali.

To a tamne (26.08.25)

wutora, 26. awgusta 2025 spisane wot:

Wobsedźer kioska je w měsće Wuppertal dwaj rubježnikaj, kotrejž běštaj z nožomaj wobrónjenaj, do swojeho wobchoda zamknył. Město toho, zo by jimaj pjenjezy dał, bě durje swojeho kioska z pomocu dalokoposłužowaka zamknył, zdźěli policija. Muža běchu hižo dwójce spytali wurubić. Tohodla je sej wosebity mechanizm do duri zatwarił, z kotrymž móže je tež zdaloka zamknyć.

Šulerjo w awtoritarnje wobknježenym kraju El Salvador maja zdwórliwi być, hewak hroža jim konsekwency. Štóž w přichodźe „dobre ranje“, „dźakuju so“ abo „prošu“ njepraji, so pochłosta. Jeli nowe regule kubłanskeje ministerki Karla Tigueros přeńdu, potom dóstanu dźěći dypki. Su-li tři dypki nahromadźili, maja chłostanske dźěło napisać. Hdyž maja 15 nahromadźene dypki, dyrbja šulske lěto wospjetować.

To a tamne (25.08.25)

póndźela, 25. awgusta 2025 spisane wot:

Błysk je w Nowej Wsy w gmejnje Sprjewiny Doł wulku škodu naparał. Kaž Zhorjelska policajska direkcija zdźěli, bě błysk sobotu popołdnju do štoma zrazył, a tón bě na to na chěžu a garažu padnył. Zranił so při tym nichtó njeje. Policija wěcnu škodu na něhdźe 100 000 eurow trochuje. Policisća běchu najprjedy z toho wuchadźeli, zo bě błysk do chěže zrazył a woheń zawinił.

Nowy swětowy mišter hraća na powětrowej gitarje pochadźa z Finskeje. Aapo „The Angus“ Rautio bě sej titul pjatk wječor w swojim ródnym kraju w měsće ­Oulo zdobył. Z triumfom 25lětneho hudźbnika a filmowca je Finska tute wólberne wubědźowanje prěni raz po lěće 2000 dobyła, zdźěla zarjadowarjo. Swětowe mišterstwa wuhotuja hižo wot lěta 1996. Wone su dźěl festiwala, kotryž zarjaduja kołowokoło města Oulo.

To a tamne (22.08.25)

pjatk, 22. awgusta 2025 spisane wot:

Młoda žona je z jastwa w Kamjenicy ćeknyła. Policija rěči wo małolětnej, kotraž měješe swoju pokutu wulišćenja posłužbow dla wotsedźeć. Hižo srjedu bě so wona z jastwa wotsaliła. Dotal přeco hišće bjez wuspěcha za młodostnej pytaja. Wona njebě w regularnym jastwje sedźała, ale we wosebitym zarjadnišću za małolětne skućićelki.

Plyšowy psyk, kotrehož běchu hosćo w hotelu w awstralskim měsće Perth zabyli, ludźi w socialnych syćach zahorja. Wjacore tydźenje hižo spyta hotel w zapadnym dźělu kraja swójbu psa z mjenom Jack namakać, kotrehož běchu wo­srjedź junija w płokarni našli. Wot toho časa jeho team hotela na socialnych syćach přewodźuje. Wot najnowšeho je pos samo dźěl hoteloweho teama. „Wón je zacheckował, ale ženje wucheckował“, piše hotel na Instagramje.

To a tamne (21.08.25)

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

Dokelž lodowc blisko města Hallstatt w Awstriskej spěšnje taje, su nětko, po 50 lětach, prěni raz zaso drjewjane po­wostanki lifta widźeć. Tutón běchu w 1970tych lětach natwarili, jako ludźo w lěću hišće na lodowcu sněhakowachu. Něšto lět po tym zo běchu lift natwarili, bě so wón zasněžił a w lodowcu hory Dachstein zhubił. Změny klimy dla lodowcy dźeń a spěšnišo taja a tuž su tež historiske powostanki zaso widźeć.

W Berlinje dyrbja ludźo, kiž swoje wotpadki w měsće ležo wostawaja, w přichodźe jasnje wjace pokuty płaćić. Za zbytki cigaretow budźe to nětko 250 město 55 eurow, za ilegalnje na chódnikach abo w lěsu wotstajene spěrawe wotpadki samo 1 500 do 11 000 eurow, wotwisujo wot mnóstwa wotpadkow. Z wysokimi pokutami chce město zanjerodźenju zjawnych městnow zadźěwać.

To a tamne (20.08.25)

srjeda, 20. awgusta 2025 spisane wot:

Spěšne wubědźowanske awto je na čěskej awtodróze ludźi wulce zadźiwało. Jězdźidło njebě ani za nadróžny wobchad zawěsćene, ani za wužiwanje dowolene, zdźěli čěska policija. Wideja wulěta z awtom tuchwilu w socialnych syćach kursěruja. Wuhladali běchu čerwjene awto na awtodróze D4 blisko města Příbram, něhdźe 50 kilometrow juhozapadnje Prahi. Samo při tankowni bě awto pozastało, rozprawja nowina „MF dnes“.

W Crimmitschau je muž z kolesom, kotrež je na moped přetwarił, padnył a so při tym njemało zranił. Po njezbožu su muža do chorownje dowjezli. Tam tež přepruwowachu, hač je drogi konsumował. A zwěsćichu w jeho kreji amfetaminy kaž tež konop. Za motorizowane jězdźidło njeměješe muž ani zawěsćenje, ani oficialne přizjewjenje. Wón so nětko z wjacorymi wobskorženjemi bědźi.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND