Krótkopowěsće (16.10.18)
Róčnica nastupa Jana Pawoła II.
Krakow. Předsyda Centruma Jana Pawoła II. „Njebojće so“ Jan Kabziński je składnostnje róčnicy nastupa Karola Wojtyły jako prěni słowjanski bamž dźensa před štyrceći lětami k tomu namołwjał, dale z jeho encyklikami so rozestajeć. W rozhłosu Jedynka Kabziński wuzběhny, zo njeměrja so wučby Jana Pawoła II. jenož na katolikow.
800 milionow eurow pokuty
Mnichow. Statne rěčnistwo w Mnichowje je awtotwarcej Audi w zwisku z dieselowej aferu pokutu 800 milionow eurow napołožiło. Audi, wotnožka awtotwarca VW, chłostanku akceptuje, kaž w zdźělence koncerna VW rěka. Přičiny pokuty su „ranjenja regulatoriskich předpisow“ pola wěsteje skupiny dieselowych agregatow, statne rěčnistwo piše.
Šěsć firmow tež ze Sakskeje
Krótkopowěsće (15.10.18)
Měrowe myto mandźelskimaj
Frankfurt n. M. Ze zakónčenjom knižnych wikow we Frankfurće nad Mohanom je Zwjazk němskich knižnych wikowarjow wčera Aleidu a Jana Assmanna ze swojim Měrowym mytom wuznamjenił. Kulturna a literarna wědomostnica a egyptologa staj sej počesćenje jako „pućrubarjej mudreje a rozswětleneje kultury dopomnjeća“ zasłužiłoj, kaž we wobkrućenju zwjazka rěka.
Z běhom so wobarali
Wostrowc. Město blisko němsko-pólskeje hranicy je so znowa přećiwo prawicarskoekstremnym nastajiło. Nimale 300 dźěći, młodostnych a dorosćenych startowaše sobotu na Wostrowčanskim měrowym běhu. Woni sadźichu tak jasne znamjo za demokratiju, swětawotewrjenosć a tolerancu. W samsnym času přijědźechu wobdźělnicy prawicarskeho bojosportoweho zarjadowanja.
Mitićowy tomahawk namakali
Krótkopowěsće (12.10.18)
„Kak to jenož praju“ nětko online
Budyšin. Přiručka awtorki Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje za šulerjow a dorostłych „Kak to jenož praju“, kotraž we wudaću Rěčneho centruma WITAJ a Ludoweho nakładnistwa Domowina w ćišćanej formje předleži, hodźi so wotnětka tež w digitalnej formje wužiwać. Informatikar Bernhard Baier je zmóžnił, zo su hesła přiručki we wobłuku pytanskeje funkcije Soblex přistupne.
Nowa stacija wotewrjena
Kinspork. Sakski sekretar za wobswět dr. Frank Pfeil (CDU) je wčera nowu dźiwiznowu staciju w Kinsporskej holi wotewrěł. Swobodny stat je so wědomje za staciju rozsudźił, a to pod motom: „Přiroda ma přiroda wostać.“ Přirodne procesy hole maja tu w srjedźišću stać a poskitki so dźiwiznje wěnować. Zawod Sakske lěsnistwo je za Kinsporsku holu zamołwity. Přirodoškitna kónčina je 6 932 hektarow wulka a tak jedna z najwjetšich po cyłej Němskej.
Bydlenje mnohim Čecham luksus
Krótkopowěsće (11.10.18)
Start rakety zwrěšćił
Bajkonur. Wotlět ruskeje rakety k mjezynarodnej swětnišćowej staciji ISS je po informacijach ruskich medijow zwrěšćił. Kapsla rakety z dwěmaj kosmonawtomaj dyrbješe krótko po starće nuzowje přizemić. Wobaj kosmonawtaj staj njezranjenaj. Po prěnich informacijach bě druhi schodźenk ćěridła rakety zaprajił.
Myto pólskemu žurnalistej
Lipsk. Medijowa załožba Lipšćanskeje lutowarnje spožči lětsa pólskemu žurnalistej Tomaszej Piątekej Myto za swobodu a přichod medijow. Kaž załožba zdźěla, počesća Piąteka za kritiske wobkedźbowanje towaršnostneho wuwića w Pólskej. Myto w hódnoće 30 000 eurow spožča lutowarnja wot lěta 2001 předewšěm za zmužite a zaměrne zwoprawdźenje nowinarskeje swobody.
50 wowcow dale zhubjenych
Krótkopowěsće (10.10.18)
Kritizuje policiju
Šunow/Drježdźany. Policija dyrbi so z prawicarskej problematiku intensiwnje rozestajeć a njesmě ju zamjelčeć, kritizuje zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Hajko Kozel (Lěwica) dźěło zastojnikow w zwisku z podawkami minjeny pjatk w Šunowje. Tam bě k bijeńcy dóšło. Zastojnicy rěčachu wo Serbach a rusce rěčacych, młodostni pak wo prawicarjach, kotřiž běchu na symbolach spóznajomni.
Poskitki pobrachuja
Slepo. Na wokolnych ludowych uniwersitach je přemało poskitkow, serbšćinu wuknyć. To zwuraznichu wjacori wobdźělnicy wčerawšeho serbskeho wječorka Domowiny w Slepom. Cyłkownje 22 ludźi bě tam ze zastupnikami třěšneho zwjazka, sakskeje serbskeje kaž tež załožboweje rady diskutowało. Ćežišća běchu zhromadne dźěło gremijow ze staršimi a serbske kubłanske naležnosće.
Wo Serbach w Awstralskej
Krótkopowěsće (09.10.18)
Iniciatiwnicy čuja so ranjeni
Budyšin. Z pisomnym pohórškom je so iniciatiwna skupina za Serbski sejm na rozhłosowu radu sćelaka MDR wobroćiła. Pozadk je sobotne telewizijne wusyłanje Wuhladka. Po słowach iniciatiwnikow je rozprawa wo wólbnym wjeršku w Njebjelčicach skandalozna a jednostronska. Woni čuja so tuž ranjeni. Wusyłanje móžeće sej pod www.ardmediathek.de/tv/Wuhladko wobhladać.
Wjelki zachadźeli
Dubo. Znajmjeńša 25 wowcow su wjelki dźensa w nocy w Dubjanskim lěsu zakusali. To wobkrući zastupowacy nawoda zarjadnistwa biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty Jan Priegnitz. W běhu dnja pytachu za dalšimi wowcami, kiž běchu ćeknyli abo kotrež su wjelki wotnjesli. Zo jedna so wo nadpad wjelkow, je mjeztym tež Philipp Kob z Rěčičanskeho wjelčeho běrowa wobkrućił.
Dalše zarjadowanja přate
Krótkopowěsće (08.10.18)
Zlět chórow w čěskej stolicy
Praha. Unija čěskich spěwarskich towarstwow je po 80 lětach zaso zlět chórow w Praze přewjedła. Něhdźe 350 spěwarjow zanjese sej zhromadnje pěsnje mjez druhim na Naměsće Václava Havela. Mjez hosćimi běchu tež zastupnicy Zwjazka serbskich spěwarskich towarstwow, Jadwiga Kaulfürstowa přednjese postrowy. Jědnaće chórow wuhotowa koncertaj na žurli Praskeho chóra Hlahol.
Pegel Sprjewje konstantny
Choćebuz. Najebać dlěje trajacu suchotu wostanje pegel Sprjewje w Berlinje a Braniborskej hač do kónca oktobra konstantny. To zmóžnja přitok wody z jězorow bywšich brunicowych jamow a rěčnych zawěrow. Wjacore wokrjesy kaž tež město Choćebuz běchu suchoty dla zakazali wodu ze Sprjewje klumpać.
Ministerka Stange w Israelu
Krótkopowěsće (05.10.18)
Šiman znowa direktny kandidat
Budyšin. Marko Šiman požada so znowa jako direktny kandidat CDU we wólbnym wokrjesu 56 za klětuše wólby Sakskeho krajneho sejma. 69 čłonow CDU je jeho wčera na wólbnowokrjesnym zarjadowanju w Hrubjelčicach z 98,5 procentami hłosow wuzwoliło. Šiman je wot lěta 1990 direktnje woleny krajny zapósłanc. „Chcu dale mosty twarić. Hornja Łužica trjeba perspektiwy do přichoda“, 63lětny wčera potwjerdźi.
Wobdźělnicy pomjenowani
Budyšin. Iris Brankačkowa (molerstwo), Michael Kruscha (molerstwo), kaž tež z młodeje generacije Frauke Rahr (film) a Hella Stoletzki (molerstwo) wobdźěla so na wustajeńcy za serbske wizuelne wuměłstwo trojoregionoweho projekta „Wobrazy krajiny“ 2019/2020 – Łužica-Korutanska-Koroška. Wo tym informuje dźensa Załožba za serbski lud nastupajo wutorny rozsud jury.
Póńdu Romojo wolić?
Krótkopowěsće (04.10.18)
Kubłaja ludźi na wsach
Njebjelčicy. Pod hesłom „Kontrowersnje na městnje – fakty, tezy, argumenty“ poskićeja sakske ludowe uniwersity a krajna centrala za politiske kubłanje wosebje na wsach zarjadowanja za kubłanje ludźi wo politice a stawiznach. Z poskitkom chcedźa tuchwilne a přichodne problemy towaršnosće wotkrywać. Zazběh zarjadowanjow je jutře, pjatk, w 19 hodź. na Njebjelčanskim gmejnskim zarjedźe.
Wjace šulskich partnerstwow
Drježdźany. Wuchodne zwjazkowe kraje maja wjace šulskich partnerstwow do susodneje Čěskeje a Pólskeje nawjazać. To zwoprawdźić je zaměr zetkanja něhdźe 30 ekspertow za kubłanje, kotřiž so dźensa a jutře w Mišnju schadźuja. Seminar měri so na wučerjow, wuwučowacych w šulach podłu Łobja. Wažny zakład za mjezu přesahowace zhromadne dźěło kubłanišćow skići program Europskeje unije eTwinning.
Bary zašo začinjeć
Krótkopowěsće (02.10.18)
Mikławšk nominowany
Połčnica. Alojs Mikławšk je jako direktny kandidat za klětuše wólby sakskeho sejma nominowany. Jednohłósnje su jeho přitomni 103 čłonojo CDU z wólbneho wokrjesa 53 Budyšin II wčera wuzwolili. Wólbny wokrjes Mikławška wopřijima tež dwurěčne wsy gmejnskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe. Politikar je w swojim předstajenju tež serbsce wuzběhnył, kak wažnej serbska rěč a kultura stej.
Nětko tež w Kielu
Kiel. Danojo w Němskej smědźa so wotnětka w swojej maćeršćinje na statne zarjady w Kielu wobroćeć. Wo tym rozprawjatej Berlinski mjeńšinowy běrow a Južnoschleswigske wolerske zjednoćenstwo. Dotal bě to jenož w krajnym dźělu Schleswigu móžno. Trěbnu změnu zarjadniskeho zakonja je prawniski wuběrk schleswigsko-holsteinskeho sejma jednohłósnje wobzamknył.
Šule su MINT-pósłancy
