Krótkopowěsće (13.03.24)
Serbska iniciatiwa za měr online
Budyšin. „Namołwa k zakónčenju wójny w Ukrainje“ (Serbske Nowiny su pjatk rozprawjeli) je nětk internetnje pod www.serbja.info/namolwa-za-mer serbsce a němsce wšěm zajimcam přistupna. Kaž rěčnik skupiny dwaceći Serbow, Marko Suchy, informowaše, móže tu kóždy podpisać, kiž chce serbsku iniciatiwu za měr podpěrać.
Reakcija na wuslědki studije
Drježdźany. Sakske kultusowe ministerstwo připowědźi za nowe šulske lěto wjace wučby serbšćiny a wěcneje wučby, zo bychu šulerki a šulerjo lěpje čitać a pisać nawuknyli a wědu wo přirodźe, technice a towaršnosći pohłubšili. Z tutej naprawu reaguje na spadowace wukony dźěći. Jako dalša přičina mjenuja so sylne rozdźěle we wuwiću. Trjeba so prosće wjace wučby, zo bychu so wšěm šulerjam a šulerkam kompetency posrědkowali.
Woteběrace ličby dźěći přičina
Krótkopowěsće (12.03.24)
Wopyt z Prahi pola Domowiny
Budyšin. Prěni raz wopyta wčera nawodnica běrowa Sakskeje w Praze, Josefina Ofnerowa, Domowinu. Předsyda Domowiny Dawid Statnik a kulturny referent Clemens Škda staj ju wo projektach třěšneho zwjazka informowałoj. Ofnerowa, kotraž je z lěta 2022 nawodnica běrowa, předstaji předewzaća saksko-čěskeje kooperacije. Dźensa chce so ze zastupjerjemi Budyskeho wokrjesa rozmołwjeć.
Ministerstwo planuje KI-tool
Lipsk. Hišće do spočatka noweho šulskeho lěta planuje kultusowe ministerstwo pomocny srědk kumštneje inteligency, kotryž ma wučerki a wučerjow při nastajenju tekstow, nadawkow a pozdźišo tež wobrazow podpěrać. Z tym chcedźa přihot, přewjedźenje a wuhódnoćenje wučby wolóžić. Aktualnje maja so hišće prašenja ke konkretnemu techniskemu přesadźenju, financowanju a škitej datow rozrisać.
Češa česćuja Smetanu
Krótkopowěsće (11.03.24)
Noweho wjesnjanostu wolili
Sprjewiny Doł. Jasnje z 78,3 procentami su wobydlerjo gmejny Sprjewiny Doł wčera njestronjana Marca Beera na přichodnych sydom lět k wjesnjanosće wolili. W Rudnych horinach rodźeny Beer dźěłaše dotal jako nawoda wotrjada za financy a twar za gmejnu. Wón naslěduje njestronjana Manfreda Heinu, kotryž je hižo wot lěta 1996 sem w zastojnstwje skutkował.
Wuspěšny festiwal SPIN 2030
Drježdźany. Na wědomostny festiwal zašły pjatk a sobotu w trajnej wustajeńcy w Drježdźanskich „Techniskich zběrkach“ bě dohromady 8000 wopytowarkow a wopytowarjow přichwatało. Wjace hač 50 wědomostnych zarjadnišćow a wšitke wysoke šule skićachu dohlad do mnohostronskeho slědźenja w Sakskej. Zabawne formaty kaž „science slam“ a „meet a scientist“ wotmołwjachu na prašenja a sposrědkowachu wědu.
Tójšto nowych mustwow
Krótkopowěsće (08.03.24)
Židowska kultura w srjedźišću
Kamjenica. „Tacheles“ je titul temoweho lěta za židowsku kulturu w Sakskej. Woswjećić chcedźa je 2026. Z wšelakorymi zarjadowanjemi a akcijemi chce sakske knježerstwo tak na to pokazać, zo je židowska kultura „integralny wobstatk sakskeje kultury“, rjekny sakska kulturna ministerka Barbara Klepsch (CDU).
Yados wulce inwestuje
Wojerecy. Wojerowske techniske předewzaće Yados swoje kapacity rozšěrja a do łužiskeho stejnišća 20 milionow eurow inwestuje. Wčera su tam symboliski prěni zaryw za dwě nowej produkciskej hali woswjećili. Tak produkcisku płoninu podwoja. Ličba sobudźěłaćerjow měła wot tuchwilu 320 na wjace hač 600 přistajenych přiběrać.
Zajimy přirody zapřijeć
Krótkopowěsće (07.03.24)
Doba zapodaća namjetow kónči
Njebjelčicy/Drježdźany. Doba zapodaća za lětuše wubědźowanje „Simul+ Kreativ“, z kotrymž chce Sakske ministerstwo za regionalne wuwiwanje „na inowaciju złožowacemu so wuwiću we wjesnych kónčinach“ polěkować, wuběži 11. měrca. Tež za segment „Žiwa dwurěčnosć“, za kotryž je dotal dźesać namjetow dóšło, su po słowach Katje Buder z krajneho kuratorija „přizjewjenja hišće móžne“.
Konsum alkohola problematiski
Drježdźany. Z njedawno wozjewjeneje 4. rozprawy Sakskeho statneho ministerstwa za socialne a towaršnostnu zwjazanosć nastupajo drogi a wotwisnosće wuchadźa, zo konsumowachu za čas wot lěta 2017 do 2021 něhdźe 420 000 Saksow w starobje 15 do 64 lět „alkohol na problematiskim niwowje“. Tuž su „prewencija kaž tež poradźowanske a pomocne poskitki nadal trěbne“, za kotrež nałožuja něhdźe 7,5 milionow eurow wob lěto.
Zhromadna lěkarska praksa
Krótkopowěsće (06.03.24)
Tójšto požadarjow za dźiwadło
Zhorjelc. Gerharta Hauptmannowe dźiwadło w Zhorjelcu pyta naslědnika za dotalnu generalnu hudźbnu direktorku Ewu Strusińsku, kotraž dom na kóncu hrajneje doby wopušći. Srjedź meje chcedźa rozsudźić štó Nowu Łužisku filharmoniju nawjeduje. Požadali su so štyri žony a 70 muži. Pjećo z najlěpšimi wuhladami nětko stajnje jedne předstajenje opery „Lětacy Hollandźan“ Richarda Wagnera diriguja.
Čorny Chołmc: Nowa managerka
Čorny Chołmc. Susann Wuschko je nowa kulturna managerka Kulturneho centruma Krabatowy młyn Čorny Chołmc ptzwr. Z wotchadom Doris Kašporoweje je z Łužicy pochadźaca kulturna slědźerka 1. měrca dźěłowe městno wobsadźiła. We Łužicy znata je Susann Wuschko wosebje, dokelž wona poboku Kulowskeho genealogi a biografa Hansa-Jürgena Schrötera wo Janku Šajatoviću slědźi.
48 hodźin na dobro druhich
Krótkopowěsće (05.03.24)
Wubědźowanje serbskeje rěče
Wodowe Hendrichecy. Nimale 80 wuknjacych ze serbskich wyšich šulow a Serbskeho gymnazija w Budyšinje wobdźěli so na 56. centralnej olympiadźe serbskeje rěče srjedź apryla we Wodowych Hendrichecach. Mjez wobdźělnikami je 69 dźěći z Hornjeje a dźesać z Delnjeje Łužicy. Zaměr olympiady je spěchować hornjo- a delnjoserbsku rěč a jej z pozitiwnymi dožiwjenjemi krućić.
Zasudźeny rewiziju zapodał
Budyšin. Wohenja cyrkwje we Wulkich Rjedorjecach dla minjeny tydźeń zasudźeny wobwinjeny je rewiziju zapodał. Tuta je w postajenym času dóšła, kaž rěčnik Budyskich wonkownych komorow Zhorjelskeho krajneho sudnistwa dźensa zdźěli. Hač Zwjazkowe sudnistwo (BGH) so z padom zaběra, wotwisuje wot dalšeho postupowanja zakitowanja, hdyž předleži pisomne wobkrućenje wusuda.
Skorža přećiwo zarjadej
Krótkopowěsće (04.03.24)
Prěnja CD a přechodny dirigent
Halštrowska hola. Chor Židźino chce lětsa swoju prěnju CD wudać. Nahrawanja su zakónčene, tuchwilu dźěłaja na tak mjenowanej postprodukciji a zestajeja booklet. Dokładny termin wozjewjenja hišće jasny njeje. Dale cyłk zdźěla, zo je přechodnje spěwar Serbskeho ludoweho ansambla Pětr Cyž z dirigentom chóra; za nowym krutym wuměłskim wjednistwom pak runje tak pytaja kaž za nowymi čłonkami a čłonami.
Łužica mjezynarodnje zajimawa
Drježdźany. Zhromadnje z dwanaće čłonami konsulariskeho korpsa, w kotrymž su na přikład Južna Afrika, Pólska a Mongolska zastupjene, je sakski minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) minjeny pjatk Łužicu wopytał. Mjez druhim wobhonichu so při Bjerwałdskim jězorje wo změnje strukturow w kónčinje, štož wulki zajim wubudźi.
Kulowsku wyšu šulu wopytała
Krótkopowěsće (01.03.24)
Milina wupadnyła
Chrósćicy/Ralbicy-Róžant. We wjacorych domjacnosćach mjez Połčnicu a Kamjencom je milina wčera dopołdnja za nimale hodźinu wupadnyła. Tež někotre wsy w gmejnomaj Chrósćicy a Ralbicy-Róžant běchu potrjechene. Rěčnica SachsenEnergie mjenowaše zmylk w kablu jako přičinu. Njeje dotal hišće jasne, kak je tutón nastał. Zwuporjedźenske dźěła su wotzamknjene, milina zaso je.
Na probu bydlić w Gubinje
Gubin. Zajimcy móža w Gubinje, wokrjes Sprjewja-Nysa, wot julija hač do septembra na probu bydlić. Sam abo samo ze swójbu móža woni dospołnje wuhotowane bydlenje za dobu dweju do štyrjoch tydźenjow wužiwać. Jeničce pódlanske kóšty maja zapłaćić, rěčnica delnjołužiskeho města zdźěli. Před lětami je hornjołužiske město Zhorjelc podobnu akciju wospjet přewjedło.
Dźiwinowe parki njepřistupne?
Krótkopowěsće (29.02.24)
Prěnje myto za „Danka a Janka“
Choćebuz. Za prěnje literarne wubědźowanje župy Delnja Łužica su 23 delnjoserbskich, 33 němskich a jedyn dwurěčny tekst zapodali. 1. a 3. myto za serbske teksty stej Petra Richterojc z „Danka a Janka“ a „Tšojeńko wó tužnem mjasecku“, 2. myto Ingrid Nagelowa („Rěcka a kamušk“) dobyłoj. Lucie Loichenojc dósta spěchowanske myto za młodźinu za tekst „Samo ze swójimi myslami“.
Twornja w Cersku wohrožena
Cersk. Stejnišćo Škleńcoweje manufaktury Braniborskeje (GMB) w Cersku (Tschernitz) ćerpi pod problemami zhotowjerja solarnych modulow w Sakskej. Po tym zo je předewzaće Meyer-Burger kónc produkcije w Freibergu wozjewiło, hrozy tworni w Cersku samsny dóńt. To wuchadźa z lista indiskeho wjetšinoweho mějićela GMB Borosil čołam amploweje koalicije w Berlinje.
Zaso wjace dźěłowych městnow
