Merz: Žane dźěło z AfD

póndźela, 03. februara 2025 spisane wot:

Stronski zjězd CDU w Berlinje z hnydomnym programom předsydy

Berlin (dpa/SN). Přewodźany wot protestow přećiwo zhromadnemu dźěłu z AfD je CDU na swojim wólbnym zjězdźe w Berlinje dźensa „hnydomny program“ z migraciskimi planami kanclerskeho kandidata CDU/CSU Friedricha Merza schwalić chcyła. Dokument wobsahuje pjeć dypkowy program stronskeho předsydy, kiž předwidźi mjez druhim wotpokazanje migrantow při mjezach a stajne pomjezne kontrole. Tutón namjet bě minjenu srjedu w zwjazkowym sejmje wjetšinu hłosow jenož tohodla dóstał, dokelž bě předsyda CDU Friedrich Merz hłosy AfD akceptował. Tole bě rozhorjenje pola SPD a Zelenych kaž tež kritiku ze stron cyrkwjow a ze swójskich rjadow zbudźiło. Napjeće tuž wočakowachu, hač jewi so dźensa tež mjez wjace hač tysac delegatami kritika nastupajo kurs Merza.

Z rozumom jednać!

póndźela, 03. februara 2025 spisane wot:
Nowy sakski minister za ratarstwo a wobswět Georg-Ludwig von Breitenbuch je ­minjeny pjatk mjez hosćimi diskusijneho wječora w Čornym Hodlerju dobry zaćišć zawostajił. Wón sam je realist a jako tajki jedna a rozsudźa. A tež zarjadnistwo měło tak postupować. Trěbne su rozumne rozsudy a nic ideologiske. Jako ratar ze ­swójskim zawodom je von Breitenbuch ­fachowc a wě, hdźe črij tłóči. Na politiskej runinje sej wjele wjace tajkich realistow přeju. Njetrjebamy tam někajkich ideologow, ale fachowcow z wotpowědnych ­wobłukow. Minister za ratarstwo měł tež z ratarskeho wobłuka pochadźeć. Cem Özdemir na přikład je kubłar a socialny pedagoga. A jenož dokelž je wón „Zeleny“, smě zwjazkowe ratarske ministerstwo nawjedować? A Robert Habeck je fachowc za ­hospodarstwo, byrnjež ger­manistiku, filozofiju a filologiju studował. Na politiskej runinje njeje městno za ideologow. Bjez dźiwa, zo ludźo hižo politi­karjam njedo­wěrja. Bianka Šeferowa

Zapustarjo do radnicy zaćahnyli

póndźela, 03. februara 2025 spisane wot:
Tež na Delnjoserbskim gymnaziju w Choćebuzu serbski Zapust pěstuja, nałožk, z kotrymž chcedźa zymu wućěrić. Minjeny štwórtk ćehnješe 22 porow w serbskej narodnej drasće z přewodom dujerskeje kapały po Choćebuzu. Bě to mjeztym 38. Zapust, kiž Delnjoserbski gymnaziji organizowaše. Na wjacorych stacijach šulerki a šulerjo pozastachu, zo bychu so podpěraćelam a spěchowarjam z rejku na dróze podźakowali. W radnicy města wočakowachu zapustarjow wyši měšćanosta Tobias Schick (SPD), społnomócnjena za serbske naležnosće Anna Kossacojc-Kozelowa a sobudźěłaćerjo měšćanskeho zarjadnistwa. Foto: Michael Helbig

To a tamne (03.02.25)

póndźela, 03. februara 2025 spisane wot:

Jako Marilyn Monroe předrasćeni su wjacore sta ludźi njedaloko awstralskeho Adelaide do morja skočili, zo bychu pjenjezy za awstralski pomocny skutk za na raka schorjenych zběrali. Na zarjadowanje je so 765 ludźi přizjewiło. Lěta 1962 zemrěta bywša ikona Hollywooda je w Awstralskej jara popularna. Beneficne płuwanje běchu 2014 załožili. Akcija je dotal něhdźe 780 000 milionow eurow wunjesła.

Skupina štyrjoch pjanych je w delnjosakskim Oldenburgu taksi pokradnyła a awto zešrotowała. Šofer wjezeše tři žony a muža – wšitcy běchu wopići – do susodneho města, jako w taksiju zwada wudyri. Muž poča žony bić, na čož šofer zranjeny ćekny a policiju zawoła. Skupina jědźeše sama z awtom dale a zrazy do latarnje a do wobchadneho znamješka. Awto bě po tym dospołnje skóncowane. Policija přećiwo štyrjom wosobam přepytuje.

Wjace bjezdźěłnych w Sakskej

pjatk, 31. januara 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Ličba bjezdźěłnych w Sakskej je w januaru na 149 000 rozrostła. To je 9 000 (plus 6,4 procenty) wjace hač w decembru a něhdźe 8 000 wjace hač před lětom, regionalna direkcija Zwjazkoweje agentury za dźěło zdźěli. Kwota bjezdźěłnosće wučinja sydom procentow a je najwyša po lěće 2017. Tehdy zwěsćichu 7,3 procenty. Wosebje jasny je rozrost bjezdźěłnosće w Lipsku (plus 14,4 procenty), w Drježdźanach (plus 9,9 procentow) a w Zhorjelcu (9,4).

NATO ma poskitk Trumpej

Brüssel (dpa/SN). We wobłuku NATO planuja, prezidentej USA Donaldej Trumpej rozšěrjenu wojersku prezencu w Arktice poskićić. Kaž powěsćernja dpa zhoni, chcedźa w Brüsselu po tutym puću diskusiju wo přisłušnosći Grönlandskeje k Danskej złahodnić. Trump bě připowědźił, zo chcył sej Grönlandsku přiswojić, dokelž trjebaja USA kupu za swoje narodne wěstotne zajimy. Tole móhli ze sylnišej prezencu NATO w tutej kónčinje narunać, su sej w Brüsselu wěsći.

Maćerny škit tež po parodźe

Jara wutrobnje su wčera w Gazaskim pasmje dalšich Palestinjanow domoj witali, kotrychž bě Israel wo wobłuku zrěčenja wo ­israelskich zastajencach z jastwa pušćił. Kaž tule w měsće Chan Junis na juhu pasma běchu wosebje swójbni přewšo zbožowni. Israel je 110 Palestinjanow pušćił. Někotři běchu mordarstwa dla k 30 lětam jastwa zasudźeni. Foto: dpa/Ramadan Abed

UNRWA najebać zakaz dale dźěła

pjatk, 31. januara 2025 spisane wot:

New York/Jerusalem (dpa/SN). Najebać wot Israela wukazaneho zakaza dźěła za palestinski pomocny skutk UNRWA organizacija dale dźěła. Wot UNO załožena organizacija poskićuje dale pomoc a posłužby. Kliniki UNRWA po wšěm Kraju zapadnje Jordana a we wuchodnym Jerusalemje su dale wotewrjene, zdźěla rěčnik ge­ne­ralneho sekretara António Guterresa, Stéphane Dujarric. Tež w Gazaskim ­pasmje Palestinjanam dale pomhaja.

Po woli Israela by UNRWA wčera swoje dźěło skónčić dyrbjała. Israel pomocnemu skutkej wumjetuje, zo su jeje sobudźěłaćerjo terorowi aktiwisća Hamas. ­Israelski parlament bě UNRWA wot 30. januara dźěło zakazało a sobudźěłaćerjow namołwjało, kraj wopušćić.

Zapisnikaj lětadła namakali

pjatk, 31. januara 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Po lětadłowym njezbožu we Washingtonje su wobaj ­zapisnikaj w znjezboženym lětadle namakali, kotrež bě po zražce do rěki ­Potomac padnyło. Přepytowanski zarjad NTSB chce daty nětko wuhódnoćić. Fachowcy wočakuja wot datow zapisnikow dopóznaća wo přičinach njezboža. Zapisnikaj składujetej wšitke techniske daty kaž tež wšitko, štož je so w cockpiće rěčało. Pasažěrska mašina ze 64 ludźimi bě srjedu wječor njedaloko mjezynarodneho lětanišća w powětře do helikoptera wójska zrazyła. Wobě mašinje padnyštej do rěki. Pomocnicy su mjeztym něhdźe 40 ćěłow z Potomaca wućahnyli. Zymneje wody dla su wčera pytać přestali.

Po prěnich dopóznaćach njeje helikopter runje tak wysoko lećeć směł kaž ­pasažěrske lětadło. By-li wón předpisanu wysokosć dodźeržał, njeby k zražce dóšło. Čehodla je helikopter přewysoko lećał, chcedźa nětko zwěsćić.

Friedman CDU wopušćił

pjatk, 31. januara 2025 spisane wot:

Frankfurt n. M. (dpa/SN). Publicist a moderator Michel Friedman (68) je po zhromadnym přihłosowanju CDU/CSU a AfD k naćiskej k migraciskej politice CDU wopušćił. „Njejsym wjace z čłonom CDU“, rjekny bywši městopředsyda Centralneje rady Židow w Němskej Hessenskemu rozhłosej. Hladajo na wothłosowanje w zwjazkowym sejmje předwčerawšim, srjedu, Friedman rjekny: „Prěni króć je demokratiska strona, w tymle padźe moja CDU, zmóžniła, zo je AfD wjetšinu z tutej demokratiskej stronu přesadźiła. Tutón łamk je njewodajny.“

Srjedu bě zwjazkowy sejm wot kanclerskeho kandidata CDU/CSU předstajeny naćisk k přiwótřenju migraciskeje politiki z hłosami unije, FDP a AfD schwalił.

SPD pruwuje sudnisku skóržbu

pjatk, 31. januara 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Socialdemokratiska strona Němskeje chce přećiwo nowemu zakonjej k wobmjezowanju migracije před Zwjazkowym wustawowym sudnistwom w Karslruhe skoržić, dyrbjałoj-li jón Zwjazkowy sejm ­a Zwjazkowa rada doskónčnje schwalić. Wot CDU/CSU planowane přiwótřenje migraciskich prawidłow měli so „wustawoprawnisce pruwować“, rjekny generalny sekretar SPD Matthias Miersch powěsćerni dpa. „Tuž wužiwamy swoje zakońske prawo, tež tutón puć kročić.“

Zwjazkowy sejm je dźensa wo dalšich zakonskich změnach migraciskeje politiki wothłosował. AfD, FDP a BSW su do toho hižo signalizowali., zo naćiskej přihłosuja. Unija ma z tutymi stronami wjetšinu w Zwjazkowym sejmje.

Z nowym zakonjom chcedźa dotalnu praksu změnić, zo smědźa swójbni ćěkancow tohorunja do Němskeje přićahnyć. To su častodosć wójnscy ćěkancy, na přikład ze Syriskeje. SPD so nowemu rjadowanju spjećuje. Tež zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) zakoń kritizuje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND