Inflacija wostanje „stabilna“

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Wiesbaden (dpa/SN). Płaćizny za přetrjebarjow su w juliju spochi přiběrali. Kaž hižo w juniju běchu twory a posłužby přerěznje wo dwaj procentaj dróše hač loni, zwjazkowy statistiski zarjad zdźěla.

Z tym drje je wulka žołma inflacije minjenych lět wosłabnyła, „priwatne domjacnosće pak maja přeco hišće z tym činić, so na ‚stabilnje‘ wysoke płaćizny zwučić. Mjeztym pak su so tež mzdy zwyšili. Tema inflacije so dale a bóle z hłowow ludźi zminje“, je nawoda předewzaća Deka Ulrich Kater přeswědčeny.

Wosebje stupace płaćizny za posłužby (3,1 procent) a žiwidła (2,2 procentaj) su inflaciju dale ćěrili. Energija je porno tomu wo 3,4 procenty tuńša hač w juliju 2024.

Wyše cła USA přestorčene

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Nowe cła USA na importy z wukraja płaća hakle wot 7. awgusta a nic, kaž předwidźane, wot dźensnišeho 1. awgusta. Tole je zastojnik knježerstwa USA powěsćernjam zdźělił. Postajenje płaći tež za cło 15 procentow za importy z Europskeje unije. Prezident USA Donald Trump je wotpowědny wukaz podpisał. Zastojnik rjekny na prašenje za přičinami přestorčenja, zo trjebaja USA wjace chwile, nowe cłowne zakonje praktisce přesadźić.

Na njedawnym zetkanju Trumpa ze zastupnikami EU běchu termin 1. awgusta za cła 15 proc. hišće raz potwjerdźili. Běły dom we Washingtonje bě nimale 70 krajow wopřijacu lisćinu wozjewił, kotrymž nowe cła napołoža. Trump argumentuje, zo knježi w mjezynarodnym wikowanju njesprawnosć na njedobro USA, kotruž chce wón wotstronić. Fachowcy su pak přeswědčeni, zo nowe cła USA bóle zeškodźa hač druhim krajam.

Nowe mjezsobne škaranja

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Werbalne rozestajenja mjez prezidentom USA Donaldom Trumpom a bywšim ruskim prezidentom Dmitrijom Medwedjewom dale traja. „Hdyž móža słowa něhdyšeho ruskeho prezidenta tajku nerwoznu reakciju prezidenta USA zbudźić, potom je Ruska na prawym puću a ma we wšěm prawje“, pisa Medwedjew na Telegramje.

Trump a Medwedjew staj sej minjene dny wospjet nadawałoj. Nastork bě nowy dźesać dnjow trajacy ultimatum Trumpa přećiwo Ruskej za přiměr w Ukraine. Na to Medwedjew USA hrožeše, zo je to krok do směra na wójnu. Trumpa mjenowaše wón „dźěda“, kiž měł radšo mjelčeć. Trump hrozy nětko Indiskej ze sankcijemi, dokelž ta rusku energiju kupuje.

Wadephul: Njeznjesliwe połoženje

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Tel Aviv/Gaza (dpa/SN). Hladajo na dorazne warnowanja před hłodowej nuzu w Gazaskim pasmje tež Němska ćišć na Israel dale zwyši. „To je dospołnje njeznjesliwe połoženje, kiž ma so hnydom změnić“, rjekny wonkowny minister Johann Wadephul (CDU) po rozmołwje z israelskim knježerstwom w Jerusalemje. Trěbne je „fundamentalne polěpšenje na dobro ludźi w Gazaskim pasmje.“ Hewak hrozy Israelej mjezynarodna izolacija.

Wurjadny pósłanc USA Steve Witkoff a wulkopósłanc USA w Israelu Mike Huckabee­ staj so dźensa w Gazaskim pasmje wo połoženju wobhoniłoj. W zawrjenym pobrjóžnym pasmje z 2 milionomaj wobydlerjow hrozy hłodowa katastrofa.

Wadephul chcyše so dźensa do Zapadnojordanskeho kraja podać. Tam wočakowaše jeho palestinski prezident Mahmud Abbas. Wobrěčeć chcyštaj Wadephul a Abbas přiběracu namóc židowskich sydlerjow přećiwo tam bydlacym Palestinjanam a rozmyslowanja Israela, kónčinu anektěrować. Němska tajke plany runja druhim krajam raznje wotpokazuje.

Demonstracije přećiwo wukrajnikam po wšěm kraju – cyrkej so hidźe wobara

Waršawa. Tysacy ludźi su njedawno w Pólskej přećiwo migraciji demonstrowali. Protestne zarjadowanja wotměchu so we Waršawje a 80 dalšich městach kraja. Do protestow namołwjała bě prawicarsko-populistiska a ekstremistiska strona Konfederacija, kotraž bě we wólbach parlamenta 2023 nimale 7,2 procentaj hłosow dóstała. Na transparentach a z ertnymi hesłami sej demonstranća žadachu „Kónc zapućowanja“ abo „Zadźeržće inwaziju migrantow“. Nimo napisow „Tule je Pólska“ abo „Pólska słuša Polakam“ běchu z městnami tež symbole přećiwo muslimam a židam widźeć. W někotrych wjetšich městach zarjadowachu přećiwne demonstracije pod hesłom „Zadźeržće fašizm“. Ličba wobdźělnikow pak bě přewidna.

