Kurachowe wot Rusow zdobyte
Palm Beach (dpa/SN). Přichodny prezident USA Donald Trump je bórzomnu rozmołwu z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom k skónčenju wójny Ruskeje přećiwo Ukrainje připowědźił. Tajke zetkanje móhło so bórze po jeho zapokazanju 20. januara wotměć, Trump připowědźi. Dokładny termin hišće znaty njeje. Trump je sej wěsty, zo móhła wójna w běhu šěsć měsacow skónčena być.
Mjeztym w Ukrainje dale zasakle wojuja. Generalny stab ukrainskeho wójska w Kijewje rěči wo 218 zražkach w běhu dnja. Ruske jednotki su w tym zwisku tež strategisce wažne město Kurachowe zdobyli. Nětko móža Rusojo swoju ofensiwu do směra na zapad rozšěrić, hdźež nima Ukraina hižo žane zakitowanje.
Trump žada sej Grönlandsku
Swět njeje Monopoly
Jako bě jasne, zo Donald Trump znowa do Běłeho domu zaćehnje, spytachu to mnozy złahodnić: Prěnje lěta zastojnstwa 2016 do 2020 je sej republikan rohi wotbodł a njebudźe tuž hižo wjace tajki ekscentriski a hruby kaž něhdy. Po jeho wčerawšej narěči mam skerje zaćišć, zo je wšitko hišće wo wjele hórje. Bjez kóždeje hańby Trump připowědźi, zo chcył Kanadu do USA „zagmejnować“ a Grönlandsku kupu přewzać, dokelž ju USA za swoje dalewobstaće trjebaja. Jako njeby swět ničo druheho hač gigantiski Monopoly był: Kupju sej Grönlandsku! Što to płaći? Jeli kraj njedóstanu, sćelu wójsko!“
To najhórše wšak je, zo čłowjek hižo wjace njewě, hač dyrbi so smjeć abo hač Trump swoje hroženje chutnje měni. Jelizo haj, potom trjeba přichodny prezident USA nuznje psychiatrisku pomoc. Rozžohnowacy so prezident Joe Biden je ze swojej kiprosću na kóncu sobuželnosć zbudźił. Trump pak je kaž kekler w kabineće kołwrótnosćow. Marko Wjeńka
Wjace jara starych a potrěbnych
Berlin (dpa/SN). Ličba jara starych a hladanja potrěbnych ludźi móhła w Němskeje přichodne 25 do 30 lět raznje wo wjacore miliony přiběrać. Tole wuchadźa z mjeztym dźewjateje starobneje rozprawy zwjazkoweho knježerstwa, wo kotrejž je kabinet dźensa dopołdnja wuradźował.
Po tym ličba ludźi nad 80 lětami wot dźensa šěsć na wosom do dźesać milionow w lěće 2025 rozrosće. Dokelž je podźěl hladanja potrěbnych w tutej starobnej skupinje wyši, dyrbi so z tym ličić, zo budźe ćišć na system hladanja wo wjele wjetši hač dźensa.
Rozprawa přepytuje na 250 stronach tež žiwjenske wobstejnosće staršich ludźi, mjez druhim dochody, zamóženje, móžnu hrožacu chudobu, bydlensku situaciju, strowotniske zastaranje a towaršnostne zakorjenjenje. Rozprawa zwěsća, zo je so pjenježne połoženje rentnarjow pozitiwnje wuwiło. Najebać to zastopnjuja nimale 20 procentow ludźi nad 65 lětami jako wot chudoby wohroženych. Podźěl tuteje skupiny je minjene lěta zaso rozrostł, po tym zo bě mjez 2000 a 2010 widźomnje woteběrał.
Zasadźenje policije w Hołbinje
2024 mjenje ludźi do kina šło
Berlin (dpa/SN). Ludźo w Němskej njejsu loni hižo tak často do kina šli kaž w lěće 2023. Cyłkownje su filmowe dźiwadła Němskeje lěta 2024 po dotalnych informacijach 80,9 milionow zastupnych lisćikow předali, rozprawja hłowny zwjazk kinow Němskeje. Přirunujo z lětom 2023 je ličba wopytowarjow kinow wo 7,3 procenty woteběrała.
Podźěl němskich filmow wučinja při tym po ličbje předatych lisćikow dobre 19 procentow a wostanje na niwowje lěta 2023. Hladajo na stawk filmowcow w Hollywoodźe w lěću 2023, kiž bě dypkownu produkciju wjacorych filmow haćił a na powšitkownje napjate hospodarske połoženje, wostanje kinowe lěto 2024 cyłkownje widźane stabilne, zwjazk zdźěla. Wosebje wuspěšny bě hodowny čas z dwěmaj milionomaj wopytowarjow.
„Kinowe lěto 2024 je pokazało, zo wostanje branša tež w ćežkich časach spušćomna a zo móže so z přeswědčacymi poskitkami přesadźić“, rjekny nawodnica předsydstwa zwjazka Christine Berg. Filmowe dźiwadła pak trjebaja planowansku wěstotu a politisku podpěru. Za dalewobstaće su inwesticije rozsudne.
To a tamne (08.01.25)
Čilanje při nadróžnej latarni měješe za psa w Schwarzenbachu nad Solawu smjertny wukónc. Psyk poćerpi dyr miliny. Policija tuka na techniski defekt latarnje, kotryž je krótkospjeće zawinił. Wěstoty dla su w měsće 400 lampow samsneho typa najprjedy raz hasnyli. Po techniskim přepruwowanju chcedźa je zaso zapinyć. Psej wšak tole hižo njepomha.
Nimale dwaj tydźenjej je 23lěny student po lěsach a horach w juhozapadźe Awstralskeje błudźił. Pućowarjo su jeho připadnje zetkali, po tym zo bě 300 pomocnikow wjacore dny podarmo za nim pytało. Žiwił je so student z wody rěčkow a wot šokolody, kotruž je we wopušćenej chaće namakał. Narodny park Kosciuszko w awstralskim staće New South Wales je 6 700 kwadratnych kilometrow wulki a přiwabja ze swojoraznej klimu a horami pućowarjow a sněhakowarjow.
Za kulturu srědki njepřikrótšić
Drježdźany (dpa/SN). Frakcija Zwjazka 90/Zelenych w Sakskim krajnym sejmje wumjetuje financnemu ministerstwu pod wjednistwom CDU, zo wědomje čas hač k schwalenju dwójneho etata za drastiske zalutowanja znjewužiwa. Dokelž stej CDU a SPD hakle krótko do hód nowe knježerstwo w Sakskej wutworiłoj, stej swoje jednanja wo etaće hakle nětko zahajiłoj. Ze schwalenjom etata ličitej wosrjedź lěta. Nachwilneho hospodarjenja dla je financne ministerstwo financne srědki – wosebje we wobłuku kultury – wobmjezowało. Hač na mało wuwzaćow su spěchowane kulturne zarjadnišća jenož 30 procentow financneje potrjeby lońšeho lěta přizwolene dóstali. Tež Budyski Thespis-centrum Němsko-serbskeho ludoweho dźiwadła je wopor tutych financnych wobmjezowanjow, tak zdźěli intendant dźiwadła Lutz Hillmann.
„Škoda za towaršnosć je hižo wulka a rosće dale, jeli hnydom njereagujemy“, praji čłonka frakcije Zwjazka 90/Zelenych Claudia Maicher. Frakcija namjetuje, zo zamołwići zarjadniski předpis k nachwilnemu hospodarjenju předźěłaja a wjace srědkow k dispoziciji staja.
Instalaciju Habecka skónčili
Mnichow (dpa/SN). Instalacija z portretom kanclerskeho kandidata Zelenych Roberta Habecka na Mnichowskich Wrotach dobyća zbudźa rozhorjenosć. Policija je akciju mjeztym skónčiła, dokelž njemóžachu zamołwići trěbnu dowolnosć města předpołožić. Firma bě zdźěliła, zo jedna w nadawku Zelenych a zo planuje dalše akcije tutoho razu w druhim městach. Generalny sekretar bayerskeje CSU Martin Huber mjenowaše wólbnu akciju „nowu dimensiju zeleneje arogancy“.
Kickl předstaja swoje plany
Wien (dpa/SN). Po tym zo je wot awstriskeho zwjazkoweho kanclera Alexandera van der Bellena nadawk k wutworjenju noweho knježerstwa dóstał, je nawoda prawicarskeje FPÖ Herbert Kickl dźensa swoje plany zjawnosći předstajił. Wotpowědnu lisćinu temow bě wón z konserwatiwnej ÖVP hižo zestajał. K tomu słuša razniša azylowa politika. W septembru bě FPÖ wólby parlamenta dobyła. Pospyty, knježerstwo bjez prawicarjow wutworić, běchu zwrěšćili.
Wopory lěpje podpěrować
