Krótkopowěsće (12.06.15)
Kontaktny forum za mjeńšiny
Strasbourg. Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin FUEN žada sej wot europskich statow připóznaće a škit rěčneje a kulturneje mnohotnosće. Tole potwjerdźi prezident Hans Heinrich Hansen wčera w Europskim parlamenće w Strasbourgu. Mjez druhim wón namjetowaše, zarjadować kontaktny forum za narodne mjeńšiny w parlamenće EU.
Žadaja sej runostajenje
Berlin. Zwjazkowa rada namołwja zwjazkowe knježerstwo, jenakosplažne partnerstwa na samsnu runinu z mandźelstwom stajić. To by rěkało, zo smědźa tež homoseksualne partnerstwa dźěći přiwzać. Zastupnistwo zwjazkowych krajow je dźensa w Berlinje z wjetšinu SPD, Lěwicy a Zelenych wotpowědnu rezoluciju knježerstwu schwaliło.
Poskića bórze wosebite baterije
Krótkopowěsće (11.06.15)
„Pingufant za Pawla“ wušoł
Budyšin. Znaty ilustrator Thomas Binder je za dźěći znowa fantastisku powědku spisał a k tomu lóštne barbne ilustracije stworił. Jeho kniha „Pingufant za Pawla“, za dźěći wot 6 lět, je nětko w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Lektor LND Michał Nuk bě stawiznu přełožił. Thomas Binder ma tež mjez Serbami dobre mjeno.
Sakska chce kruće zakročić
Drježdźany. Po wospjetnych randalach w Lipsku chce Sakska přećiwo ekscesam namocy pozdatnych lěwicarskich ekstremistow w měsće kruće zakročić. To je nutřkowny minister Markus Ulbig (CDU) dźensa w krajnym sejmje připowědźił. Jako posledni rěčnik emocionalneje debaty warnowaše wón před zrelatiwizowanjom njeskutkow runje tak kaž před přechwatanymi reakcijemi na nje.
Tuńšo parkować a kofej pić
Krótkopowěsće (10.06.15)
Nowa cityjowa managerka
Budyšin. Wot 1. julija budźe so Gunhild Mimuß jako cityjowa managerka wo dóńt Budyskeho srjedźišća starać. 40lětna je so přećiwo mnohim kwalifikowanym požadarjam přesadźiła. Jeje dźěło ma k tomu přinošować, zo so wikowanska kultura nutřkowneho města Budyšina polěpši. Wčera je so Mimuß oficialnje předstajiła.
Aktiwity lěpje koordinować
Budyšin. Wozjewjenje wšitkich serbskich terminow w internetnej protyce Domowiny bě ćežišćo wčerawšeho koła serbskich institucijow. Na nje bě třěšny zwjazk tež serbskich zastupjerjow rady Załožby za serbski lud přeprosył. Kwartalne zetkanja słuža předewšěm tomu, so informować a aktiwity koordinować kaž tež poměr institucijow k załožbowej radźe polěpšić.
Z busom do Berlina
Krótkopowěsće (09.06.15)
Mjenowy atlas wušoł
Budyšin. Lipšćanski mjenowědnik Walter Wenzel je nětko w LND ryzy atlas swójbnych mjenow za Delnju Łužicu předpołožił. Wšitke 70 kartow je wobšěrnje komentowane, a zapisane mjena su w separatnym registrje naličene. Kniha skići čitarjej nowe informacije k rozšěrjenju jednotliwych swójbnych mjenow a k sydlenskim stawiznam historiskeho ruma.
Husitskej chorhoji wupójsnjenej
Praha. Na Praskim hrodźe zmawujetej husitskej chorhoji ze symbolom kelucha. W zwisku z bližacej so 600. róčnicu martrarskeje smjerće Jana Husa na šćěpowcu je jej čěski prezident Miloš Zeman wupójsnyć dał. Wón nawjaza tak na samsnu gestu prezidenta Masaryka z lěta 1925. Někotři kritizuja, zo chcył Zeman jenož na so skedźbnić.
Kampeter woteńdźe
Krótkopowěsće (08.06.15)
Serbskich duchownych přesadźa
Drježdźany. Změny w serbskich katolskich wosadach: 1. oktobra nastupi Radworski wosadny farar, kanonik Šćěpan Delan, jako farar w Ralbicach. Michał Nawka, farar w Ralbicach, stanje so z fararjom w Njebjelčicach. Tamniši farar Beno Jakubaš póńdźe do Radworja. Tole wuchadźa ze zdźělenki Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa.
Wolodymyr Motornyj zemrěł
Lwiw. Znaty slawist a literarny stawiznar prof. dr. Wolodymyr A. Motornyj je minjeny pjatk w starobje 86 lět zemrěł. To zdźěli dźensa Budyski Serbski institut. Wjelelětny nawoda katedry za slawistiku Narodneje uniwersity „Iwan Franko“ we Lwowje organizowaše sorabistiske konferency a běše sobuwudawaćel wosom zběrnikow „Pytannja sorabistyky“. Motornyj bě tež nošer Myta Domowiny.
Pósłanc Hornjeje Łužicy
Krótkopowěsće (05.06.15)
Předewzaćelske myto 2015
Budyšin. Dwacety raz chcedźa lětsa hornjołužiske předewzaćelske myto spožčić. Wot lěta 1996 wuznamjenjeja z nim wuspěšne a angažowane předewzaćelki a předewzaćelow. Za lětuše myto je dwanaće zawodow namjetowane. Dobyćerjow počesća składnostnje srjedźostawskeho dnja 30. junija w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle.
