Krótkopowěsće (26.10.15)
Nalada chětro napjata była
Freiberg. Napjata a chětro agresiwna nalada knježeše wčera w Freibergu, jako tam ćah z ćěkancami dojědźe. Něhdźe 200 policistow měješe něhdźe dwójce telko demonstrantow pod kontrolu dźeržeć. Při tym dóńdźe k raznym werbalnym rozestajenjam z połsta přećiwnymi demonstrantami. Cyłkownje 721 požadarjow azyla dowjezechu wčera hišće do Lipska a Drježdźan.
Po telefonaće pryska woda
Jiřetín pod Jedlovou. Nowu fontanu na naměsće w Jiřetínje nad Jedlovou w čěskich Łužiskich horach móže kóždyžkuli běžeć dać. Dosaha telefonowe čisło, zapisane na tafli při studni, zazwonić a wodomjet započina awtomatisce wodu pryskać. Bórze budźe móžno atrakciju tež na webcamje wobkedźbować. Klětu matej w měsće dalšej tajkej studni nastać.
Dokumentarny festiwal
Lipsk. Mjeztym 58. mjezynarodny festiwal dokumentarnych a animaciskich filmow zahaja dźensa w Lipsku. Na nim pokazaja 300 filmow z 62 krajow, kaž zamołwići zdźěleja. Je to mjeztym sobu najwuznamniše zetkanje tuteje filmoweje branše. Wjeršk budźe swjatočne spožčenje mytow 31. oktobra.
Krótkopowěsće (23.10.15)
Na rěčnym atlasu dźěłali
Łužnica. W chorwatskej Lužnicy njedaloko stolicy Zagreba wotmě tutón tydźeń konferenca komisije za Słowjanski rěčny atlas. Mjezynarodna skupina slawistow zaběraše so ze zwobraznjenjom słowjanskich dialektow w formje rěčnogeografiskich kartow. Njedawno je wušoł w Moskwje dalši zwjazk atlasa, w kotrymž su tež štyri serbske narěče zapřijate.
UNO kritizuje Čěsku
Praha/Genf. Zjednoćene narody wumjetuja Čěskej systematiske ranjenje čłowjeskich prawow migrantow. Knježerstwo w Praze prawdźepodobnje spyta, ćěkancow wottrašić, zo njebychu do kraja přišli, UNO wčera zdźěli. Mjez druhim kritizuja, zo Čěska ćěkancow hač do 90 dnjow pod ponižowacymi wuměnjenjemi interněruje, mjez nimi tež dźěći.
Nowosće wokoło liškow
Krótkopowěsće (22.10.15)
Sakski šef PKK zajaty
Drježdźany. Policija je pozdatneho sakskeho regionalneho šefa zakazaneje kurdiskeje Dźěłaćerskeje strony PKK zajała. 44lětneho dosahnychu jeho wčera při raciji w Drježdźanach, kaž statne rěčnistwo dźensa zdźěli. Jemu wumjetuja čłonstwo we wukrajnej terorowej organizaciji. Dotal bě 44lětny regionalny nawoda w Hannoveru, doniž njepřińdźe do Sakskeje.
„Ostalgija“ tež w Čěskej
Praha. Na teritoriju bywšeje NDR rozšěrjene nastajenje k tradicionalnym produktam z časa do lěta 1990 je tež w Čěskej republice přitomny. Dźeń a wjac předewzaćow spyta tole wužić. Tak je předawarnja Lidl hižo druhi raz wosebity tydźeń ze žiwidłami socialistickeho časa w „originalnym“ zapakowanju přewjedła. Zajim kupcow wočakowanja přetrjechi.
Sakske hospodarstwo robustne
Krótkopowěsće (21.10.15)
Přednošuje wo Gersdorfje
Halle. Konferenca wo zemjanskim angažemenće za čas pietizma z genderskeho wida wotměwa so wot dźensnišeho hač do soboty w Halle. Stawiznarka Lubina Malinkowa přednošuje tam wo skutkowanju hrabje Friedricha Caspera von Gersdorfa na dobro Serbow. Gersdorf bě w prěnjej połojcy 18. lětstotka šule za Serbow załožił, za wukubłanje serbskich fararjow so zasadźał a ćišć serbskich nabožnych spisow podpěrał.
