To a tamne (05.01.16)

wutora, 05. januara 2016 spisane wot:

Štyrnaće hodźin po kraju błudźił je 87lětny ze swojim awtom w sewjernej Němskej, doniž jeho policija w Mecklenburgsko-Předpomorskej njezadźerža. Kaž muž zastojnikam rozłoži, bě so wón póndźelu dopołdnja w delnjosakskim Wolfsburgu na krótki wujězd podał. Poněčim zhubi orientaciju, jědźeše pak dale. Policistam wón napadny, dokelž bě z runje 50 km/h na awtodróze po puću. Po odyseji informowachu zastojnicy přiwuznych.

W kinje přenocować dyrbješe 33lětny w Zwickauwje, po tym zo bě personal wusnjeneho muža přewidźał a zamknył. Pytajo za wuchodom wšak zawini wón awtomatiski alarm a bu wuswobodźeny, kaž policija zdźěli. Hač stej wostudły film abo 1,8 promilow alkohola na mučnoće muža wina byłoj, njeje znate.

Łužica (05.01.16)

wutora, 05. januara 2016 spisane wot:

Hraničnu hódnotu dodźeržał

Choćebuz (dpa/ch/SN). Po wozjewjenju studije wo poćežowanju ze žiwym slěbrom we wuhlowych milinarnjach je energijowy koncern Vattenfall na dodźerženje hraničnych hódnotow na swojich stejnišćach skedźbnił. Hižo nětko w brunicowych milinarnjach samo hakle wot lěta 2019 w Němskej planowanu wótrišu namjeznu hódnotu dźerža, zdźěli šwedski statny koncern wčera w Choćebuzu. Posudk Hamburgskeho instituta za ekologiju a politiku w nadawku zwjazkoweje frakcije Zelenych bě zwěsćił, zo němske wuhlowe milinarnje kóžde lěto něhdźe sydom tonow jědojteho žiweho slěbra wustorkuja. To je 70 procentow wšeho wustorka žiweho slěbra w Němskej. Tež Vattenfallej wobswětoškitne organizacije wumjetuja, zo zanjerodźenju powětra masiwnje polěkuje.

Pokradnjeny transporter našli

Ćežke zemjerženje je dźensa w nocy sewjer Indiskeje trjechiło a ludźi ze spara torhnyło­. Dźesać wobydlerjow přisadźi žiwjenje­ a sta dalšich so zranichu. Třasła je so­ zemja tež w Myanmaru, Ban­gladeshu a Bhutanje. Zemjerženje bě jedne z najsylnišich minjenych sto lět. Foto: dpa/Str

Zwada w uniji ćěkancow dla

póndźela, 04. januara 2016 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Žadanje zwjazkoweho předsydy CSU Horsta Seehofera za konkretnym wobmjezowanjom 200 000 ćěkancow na lěto wuwabja kritiku. Ze swojim wupranjenjom spřećiwja so wón poziciji CDU, kotraž drje chce ličbu migrantow pomjeńšić, maksimalnu hranicu pak wotpokazuje.

„Spekulacija z ličbami je kontraproduktiwna. Tak budźi Seehofer wědomje wopačne wočakowanja, kotrež njehodźa so dodźeržeć“, rjekny frakciski předsyda Zelenych w zwjazkowym sejmje Anton Hofreiter dźenikej Ruhr-Nachrichten. Městopředsyda SPD Thorsten Schäfer-Gümbel rjekny dźenikej Passauer Nach­richten: „Seehofer wupowědźa hižo łamliwy měr unije w problematice ćěkancow.“ Zwada w uniji dźěławosć knje­žerstwa poćežuje.

Kontroluja mjezu

póndźela, 04. januara 2016 spisane wot:
Stockholm (dpa/SN). Z Danskeje do Šwedskeje pućowacy dyrbja wot dźensnišeho we wšitkich ćahach, busach a na přewoznych łódźach wupokaz abo pas předpołožić, rozprawja dpa. Z kontrolemi na danskej mjezy chce Šwedska ličbu ćěkancow wobmjezować. Ke kontrolam móže knježerstwo wobchadne předewzaća samo zawjazać. Wotpowědny zakoń běše parlament loni w decembru wobzamknył. Za kontrole­ zamołwići wobhospodarjerjo ćahow a łódźow wobzamknjenje wótrje­ kritizowachu a su zwiski zastajili abo wobmjezowali. Woni warnowachu před wysokimi kóštami a dlěšimi čakanskimi časami. Pod wliwom šwedskeho rozsuda je so tež Danska za hnydomne kontrole na mjezy rozsudźiła. Wot dźensnišeho pruwuja pućowacych w ćahach, busach a na łódźach.

Do noweho lěta

póndźela, 04. januara 2016 spisane wot:

Berlin/Drježdźany (SN). Na proze noweho lěta staj zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) kaž tež předsyda SPD Sigmar Gabriel staćanow Němskeje namołwiłoj, dale kruće hromadźe stać přećiwo hidźe na wukrajnikow a ćěkancow. „Wažne­ je njesćěhować tych, kotřiž z hidu a zymu we wutrobje Němsku jeno za sebje­ deklaruja a druhich wuzamkuja“, wu­zběhny kanclerka w swojej nowolětnej narěči. Kaž předsyda strony CSU Horst Seehofer podšmórny, chce so za to zasadźić, zo přinjese lěto 2016 změnu nastupajo politiku ćěkancow dla. Při tym pokaza wón na zaměr strony, lětnu ličbu ćěkancow wobmjezować na 200 000.

Riad reagował

póndźela, 04. januara 2016 spisane wot:
Riad (dpa/K/SN). W sćěhu wotprawjenja 47 pozdatnych teroristow w Sawdi-Arabskej, mjez kotrymiž bě znaty šiitiski duchowny-kritikar Nimr al-Nimr, běchu w iranskej stolicy Teheranje syły rozhorjenych wulkopósłanstwo Sawdi-Arabskeje atakowali a zapalili. Sawdi-Arabska je tohodla diplomatiske poćahi z Iranom přetorhnyła. Jeho wonkowny minister Adel al-Dshubair na to připowědźi, zo so personal pósłanstwa domoj zwoła, zdźěla dpa. Iran ma naprawu Riada za „přechwatanu“. Naměstny wonkowny minister Hossein Amir Abdollahian zwurazni: „Sawdije su hižo w zašłosći z tajkimi přechwatanymi a iracionelnymi rozsudami njestabilnosć w regionje wuskutkowali.“ Z tajkej iniciatiwu njemóže Riad wot wotprawjenja duchowneho Nimra al-Nimra nikomu woči zamydlić.

To a tamne (04.01.16)

póndźela, 04. januara 2016 spisane wot:

Jaelyn a Luis Valencia staj drje dwójnikaj, njebudźetaj pak ženje w samsnym lěće narodniny swjećić. Mała Jealyn je so silwester krótko do połnocy narodźiła. Jeje bratr Luis je dwě mjeńšinje po połnocy w nowym lěće na swět přišoł. Tole zdźěli chorownja w kaliforniskim San Diegu. Ličili běchu swójbni z porodom hakle měsac pozdźišo. „Tak změjemy dwaj narodninskej swjedźenjej krótko za sobu“­, so nan dwójnikow wjeseleše.

Štóž chodźeše we 18. lětstotku w Pruskej w drjewjancach, tomu hrožeše zboha pokuta. W drjewjancach chodźić bě tehdy zakazane, štož chłostachu ze železom wokoło šije abo samo z jastwom. To rozjasni wědomost­nica Techniskeje uniwersity Berlin, po tym zo by sej pře­hladała wotpowědny edikt pruskeho krala­ Bjedricha Wylema I. z lěta 1726. Z ediktom chcyše wón opoziciju šewcow w swojim kraju sylnić.

Łužica (04.01.16)

póndźela, 04. januara 2016 spisane wot:

Łužica chce so znowa nastajić

Choćebuz (ch/SN). Dokelž chce so Łužica znowa nastajić, ma w lěću mjezu překročace hospodarske spěchowanje startować. Po informaciji hospodarskeje iniciatiwy Łužica (WiL) wotměštej so hižo dwě jednanskej kole zamołwitych krajnych radow. Planowane jednotne hospodarske spěchowanje ma so tež wo planowanje wobchada, wysokošulsku politiku, wukubłanje młodych ludźi, přiwabjenje dźěłowych mocow, turistiski marketing a stejnišćowe wabjenje starać. Wotpowědne dojednanja zamołwići rozjimuja. WiL chce, zo hospodarske dźěło mjezy mjez Sakskej a Braniborskej překroča.

Fotowe wurisanje wupisane

Kurs na EU a NATO

srjeda, 30. decembera 2015 spisane wot:
Tbilissi (dpa/SN). W kawkaskim staće Georgiskej zastupuje nowy ministerski prezident Georgi Kwirikašwili dalše přibliženje k Europskej uniji a NATO. Par­lament bě 48lětneho dotalneho wonkowneho ministra wčera wječor do noweho zastojnstwa wu­zwolił. K susodnej Ruskej chce wón „pragmatisku, na měr orientowanu politiku dale wjesć“, Kwi­rikašwili připowědźa. EU je 4,5 milionam Georgičanam pućowanje bjez wizuma přilubiła. Zapósłancy wobkrućichu amtěrowace knježerstwo bjez změnow, jenož naměstny wonkowny minister Michail­ Dźanelidse sta so nětko z mi­nistrom. Dotalne knježerstwo Georgi­skeje bě 23. decembra njenadźicy wotstupiło, bjez toho zo by přičiny mje­nowało.

nowostki LND