Braniborska SPD daloko za AfD

štwórtk, 18. januara 2024 spisane wot:

Ministerski prezident Dietmar Woidke sej swojeho dobyća dale wěsty

Podstupim (dpa/SN). Dźewjeć měsacow do wólbow krajneho sejma w Braniborskej leži SPD ministerskeho prezidenta Dietmara Woidkeho – kotraž knježi w tutym zwjazkowym kraju mjeztym dlěje hač 30 lět – ze 17 procentami jenož hišće na třećim městnje za AfD a CDU. Najsylniša móc w kraju by z 28 procentami AfD była, a to z jasnym předskokom, bychu-li přichodnu njedźelu wólby krajneho sejma byli. Tole je wuslědk woprašowanja instituta Insa w nadawku nowin Märkische Allgemeine Zeitung a Lausitzer Rundschau, kiž su wčera wozjewili. Wot lěta 2019 knježaca koalicija SPD, CDU a Zelenych njeby po tym žanu wjetšinu wjace měła.

CDU, kotraž knježi zhromadnje z SPD a Zelenymi, leži po woprašowanju z 18 procentami snadnje před socialnymi demokratami. Zeleni docpěwaja wosom procentow. Wot něhdyšeje politikarki ­Lěwicy Sahry Wagenknecht njedawno załožena strona BSW by hnydom 13 procentow dóstała a by w krajnym sejmje zastupjena była. Lěwica ma šěsć procentow. FDP dóstanje tři procenty a njeby znowa w sejmje prezentna była.

Nawrót Serbstwa

štwórtk, 18. januara 2024 spisane wot:
Nowe město Wojerec, załožene jako sydlišćo dźěłaćerjow brunicoweje industrije, bě wjele lět symbol wutupjenych serbskich korjenjow. To je so zašłe lěta změniło: Je tu dale a wjac serbskich terminow a zajimcow za serbske žiwjenje. Tak je Hoywoj cyłej Łužiskej jězorinje z přikładom: Serbska hola so drje hižo njewróći, a zhubjene serbske wjeski z rowa njestanu – ale tudyša ludnosć pyta za nowej kulturnej strukturu za swój swět. Mytos hórnika je zašoł a „němska dźěłaćerska klasa“ hižo njeeksistuje. Potomnicy něhdyšich připućowarjow z cyłeje NDR su dźensa druhdy lěpši partnerojo hač mnozy domoródni, kotřiž swoje serbske korjenje zaprěwaja. We Wojerecach je telko kursow hornjoserbšćiny za dorosćenych Rěčneho centruma Witaj kaž w Budyšinje – najwjetši čas, změnu strukturow za změnu strukturow serbskich institucijow wužiwać, zo bychu ze zjawnymi srědkami financowane serbske dźěłowe městna sprawnje po Łužicy rozdźělene byli. Marcel Brauman

To a tamne (18.01.24)

štwórtk, 18. januara 2024 spisane wot:
Na wšěch 75 000 eurow wunjesło je přesadźowanje mólby rockera Udo Lindenberga (77) „Ćehnjemy do měra“. Tole zdźěleja zamołwići po zakónčenju dobroćelskeje akcije. Pjenjezy dóstanje towarstwo Arche, kotrež zasadźuje so za dźěći a młodostnych. Towarstwo je po wšej Němskej aktiwne a přewodźa dźěći a młodostnych w ćežkich žiwjenskich połoženjach, mjez druhim z wobjedom, wječerju a drastami. Wuměłska twórba Lindenberga bě naposledk w Zwjazkowej radźe w Berlinje wustajena.

Dobre wuhlady za dźěłanišćo ABC

srjeda, 17. januara 2024 spisane wot:

Dźěłanišćo za serbske kubłanske wuwiwanje (ABC) w Choćebuzu budźe wot lěta 2025 zaso na krajnej runinje Braniborskeje zaměstnjene a njepodsteji dlěje Choćebuskemu šulskemu zarjadej. To zhonichu wobdźěleni na posedźenju braniborskeje Rady za naležnosće Serbow wčera w Podstupimje.

Podstupim (SN/at). W Braniborskej ma 1. januara 2025 krajny institut za wu- a dalekubłanje wuwučowacych dźěłać započeć. Po tym, zo je kraj Berlin statne zrěčenje wo zhromadnym Krajnym instituće za šule a medije (LISUM) ze sydłom w Ludwigsfeldźe w juliju 2022 wupowědźił, hotuje so Braniborska na transformaciju dotalneho zarjadnišća z nowostrukturowanjom po swójskich ćežišćach. Steffen Kludt, za projekt zamołwity w braniborskim ministerstwje za kubłanje, młodźinu a sport (MBJS), je wotmyslenu strukturu noweho LISUMa wčera w Serbskej radźe předstajił.

Zelenskyj prosy wo pomoc

srjeda, 17. januara 2024 spisane wot:

Davos (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je na swětowym hospodarskim forumje w Davosu před „zamjerznjenjom“ ruskeje wójny přećiwo swojemu krajej warnował. „Kóždy zamjerznjeny konflikt něhdy zaso wudyri“, rjekny Zelenskyj politikarjam a zastupnikam hospodarstwa. Wón so hižo dołho za to wupraja, wójnu na bitwišću rozsudźić a Ruskej strategisku poražku wobradźić. Zdobom prošeše Zelenskyj wo dalšu wojersku pomoc na dobro Ukrainy.

Přećiwo AfD demonstrowali

Köln (dpa/SN). W Kölnje su wčera wječor wjacore tysac ludźi přećiwo AfD demonstrowali. Wobdźělnicy mějachu chorhoje EU a tučelowe chorhoje sobu. Na plakatach demonstrantow steješe „Smy pisani. Smy wjace!“ abo „AfD – pućrubar fašizma“. Mnozy sej žadachu, zakaz AfD pruwować. Tež w Schwerinje dźěchu ludźo přećiwo AfD na dróhu. Tam bě jich jenož 1 600 wobdźělnikow. Nastork protesta bě tajne zetkanje prawicarjow w Podstupimje.

USA zastopnjuja Huthi

Dobrej tydźenjej po zemjerženju sylnosće 7,6 w Japanskej je połoženje w potrjechenej kónčinje dale komplikowane. Pomocnicy pytaja dale za woporami rženja, kiž bě kónčinu na zapadnym pobrjoze Japanskeje prěni dźeń noweho lěta střasł. Wjace hač 220 ludźi je při tym žiwjenje přisadźiło. Něhdźe 16 000 ludźi žiwori tam w katastrofalnych poměrach. Foto: pa/AP/Kota Kiriyama

Warnuja před lodom a sněhom

srjeda, 17. januara 2024 spisane wot:
Offenbach/Drježdźany (dpa/SN). Na zapadźe Němskeje je so dźens rano dešćować započało. Bjezposrědnje na to dóńdźe na dróhach na juhozapadźe Němskeje k prěnim wobchadnym njezbožam na zalodźenych dróhach. W běhu dopołdnja mějachu wulke problemy z hładkimi dróhami w Porynsko-Pfalcy, Hessenskej a Badensko-Württembergskej. Ludźo běchu namołwjeni, radšo doma wostać. Zalo­dźene dróhi wočakuja dźensa wječor tež w Sakskej. Z městnami padnje hač do 15 centimetrow sněha. Sylneho wětřika dla hroža wějeńcy. Zhromadnje z lodom móhł sněh jutře rano na dróhach k masiwnym problemam wjesć, wjedrarjo připowědźa. Temperatury wostanu pod nulu.

Zastrow z FDP wustupił

srjeda, 17. januara 2024 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Bywši wjelelětny předsyda sakskeje FDP Holger Zastrow je ze strony wustupił. Swój rozsud wopodstatni z tym, zo FDP wosebje na zwjaz­kowej runinje zajimy srjedźneho stawa hospodarstwa kaž rjemjeslnikow, hosćencarjow a spediterow hižo njezastupuje. Město toho su so Zelenym podali a zakładne hódnoty swobodnych demokratow přeradźili. Zastrow připowědźi załoženje „noweho projekta“ resp. „zhromadneho hibanja“ přichodny tydźeń, kaž z rozprawow wšelakich sakskich medijow wuchadźa. Zastrow je hišće čłon frakcije FDP w měšćanskej radźe Drježdźan a chce tam hač do lětušich komunalnych wólbow dale skutkować. Sakska FDP rěči wo dlěšim procesu „wotcuzbnjenja“ Zastrowa wot FDP.

Katar sćele lěki – Němska granaty

srjeda, 17. januara 2024 spisane wot:

Doha/Gaza/Berlin (dpa/SN). Po wot Katara posrědkowanym dojednanju mjez Israelom a islamistiskej Hamas maja israelscy zastajency w Gazaskim pasmje medikamenty dóstać. Nimo toho chcedźa dalše pomocne srědki za nuzu ­ćerpjacu ciwilnu ludnosć do Gazaskeho pasma dowjezć. Transport je hižo po ­puću do Egyptowskeje. Wottam dowjezu pomocne srědki z nakładnymi awtami do Gazaskeho pasma. Zastarać chcedźa wosebje chronisce chorych zastajencow. Hamas so boji, zo móhł Israel mjez pomocnymi srědkami sćelaki schować, kotrež přeradźa, hdźe Hamas zastajencow chowa. Lěki maja tři měsacy dosahać.

Zwjazkowe knježerstwo po informacijach medijow pruwuje, Israel z dodawanjom granatow za tanki w boju přećiwo Hamas podpěrować. Wobdźělene ministerstwa su so pječa zasadnje na to dojednali, wotpowědnu próstwu Israela spjelnić. Dokelž njemóže industrija wulce preciznu municiju spěšnje dosć naprodukować, chcedźa granaty najprjedy raz ze składow zwjazkoweje wobory brać.

Weimarske poměry?

srjeda, 17. januara 2024 spisane wot:
Nimale kóždy tydźeń so tuchwilu nowa strona na politiskim jewišću Němskeje jewi, pak jako plan pak hižo załožena: Ně­hdyša lěwicarka Sahra Wagenknecht ma nowu stronu za „rozum a sprawnosć“. Hans-Georg Maaßen, něhdyši prezident Zwjazkoweho zarjada za wustawoškit a hišće čłon CDU, chce ze zjednoćenstwa křesćanskich demokratow „unija hódnotow“ swójsku stronu sčinić. A nětk je wjelelětny předsyda sakskeje FDP w zwisku z wustupom ze swojeje dotalneje strony załoženje „zhromadneho hibanja“ připowědźił. Sym wćipny, hač bórze prominentny Serb zwěsći, zo bychmy tola swójsku serbsku stronu po přikładźe SSW trjebali ... Nichtó njemóže sej hišće stare zapadnoněmske poměry hač do 70ych lět jenož z CDU/CSU, SPD a FDP předstajić. Hroža nam „Weimarske poměry“? Ně, to je načasna demokratiska normalita w europskich krajach. A na kóncu dyrbi so kóždy wo wjetšinu prócować, potajkim z druhimi stronami rěčeć. Marcel Brauman

nowostki LND