Krótkopowěsće (04.01.24)

štwórtk, 04. januara 2024 spisane wot:

Pstruha w Němskej wohrožena

Berlin. Leibnitzowy institut za ekologiju wodźiznow a nutřkokrajne rybarstwo wozjewi w swojej prěni raz po lěće 2009 aktualizowanej lisćinje słódkowódnych rybow a dźewjećwokačow zastopnjowanje pstruhu jako wohroženu. Cyłkownje 38 družin a z tym wjace hač połojca domoródnych družinow je wohroženych. Přičiny su „zanjerodźenje wodźiznow, stupace temperatury kaž tež niši podźěl kislika we wodźe změny klimy dla“.

Festiwal wotprajili

Zhorjelc. „Dny Messiaena 2024“ w Zhorjelcu so w planowanej formje wotměć njemóža. Přičina je po podaću festiwal wuhotowaceho towarstwa Meetingpoint Memory Messiaen „njepřizwolenje spěchowanja mjez druhim ze stron Kulturneho konwenta wokrjesow Budyšin a Zhorjelc“. Tradicionalny koncert „Kwartet na kóncu časa“ chcedźa při­wšěm wuhotować, a to 15. januara.

Ptaču mrětwu zwěsćili

Krótkopowěsće (03.01.24)

srjeda, 03. januara 2024 spisane wot:

Zawody dale zaměrnje inwestuja

Drježdźany. Najebać skerje špatne konjunkturne wuhlady inwestuja rjemjeslniske zawody Drježdźanskeho komorneho wokrjesa tójšto mocow do wukubłanja. Cyłkownje 498 žonow a 1 619 muži su loni wukubłanje zahajili. Tuž rozsudźi so wjace hač 2 000 młodych ludźi za karjeru w rjemjesle. Přiwšěm pak je to 2,2 procentaj mjenje hač lěto do toho.

Wjace wopytowarjow witali

Hamor. We Wochožanskim Parku błudźenkow su loni dohromady 61 000 wopytowarjow zličili, něhdźe 7 000 wjace hač lěto do toho. Wjerški běchu po po­daću spěchowanskeho towarstwa parka jubilejne zarjadowanje k 20lětnemu wobstaću w meji, holanski swjedźeń w septembru a halloween-swjedźeń w oktobru. Po zymskej přestawce wotewrja park 15. měrca, mjez planowanymi zarjadowanjemi su wospjet rostlinowe wiki a koncert na dnju maćerje.

Euro w Čěskej njewěste

Krótkopowěsće (02.01.24)

wutora, 02. januara 2024 spisane wot:

Wulka ličba pacientow

Wojerecy. Wojerowski klinikum Łužiska jězorina je chorownja za ćežišćowe zastaranje ze 14 fachowymi wotrjadami a třomi institutami. Na lěto zastaruja wjace hač 30 000 pacientow ambulantnje a 17 000 stacionarnje, kotřiž tam w lěće 2021 přerěznje 5,4 dnjow přebywachu. Klinikum je akademiske wukubłanišćo z mediciniskej powołanskej fachowej šulu.

Klubaj bilancowałoj

Radwor/Chrósćicy. Młodźinskej klubaj w Radworju a Chrósćicach přewjedźeštej minjeny dny swojej hłownej a wólbnej zhromadźiznje. Nimo bilancowanja zašłeho a wuhladow do noweho lěta wu­zwoli Chróšćanski klub Luciana Zahrodnika za noweho předsydu.

Rentu disidentam dorunaja

Krótkopowěsće (29.12.23)

pjatk, 29. decembera 2023 spisane wot:

Serbska murja bilancowała

Jaseńca. Lěto 2023 bě najwuspěšniše w dotalnym dźěle towarstwa Serbska murja. Tole wuchadźa z bilancy předsydstwa na wčerawšej hłownej zhromadźiznje w Jaseńcy. Předewšěm mjenowachu widejowy format Stawiznak a wubědźowanje Kwisk a trysk. Wobaj projektaj chcedźa klětu wospjetować a dale wuwiwać. Za jeje skutkowanje spožči so Serbskej muri lětsa Myto Domowiny za dorost.

Serbski sejm prosy wo dary

Njebjelčicy. Serbski sejm prosy Serbow wo pjenježnu podpěru, zo bychu klětuše druhe listowe wólby ludoweho zastupnistwa přihotować móhli. Kaž w aktualnej zdźělence rěčnicy Jadwigi Pjacec rěka, trjeba čestnohamtsce skutkowacy gremij dary za zjawnostne dźěło a wusyłanje wólbnych podłožkow. Daty wotpowědneho konta su na internetnej stronje www.serbski-sejm.de přistupne.

Amoka dla mjenje wohnjostroja?

Krótkopowěsće (28.12.23)

štwórtk, 28. decembera 2023 spisane wot:

Politika měła skónčnje jednać

Drježdźany. Rjemjeslnicy w Sakskej žadaja sej dołhodobne rozrisanja za problemy město małych krokow. Za to pobrachuje politice na runinje Zwjazka „hišće móc“, kritizuje Jörg Dittrich, prezident Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory a Sakskeho foruma rjemjeslnikow, w lěto 2023 bilancowacej zdźělence w Drježdźanach. Na přikład so njeje poradźiło běrokratiju wobknježić.

Podpěra za wosom projektow

Budyšin/Wostrowc/Wulke Hendrichecy. Wosom projektow Budyskeho komiteja z.t., Załožby mjezynarodny zetkawanski centrum Marijiny Doł a Wobswětoweje knihownje Wulke Hendrichecy z.t. spěchuje Zwjazkowa załožba za přeslědźenje diktatury SED klětu z dohromady 101 111 eurami. Jedne ćežišćo su zarjadowanja wo ludowym zběžku w NDR 17. junija 1953, dalše wudobywanje a zmilinjowanje brunicy w sakskim krajnym třiróžku.

Młodostni narěče dokumentuja

Krótkopowěsće (27.12.23)

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:

DGB: W Sakskej njeměr knježi

Drježdźany. Bilanca DGB Sakskeje za nachilace so lěto je wostrózbjaca. „W Sakskej knježi njeměr, nic jenož politisce, ale tež hladajo na dźěłowe wuměnjenja ludźi. Špatne mzdy, špatne dźěłowe časy a pobrachowace sobupostajowanje bjez skorženja dawno wjace njeakceptuja, ale dźěławi so wobaraja“, rjekny šef DGB Markus Schlimbach powěsćerni dpa. Dźěłodawarjow namołwi, zo njebychu dlěje na joby z niskimi mzdami sadźeli.

Předsydu wobkrućili

Budyšin. Towarstwo Škit Budyšin je na swojej hłownej a wólbnej zhromadźiznje 23. decembra Roberta Krawca jako předsydu wobkrućiło. Nimo wólbow bilancowachu tež zašłe lěto w kotrymž zwoprawdźichu mnohe projekty, mjez nimi spěwanje na adwentnych wikach. Za klětu planuja, zahrodu w starym měsće za serbsku zjawnosć wuhotować.

Hilža Nukec zemrěła

Krótkopowěsće (22.12.23)

pjatk, 22. decembera 2023 spisane wot:

Łužica mało potrjechena

Drježdźany. We Łužicy njejsu wěstotne słužby a policija wulke škody wichora Zoltana dla zwěsćili, kiž je zašłu nóc zachadźał. W prěnim rjedźe rozrubachu a zrumowachu wohnjowi wobornicy jednotliwe štomy, kotrež běchu na dróhi padnyli. W cyłku běchu woni w Hornjej Łužicy 15 króć, mj. dr. we Wojerecach, Kubšicach a Lubiju po puću.

Šulske połlěto zakónčene

Budyšin. Sakscy gymnaziasća 12. a 13. lětnika, kotřiž so na maturu přihotuja, su hižo dźensa swoje połlětne wuswědčenje přijeli. Šulerjo powołanskošulskeho gymnazija mějachu dokument zdźěla hižo wčera w ruce. Přičina za to je nadměru krótke šulske lěto. Posledni šulski dźeń za abiturientow je klětu kónc měrca.

Rozrost wukrajnikow w Čěskej

Praha. Po zdźělenju Čěskeho statistiskeho zarjada je ličba wukrajnikow w Čěskej dotalny rekord docpěła. Wokomiknje jedna so wo 1,1 milion ludźi, to rěka 10,3 procentow wobydlerjow kraja. Jenož třećina pak změje dowolnosć k trajnemu přebywanju. Wulki rozrost zwisuje wosebje z přiwzaćom wjace hač 600 000 ukrainskich ćěkancow na přechodne přebywanje.

Krótkopowěsće (21.12.23)

štwórtk, 21. decembera 2023 spisane wot:

Klinika w nowymaj rukomaj

Choćebuz. Klinikum Carla Thiema přewozmje kraj Braniborska. Tole rozsudźichu měšćanscy radźićeljo srjedu. Přičina změny mějićelstwa ma puć za wysokošulsku medicinu w chorowni rubać. Kraj chce nětko wjace hač dwě miliardźe eurow do wutwara kliniki inwestować a tak wjace hač 1000 nowych dźěłowych městnow wutworić.

W nowych medijach prezentne

Budyšin. Medijowy projekt LUCIJA je wutworiło skupinu, kotraž so z wuwiwanjom produktow za youtube- kaž tež instagram-kanal LUCIJE zaběra. Prěni produkt třoch šulerkow 12. lětnika Budyskeho Serbskeho gymnazija, kotrež pod nawodom Michelle Mikławškec dźěłaja, je youtube-wideo na temu sexting, kotryž je wot wčerawšeho online.

Skućićela nětko wobskoržili

Krótkopowěsće (20.12.23)

srjeda, 20. decembera 2023 spisane wot:

Rozšěrjeny słownik online

Budyšin. Rozšěrjeny druhi nakład „Němsko-hornjoserbskeho słownika noweje leksiki“ steji wužiwarkam a wužiwarjam w portalu k dispoziciji. Wo tym je Serbski institut informował a zdobom na to skedźbnił, zo LND ćišć słownika přihotuje. Rěčespytnicy instituta su serbske wotpowědniki kritisce přepruwowali a nowe hesła dodali.

AOK zwyši přinoški

Erfurt/Drježdźany. Najwjetša chorobna kasa Sakskeje a Durinskeje AOK Plus, zwyši přidatny přinošk za swojich zawěsćenych spočatk lěta 2024 na 1,8 procent. Jako přičiny mjenowaše zarjadniska rada mjez druhim: Podróšenje lěkarstwow a lěkowanjow. Předsydka zarjadniskeje rady Daniela Kolbe praji, zo su tež zasahowanja politiki wudawki AOK zańdźene lěta šwarnje zwyšili.

Hudźba z najstaršeho žórła na CD

Krótkopowěsće (19.12.23)

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:

Kaulfürst naslědnik Bartelsa

Budyšin. Dr. Fabian Kaulfürst nastupi klětu spočatk januara zastojnstwo wotrjadnika wobłuka rěčespyt Serbskeho instituta. Z nim „budźe nimoměry dokładnje wukubłany sorabist rěčespytne dźěło w Choćebuzu kaž tež w Budyšinje nawjedować“, dotalny načolnik prof. dr. Hauke Bartels podšmórny. Bartels bě funkciju něhdźe 20 lět wukonjał a chce so nimo nadawkam jako direktor SI „dale dokumentaciji delnjoserbšćiny“ wěnować.

Předsydku znowa wolili

Budyšin. Čłonki a čłonojo spěchowanskeho towarstwa Serbskeho muzeja w Budyšinje su wčera na swojej hłownej a wólbnej zhromadźiznje dr. Annett Brězanec jako předsydku wobkrućili. Jako městopředsydu wuzwolichu Clemensa Brězana, za financnika Marka Suchyja. Předsydstwu přisłušeja nimo toho Helena Pallmanowa a Andrea Pawlikowa.

Jězus w tramwajce

Serbska debata

nowostki LND