Woborna winowatosć bórze trěbna

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W diskusiji wo planowanej nowej wobornej winowatosći wupraja so zakitowanski politikar CDU Thomas Röwenkamp za to, nawrót k starej zakonskej wobornej winowatosći zmóžnić. Unija CDU/CSU chcyła „hižo nětko nawrót k starej wobornej winowatosći do zakonja zapisać“, rjekny Röwenkamp, předsyda zakitowanskeho wuběrka zwjazkoweho sejma, nowinarjam.

Röwenkamp dwěluje, zo planowana dobrowólna woborna słužba zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa (SPD) dosaha, hač do lěta 2031 wójsko wo něhdźe 80 000 přidatnych wojakow na potom 260 000 wojakow rozšěrić. „Mam wulke dwěle, zo so tole w tak krótkim času poradźi.“ Namjet Pistoriusa, kotryž chcedźa kónc awgusta w zwjazkowym knježerstwje wobjednawać, měł so z wida unije předźěłać. Zaměr je, „zo Němska zaměry swojeje woborneje­ kmanosće, kotrež bě wona NATO přilubiła, tež personelnje přesadźi“. Plany Pistoriusa měli so tuž hišće raz dokładnje předźěłać, Röwenkamp­ w tym zwisku měni.

Hornčerske wiki ludźi přiwabili

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:
Mjeztym 22. hornčerske wiki su w Bórkowach zaso tójšto wopytowarjow přiwabili. Wjace hač 40 hornčernjow z Němskeje, Nižozemskeje, Letiskeje, Litawskeje, Pólskeje a Čěskeje je na swjedźenišću dwaj dnjej pisanosć hornčerskeho wuměłstwa předstajiło. Wopytowarjo smědźachu najwšelakorišu keramiku a rozdźělne techniki jeje zhotowjenja zeznać. Tomu přidružichu so lětsa zaso wuměłcy druhich rjemjesłow, kotřiž poskićowachu plećene korby, módroćišć, wušiwanki, drastu z lena a wołmy, drjewjane rězbarstwo, floristiku, samodźěłane mydło, škleńcu kaž tež metalowe, drjewjane abo kožane debjenki. Foto: Michael Helbig

To a tamne (01.08.25)

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Na wšěch 3 000 kubiknych metrow sykaneho drjewa su zamołwići heavy-metaloweho festiwala w schleswigsko-holsteinskim Wackenje skazali, zo móhli so planowane koncerty na swjedźenišću najebać błóto wotměć. Dešć minjenych dnjow – dobre 40 litrow na kwadratny meter – je festiwalnišćo za 80 000 wobdźělnikow do błóćaneho žumpadła přeměnił. Nalada je najebać to dobra, zarjadowarjo twjerdźa. Tuchwilne słónčne wjedro spožča jim „wjele optimizma“.

18 000 eurow dołžeše němskemu financnemu zarjadej w Šwicarskej bydlacy Němc, jako chcyše pomjezny přechod Rheinheim do Němskeje přeprěčić. Při kontroli cłownicy zwěsćichu, zo přećiwo mužej wukaz zajeća předleži. Sudnistwo bě jeho dawkoweho jebanstwa dla zasudźiło. Zastojnicy muža zajachu a do přichodneho jastwa dowjezechu.

Skała znowa ze swjedźenišćom

štwórtk, 31. julija 2025 spisane wot:
Při Miłočanskej skale hotuja so čłonki a čłonojo towarstwa Meta Solis kaž tež něhdźe 20 eksternych pomocnikow na mjeztym sedmy festiwal samsneho mjena. Wot jutřišeho chce dohromady 18 wuměłcow resp. kolektiwow na dwěmaj jewišćomaj wopytowarjow pod hołym njebjom do reje wabić. Hudźbny spektrum wopřijima mjez druhim techno, drum ‘n‘ bass, EDM a hiphop. Program wudospołnjeja dźěłarnički, diskusije na podiju, wodźenja a přednoški. Cyłe zarjadowanje je na naslědnosć wusměrjene, štož wotbłyšćuje so tež nastupajo kulinariske poskitki, připrawjowane z regionalnych a ekologiskich ingrediencow. Foto: Tomaš Wencl

Italska wobara so Ruskej

štwórtk, 31. julija 2025 spisane wot:

Rom (dpa/SN). Italske knježerstwo reaguje z wótrej kritiku na lisćinu ruskeho wonkowneho ministerstwa z pozdatnje antiruskimi wuprajenjemi zapadnych politikarjow. Zběrka njeje ničo druhe „hač akcija propagandy“, z kotrejž chce Ruska swoju zamołwitosć w zwisku z wójnu w Ukrainje zamazać, rjekny ministerska prezidentka Giorgia Meloni. Na lisćinje steja tež italscy politikarjo kaž statny prezident Sergio Mattarella abo wonkowny minister Antonio Tajani.

Dalše zemjerženja na wuchodźe

Moskwa (dpa/SN). Po sylnym zemjerženju před połkupu Kamčatka na dalokim wuchodźe Ruskeje njeje so połoženje hišće změrowało. Minjenu nóc registrowaše institut za geofyziku Ruskeje akademije wědomosćow tójšto dalšich słabšich zemjerženjow. Tež w přichodnych tydźenjach hišće z tajkimi liča. Za miliony ludźi we wokolinje Pacifiskeho oceana płaća dale warnowanja před tsunamijemi. Wočakowana katastrofa dotal njebě. Při wšěm wostanu ludźo kedźbliwi.

Ruskeho spiona zajeli

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND