Mjez sobu sej basnje přednjesli
Ja słyšu hižo zdaloka,
kak ludźo tam wótře hejsuja,
rejuja, hudźa, so raduja,
a naraz wołaja:
Sorabija haleluja! Zhromadnosć so powjetša,
přećeljo so zetkuja,
přeco wjac tam chwataja,
we mni pohon wubudźa.
Tam mje ćehnje, tam chcu ja.
Što drje ja w měsće chcu, hdźež ani nikoh njeznaju? Za zhromadnosću pytam, piwo pak ja piju sam. Sam ja du do zwěrjenca, čuju so kaž wopica, kiž ani nima přećela, a w’ wostudźe so zatepja. Tajki wšak ja nochcu być - wupuć je Sorabija!
Lydija Matikec (z łopjenom) wuhódnoći stacije
w Centrifuze. Za wuběrne wuslědki su sej před njej sedźacy nowačkojo přiklesk zasłužili. Kryštof Peršin z Čěskeje přebywa jako stipendiat Załožby za serbski lud wotnětka dwaj semestraj w Lipsku. W swojej basni wón zhromadźenym studentam přeradźa, čehodla chce času Sorabiji přisłušeć.
Tykancyspěwanjew Sulšecach
Spočatk oktobra pobychu Róžeńčenjo kaž kóžde lěto w delnich Sulšecach, zo bychu tam dołholětnu tradiciju tykancyspěwanja hajili. Hišće pjatk do toho pak njebě jasne, hač tam docyła pojědu, wšako běštaj so jenož dwaj młodostnaj přizjewiłoj. Tuž so tež někotři młodźi nanojo sobu na puć do Sulšec
podachu, zo njeby tradicija wusnyła. Wot popołdnja hač do
nimale połnocy běchu woni we wsy po puću a prošachu wo tykanc, palenc a fenk. W přichodźe dyrbjeli trochu prjedy startować, wšako někotři domoródni kritizowachu, zo tam zdźěla hakle wječor napoł jědnaćich klinkachu – to dźe dźěći hižo kruće spja. Tekst a foto: Konstantin Hrjehor
Znowa wulkuparty swjećili
Party Němsko-serbskeho přećelstwa (DSF) je znowa tójšto
młodostnych do Konjec přiwabiła. A naročne přihoty a prócowanja wokoło natwara a organizacije hudźbnych přinoškow młodźinskeho kluba Konjecy Šunow su so wudanili. Tak smědźachu so hosćo hižo pjatk wječor na temperamentny wustup serbskeje live skupiny
„Brankatschki‟ kaž tež na DJja Scalu wjeselić. Sobotu móžachu
potom w technowej rumnosći, na hłownym jewišću a bróžni k hudźbje serbskich DJjow rejować. Wo porjadnu partyjowu atmosferu
starachu so mjez druhim Tadej Špitank alias DLVRD kaž tež duo Jan Helemann a Julian Bulank, znataj pod mjenom JanH&Zauta. Hač do pózdnjeje nocy młodostni w Konjecach swjećachu a dachu sej
wosebitu hudźbnu wšelakorosć lubić. Tekst a foto: Jan Bogusz
W Drježdźanach w muzeju byli
8. a 9. lětnik Wóslinčanskeje wyšeje šule
poda so kónc septembra z ćahom do wojersko-historiskeho muzeja w Drježdźanach. Po tym zo běchu so šulerki a šulerjo w stawizniskej wučbje intensiwnje z Prěnjej a Druhej swětowej wójnu rozestajeli, wobdźělichu so
w muzeju k tutymaj temomaj na přednošku. Mnohe zajimawe informacije k surowymaj wójnomaj sej při tym přiswojichu. Na kóncu pobychu wšitcy hišće na wěži třiróžkateho nowotwara při muzeju, kiž ma na bombarděrowanje sakskeje krajneje stolicy
dopominać.
Z hłowu połnych nowych informacijow
a zaćišćow so wuknjacy z Wóslinka na
krasnym nazymskim dnju zaso nawróćichu.
tekst a foto: Daniela Jawinski
Wotchadna jězba Ralbičanskeje dźesatki
Spočatk septembra poda so 10. lětnik Ralbičanskeje wyšeje šule na wotchadnu jězbu na najwjetšu kupu Němskeje, Rujany. Dohromady přebywachmy tam pjeć dnjow a chcychmy sej rjanu kónčinu wotkryć. Rjadowniski wučer knjez Rjeda a wučerka knjeni Pešmanowa měještaj wotměnjawy plan za nas spřihotowany. Póndźelu so dyrdomdejstwo w Ralbicach započa, hdźež nas bus rano zahe wotewza. Na sydomhodźinskej jězbje
wužiwachmy kóždy wokomik, so na někajke wašnje zaběrać: pak přez rozmołwu, z małej gymnastiku
w přestawkach (tu njesmě wězo wubědźowanje z knjezom Rjedu a někotrymi hólcami w ležnych zepěrach
falować) abo spěwanje najwšelakorišich pěsničkow. Jako sej dojědźechmy, rozdźělichmy sej stwy. Wječor běše hišće młody a njemějachmy daloko k morju, tuž zapakowachmy sej wolejbul, mobilny wolejbulowy sak kaž tež přikrywy a podachmy so skónčnje k přibrjohej. Někotři
z nas pytachu za kamjenjemi z dźěrku, hólcy hrajachu wolejbul, tamni tyknychu tež raz wulki palc do wody, dalši wobkedźbowachu krasne barby na njebju při chowanju słónca. Zbožowni zakónčichmy prěni dźeń.