Kurth za jednotnu maturu
Drježdźany. Sakska kultusowa ministerka Brunhild Kurth (CDU) ma jednotnu maturu po wšej Němskej dołhodobnje za trěbnu. Móžnosć přirunanja polěkuje samsnym šansam a sprawnosći, rjekny ministerka Kurth powěsćerni dpa. Maturitne wuslědki a přerězki znamkow su wažne kriterije při rozdawanju studijnych městnow.
Sawdi-Arabska hněwna
Krótkopowěsće (04.06.15)
Třěcha kina so sypnyła
Kamjenc. Třěcha bywšeho Kamjenskeho kina je so dźens w nocy sypnyła. Wobydlerjo słyšachu wulki wrjeskot a widźachu mróčel kura. Zranił so na zbožo nichtó njeje. Wohnjowa wobora a techniski pomocny skutk běštej na městnje. Fachowcy pruwowachu, hač wokolnym twarjenjam strach hrozy. Dom njebu hižo wjacore lěta wužiwany.
Zasudźa nadpad
Drježdźany/Wojerecy. Migraciskopolitiska rěčnica frakcije Zelenych w krajnym sejmje Petra Zais nadpad na dom požadarjow azyla we Wojerecach raznje zasudźa. „Je zrudne, ale wěrno, zo njemóža so ćěkancy w Sakskej hižo wěsći čuć“, rěka w jeje zdźělence. Njeznaći běchu w nocy na srjedu spytali dom zapalić, štož pak so jim njeporadźi.
Stawk přetorhnjeny
Berlin. Stawk pěstowarkow w komunalnych dźěćacych přebywanišćach je přetorhnjeny. Dźěłarnistwo ver.di a komunalni dźěłodawarjo běchu dźensa rano po zwrěšćenju jednanjow zwólniwi, posrědkowanske jednanje zahajić. W tym času njeje dowolene stawkować. Posrědkować ma něhdyši Hannoverski wyši měšćanosta Herbert Schmalstieg.
Krótkopowěsće (03.06.15)
Nowe towarstwo załožili
Budyšin. „Willkommen in Bautzen“ rěka towarstwo, kotrež su wčera w Budyskim Kamjentnym domje załožili. Iniciatorojo su čłonojo zwjazkarstwa „Budyšin wostanje pisany“. Za předsydu wuzwolichu Svena Scheidemantela. W Fischbachu bydlacy je sobustaw Budyskeho wokrjesneho sejmika za frakciju Lěwica.
Biskop Koch woteńdźe
Berlin/Drježdźany. Katolski biskop Drježdźansko-Mišnjanskeje diecezy dr. Heiner Koch ma so po informacijach powěsćernje dpa z nowym Berlinskim arcybiskopom stać. 59lětny nastupi naslědnistwo Rainera Marije Woelkeho, kiž bě loni w septembru do Kölna wotešoł. Heiner Koch je wot lěta 2013 biskop w Drježdźanach a je sej tam mjeztym wjele připóznaća zdobył.
Čěska česći Jana Husa
Praha/Husinec. W zwisku z bližacej so 600. róčnicu spalenja nabožinskeho reformatora Jana Husa wotměwaja so w Čěskej republice wjacore zarjadowanja na jeho česć. Čěska telewizija wusyłaše minjene dny nowy třidźělny hrajny film wo idealach a tehdyšej dobje Husa. W jeho ródnym měsće Husinecu su wopomnišćo ponowili.
Krótkopowěsće (02.06.15)
Tilich biskopej gratulował
Drježdźany. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je nowemu biskopej Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje Carstenej Rentzingej k wuzwolenju gratulował. Pokazujo na to, zo su ewangelscy wěriwi w Sakskej sobu najwjetše zjednoćenstwo wěriwych, přeje Tilich jemu wjele mocy, tež nastupajo přihot 500. jubileja reformacije 2017.
Nowa dźěćaca knižka wušła
Budyšin. Za młodych serbskich staršich a jich najmłódšich pjerachow je nětko w LND wušła nowa knižka z twjerdeho papjerca pod titulom „Moje najlubše powědančka wo zwěrjatach“. Dwanaće krótkich powědančkow, spisane wot Christy Kempter, je wjelelětna Witajpěstowarka Jadwiga Wejšina do hornjoserbšćiny přenjesła.
Rybowe tydźenje kiwaja
Krótkopowěsće (01.06.15)
Serbska hudźba w interneće
Budyšin. Nowe rozhłosowe wusyłanje „Wočiń woči“ budźe wot jutřišeho kóždu wutoru wot 17 do 19 hodź. w internetnym sćelaku LaBa (Lauter Bautzner) słyšeć. Je to reakcija na přewšo wuspěšne zarjadowanje ze samsnym mjenom w Budyskim Kamjentnym domje, kaž zamołwići sćelaka zdźěleja (http://laut.fm/lauterbautzner).
Proša wo wjace žiwidłow
Berlin. Hladajo na přiběrace ličby ćěkancow prosy Zwjazk taflow Němskeje wo wjace darjenych žiwidłow a žada sej wjace statneje podpěry. „Darjene žiwidła hižo w tej měrje njepřiběraja kaž ličby potrěbnych“, zwurazni předsyda zwjazka Jochen Brühl dźensa w Berlinje. Stat njesměł so jenož na čestnohamtskich pomocnikow při taflach spušćeć.
Čěske honjaki do Islandskeje
Praha. Wjednistwo NATO prosy Čěsku republiku, zo by w juliju a awgusće powětrowy rum Islandskeje škitała. Podobnu lětadłowu misiju su Češa tam z pjeć honjakami JAS-39 Gripen hižo loni nazymu zwoprawdźili. Nětko maja w Islandskej dotal stražowace kanadiske lětadła narunać. Plan dyrbi čěske knježerstwo hišće schwalić.
