Marka Cyžowa z Lejna so praša: ćělnje zbrašenych wuzamknyć?
Serbske Nowiny rozprawjachu srjedu wo jednohłósnym wobzamknjenju zastupjerjow pjeć sobustawskich gmejnow zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe w Róžeńće, přetwarić běrowowy dom w Pančicach-Kukowje. Zo njebychu za to twarsku dowolnosć trjebali, rozsudźichu so spočatnje planowaneho lifta so wzdać. Za to chcedźa wobłukaj z mnohimi wopytowarjemi kaž přizjewjernju za wobydlerjow a stawnistwo do přizemja přepołožić. Tak daloko wječornik rozprawja.
Při tajkim rozsudźe pak měło so hišće wjace wobkedźbować: Zarjadniski dom je zjawne twarjenje a ma kóždemu wobydlerjej přistup zmóžnić. Ma potajkim twarjenje bjez barjerow być, štož je zakonsce rjadowane. Z přepołoženjom wobłukow z mnohimi wopytowarjemi do přizemja je přistup za kiprych po mojim zdaću jeno dźělnje wolóženy. Přetož: Kajku šansu maja potom ćělnje zbrašeni požadarjo na runohódne dźěłowe městno w běrowowym domje?
Lucija Škodźina z Wotrowa: Módre za holcy a čerwjene za hólcow?
Minjeny pjatk čitach w Dźěćiznaku artikl Milenki Rječcyneje „Najbóle cool hort swěta“. Wotćišćane běchu tam měnjenja dźěći k nowemu hortej w Pančicach-Kukowje. Nimo pozitiwneho wothłosa hortskich šulerjow mi napadny, zo su jednotliwe měnjenja barbnje wuzběhnjene: Holcy maja čerwjenu barbu, hólcy módru. Tajke přirjadowanja dźensniši dźeń husto namakaš. Wosebje, chceš-li dźěćacu drastu kupić, namakaš zwjetša čerwjenu resp. róžojtu za holcy a módru za hólcow. Hišće před sto lětami njeby nichtó na ideju přišoł jednotliwu barbu jednomu splahej přirjadować. Ćěšenki běchu hustohdy běłe zdrasćene. Pozdźišo su to donošeli, štož bě staršemu bratrej abo staršej sotře přemałe.
Křesćan Krawc z Hrubjelčic je so nastupajo Zapósłane Jana Nuka z Radworja we wutornym wudaću SN wo stawje serbskeho šulstwa pjera jimał:
Štož dawno wěmy: Serbsku rěč podawaja w šulach dźensa kaž cuzorěčny předmjet. To ći přišeptnu serbske wučerki, kaž njebychu to wótře prajić směli. Wuwzaća su šule w Ralbicach, Pančicach-Kukowje, Chrósćicach, Worklecach, Radworju z maćernorěčnej wučbu. W někotrych z nich wuwučuja serbšćinu tež dźělnje kaž cuzu rěč. Schodźenk niže: Na pjeć porstach móhł wotličić, na kotrych šulach serbšćinu hišće jako runoprawny předmjet podawaja, wězo w praksy jako předmjet kaž cuzeje rěče. A třeći schodźenk: W nam znatych dwurěčnych šulach serbšćina mjeztym docyła žanu rólu wjace njehraje, w dalokim wobkruhu z Bórkhamora, Łaza, Wujězda, Hamora, Wósporka, Huski, Hodźija atd.
Jan Nuk so praša: „Móžemy na wobstejacej katastrofalnej situaciji hišće něšto změnić?“ Wón sej žada: „Je načasu wolić nowe puće, a je načasu wzać swój dóńt do swójskeju rukow.“ Ja so prašam: Kelko zajimowanych na tutón apel wotmołwi?
Jan Nuk z Radworja piše: Na pomoc, tepimy so!
Tak začuwam, hdyž čitam přinoški Serbskich Nowin wo wuslědkach ewaluacije serbskorěčneho kubłanja w Braniborskej. Začuwam tak, hdyž čitam list nawodow serbskich institucijow kultusowymaj ministerstwomaj Sakskeje a Braniborskeje falowaceho kwalifikowaneho dorosta w serbskich institucijach dla.
Nowina mi nimale z ruki padny, jako čitach wo zwěsćenju knjenje Kathleen Komolka jako čłonki staršiskeje iniciatiwy w Delnjej Łužicy, zo je wěda WITAJ-šulerjow serbšćiny po wotchadźe z pěstowarnje lěpša hač pola šulerjow w 6. lětniku. Kajke mějachmy nadźije w 1990tych lětach po zawjedźenju WITAJ-kubłanja, zo budźe Łužica bórze zaso dwurěčna.
Hižo před dźesać lětami warnowachu w Hornjej Łužicy, zo njeměli so zanjechać maćernorěčne dźěći w našich šulach, zo njeby kwalita wobknježenja serbšćiny ćerpjeła.
Nětko leži dźěćo w studni, a w němskorěčnej přiłoze SN lětnik 29 čitam „Gesetzgeber muss handeln“. Što wočakujemy wot kultusoweju ministrow Sakskeje a Braniborskeje?
Na jubilejnym swjedźenju Serbskeho Sokoła je so Alfons Wićaz někotrych staršich a młódšich čłonow prašał, što jim sportowe zjednoćenstwo woznamjenja.
