Bjarnat Cyž z Noweje Jaseńcy přispomnja k přinoškej knjeza dr. Andreasa Klugi w SN ze 4. junija:
Problemej pobrachowacych serbskorěčnych kubłarkow a kubłarjow, wučerkow a wučerjow přiwobroća so Jan Bart sen. z Budyšina:
Druhdy móže tež pohlad do zašłosće při rozmyslowanju wo ćežach přitomnosće pomhać.
Před 70 lětami běchu prěni serbscy maturanća na Serbskej wyšej šuli w Budyšinje (dźensa Serbski gymnazij) pruwowanje wo studijnu zrałosć wuspěšnje złožili. Tehdy bě ličba nowačkow za 9. lětnik tak wulka, zo wučerjo falowachu. Tuž wobroći so direktor dr. Frido Mětšk na někotrych fachowje wubranych maturantow z próstwu, wot 1. septembra 1951 wupomhać jako fachowi wučerjo. Kata Cyžec, Pětr Malink, Helmut Faska, Jurij Pěčka (z Noweje Wjeski) a Jan Bart připrajichu z perspektiwu, nastupić „pozdźišo“ studijne městno po swojim přeću. Tak so napjata situacija pobrachowacych serbskich wučerjow rozrisa. Po samsnym wašnju su w dalšich lětach trěbnych wučerjow nawabili.
Wukonowa bilanca a motiwacija? To praša so w tuchwilnej kontrowersnej diskusiji čłon Serbskeho sejma dr. Andreas Kluge z Drježdźan:
Z kedźbliwym optimizmom móžu zwěsćić, zo Serbske Nowiny tuchwilu aktiwnje spytaja so na prawu nowinu z debatowej kulturu dale wuwiwać, štož je wuměnjenje za fungowacu demokratisku towaršnosć. K produktiwnej diskusiji słuša wšak minimum intelektuelneje prawdźiwosće, a wid na bytostnosć.
Dr. Jürgen Rühmann z Radeberga wupraja so k rozestajenjam mjez Domowinu a Serbskim sejmom:
Jako tehdyši čłon dźěłoweje skupiny Załožby za serbski lud, kotraž je w swojej kónčnej rozprawje 2011 nimo dalewuwića Domowiny tež alternatiwny model „korporacija zjawneho prawa“ předstajiła, čitam minjene dny rozprawy a dopisy w Serbskich Nowinach wo nowych zasakłych rozestajenjach mjez Domowinu a skupinu wokoło Serbskeho sejma.
Jurij Nuk z Budyšina wěnuje so stawiznam a wuznamej jutřišeho swjedźenja Božeho ćěła:
We wobłuku swjatych dnjow w běhu lěta je swjedźeń Božeho ćěła jedyn z najwjetšich wjerškow katolskeho cyrkwinskeho lěta. Swjedźeń je stajnje druhi štwórtk po swjatkach. Dokelž so přiroda w tym času w swojim najrjeńšim šaće pokazuje, hdyž so wšitko zeleni a kćěje, je to zdobom prawy nalětni swjedźeń.
Wuchadźišćo Božeho ćěła saha hač do hłubokeho srjedźowěka. Awgustinska mniška Juliana – wona běše žiwa w prěnjej połojcy 13. lětstotka w dźensnišej Belgiskej – měješe wizije, kotrež so často na sakrament wołtarja poćahowachu. Na zakładźe toho je arcydiakon města Lütticha Jacques Pantaléon w swojim zamołwitym dźělu diecezy zawjedł swjedźeń k česći sakramenta wołtarja. Pantaléon je jako bamž tutón swjedźeń lěta 1264 postajił jako powšitkowny cyrkwinski swjaty dźeń, a tohodla jón katolikojo dźensa hišće wosebje swjeća.
Přećiwo koronje šćěpić dać je tema, kotraž tuchwilu ludźi po cyłym swěće zaběra. A nimale kóždy ma k tomu swoje měnjenje. Što pak serbscy młodostni k šćěpjenju praja? Bychu so woni šćěpić dali? Za tym je so Hana Šmitec někotrych z nich prašała.
Melinda Cyžec z Chrósćic: Měnju, zo dyrbi kóždy sam rozsudźić, hač so šćěpić da abo nic. Njemóžu cyle wěsće rjec, hač sym za to abo přećiwo tomu. Njebych pak chcyła, zo smy winowaći so šćěpić dać. Wšako tuchwilu hišće njewěmy, hač změje šćěpjenje na přikład za dźesać lět někajke sćěhi na strowotu čłowjeka. Tež hdyž bych móžnosć měła so šćěpić dać, njebych to chcyła. Přetož sym hižo koronu měła a mam antićělesa. Chcu rady hišće dočakać a najprjedy wědźeć, kak so tónle srědk na ćěło a čuwowy system wuskutkuje.
Bjarnat Cyž z Noweje Jaseńcy wupraja so k „zapósłanemu“ Měrćina Krawca, wozjewjenemu w SN 18. meje:
Knjez Krawc reaguje na přinošk Marje Michałkoweje z 11. meje w SN a wumjetuje jej za-nós-wodźenje čitarjow w naležnosći zastupnistwa zajimow Serbow w formje towarstwa. Wón nawjazuje na diskusiju w lětomaj 2010/2011 a wumjetuje zastupjerjam krajneju knježerstwow Sakskeje a Braniborskeje kaž tež zwjazkowemu knježerstwu, zo su rozsud wo formje zastupnistwa zajimow Serbow „jeničce gremijam Domowiny přewostajili a zo su jeje posudk jako rozsud akceptowali“, a mjenuje to „kardinalny zmylk“. Wšako je Domowina w tej naležnosći „zajata“.
Čitajo tele zwěsćenje a dalše wuwjedźenja k modelej zjawnoprawniskeje korporacije so prašam, z kajkeho kraja knjez Krawc poprawom přińdźe? Wón je přewrótowy čas a wospjetnu diskusiju k temje prawdźepodobnje zaspał, ignorujo fakty a zakonje, kotrež tež za njeho w Němskej płaća.
Z wosobinskim stejišćom sym jako předsyda Domowiny na čitarski list dr. Měrćina Wałdy w Serbskich Nowinach 12. meje reagował. Wałda běše mi w swojim nastawku „Kak sej Serbja swoje połoženje rjane barbja“, wozjewjenym w SN 5. meje wumjetował: „Předsyda Domowiny je wjackróć wospjetował, a podobnje bu wón tež w tydźeniku Die Zeit citowany: ,Dass unsere Sprache ausstirbt, ist Fakt.‘“ W swojim znapřećiwjenju ze 7. meje na to skedźbnich, zo sym so za tónle zmylk jako nowy młody předsyda w interviewje z Die Zeit, wozjewjenym 25. awgusta 2011, zjawnje zamołwił a zo njejsym wuprajenje ženje wospjetował. Na to reaguje Wałda mjez druhim z nowymaj twjerdźenjomaj: Tak móhła wosoba, „kotraž nochce mjenowana być“, a móhło „njeoficialne zetkanje předsydy Domowiny z prof. Klawsom Thielmannom a ze mnu w Chasowje“ pozdatnje dopokazać, zo tola něšto na tym je, štož je Wałda w swojim nastawku twjerdźił.
Marja Michałkowa z Lichanja reaguje na list Měrćina Krawca, wozjewjeny w Serbskich Nowinach z 18. meje:
Knjez Krawc twjerdźi w mjenowanym dopisu, zo jako bywša politikarka serbsku zjawnosć „za nós wodźu“. To je sylny tobak!
Měrko Šołta z Budyšina so słowa jima:
W póndźelnej rozprawje Serbskich Nowin wo wustajeńcy Augusta Bergta (str. 1) nałoži so za městnosć pomjenowanje „tachantska“ cyrkej runje tak kaž, zo bě Bergt „tachantski“ organist. Wobaj razaj je to wopak. Jako „tachantsku“ mjenujemy jenož katolski dźěl cyrkwje. Bergt njebě tež katolski organist, ale přistajeny ewangelskeje němskeje měšćanskeje wosady swj. Pětra. Wustajeńcu namakaš w cyrkwi swj. Pětra, potajkim ewangelskim dźělu. A kónčnje njebě Bergt ženje kantor, kaž so na spočatku přinoška twjerdźi.