Zhromadnje jabłuka šćipali
Na zahrodźe Njebjelčanskeje pěstowarnje steji tóšto jabłučinow. Kóžde lěto w septembrje wotměwa so tam zhromadne popołdnjo ze staršimi
a dźěćimi, při čimž jabłuka šćipaja. Tež lětsa bě zaso wjele pomocnikow přichwatało a wunošk běše přewšo bohaty. Wjac hač 500 litrow jabłučkoweje brěčki su z płodow nadźěłali, kiž steja nětko za dźěći w pěstowarni k dispoziciji. Po šćipanju sadu dachu sej wšitcy wot kubłarkow přihotowany přikusk zesłodźeć. tekst a fota: Claudia Liznarjowa
Serbska comicowa dźěłarnička
Pod wuměłskim nawodom znateho ilustratora Stefana Hanuša wotměwaštej so spočatk oktobra comicowej dźěłarničce. Cyłkownje 22 serbskich šulerjow, mjez druhim z Koslowa, Worklec,
Hrubjelčic, Radworja a Žuric zetka so w domje Jurja Brězana w Hornim Hajnku. Tam zanurichu so do potajnstwa rysowanja comicow a wuspytachu so sami při rysowanju mjezwočow, figurow a jednorych scenow. Wosebita atmosfera w dźěłarni Jurja Brězana skićeše při tworićelskim dźěle rjany ramik. W přirodźe zwonka domu so šulerjo wšelakich kubłanišćow zhromadnje zabawjachu a zeznachu.tekst a fota: Michaela Hrjehorjowa
Wjelk – přećel abo njepřećel?
Zetkanja wjelka a čłowjeka su pola nas přeco časćiše. Leži na tym, zo wjelča populacija w Němskej, předewšěm w Sakskej, dale rosće a rosće. Stefan Kasche, kotryž dźěła za wobswětowe kubłanske stejišćo wjelka w Rěčicach, wopyta w nazymskich prózdninach Pančanski hort a tam dźěćom wjace wo rubježnym zwěrjeću rozkładźe. Holcy a hólcy mějachu mnohe prašenja. Jedyn hólc so prašeše: „Je wjelk za nas čłowjekow strašny?” Stefan Kasche běše wězo přihotowany a rozkładźe dźěćom, zo je wjelk z přirody sem čłowjekej napřećo jara skedźbliwy. Rubježne zwěrjo dźe čłowjekam skerje z puća. Po tym, zo smědźachu dźěći wjelči nop a kožuch
wobdźiwać a přimnyć, dóstachu tež pokiwy, kak maja so zadźeržeć, jelizo woprawdźe w přirodźe wjelka wuhladaja. Najwažniše je,
zo wostanješ měrny a so pomału wot wjelka wotsališ. Na kóncu přednoška podachmy so hišće do zahrody horta. Stefan Kasche
měješe mjenujcy tež swojeho belgiskeho wowčerskeho psa sobu, kotryž je wosebje wjelkej podobny. Na nim pokazaše dźěćom
kusadło, pacu a tež někotre kumšty.
Wobdźělnicy podźakuja so wutrobnje pola Stefana Kasche za
Tajke a hinaše nałožki
Spěwohra „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“ kaž rewija po wjerškach cyrkwinskeho lěta
Na tejle stronje wozjewjene fotografije sposrědkuja dosć dobry zaćišć, na kak hoberski projekt su so ze spěwohru „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“ zwažili a kelko prócy su za njón nałožili. Dohromady něhdźe 150 akterkow a akterow je inscenaciju w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali „Jednota“ na jewišću kaž tež za a před nim dźens tydźenja prapremjernje předstajiło.
Witataj hosći w nowym kwartěrje
W Blunju staj sej Kralec mandźelskaj ze Šunowa són wo wosebitym statoku zwoprawdźiłoj
Čehodla do dalokeje cuzby hladać, hdyž zbožo před durjemi leži, takle hustodosć rěka. Wosebity dowolowy feeling je w „Kwartěrje při Južnym jězorje“ w Blunju za rjane dožiwjenja spřihotowany.
„Kwartěr při Južnym jězorje“, to klinči za módrym słónčnym lěćnym njebjom, tirkisowej mórskej wodu, palmami a bjezstarostnosću. Zo by tajke dowolowe začuće dožiwił, njeje ani trjeba do dalokeho swěta pućować, měnitaj Anett a Enrico Kralec. Mandźelskaj staj sej za zwoprawdźenje swojeho sona, kotryž chcetaj rady z druhimi dźělić, gmejnu Halštrowsku Holu wosrjedź łužiskeje jězoriny, lěpje prajene powabliwy Bluń, wupytałoj.
