Zhotowjeja 75 družin jejkoweho likera

štwórtk, 06. apryla 2023 spisane wot:

Złokomorowska manufaktura z Jürgenom Drewsom a Antoniju z Tirola za „wótry žołty“ z łužiskeje jězoriny wabiła

Blešu po bleši wonaj starosćiwje za­pakujetaj. A pjelnjenska mašina ­njemjelči, njepřestawajcy ćeče z njeje jejkowy liker. „Rady tu dźěłam. Dźěło je wotměnjawe. Kóždy je we wšelakich ­wobłukach zasadźomny. To saha wot produkcije přez wotpjelnjenje a zapa­kowanje hač k předani we wobchodźe a wšelakim nadawkam w běrowje.“ To powěda Yvonne Hanf, mjeztym štyri lěta sobudźěłaćerka w Złokomorowskej manufakturje „Wótry žołty“. Runje wona ze swojim kolegu Stefanom Kühnom twory zapakuje. Wobaj słušataj k wosom přistajenym, kotřiž w zawodźe, wot lěta 2010 wobstejacym, dźěłaja.

„Tradicionalnje zhotowjamy jejkowy liker w ručnym dźěle po swójbnym recepće, štož dale naš zakład wostawa“, ­wujasnja Heiko Tänzer. Wón a Danilo Trasper manufakturu nawjedujetaj a staj jednaćelej. „To jónkrótne na našim likeru stej wosebita maznosć a wulka mnohotnosć družin. W zašłych 13 lětach smy něhdźe 75 družin likera kreěrowali ­a zhotowili. Dźesać do dwanaće družin mamy stajnje w poskitku.“

W swjatym krajubyłoj

pjatk, 31. měrca 2023 spisane wot:









Z   łoženy praktikum a změna

dźěłoweho městna stej namaj zmóžniłoj so lětsa srjedź małeho róžka do wukraja podać. Tak wuda-­

štej so namaj w Israelu lěpši­nje pódlanskeje sezony a ćoplišich južnych temperaturow. Tych wšak běše stajnje 16 do 25 stopnjow celsija. Dowol běše pla­nowany jako kołojězba, kotraž wjedźeše naju jónu hač na najjužniši dypk kraja a zaso wróćo.

Prěnje tři dny přebywachmoj w Tel ­Avivje. Hospodarsce sylne město skići na jednym boku skyline při morju z wysokotwarami a na tamnym boku małe stare město z mje­nom Jaffa , kotrehož wuske haski spěš­nje přeběžiš. Jaffa měješe něhdy wulki wu­znam za Jerusalem, dokelž ma přistaw. Tak so tež praji: Hdyž so Jerusalemej ­de­rje dźe, ma so tež Jaffa derje. To a dalše ­zajimawostki zhonichmoj na freewalking-turje. Štož pak namaj nichtó prajił njeje, zo tu piwo sydom eurow płaći.

Znowa wulkotny wječorwe Wotrowje

pjatk, 31. měrca 2023 spisane wot:
Fota: konstantin hrjehor
Znowa wulkotny wječor we Wotrowje

Někotři hrajachu samo z kostimami, hač pak je to zbožo přinjesło, wo­stanje jich potajnstwo.

Zo njeby Wotrowska młodźina přehlad zhubiła, pohladaše při blidach stajnje za porjadkom

a aktualnymi wuslědkami.

Jedyn ze sobuorganizatorow Feliks Buk (nalěwo) steji přewšo koncentrowany za blidom přećiwo Konječanomaj Manuelej Šołće (prědku)

a Florianej Ćórlichej (zady).

Kóžde lěto wobdźěli so tež wjac holčich mustwow.

Z wuspěchom, kaž nam tónle wobraz přeradźi.

Damian Cyž (nalěwo) a Handrij Korjeńk njestejištaj lětsa

prěni raz na najwyšim schodźenku při mytowanju. Wobaj dobyštaj turněr wjacore razy.

fota: friederike butter, johanna cyžec, sofija cyžec

Spočatk měrca su so akterki a akterojo młodeje serbskeje kultury w Budyšinje zešli. Přitomna na zetkanju iniciatiwy SEŚ mjez druhim bě serbska rap-skupina Kolektiw Klanki z Berlina, kotraž tam tež swój nowy spěw „Bohowka“ ­předstaji. Titul je zdobom dźěl noweho zynkonošaka „Na Klamu“. Johanna Cyžec Janej Boguszej wo zetkanju rozprawja. Nimo toho jemu wujasnja, što so za mjenowanym spěwom chowa a kotre plany Berlinjanki do přichoda maja.

Nowa EP (Extended Play) Kollektiwa Klanki wobsahuje cyłkownje tři spěwy: hižo znatej titlej „Družki“ a „Mróčele“ kaž tež nowosć „Bohowka“. Wšitke tute nadeńdźeće na znatych streamingowych platformach, kaž stej to mjez druhim Spotify a YouTube .

Bjezčasny konflikt a rustikalny humor

pjatk, 24. měrca 2023 spisane wot:

Nowa inscenacija NSLDź na hłownym jewišću „Hrěšna wjes abo Zabyty čert“ ze sylnym ansamblom a wusahowacej techniku

„Hrěšna wjes abo Zabyty čert“ rěka wjeselohra z pjera čěskeho awtora Jana Drdy, kotruž je sej Němsko-Serbske ludowe dźiwadło w přełožku Lory Kowarjoweje (a dodawkami dramaturgiju zamołwjaceje Madleńki Šołćic) jako swoju lětušu hornjoserbsku inscenaciju na hłownym jewišću wuzwoliło. Premjerje 11. małeho róžka slědowachu dotal tři dalše předstajenja, jutře, sobotu, maja zajimcy poslednju składnosć, sej kruch wječor a 5. jutrownika dopołdnja posledni raz docyła wobhladać. Na nich čaka, štož bě hóstna režiserka Rosemarie Vogtenhuber připowědźiła: ludowe dźiwadło w najlěpšim zmysle. Ani scenarij ani rěč njejstej potajkim přenaročnej, humor je častodosć ­rustikalny a dowoli sej někotružkuli smykłosć, dramaturgija je cyle na afekt wusměrjena.

