Zapósłane (09.09.20)

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:

Měrko Šołta z Budyšina piše:

W protyce ze 4. septembra na 3. stronje skedźbnjeja SN na přednošk Alexandera Pólka, kiž předstaji dźensa „rukopisnu ­pišćelowu knihu ... tachanta Michała Jana Wałdy“. Hižo wospjet sym w swojim blogu na wopačne nałožowanje wopřijeća „tachant“ pokazał.

Měšćanske akty 17. wěka mjenuja často w rozestajenju z Budyskim tachantstwom „Thum Techant“, kotryž jewi so w slědowacym 18. lětstotku jako „Dom Dechant“. Zapřijeći poćahujetej so jeničce na jednu a samsnu wosobu, tež mjenowanu/pisanu „Decan“. Jedna so potajkim wo wuzwoleneho, z časa Johanna Leisentritta woprawdźiteho społnomócnjeneho a přez cyły kapitl woleneho ­„šefa“ kapitla swj. Pětra w Budyšinje, kotremuž rěkaja Serbja „tachant“ a kapitlej „tachantstwo“. Kaž je widźeć, je zapřijeće „tachant“ požčonka z němčiny, a tam z łaćonšćiny. Přičina tohole skomolenja a tajkeho wopačneho wužiwanja je poslednje wudaće prawopisneho słownika. Něchtó je tam prjedawše hesło „tachant“ rozšěrił na: 1. Dechant; 2. Domherr, Domkapitular.

Zapósłane (11.08.20)

wutora, 11. awgusta 2020 spisane wot:

Werner Měškank z Choćebuza ma přispomnjenje k přinoškej w SN z 5. awgusta „Wo nałožkach z wabjenjom informować“:

W Čornym Chołmcu jenož nadpisma na stejakach dwurěčnje (němsce a serbsce) napisać, wšo druhe pak němsce a to hišće jako přikładny skutk za spěchowanje serbskeje rěče wustajić je typiska alibi-funkcija našich dnjow, ale z mojeho wida lědma spěchowanje serbskeje rěče. Skerje to pokazuje, zo serbšćinu poprawom njetrjebaja abo za wažnu njebjeru. Je pak to zaměr akcije „Čiń sobu!“?

Zapósłane (04.08.20)

wutora, 04. awgusta 2020 spisane wot:

Marko Njek z Worklec reaguje na wozje­wjenje w Serbskich Nowinach z 31. julija w rubrice Mój wid:

Marian Wjeńka pisa wo zabłudźenju słowa „snoezelen“ jako wopisanje wě­steje rumnosće dźěćaceho zarjadnišća. Mi napadnje, zo so w komentarje wjace linkow­ z „małej njerjanosću“ zaběra a tuž snano tola „mały zmylk wuzbě­huje hač wulki skutk“.

Zapřijeće „snoezelen“ je wjac hač jenož słowo a myslu při tym nimo serbskeje rěče tež na kwalitu Worklečan­­ske­ho horta. Nam kubłarjam a dźěćom – a tak hłownej klientel wužiwanja słowa­ – je wone snoezelen bjezdwěla zapřijeće. Słowo je drje zestajane, ale nic nowomodne. Nawopak, pochadźa z Nižozemskeho instituta, a to hižo z 1980tych lět. Tam staj ciwilnu słužbu wukonjacaj tule formu wotpinanja wuwiłoj. Přebywanje w jednej na to wosebje atmosferisce nasta­jenej rumnosći, z wotpowědnej hudźbu a swěcu a dalšim přijomnym wuhotowanjom, „snoezelen“ z tym wopi­suje. Spočatnje na hladanske domy poćahowane su tež kubłanišća tule formu wotpinanja skoku jako poskitk přewzali.

Zapósłane (30.07.20)

štwórtk, 30. julija 2020 spisane wot:

Lucian Kaulfürst z Budyšina wupraja so pod­ nadpismom „Wulki pohóršk“ wozjewjenemu přinoškej w Serbskich Nowinach ze 27. julija:

W mjenowanym wudaću wašeho medija sym na 2. stronje pod rubriku „politika“ sćěhowace widźał a čitał. Pod fotografiju ze strach načinjacymi ruskimi wojakami steji: „Po wšej Ruskej swjećachu wčera dźeń mórskeje floty ..., kaž tule w Sewastopolu na kupje Krim.“ Tajke wuprajenje mam za cyle jasnu legitimaciju njesprawneho jednanja ruskeho prezidenta Wladimira Putina, kotrež njewotpowěduje ludowemu prawu! Po ludowym prawje­ słuša połkupa Krim mjenujcy k Ukrainje. Ruska je połkupu Krim lěta 2014 z njeprawniskim aktom cyle jednorje anektowała! Ći, kotřiž pod tymle faktom najbóle ćerpja, su prawobydlerjo połkupy Krim mjenujcy tam sydlacy Tata­rojo. Postupowanje Ruskeje federa­cije na połkupje Krim wosobinsce raznje wotpokazuju. Legitimaciju postupowanja w serbskim wječorniku njemóžu ani akcep­tować ani tolerěrować!

Łužica je dale jeje domizna

wutora, 28. julija 2020 spisane wot:

Młyny pomału mlěja, ale mlěja. Tak znajmjeń­ša so mi dźěše, jako dźeržach wućišć rozmołwy z Gabrielu Mariju Šmajdźinej w rukomaj. Wozjewjena bě rozmołwa Manfreda Ertela z woblubowanej dźiwadźelnicu pod rubriku „Hamburger im Gespräch“ – a nětko młyn, kiž po­mału mlěje – lětsa 30. meje. Łužiskej wučerce na wuměnku je přiwuzny, na sewjeru bydlacy, přinošk we wući­šćanej formje sposrědkował. Zajimowani móža jón přeco hišće internetnje čitać, a to pod www.shz.de schleswigsko-holsteinskeho nowinskeho nakładnistwa. Titul přinoška je „Rote Teppiche sind nicht so meins“.

Zapósłane (17.07.20)

pjatk, 17. julija 2020 spisane wot:

Dr. Robert Lorenc z Wuježka wotmołwja na 10. julija w Serbskich Nowinach wozjewjeny dopis Marka Grojlicha k přełožkej knihi Arnošta Muki „Statistika łužiskich Serbow“:

Zapósłane (14.07.20)

wutora, 14. julija 2020 spisane wot:

Awtor Jurij Łušćanski nawjazuje na zwjeselacy dobry wothłós na swój přinošk „Ćišćernja Nowa Doba a Yad ­Vashem“ we wudaću našeho wječornika ze 4. junija a dodawa:

Nastawk přihotujo běch mnohich ludźi narěčał a so za dalšimi informacijemi prašał. Ale hakle po wozjewjenju zhonich dalše fakty. Jedna z prěnich, kotraž je mi pisała, běše Terezija Kubašec. „Do Two­jeho přinoška hišće mjena faluja. Tež ­ja běch tam korektorka a do toho sym pismikistajerstwo nawuknyła, to pak hišće na Drjewowych wikach. Do šule jězdźachmy do Drježdźan, ale jenož na jedyn dźeń. A mějach-li wječornu změnu, dyrbjach po šuli hišće na dźěło chwatać. Mój najlubši mišter bě Jurij Grofa ...“ Ze slědowaceho telefonata zhonich, zo běše z powójnskeje takrjec załožerskeje generacije serbskich ćišćerskich dźěłaćerjow z Tereziju hišće dalša sobudźěłaćerka, Angela Rabowa. Derje by było, byštej-li wonej něšto wo spočatkach serbskeho „čorneho wuměłstwa“ po Druhej swě­towej wójnje w Budyšinje napisałoj. A Kubašec so hišće na njeboh kolegow, kaž Jana Hendricha, Handrija Róžu a Jurja Wünschu, dopomina.

Dokalw prózdninach?

póndźela, 13. julija 2020 spisane wot:

Pjeć dnjow hišće, potom započnu so w Sakskej lětnje prózdniny. Jadwiga Šnajdrec je so wobhoniła, štó lětsa hdźe swój dowol planuje. Wšako tuchwilu płaćiwych wobmjezowanjow koronapandemije dla scyła tak lochko njeje, prawy dowolowy cil w Němskej kaž tež za jeje mjezu namakać.

Gloria Žurec z Drježdźan: Nimam hišće žanežkuli konkretne plany za swój dowol. Poprawom chcych we Łužicy wostać a wjacore zarjadowanja wopytać. Te pak korony dla zwjetša wupadnu. Tak pojědu w awgusće do Wiena a potom snadź hišće dale do Prahi a Züricha ke kuzinje. Změju-li přiwšěm hišće wostudu, mam někotre přeprošenja swojich přećelow do wšelakich krajow Europy.

Richard Hawš z Pančic-Kukowa: Na zbožo lětsa hišće ničo knihował njejsym, a nimam to tež předwidźane. Pojědu z přećelemi k Baltiskemu morju, hdźež přenocujemy na priwatnej ležownosći. Snadź podam so hišće do dweju abo třoch městow. Dam so překwapić, dokal mje poćehnje.

Zapósłane (10.07.20)

pjatk, 10. julija 2020 spisane wot:

Marko Grojlich z Bukec piše:

Zapósłane (07.07.20)

wutora, 07. julija 2020 spisane wot:

Bernd Pittkunings z Choćebuza piše:

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND