„Přiroda najlěpši zwjazkar“

štwórtk, 24. julija 2025 spisane wot:

Minister za wobswět chce bój přećiwo změnje klimy zesylnić

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za wobswět Carsten Schneider je bój přećiwo změnje klimy jako „najwjetše socialne prašenje našeho časa“ wuzběhnył. W tym zwisku potwjerdźi politikar SPD w rozmołwje z nowinarjemi, zo bohate kraje ze swojim konsumom a swojim nastajenjom hladajo na přirodu najwjetšu ekologisku škodu na swěće zawostajeja. Schneider rjekny tole składnostnje dźensnišeho „dnja přećeženja zemje“, z kotrymž je čłowjestwo přirodne zemske pokłady za tute lěto hižo přetrjebało. Wotnětka čerpaja ludźo pokłady, kotrež njemóže zemja na přirodne wašnje hižo narunać.

Serbski outing

štwórtk, 24. julija 2025 spisane wot:
Zo směmy wot 1. meje ze swojim serbskim mjenom tež oficialnje wustupować, wobhladuju za naš ludźik jako wulki krok připóznaća. Kóžda Serbowka smě so zjawnje jako tajka outować a z tym pokazać, zo je žona! To mam za wažne wuzběhnyć. Dźensa, w času emancipacije, mjenujcy hišće někotři měnja, zo serbska kóncowka -owa žonu jako wobsydstwo muža degraděruje. Nowe prawo praktisce přesadźić pak žada sej tójšto angažementa. Swoje serbske mjeno měła na personalny wupokaz napisać dać. A do pućowanskeho pasa a na jězbnu dowolnosć, na chorobnu kartku, kreditnu kartku, wupokaz biblioteki atd. Chcu sej tole nabrěmjenić? A potom pola lěkarki, w hotelu, na lětanišću a wěm ja hdźe hišće njeserbskemu personalej rozkładować, zo njerěkam Curova, ale Žurowa (chiba wopačne wurjekowanje zuby křipjo přesłyšeć)? Pardon, za to njejsym feministiska dosć. A tola so nadźijam, zo wjele Serbowkow nowe prawo wužiwa. Weronika Žurowa

Porjedźenka

štwórtk, 24. julija 2025 spisane wot:
W zwisku z přinoškom wo lětušich žnjach předwčerawšim, wutoru (1. str.) mamy slědowacu porjedźenku: Silke Staffeth je nawodnica dworoweho wobchoda a zdobom zamołwita zawodneje kuchnje „Holanskeje farmy“ w Zdźěri. Ratarske předewzaće nawjeduje nadal Udo Noack. SN

Zeleni chcedźa wutwar Łobja skónčić

štwórtk, 24. julija 2025 spisane wot:

Magdeburg (dpa/SN). Hladajo na woteběracu wodu we Łobju žadaja sej Zeleni w Saksko-Anhaltskej, wutwar rěki skónčić. Natwar nowych bunow – prěčnych zawěrow z kromy rěki – je połoženje skerje hišće přiwótřiło. Buny dyrbjachu poprawom zaručić, zo wostanje Łobjo dale za łódźe wužiwajomne. To rjekny předsydka Zelenych w krajnym sejmje Cornelia Lüddemann. Dokelž su doby niskeje wody dale a dlěše, so dźeń a wjace pěska we Łobju nahromadźi. „Hospodarske wuwiće rěki wotwisuje jeničce wot turizma“, měni wona dale.

Po wotmołwje krajneho knježerstwa na wulke naprašowanje Zelenych, transport tworow na rěče spochi woteběra. Wot lěta 2010 je wobrot tworow w přistawach podłu Łobja wo 93 procentow spadnył, Zeleni zdźěleja. „Łobjo njeje žana wodowa dróha wjace“, Lüddemann rjekny.

Bywšemu koleze zbožo wupřałoj

štwórtk, 24. julija 2025 spisane wot:
Swoje 80ćiny swjeći dźensa w Chrósćicach wjelelětny redaktor Noweje doby a pozdźišo šefredaktor Serbskich Nowin, publicist a slawist Alfons Wićaz. Z Radworja pochadźacy je w Lipsku sorabistiku a slawistiku studował, štož bě jemu zakład swojeho dźěła jako žurnalist. Jako kulturny organizator bě Alfons Wićaz stajnje tež mostytwarc k słowjanskim ludam. Na rozmołwu z ruskim wulkopósłancom do Berlina abo k pól­skemu prezidentej Lechej Walęsy do Waršawy so podać bě jemu samozrozumliwe. W mjenje redakcije Serbskich Nowin staj Marian Wjeńka a Bettina Młynkowa jubilarej dźensa dopołdnja zbožopřeća sposrědkowałoj. Foto: SN/Bojan Benić

To a tamne (24.07.25)

štwórtk, 24. julija 2025 spisane wot:
Z tysac swěčkami su minjenu nóc w Duisburgu wopory katastrofy na Loveparade před 15 lětami wopominali. Na městnje, hdźež bě 24. julija 2010 cyłkownje 21 młodych ludźi w surowej tołkańcy zemrěło, zaswěćichu swěčki. Nóc tysac swěčkow zarjaduja tam mjeztym kóžde lěto na róčnicy njezboža. Byrnjež su fachowcy tójšto njedostatkow wokoło ­wulkozarjadowanja zwěsćili, njejsu dotal hišće nikoho chłostali.

Merz Israel namołwja

srjeda, 23. julija 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němscy socialdemokraća su hněwni, zo njeje so Němska zhromadnej deklaraciji 28 krajow přizamknyła. Z njej sej hnydomny kónc wójny w Gazaskim pasmje žadaja. Najebać to je zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) zdźělił, zo njespóznaje w koaliciji žadyn konflikt. Merz mjenuje połoženje w Gazaskim pasmje něšto, „štož njemóžeš takle dlěje akceptować“. Wón nětko israelske knježerstwo doraznje namołwja, zo wojersku akciju w Gazy skónči.

Trump dale we wuskosćach

Washington (dpa/SN). Rěčnik bywšeho prezidenta USA Baracka Obamy je w aferje wokoło seksualneho złóstnika Epsteina Donaldej Trumpej wumjetował, zo spyta so wuwinyć. Trump, kotryž nětko pod wulkim ćišćom steji, wumjetuje zaso Obamje, zo je USA „přeradźił“ a wólby prezidenta manipulował. „To je směšne a jasny pospyt, wot problemow wotwjesć.“, praji rěčnik Obamy. Trumpej so njeporadźi, debatu wokoło swojeho splećenja do njeskutkow Epsteina wotbyć.

Kóšty hladanja zrjadować

Najebać wójnske prawo, kotrež dale płaći, su sta předewšěm młodźi ludźo wčera wječor w Kijewje přećiwo nowemu zakonjej ­demonstrowali. Tutón prawa organow přećiwo korupciji wobmjezuje. Demonstranća žadaja sej wot prezidenta Wolodymyra ­Zelenskeho, zo zakoń ze swojim wetom blokuje. Zelenskyj wšak je zakoń mjeztym podpisał. Foto: dpa/Andreas Stein

Merz a Macron so zetkataj

srjeda, 23. julija 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) wočakuje dźensa wječor francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona w Berlinskej wili Borsig nad Tegelskim jězorom na zhromadnu wječer. Je to prěni wopyt Macrona w Němskej po nastupje noweho knježerstwa 6. meje. Na dnju swojeho wuzwolenja bě so Merz hnydom do Parisa podał, zo by němsko-francoske poćahi zaso wožiwił. Tute běchu so pod jeho předchadnikom ­Olafom Scholzom (SPD) wochłódźili.

Rozdźělne měnjenja matej krajej w prašenju financowanja europskeje brónjenskeje industrije, atomoweje energije a někotrych zhromadnych projektow.

Kupowanje brónjow zjednorić

srjeda, 23. julija 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa wo naćisku zakonja wuradźowało, z kotrymž chcedźa planowanje a wobstaranje w zwjazkowej woborje pospěšić. W tym zwisku zjednorja kupowanje brónjow a dalšeje wojerskeje techniki.

Nimo toho diskutowachu wo naćisku zakonja, kotryž ma zadołženja Posaarskeje a Bremena wottwarić. Za to planuja přiražki z Berlina. Tute skića krajomaj nowe financne móžnosće.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND