To a tamne (30.10.23)
Katarinu Barley, němsku politikarku SPD, wuzwolichu w Bad Honnefje na kralownu wuhorjow. Titul kralownje abo krala wuhorjow Europy wuzwoli wosebity komitej wot lěta 2003. Mjez druhim bě mjez lawreatami hižo Dietrich Genscher Jako wopodstatnjenje mjenuje komitej jeje „přikładny angažement za demokratiju a ciwilnu towaršnosć“.
W nazymje popřeje sebi tón abo tamny rady cymtowy šnak. W poslednim času wuwiwa so pječwo přeco bóle k tak mjenowanym scenowej pojědźi. W přeco wjace nutřkownych městach wotewru wobchody, w kotrychž předawaja šnaki w najwšelakorišich wariacijach. Trend pochadźa pječa z USA a so w Europje přeco dale wupřestrěwa.
To a tamne (27.10.23)
W Karlsruhskim zwěrjencu bydlacy wodosłon wjeseli so tele dny předewšěm na kirbsy, kotrež jemu hladarjo přihotuja. Z wulkej klamu móže skoćo kirbs hnydom kompletnje zežrać. Zo ma wodosłon tajke wulke wjeselo nad zeleninu, leži zawěsće tež na swojim mjenje. Tak su zamołwići skoćo Halloween mjenowali, štož měješe konkretnu přičinu. Mjeno dyrbješe z pismikom h započeć a wodosłon je so 31. oktobra 2019 narodźił.
Spěwarku Céline Dion chwala sej ludźo jeje baladow dla. Štóž sej spěwy w přijomnej atmosferje naposka, móže so zawěsće wotputać. W Nowoseelandskej pak maja ludźo spěwy za wobćeženje hary dla. Přičiny toho su w nocy přewjedźene „bitwy sirenow“ z hitami spěwarki Dion. Tajke bitwy pěstuje etniska skupina Pasifika. Tak wuhotuja přiwisnicy swoje awta z wótřerěčakami a sirenami a spěwy wotpiskaja. Mjeztym čuja so wobydlerjo městačka Porirua tak wobćeženi, zo su peticiju zahajili a žadaja sej zakaz bitwow.
To a tamne (26.10.23)
We woprawdźitym zmysle słowa maja w měsće Lewdow w Jendźelskej šlinkowu póštu. Tam běchu so po informacijach wobydlerja hižo před lětom šlinki do jeho póstoweho kašćika zaměstnili a listy nakusali. Šlinki čuja so wočiwidnje w kašćiku doma a njemóžeš je najebać prawidłowneho wotstronjenja z kašćika zahnać. K zasydlenju je pječa přez bliske rostliny na pódlanskej murce dóšło.
Wobchadne njezbožo z mjeńšej blachowej škodu při ampli w Sauerlandźe je hnydom wjacore njeskutki wotkryło. 40lětny wodźer awta z falšowanym personalnym wupokazom bě do awta 37lětneho, wot policije njepłaćeneje pokuty dla pytaneho, prasnył. Wobaj steještaj pod wliwom drogow. Policija wobeju mužow zaja, pozdźišo zaso pušći a přepytuje nětko hnydom wjacorych njeskutkow dla.
To a tamne (25.10.23)
Často ludźo po cyłym swěće Šwedsku a Šwicarsku zaměnjeja. Turistiska organizacija „Visit Sweden“ chce nětko z toho na žortne wašnje profitować a je wabjenski widejo z titulom „Šwedska (nic Šwicarska)“ wozjewiła. W nim dopomina rěčnica na słowa prezidenta USA Joea Bidena, kiž loni zwurazni, zo měła Šwicarska město Šwedskeje do NATO přistupić. Rěčnica namjetuje zrěčenje mjez woběmaj krajomaj, w kotrymž so na to dojednaja, štó smě kotre lěpšiny swojeho kraja wužiwać. Hladajo na Šwicarsku su to wězo banki. W Šwedskej pak su to pěsčišća (Sandbank).
„Najstarši psyk cyłeho časa“ – Bobi je z 31 lětami wudychał. Žiwjenje psyka wowčerja je so minjeny pjatk w zwěrjećej chorowni skónčił, zdźělichu nětko zamołwići knihi Guinness. Čas žiwjenja bě wón swěrny towarš wobsedźerja Leonela Costa a jeho swójby. Tam je hromadźe z nimi ćežke a zbožowne časy dožiwjał. Přewšo rady je sej Bobi tež z kóčkami hrajkał.
To a tamne (24.10.23)
Njewšědny podawk sta so w delnjosakskim Tangendorfje, jako 13 ćěkancow njewočakowano při durjach chěže młodeje maćerje steješe. Kaž tamniša nowina „Winsener Anzeiger“ nětko rozprawja, běchu sobudźěłaćerjo wokrjesneho zarjada puć do přebywanišća za ćěkancow wopak wopisali. Tuž zaklinkachu 13 muži pola Natalie L., kotraž běše runje z dźěćkom zaběrana. Dokelž je na to wulki njeměr před durjemi młodeje maćerje nastał dyrbješe policije situaciju rozrisać.
Pony je w Zhorjelskim wokrjesu po pinčnych schodach dele padnył. Wohnjowa wobora dyrbješe zwěrjo wuswobodźić. Wohnjowi wobornicy z Hainewalde a Wulkeho Šunowa trjebachu za to dwě hodźinje. Hač je so pony zranił, njemóžeše rěčnik wuchowanskeje straže rjec.
To a tamne (23.10.23)
„Goofy“ je „młodźinske słowo lěta lěta“ 2023. Při wothłosowanju nakładnistwa Langenscheidt přesadźi so słowo z 39 procentami napřećo druhim namjetam. Dobyćerske słowo, kotrež wopisuje njelepu abo hłupikojtu wosobu abo jeje zadźerženje, kotrež je směšne, předstajichu njedźelu prěnjotnje na 75. knižnych wikach w Frankobrodźe nad Mohanom. Wjacore miliony młodych ludźi je wot junija hižo za swoje najlubše słowo wothłosowało.
Předrasćene psy su zhromadnje ze swojimi wobsedźerjemi w New Yorku sezonu Halloweena zahajili. 15000 čłowjekow, najwjace z nich z psom, wobdźělichu so na tak mjenowanym „Tompkins Square Halloween Dog Festival“. Kostimy běchu přewšo wšelakore a sahachu wot Barbie přez Kena hač k gitaristam. Dobył je naposledk psyk, kotryž bě jako Winnie Pooh kostiměrowany.
To a tamne (20.10.23)
Pyton su w kontejneru za staru drastu we Waibstadće pola Heidelberga namakali, jako chcychu jón pomocnicy wuprózdnić. Wulki had bě hižo zymu ćerpjeł, policija wčera zdźěli. Zastojnicy su wuzamknyli, zo je so pyton sam do kontejnera dóstał. Had su na organizaciju za wuchowanje zwěrjatow přepodali. Policija pad přeńdźenja přećiwo zakonjej za škit zwěriny dla přepytuje.
Policisća storčichu 13lětneho hólčeca ze swojeho kolesa, wohrožachu jeho z brónjemi a jeho zajachu. Wulku kritiku wuwabi zasadźenje policije wodoweje pistole dla w Londonje. Iniciatiwa Alliance for Police Accountability (APA) wčera wuzběhny, zo jednaše so cyle jasnje wo hrajku, wšako bě pistola hólca pisana. Z njej bě sej 19. julija ze swojim młódšim bratrom a sotru hrajkał. Zastojnik to wuhlada. Wón měješe to za potencielny wohrožacy podawk, štož policajskej staciji přizjewi. Na to so wobrónjene jednotki k pozdatnemu městnu njeskutka podachu a hólčeca zajachu.
To a tamne (19.10.23)
Z awtomatizowanej analyzu zwěrjećich zwukow hodźi so po studiji derje wuwiće mnohotnosće družinow we wotpowědnej kónčinje sćěhować. Tole wuchadźa z wuhódnoćenja z pomocu kumštneje inteligency (KI). W tropiskich kónčinach, hdźež bu wjele lěsa zničene, so zaso dale a wjac zwěrjatow zaměstnja. Tole wozjewi team wokoło wědomostnika Jörga Müllera z Würzburgskeje uniwersity w fachowym žurnalu „Nature communications“. Fachowcy su z pomocu kumštneje inteligency zwuki ptačkow, amfibijow a cycakow wuhódnoćili.
Zwěrjenc w Barcelonje žaruje wo Pedra. Zwěrjo běše najstarši w Europje žiwy nosorohač a je minjenu póndźelu w starobje jasnje nad 50 lětami zemrěł, zdźěli zwěrjenc španiskeje metropole.
To a tamne (18.10.23)
Dokelž je so muž w Baltiskim morju „wolóžił“, dyrbješe so wón tele dny před hamtskim sudnistwom w Lübecku zamołwić. Sobudźěłaćerjo porjadoweho zarjada běchu jeho mjenujcy w nocy při tym lepili. Pad dyrbješe sudnistwo wobjednawać, dokelž nochcyše muž 60 eurow pokuty zapłaćić. Sudnistwo je nětko rozsudźiło, zo njeje muž nikoho šarował. W ćmě wšak njebě spóznajomne, što wón tam dokładnje čini. Tohorunja steješe wón z chribjetom k móžnym přihladowarjam.
Ćěsla z Badensko-Württembergskeje wobsedźi nimo psyka tež dźiwje swinjo jako domjace zwěrjo. Kundroz z mjenom Friedrich Hannibal Schnitzel je něhdźe 50 kilogramow ćežki a ma swój domicil hnydom direktnje při domskim ćěsle. Hdys a hdys smě wón samo do běrowa abo do dźěłarnje, hdźež so jara derje čuje.