Budyski eksponat w New Yorku
Budyšin/New York. Drjeworězba Albrechta Dürera z Muzeja Budyšin z lěta 1507 je nětko w New-Yorkskim Metropolitan Museum of Art widźeć. Dürer tworješe dohromady sydom mustrow za tekstilije jako drjeworězbu po předłoze Leonarda da Vincija. Jako jenička je wona w New Yorku Budyske wustajena, tamne jenož jako ćišć.
Wutupjene zwěrjata tu zaso su
Krótkopowěsće (20.10.15)
Wosebity zešiwk Lětopisa wušoł
Budyšin. Dokumentacija „Die Aus- landsbeziehungen der Domowina zwischen 1950 und 1989“ je nětko jako wosebity zešiwk Lětopisa w LND wušła. W 1950-tych lětach wudźeržowaše Domowina kontakty k mjeńšinowym zwjazkam tež zapadneje Europy. Awtor Ludwig Ela dokumentuje při tym hranicy wukrajnych aktiwitow Domowiny a kak bě je knježerstwo NDR wobwliwowało.
Banku za „chudych“
Praha. Česká spořitelna, najwjetša banka Čěskeje republiki, chcyła kreditny institut za „chudych“ załožić. Tale „socialna banka“ měła poskićeć potuńšene posłužby tym wobydlerjam, za kotrychž su hewak njedocpějomne. Dotal njewědźa, kak ći tamni klienća projekt přiwozmu. Wšako maja za kontowe a dalše posłužby standardne tarify płaćić.
IG metal ma noweho šefa
Krótkopowěsće (19.10.15)
SLA připóznaće žnjał
Biskopicy/Budyšin. Wjele připóznaća zdobyli su sej chórisća Serbskeho ludoweho ansambla z chórowymaj koncertomaj kónc tydźenja w Biskopicach a w Budyskim Serbskim muzeju. Pod hudźbnym nawodom Gabriele Donà a z klawěrnym přewodom Liany Bertók zanjesechu woni serbske kaž tež němske twórby romantiki a pózdnjeje romantiki.
List wjesneju předstejićerjow
Gósćeraz. Wjesna předstejićerjej Gósćeraza (Groß Gastrose) a Dubojc (Taubendorf) staj Zwjazkowy zličbowanski zarjad prosyłoj, naslědne kóšty přepołoženja zwjazkoweje dróhi B 112 za Janšojsku brunicowu jamu Vattenfalla pruwować. W lisće zličbowanskemu zarjadej wobaj dwělujetaj, zo wobhospodarjer jamy wšitke naslědne kóšty přewozmje.
Nowy sport blisko Łužicy
Rumburk. Prěnje certifikowane hrajnišćo „kopańcogolfa“ (jendźelsce „footballgolf“) je na horje Dymník pola Rumburka w Šluknovskim wuběžku. Tónle sport zwjazuje prawidła kopańcy a golfa – kopaja bul přez zadźěwki do jamkow. W awgusće su tam samo kopańcogolfowe mišterstwa Europy přewjedli.
Krótkopowěsće (16.10.15)
Taflički za šćežki
Njebjelčicy. Z woznamjenjenjom pućowanskich šćežkow w Njebjelčanskej gmejnje je so wčera tamniša gmejnska rada zaběrała. Kaž krajinowa architektka Ilona Palme rjekny, móhła sej komuna nowe taflički po něhdźe 80 procentach ze zjawnych pjenjez spěchować dać. Předstajeny naćisk koncepta wopřijima tež městna k sedźenju podłu šćežkow.
Wšitko wěsće dale běži
Zhorjelc. Předewzaće Borbet, kotrež w Kodersdorfje pola Zhorjelca twornju za zhotowjenje zwjenow twari, njeliči z wuskutkami VW-skandala na stejnišćo. Wokomiknje njeje wo wičnej słabosći ničo pytnyć, měni jednaćel Reiner Dürkop. Zaměrnje přichodnych sobudźěłaćerjow dale wukubłuja. 400 ma tam jónu dźěłać.
Twarja nowe naměsto
Mužakow. K přerjadowanju namjezneho naměsta w Mužakowje započnu spočatk nowembra twarić. Wo přihotach a z tym zwjazanymi zaraćenjemi a wokołopućemi informowaše měšćanske zarjadnistwo wčera wobydlerjow. Naměsto chcedźa dospołnje nowe natwarić, štož so derje na wobchad do směra na Pólsku wuskutkuje.