Sym Jadwiga a dźěłach lěto w Grjekskej. Loni kónc měrca powabich so pola organizacije DJiA (Diakonisches Jahr im Ausland) za swobodne socialne lěto. Poprawom chcych hnydom po maturje studować, ale znateje situacije dla chcych z tym hišće čakać. Rozsudźich so poměrnje pozdźe za swobodne socialne lěto, tohodla njemějach wjele wuběra. Běch zbožowna, zo mje diakonija přiwza. Při powabjenju dyrbjach podać, z kim chcu rady dźěłać – hač z dźěćimi, staršimi ludźimi, młodostnymi, w cyrkwi abo w přirodnym wobłuku. Poprawom běch za wšitko wotewrjena. Na kóncu móžach so mjez Ukrainu a Grjekskej rozsudźić. Po 10. lětniku pobych jedne šulske lěto w Litawskej, tohodla běch hižo tróšku wuchodny dźěl Europy zeznała. Najebać ­to rozsudźich so za Grjeksku – do­kładnje za kupu Rhodos. Mějach hnydom rozmołwu z organizatorku na kupje Rhodos.

Stara tradicija abo nowy trend?

pjatk, 24. měrca 2023 spisane wot:

Pjeluchować dźěćo z płatowymi pjeluškami je dźeń a woblubowaniše

Hač do 6 000 jeničce jónu wužiwajomnych pjelchow „přetrjeba“ jedyn pjerach w přerězku swojeho žiwjenja. Wotpadki, kotrež něhdy scyła znali njejsu, dokelž su ćěšenki z płatom abo mulowymi pjelškami wili. Tehdom jenička móžnosć za staršeju so tučasnje zaso k trendej wuwiwa.

W regionje zakótwjenym rjemjesłam wěnowane muzeje w blišej abo tež ­tróšku zdalenej wokolinje přeco zaso na wopyt přeprošuja. Wšako zhoniš na­drobnišo wo tam tehdy zdokonjanych dźěłach a přemysłach. Tajke su młódšej, ale runje tak srjedźnej generaciji dźensa častodosć dospołne cuze. Jedyn tajki přikład je Muzej łužerjow (Lohgerber) w Dippoldiswaldźe, ke kotremuž zdobom galerija słuša.

Apokalypsa a nadźija

pjatk, 17. měrca 2023 spisane wot:

Dokumentarny film wotbłyšćuje ambiwalentnje žiwjenje we łužiskim brunicowym rewěrje

Wonkowny wid wujewja často nowe perspektiwy – za zdaloka zhladowacych runje tak kaž za wobkedźbowanych. Přidatna runina so wukopa, hodźi-li so tajkile wid takrjec zwěčnić. Najskerje najkmańši medij za to je film, kaž režiserka Anette Dorothea Weber ze swojim „wuměłstwowym dokumentariskim paskom“, kaž wona produkciju „Es kommt darauf an das Hoffen zu lernen“ mjenuje, nazornje dopokazuje. Z dołhimi, měrnymi nastajenjemi kamery, repetitiwnej, na serbsku motiwiku nawjazowacej hudźbu (Mike Rausch) a njekomentowanymi wuprajenjemi portretowanych protagonistow poradźi so jej kedźbyhódny kaleidoskop reality we łužiskim brunicowym rewěrje. Kontrasty wutwori wona z wospjetowacymi so sekwencami jasnje artificielneho razu, kotrež słužachu spočatnje tomu, zajim wobydlerjow a přesydlencow kołowokoło Slepoho zbudźić a jich motiwować, wo swojich dožiwjenjach a přećach rozprawjeć.

To najlěpše z minjenych 70 lět znowa prezentowane: Program „Folklora!“ jako na wjerški bohata rewija reje a hudźby

W notowym archiwje sej přehlad wo 70lětnych stawiznach Serbskeho ludoweho ansambla w Budyšinje stworić a potom to najlěpše a najskutkowniše znowa na jewišćo přinjesć – tutu ideju zwoprawdźi z kompetencu serbska hudźbnojewišćowa institucija, předstajejo ju pod titulom „Folklora!“ 4. a 18. nalětnika kaž tež 8. jutrownika w swojim domje na Wonkownej Lawskej.

Cyły rjad komponistow, mjez nimi tež serbskich, tworješe w běhu mjeztym sydom lětdźesatkow wobstaća SLA specielnje za tónle dom ze swojim wosebitym nadawkom, serbsku hudźbnu kulturu pěstować a dale wuwiwać. To rěka, nad wohenjom kreatiwnosće jenož njestražować, ale jón tež dale dawać. Za jubilejnu galu wubrachu so předewšem kompozicije Jurja Winarja, Jana Bulanka, Jana Pawoła Nagela, Jana Chlebníčeka, Huberta Krossa, Clemensa Pötzscha, Wolfganga Böhmera a Enjotta Schneidera kaž tež Korle Awgusta Kocora, Jurja Pilka, Antonína Dvořáka a Jiříja Janoušeka, Dietera Kempeho, Liany Bertók a Wolfganga ­Fristera.

Serbska debata

nowostki LND