Mólba do Serbskeho muzeja
Podstupim (ML/SN). „Połnje efektow we wječornym swětle ruma inscenowanej jewitej so dwě holcy při kołwróće z kudźałku a wrjećenom, kotrejž je Berlinski moler Philipp Franck 1907 na jednym ze swojich mnohich přebytkow w Błótach portretował. W Błótach nadeńdźe 1860 w Frankfurće n. M. rodźeny a 1944 w Berlinje zemrěty moler nimale njemylenu krajinu z awtochtonymi wobydlerjemi, kiž běchu sej nałožki a narodnu drastu zachowali a kotřiž napřećiwny wobraz měšćanskeho žiwjenja symbolizowachu. Mystiske Błóta ze serbskim prawobydlerstwom ze swójskej rěču a pisanej drastu, z njeličomnymi rěčkami a wěstej melancholiju krajiny su turistisce wotkryte.“
Takle wopisuje Ingeborg Becker w přinošku „Holcy pod lapu“ w magacinje Kulturneje załožby krajow „Arspro Toto“ mólbu Philippa Francka, kotruž bě Choćebuski Serbski muzej nakupił. Dale tam čitaš: „Přiwobroćenje Francka k Błótam njewotpowědowaše jeničce zajimej na swojoraznosći tuteje krajiny, ale tule nasta mały rjad mólbow. Wone pokazuja žony a holcy w jich dekoratiwnej narodnej drasće při domjacych dźěłach.
Zapósłane (08.01.16)
Wórša Šołćina z Róžanta ma kritiske přispomnjenje k přinoškej w SN:
Čitach w srjedownym wudaću Serbskich Nowin wo nowolětnym pućowanju młodych Róžeńčanskich swójbow a jich „nomadowym“ dyrdomdeju. Dźěćom je so zawěsće lubiło a su ze zapalom pódla byli, byrnjež chětro zyma było. Přiwšěm měnju, zo měło kóžde (organizowane) dźěćace zarjadowanje tež wěsty kubłanski efekt měć abo znajmjeńša wěste prawidła a normy wobkedźbować. Što pak čitach? Dźěći móžachu z kłokom a prokom na (wězo fiktiwneho) wjelka třěleć! Wothladajo wot wšěch diskusijow za abo přećiwo wjelkej – tu měrjachu so na zwěrjo, kotrež steji pod škitom přirody! Móžeš to za manipulaciju měć, snano bě to tež cyle jednorje njepřemyslene, ale pedagogisce prawje to njebě. Na wjelka třěleć je zakazane, to drje je znate, wšako běchu mjez staršimi tež hajnicy. Sym wćipna, kak bychu to wopodstatnili, by-li (abo snano samo je) so něchtó na tym postorčił. Mamy dźiwich swini dosć – njeby to lěpša alternatiwa była?
Zapósłane (30.12.15)
Hildegard Kućankowa z Budyšina poćahuje so na přinošk w Serbskich Nowinach z 18. decembra wo darje na dobro Němčanskeje pěstowarnje:
Čitajo přinošk wo darje knjeza Joachima Weckera Němčanskej pěstowarni běch zwjeselena. Wšako je Liebenthal (Lubomierz) tež moja ródna domizna. Sym so tam lěto pozdźišo hač wón w Liebenthalskej klóšterskej wsy (Stiftsdorf) Geppersdorf (Milęcice) narodźiła a buch wottam 2. decembra 1946 z maćerju, wowku a dalšimi wjesnjanami tohorunja wupokazana. Z Hirschberga (Jelenia Góra) dźěše jězba w nakładnym ćahu do kwarantenoweho lěhwa w Žitawje. Nimale tři njedźele dyrbjachmy tam při židkej kałowej poliwce wutrać, prjedy hač móžeše nas nan wotewzać. Dokelž wón po pušćenju z wójnskeje jatby w lěću 1946 hižo wróćo do Šleskeje njesmědźeše, běše jeho kamerad Jakub Běrk sobu do serbskeho Radworja wzał.
Zapósłane (29.12.15)
Pod nadpismom „Horje a dele po Serbach – kedźbować a so njekopolić“ wěnuje so Stanisław Statnik z Ralbic w dopisu knize Jurja J. Šołty:
W decemberskim wudaću Rozhlada móžachmy čitać recensiju Róže Domašcyneje ke knize Jurja J. Šołty „Horje a dele po Serbach“, kotraž bě połna chwalby.
Dokelž sym na stawiznach Delan a předewšěm swojich ródnych Ralbic přewšo zajimowany, tež bohateho stawizniskeho zawostajenstwa našeho njeboh nana dla, sym sej mjenowanu knihu za zymski počas popřał, zo bych snano něšto noweho hišće dotal njeznateho wo Delanach a Ralbicach zhonił.
Jenož pomoc abo hižo wójna?
Němski airbus je w nocy na srjedu wojerske lětadła w boju přećiwo Islamskemu statej natankował. Smy so mjez Serbami naprašowali, hač Němska bój jeno podpěruje abo hač je hižo we wójnje.
