To a tamne (05.08.25)
W jastwje wostać dyrbi rapper Sean „Diddy“ Combs z USA hač do spočatk oktobra planowaneho sudniskeho wusuda přećiwo njemu. Přisłušny sudnik w New Yorku je próstwu rappera wo dočasne pušćenje z jastwa wotpokazał. Prawiznicy hudźbnika su próstwu z tym wopodstatnili, zo rapper nikoho njewohrožuje a zo nochce ćeknyć. Woni poskićichu kawciju 50 milionow dolarow, zo by Diddy w domjacym aresće přebywał.
Atomowu milinarnju na měsačku planuje NASA, swětnišćowa agentura USA. Po internych rozprawach přiwza NASA w přichodnych 60 dnjach konkretne poskitki ze stron industrije za reaktor z wukonitosću sto kilowattow. Reaktor ma najpozdźišo 2030 na měsačku dźěłać. Pozadk je přiběraca konkurenca ze stron Chiny. Kraj planuje runočasnje misiju kosmonawtow na trabanće zemje.
Metropolit pola bamža
Vatikan (B/SN) Poćah mjez rusko-ortodoksnej a katolskej cyrkwju njebě za čas bamža Franciskusa najwuši. Spočatk junija je bamž Leo XIV. z prezidentom Ruskeje Wladimirom Putinom telefonował a sej rozrisanje konflikta žadał. Poskićenu městnosć za měrowe jednanja Putin wotpokaza. Z metropolitom Antonijom rěčeše bamž zašły tydźeń wo ortodoksnej a katolskej cyrkwi a wo konfliktach w Ukrainje a na Bliskim wuchodźe.
Młodźina w Romje była
Vatikan (B/SN). Milion młodostnych ze 146 krajow přebywaše minjeny tydźeń w Romje. Tysac měšnikow přijimowaše spowědź za dospołny wotpusk. Tysac ludźi je so wo wěstotu starało, 3 000 dobrowólnikow je wobdźělnikow škitało. 122 kamerow a wjacore truty su zarjadowanja wobkedźbowali. Dźesać chorobnych stacijow je młodźinu medicinsce zastarało.
Hudźba jako wěrywuznaće
Milion młodych ludźi w Romje
Rom (dpa/SN). Młodźi ludźo ze 146 krajow su z bamžom Lejom XIV. zakónčacu Božu mšu wurjadneho zetkanja młodźiny składnostnje Swjateho lěta w Romje swjećili. Zamołwići trochuja, zo je so w kónčinje Tor Vergata a wokolinje něhdźe milion ludźi zhromadźił. Na kóncu Božeje mšě bamž młodych wěriwych namołwješe: „Pytajće za swjatosću, hdźežkuli sće. Njebudźće z mjenje spokojom!“
W modlitwje spominaše bamž na wopory wójny po wšěm swěće: „Stejimy po boku młodych ludźi w Gazy, w Ukrainje a we wšěch krajach, kotrež su wot wójny střasene. Wy sće žiwe znamjo, zo je swět bratrowstwa a přećelstwa móžny“, Leo XIV. rjekny. Zetkanje młodźiny je centralny podawk Swjateho lěta.
Pósłanc Trumpa do Moskwy
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump sćele swojeho wurjadneho posoła Steve Witkoffa srjedź tydźenja do Ruskeje. Witkoff pojědźe tam srjedu abo štwórtk, rjekny Trump žurnalistam w swojim lětadle po puću do Washingtona. To by bjezposrědnje do kónca dźesać dnjow trajaceho ultimatuma było, kotryž bě Trump ruskemu prezidentej Putinej za přiměr w Ukrainje stajił. Po tym chce Trump sankcije přećiwo wikowanskim partneram Ruskeje wukazać.
Kritizuje Södera ćěkancow dla
Berlin (dpa/SN). W debaće wo wobydlerski pjenjez za ludźi z Ukrainy je socialny politikar CDU Dennis Radtke předsydu bayerskeje CSU Markusa Södera raznje kritizował. Söder bě sej w rozmołwje ze sćelakom ZDF w Berlinje žadał, Ukrainjanam w Němskej wobydlerski pjenjez šmórnyć. Radtke mjenuje tole „klemjenje hermankarja“. Wón na to pokazuje, zo knježerstwo tuchwilu změnu dotalneje praksy přihotuje, po kotrejž dóstanu nowi ćěkancy popłatki po azylowym prawje.
Kóždy šesty by wojował
Bamž Leo XIV. je wčera z něhdźe milionom młodych wěriwych na ...
Klingbeil w USA na rozmołwach
Washington (dpa/SN). Z dojednanja mjez EU a USA wo mjezsobnych cłach dyrbjała Němska po měnjenju financneho ministra Larsa Klingbeila (SPD) konsekwency sćahnyć. „Swoje słabosće smy w zwadźe w Američanami jasnje pokazali“, rjekny Klingbeil rozhłosownikam do swojeho zetkanja z financnym ministrom USA Scottom Bessentom. Němska dyrbjała tuž sylnišo z partnerami kaž Kanadu a Wulkej Britaniskej hromadźe dźěłać, wón rjekny. Prócowanja wo swobodne swětowe wikowanje su po nowych cłach USA „poražku“ poćerpjeli. Klingbeil bě wčera do Washingtona dolećał.
EU a USA běchu so w cłownej zwadźe dojednali. USA žadaja sej wotnětka 15 procentow cła na importy z Europy.
Zastaranje zastajencow přilubili
Gaza (dpa/SN). Islamistiska Hamas w Gazaskim pasmje chce po swójskich wuprajenjach sobudźěłaćerjam Čerwjeneho křiža dowolić, zawlečenych israelskich zastajencow ze žiwidłami a medikamentami zastarać, ale pod wěstymi wuměnjenjemi. Wotpowědnu próstwu Čerwjeneho křiža chcedźa pozitiwnje wotmołwić, rěčnik Hamas zdźěli. Tak měł Israel dołhodobne zastaranje Palestinjanow w Gazaskim pasmje zaručić a wojerske wuskušowanje z powětra za čas zastaranja zastajencow přetorhnyć.
Hamas bě kónc tydźenja widejo wozjewiła. Na nim staj dospołnje wuhłódnjenaj a zadwělowanaj zastajencaj widźeć. Wobrazy běchu israelsku zjawnosć a ludźi po wšěm swěće zludali. W Israelu dóńdźe na to k nowym protestam. Demonstranća žadachu sej hnydomny kónc Gazaskeje wójny. Israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu přilubi, zo chcył dale wšitko za wuswobodźenje zastajencow činić. Hamas hišće 20 žiwych zastajencow w swojich tunlach pod surowymi wobstejnosćemi chowa.
Łužica boji so njelěpšinow
Zwjazkowa ministerka Reiche energijowy koncern LEAG wopytała
Grodk (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za hospodarstwo Katherina Reiche (CDU) je dźensa we wobłuku swojeje lěćneje jězby energijoweho zastaraćela LEAG we Łužicy wopytała. W srjedźišću stejachu aktualne problemy energijoweho hospodarstwa a wuhlady a wužadanja nastupajo energijowu změnu, kotraž Łužicu wosebje potrjechi.
Přistajeni energijoweho koncerna Leag we Łužicy wšak dotal najlěpše měnjenje wo hospodarskej ministerce njemějachu. Zawodna rada boji so njelěpšinow při twarje nowych płunowych milinarnjow, kotrež maja po woli knježerstwa předewšěm na juhu Němskeje nastać. „Fairplay hinak wupada“, rěkaše tele dny na protestnej akciji w Choćebuzu.
Čwačk nadźije
Druhdy, ale jenož druhdy směmy so nad powěsćemi w nowinach wjeselić. Wobrazy wo zetkanju młodźiny zašłe dny w Romje su tajke małe wjeselo. Hdyž přichwata na zakónčacu Božu mšu milion młodych wěriwych, haj hdyž přenocuja do toho samo wonka, zo bychu so zhromadnje z bamžom modlili, potom je tole čwačk nadźije, zo njeje katolska cyrkej snano tola hišće cyle tak mortwa, kaž to stajnje twjerdźimy. Cyrkej mjenujcy njeje jenož Němska, to njeje jenož Europa, ale to je cyły swět. A mjeztym zo so tule z dźeń a mjenje duchownymi a dale a prózdnišimi cyrkwjemi bědźimy, je druhdźe na swěće dźeń a wjace wěriwych. Z poł milionom młodostnych běchu zamołwići w Romje ličili, na kóncu bě jich dwójce telko. Zo nastanje potom wěsty chaos, to je logiske. Přiwšěm běchu wšitcy w modlitwje a wěrje zwjazani. Za jednotliweho młodostneho je tajke dožiwjenje jónkrótne a jeho pozbudźa.
Maximilian Gruber
