Wojwodina Braniborskej z přikładom?
Podstupim (SN/mb). W parlamenće awtonomneje prowincy Serbiskeje, Wojwodiny, je z wašnjom, zo w šěsć rěčach wuradźuja: serbisce, madźarsce, słowaksce, chorwatsce, rumunsce a rusinsce. Štož je čłon Rady za naležnosće Serbow Braniborskeje, Měto Nowak, na wčerawšim posedźenju gremija wo swojich nazhonjenjach składnostnje njedawneho FUEN-foruma europskich mjeńšinowych regionach w Nowym Sadźe powědał, běše zajimawy impuls za tudyše poměry: Zo kraj z wjele mjenje resursami hač Němska hladajo na rěče standard zdokonja, kotryž na přikład Braniborsku přetrjechi. Tule je drje serbšćina w krajnej wustawje zakótwjena, ale zo něchtó w Podstupimskim krajnym sejmje serbuje, njeje praktisce předwidźane. Přihladowar móhł hišće přispomnić: Tež posedźenja serbskeje rady, kotrež na zakładźe jednanskeho porjada krajneho sejma na parlamentariskim dźěle sobu skutkuje, wotměwaja so 99,9 procentowsce němsce. Jenož witanje, rozžohnowanje a hdys a hdys někotre přećelne sady so serbsce jewja, přiwšěm pak swěru na to dźiwaja, zo kóžde słowčko hnydom němsce wospjetuja.
Kandidatka SPD dale nastupi
Berlin (dpa/SN). Wot SPD nastajena fachowča za statne prawo Frauke Brosius-Gersdorf chce najebać kritiku CDU/CSU dale za Zwjazkowe wustawowe sudnistwo kandidować. Jeli pak sudnistwu diskusije dla škoda hrozy, by wona kandidaturu cofnyła. To rjekny juristka znajmjeńša we wusyłanju ZDF „Markus Lanz“. Pjatk běchu wuzwolenje sudnicy krótkodobnje z dnjoweho porjada zwjazkoweho sejma wzali, po tym zo bě frakcija CDU/CSU wobmyslenja zapodała.
Ruska Ukrainu nadběhuje
Charkiw (dpa/SN). Najebać ultimatum, kotryž je prezident USA Donald Trump ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej stajił, nadběhuje Ruska Ukrainu dale ze wšej mocu. W Charkiwskej kónčinje staj při tym znajmjeńša ciwilistaj žiwjenje přisadźiłoj. We wulkoměsće Krywyj Rih je po ruskim nadpadźe milina wupadnyła. Trump bě Putinje ultimatum 50 dnjow za nowe jednanja wo měr stajił. Hewak chce wón dalše wikowanske sankcije přećiwo Ruskej wukazać.
China sankcije zaso zběhnje
Při sylnym hrimanju je wichor w Lipsku dźěle třěchi na dróhu ...
Zelenskyj dźakuje so za dalše brónje
Kijew (dpa/SN). Ukraina je zdźeržliwje na připowědźenje prezidenta USA Donalda Trumpa reagowała. Wón je wozjewił, zo chce Ukrainje zaso masiwnje brónje přewostajić a ćišć na Rusku zwyšić. „Wutrobny dźak za zwólniwosć, Ukrainu dale podpěrować. Njech tak morjenje skónčimy a sprawny měr docpějemy“, piše ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj po telefonaće z Trumpom na swojej internetnej stronje. Do toho bě Trump připowědźił, zo budźe Europje brónje USA předać. Potom móhli je dale do Ukrainje słać.
W Moskwje maja brónjowy deal Trumpa za dopokaz, zo njezajimuje so zapad za měr w Ukrainje. Moskwa bě stajnje rjekła, zo je kónc dodawanja zapadnych brónjow Ukrainje zakład za měrowe jednanja.
Knježerstwo spokojom
Słowakska sankcije EU blokuje
Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo čłonskich krajow Europskeje unije njejsu so na nowy paket sankcijow přećiwo Ruskej dojednali. Po wuradźowanjach w Brüsselu je społnomócnjena EU za wonkowne naležnosće Kaja Kallas zrudźena, zo njeje so zhromadny rozsud zešlachćił. Dźensa chcychu dale wuradźować a so snano rozsudźić.
Kallas kritizowaše na nowinarskej konferency wosebje Słowaksku jeje blokady dla. Kraj žada sej zarunanje za straty, kotrež nastanu, jeli EU import ruskeho zemskeho płuna woprawdźe skónči. Słowakska je při zastaranju hospodarstwa a swojich wobydlerjow na ruski zemski płun wusměrjena.
Kallas rjekny, zo je Europska komisija wšitke žadanja Słowakskeje spjelniła. Słowakski ministerski prezident Robert Fico ma dotalne připrajenja EU porno tomu za njedosahace.
Nimo Słowakskeje ma tež Malta wobmyslenja naprawow dla, z kotrymiž chce EU dochody Ruskeje z předawanja wolija znižić. Kraj wobsedźi tójšto tankowcow, kotrež wolij transportuja. Łódźe móhli potom prózdne stejo wostać.
Po ćernjojtych pućach
To a tamne (16.07.25)
Dalejězbu ćaha je žona w Hessenskej skomdźiła. Jako dyrbješe regionalny ćah čerwjeneje swěcy dla pozastać, bě wona ze swojim psom wustupić šła. Po tym zo bě signal zaso zeleny a ćah wotjěł, steješe žona ze Šwedskeje ze swojim psom hišće na łuce při kolijach. Dalši ćah, kotryž dyrbješe tohorunja čakać, žonu sobu wza. Na dwórnišću w Fuldźe nječakaše jenož mandźelski, ale tež policija.
Dokelž staj sławny štom Robina Hooda ilegalnje pušćiłoj, dyrbitaj mužej w Jendźelskej wjacore lěta do jastwa. Sudnistwo w Newcastlu zasudźi kóždeho za štyri lěta a tři měsacy do jastwa. Njeskutk měješe „wulke socialne wuskutki“, sudnica rjekny. Worakawstwo 32- a 39lětneho bě we Wulkej Britaniskej a po wšěm swěće zludanje zbudźiło. Wobaj běštaj sto lět staru kulisu mnohich filmow w septembru 2023 podrězałoj.
Myto spisowaćelce z Berlina
Darmstadt (dpa/SN). Spisowaćelka Ursula Krechel je lětuša lawreatka myta Büchnera. To zdźěli Němska akademija za rěč a basnjenje. Myto Büchnera je jedne z najwažnišich za němsku literaturu. 77lětna awtorka, kotraž w Berlinje bydli, zaběra so wosebje z temami ćěkanja, eksila, namocy a feminizma. 1. nowembra chcedźa jej z 50 000 eurami dotěrowane myto spožčić. Akademija mytuje wot lěta 1951 spisowaćelki a spisowaćelow, kotřiž němsce pisaja a publikuja.
Student přećiwo uniwersiće
Berlin (dpa/SN). Po namócnym antisemitiskim nadpadźe na židowskeho studenta zaběra so dźensa wustawowe sudnistwo w Berlinje z jeho skóržbu přećiwo Swobodnej uniwersiće Berlin. Lahav Shapira wysokej šuli wumjetuje, zo wona dosć přećiwo antisemitiskej diskriminaciji nječini. Student, kotryž je tež čłon židowskeje wosady, so na ležownosći uniwersity hižo wěsty nječuje, dokelž su tam propalestinske skupiny protesty zarjadowali.
Z busom po Awstralskej