Jan Macka: Jako bu zwjazk před 25 lětami znowa załoženy, njemějach wo nim žane prawe předstawy. Tehdy njebě hišće wšitko tak, zo móžach rjec, zo podamy so nětko do dźěła. To so hakle pozdźišo wuwiwaše. Spóznach, zo su rozdźělne zajimy w sporće, jedyn hori so za tu, dalši za tamnu družinu. Běch wot młodych lět zahority kopar. Sym so potom wosebje na serbske wubranki zwažił. Běchmy wjele lět stara garda w Sokole. W lětomaj 2014 a 2015 smy nawod Sokoła do młódšich rukow dali. To bě jara derje. Po wjacorych lětach zwěsćam, zo je so wšitko skrućiło a dale womłodźiło. Starosta Milan Funka je dobry nawoda a zamóže dźěło spomóžnje dale wjesć.
Nowe lěto – nowe wočakowanja. Abo wostanje wšitko při starym? Smy so někotrych ludźi za tym prašeli, što su sej za 2019 předewzali abo kotre maja wočakowanja a přeća. Snano namakaće mjez nimi mysl, kotraž tež waše přichodne 363 dnjow wobohaći.
Andreja Rjedźic-Bulankowa z Mješic: Njejsym sej ničo předewzała. Přeju pak sej, zo sej ludźo zaso naše dołho wuwojowane towaršnostne, křesćanskožidowske hódnoty wuwědomjeja. To mi wosebje hladajo na lětuše wólby jara na wutrobje leži.
Jan Nuk z Radworja: Přeju sej w nowym lěće wjace wuwaženosće mjez ludźimi a dostojniše mjezsobne wobchadźenje. Ekstremne diferency, kaž smy je loni stajnje zaso dožiwjeli, dyrbjeli so zwjesć na runinu, kotruž móža wšitcy akceptować. Na serbskim polu měł bój wo zachowanje rěče w srjedźišću stać. Nadźijam so wotpowědnych kročelow w kubłanišćach, kotrež spožčeja nadźiju do přichoda. Serbja dyrbjeli w tym nastupanju hišće wjetši wliw wukonjeć.
Čěski časopis Slovanská vzájemnost (Słowjanska wzajomnosć) wozjewi w nowemberskim čisle přinošk „Velikán lužickosrbské hudby“, wěnowany našemu hudźbnikej Bjarnatej Krawcej składnostnje jeho 70. posmjertnin 25. nazymnika. My Serbja mjenujemy Krawca „mištra“ a spožčichmy jemu wuznamjenjenje „narodny wuměłc serbskeho naroda“. Čěski substantiw velikán w přełožku nimamy, wusłyšeć je wězo adjektiw wulki. Prajmy runjež, zo bychmy nadpismo „Hober serbskeje hudźby“ wzali.
Budyski wokrjes předstaji kónc nowembra składnostnje dźesaćlětneho wobstaća pod www.facebook.com/landkreis.bautzen prěni dźěl imageoweho filma, kotryž je mjez druhim Benedikt Dyrlich na Facebooku raznje kritizował. Wědomostnik dr. Robert Lorenc z Wuježka je na tohorunja na internetnej platformje wozjewjenu wotmołwu wokrjesa reagował a Serbskim Nowinam slědowacy dopis sposrědkował.
Rozumju na Facebooku wozjewjenu kritiku Benedikta Dyrlicha a sym samsneho měnjenja.
Wito Meškank z Berlina wupraja so w zwisku z aktualnymi podawkami nastupajo politiku mjez wulkomocomaj USA a Ruskej ke komentarej: „Sami sej do kolena třělili“, kotryž wozjewichu Serbske Nowiny minjeny pjatk, 7. decembra:
Čitać komentary w Serbskich Nowinach na temy politiki Zwjazka a mjezynarodnosće klinča mi přehusto, jako by so přenjesła propaganda a agitacija „wulkeho bratra“ z doby, jako dźensniši car z pistolu po Drježdźanach chodźeše a „njewotwisny wječornik za serbski lud“ Nowa doba rěkaše. Bohudźak pak sym žiwy we 28. lěće přisłušnosće našeho kraja k Europskej uniji a k wobaranskemu zhromadźenstwu sewjerneho Atlantika.
Runje 30. nowembra zemrěty George Bush senior je w druhim lěće němskeje jednoty wozjewił, wotstronić nakrajne jadrowe rakety krótkeje zdalenosće, cofnyć taktiske jadrowe brónje z łódźow a pomjeńšić składy jadrowych bróni w Europje. Hižo měsacy do toho bu zrěčenje dospołnje zwoprawdźene.
Annegret Kramp-Karrenbauer je nowa předsydka CDU, Paul Ziemer nětko generalny sekretar. Wobeju je zwjazkowy zjězd pjatk a sobotu w Hamburgu wuzwolił. Što rěka to za stronu?
Matthias Grahl, delegat na Hamburgskim zjězdźe a předsyda frakcije CDU w Budyskim wokrjesnym sejmiku: Nowe nawodnistwo CDU ma nětko dopokazać, zo steji woprawdźe za rozmach. Wulkej stronje lěpje rozeznawać móc je wuměnjenje za to, zo so politiskej kromje dale njezesylnitej. Nowa předsydka je bjezdwěla jimaca wosobina. Hač móže wona wěrjomnu korekturu kursa wukonjeć, to pokazaja přichodne tydźenje. Sakskej uniji pak bychu wólby Friedricha Merza wjace pohona spožčili.