Hižo wjelelětna tradicija
Na kóždolětny adwentny koncert 1. kulturneje brigady Budyskeho Serbskeho gymnazija bě tež minjenu sobotu zaso tójšto zajimcow chóroweje hudźby a spěwa do Budyskeje Michałskeje cyrkwje přišło. Jan Kral a Sara Mičkec staj so mjez wopytowarjemi lětušeho koncerta naprašowałoj, što jich kóžde lěto znowa na dohodownu hudźbnu chłóšćenku do sprjewineho města wabi.
Zapósłane (11.12.15)
Manfred Hermaš ze Slepoho přispomnja k rozprawnistwu wo hłownej zhromadźiznje župy „Jakub Lorenc-Zalěski“:
Dźěłamy za našich čłonow a nic za to, zo móža zastupjerjo medijow swoje artikle potom ze zwadu a njepřezjednosću wupyšić.
Njemóžemy přihladować
Tež Němska wobdźěla so na wojerskim zasadźenju přećiwo teroristiskej milicy Islamski stat (IS) w Syriskej. Marko Wjeńka je so mjez serbskimi zapósłancami sakskeho krajneho a zwjazkoweho sejma wobhonił, što k tomu měnja.
Marja Michałkowa, zapósłanča CDU w zwjazkowym sejmje: Bój přećiwo IS je zhromadny nadawk. Wón zapřijima diplomatiske, policajske a wojerske srědki, byrnjež tež jenož jako posledni wupuć. Wuskušowanske lětadła, fregata a tankowanske lětadło su tři elementy wobdźělenja Němskeje, kotrež podpěruju. Zo němscy wojacy w Syriskej wojuja, wostanje wuzamknjene.
Alojs Mikławšk, zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje: Je to trěbny, ale zdobom jara bolostny krok. Wuwiće radikalizma a politiskeje njestabilnosće njebu minjeny čas w potrjechenych krajach prawje posudźowane. Ličby ćěkancow dopokazuja, zo njeje so tež w tymle prašenju prawje a spěšnje dosć reagowało. Dyrbimy so prócować, zo našich wobydlerjow njepřežadamy. Město toho měli so sobu wo to starać, wuměnjenja w potrjechenych krajach tak polěpšić, zo maja ludźo tam perspektiwu.
Zapósłane (08.12.15)
Měrćin Krawc z Budyšina piše:
Štwórtk, 3. decembra, móžachmy w Serbskich Nowinach wo přeměstnjenju SKI čitać.
Lětdźesatki steju ze swojim dźěłom tež w serbskej zjawnosći, a před pjeć lětami mějach swójsku wustajeńcu w SKI. Dowolam sej tuž wuprajić swoje měnjenje k přeměstnjenju: Woznam mjena SKI je, zo dóstanu tu wšitke informacije serbsku kulturu nastupajo. Hdyž tónle nadawk spjelnja, słuša wona na centralne městno města Budyšina, na kotrymž wokomiknje je a nic, kaž čitam, na nowe městno, kotrež je hižo přihotowane w ćichim kućiku zboka srjedźišća města. Tele měł zajimc ekstra namakać a wopytać.
Do rozsuda poručam přemyslować a so dopomnić na stawizny Serbskeho domu, za čož bu pod najwjetšimi ćežemi a w horjacym narodnym přeswědčenju po Druhej swětowej wójnje natwarjeny. Rozsud měł tež być na dobro našeho serbskeho ludu. Měnju, zo wopytowar zarjadow w Serbskim domje ma składnosć a prawo tež přichodnje cyle blisko w SKI so zeznajomić ze serbskej woprawdźitosću.
Zapósłane (03.12.15)
Tadej Šiman z Chrósćic ma přispomnjenje k lětušej schadźowance:
Najlěpša reklama za kulturny podawk je małki skandal. Tón bě sej lětsa tež schadźowanka popřała. Wobsah kabareta dwanatkow njeznaju. Móžu sej jich přesłapjenje předstajić, hdyž jón z programa šmórnychu. Přeju sej, zo je jim to ćim wjetše wužadanje, klětu z nowym nastupić. W žiwjenju dźě hišće časćišo nazhonja, zo njeje kóždy swójski produkt, wo kotrymž sy přeswědčeny, za wiki kmany. Režiseraj staj po mojim měnjenju kuražu pokazałoj. Staj sej zwěriłoj z objektiwnymi měritkami poskitki wuběrać, štož mam za prawe. To spěchuje prócu a kwalitu, kotruž tež wot programa schadźowanki wočakuju. A mějach lětsa dobre začuće. Wowčer a Kral staj swoju prěničku suwerenje, lóštnje a bjez česćelakomnosće zmištrowałoj. Brawo! Škit Budyšin dósta přewjele rezonancy za ... cofnjenje swojeho přinoška. Štož skrótka pokazachu, njeje wutk za pohłubšenje spóznać dał a njeje wćipnotu zbudźił. Čehodla pak njejsu dwanatkarjo swój kabaret pozdźišo w hornjej barje předstajili? To by tola subwersiwne było – a skandal ...?