Randall zapołoži přestawku
Krótkopowěsće (15.10.15)
Něhdyši hotel wužiwać
Budyšin. Wokrjes Budyšin chce w něhdyšim Parkowym hotelu w Delnjej Hórce 150 ćěkancow zaměstnić. Hižo loni běchu wo tym wotwažowali. Wobhospodarić budźe dom firma Pro Shelter GmbH, kotraž ma zdobom socialne zastaranje ćěkancow zawěsćić. Prěni wobydlerjo přińdu spočatk nowembra.
Za zhromadne žiwjenje
Biskopicy. Wobydlerjo Biskopic a wokoliny móža so dźensa wječor wuznać za měrliwe zhromadne žiwjenje. Wšitcy zajimcy su přeprošeni we 18.30 hodź. do Chrystoweje cyrkwje k napominanskej straži za tolerancu. Wobydlerjo móža tež swěčku na wokno stajić, kaž wyši měšćanosta Holm Große (njestronjan) namołwja. Wječor ma być gesta witanja a wuraz za to, zo su tež tule ćěkancy akceptowani.
Z frakcije Lěwicy wustupił
Krótkopowěsće (14.10.15)
Hornja Łužica přeproša
Poznań. Hornjołužiski zwjazk šesćiměstow wabi w Poznanju. Zhorjelc, Budyšin, Lubij, Kamjenc, Žitawa a Lubań předstajeja so z pućowanskimi poskitkami na wikach Tour salon. Jedne z ćežišćow su hodowne wiki. Nimo toho předstajeja tam nowu brošurku „Wo wikowarjach a knježkach“, w kotrejž so šesćiměsta jako pućowanske zaměry prezentuja.
Wabja za Pücklerowe parki
Bonn. Zwjazkowa wuměłstwowa hala w Bonnje chce klětu pokazać wustajeńcu wo parkach hrabje Pücklera w Mužakowje, Chćebuzu a Podstupimje-Babelsbergu. Předwidźane je přehladku w meji wotewrěć. Nimo njeje chcedźa na trěše hale zahrodu Pücklera zarjadować. Wustajeńca ma w zapadnych zwjazkowych krajach za Pücklerowe parki wabić.
Za škit bydlenjow
Choćebuz. Policija, statne rěčnistwo a rjemjeslnicy su za Choćebuz a wokrjes Srpjewja-Nysa škitne towarstwo załožili. Woni chcedźa přenajerjam a wobsedźerjam bydlenjow pomhać, domy a bydlenja lěpje před zadobywarjemi škitać. Dalše pokiwy dóstanu zajimcy pod www.zuhause-sicher.de.
EM bjez Nižozemskeje
Krótkopowěsće (13.10.15)
Kontrola ma być
Drježdźany. Sakski zličbowanski zarjad předstaji dźensa swoju lětnu rozprawu. Loni bě zarjad wudawki swobodneho stata we wjacorych padach kritizował a pobrachowace planowanje zwěsćił. Zarjad napomina k jednotnemu postupowanju hladajo na wosebite zamóženja. Někotrym frakcijam sejma zarjad wumjetuje, frakciske pjenjezy wopak zasadźeć.
Čołmarjo su spokojom
Lubnjow. Mało muškow, połne čołmy a wjace turistow z wuchodneje Europy: Błótowscy čołmarjo su spokojom z minjenej sezonu. W Lubnowje je jězbu po Błótach 400 000 hosći zahajiło, telko kaž hižo loni. W Bórkowach njemóža čołmarjo tohorunja skoržić. Woni su 40 000 hosći po groblach wozyli. Problem čołmarjow je pobrachowacy dorost.
Češa pomhaja Madźarskej
Praha. Čěske knježerstwo schwali plan pomocy Madźarskej při wobstražowanju hranicy Schengenskeje unije. W prěnjej fazy chcedźa do Madźarskeje pósłać 25 wojakow z trěbnej techniku za natwar namjeznych barjerow. Ličba čěskich wojakow a policistow, pomhacych južnu mjezu Madźarskeje stražować, na něhdźe 150 do 200 rozrosć.
